11/01/013 Huid-op-huidcontact bij de pasgeborene: niet zonder risico's... Huid-op-huidcontact? An Eerdekens, Neonatale Intensieve Zorgen UZ Leuven Psalm, vers 10 Gij deed mij de moederschoot uitgaan, aan haar borst hebt gij mij gevlijd 1
Van natuurlijk moederschap naar wetenschappelijk moederschap GE Hendershot, Trends in Breastfeeding, Pediatrics 1984;74;591
Long-term effect on mother-infant behaviour of extra contact during the first hour post partum. I. First observations at 36 hours. Acta Paediatr Scand.1977 De Chateau P, Wiberg B Primiparae met huid-op-huidcontact (hhc) Primiparae zonder huid-op-huidcontact Multiparae zonder huid-op-huidcontact GE Hendershot, Trends in Breastfeeding, Pediatrics 1984;74;591 Fomon S J J. Nutr. 001;131:409S-40S Exclusively and partially breast-fed infants as percentage of all infants in 1971, 1991 and 1998. Primiparae met hhc = Multiparae zonder hhc Pasgeborenen v moeders zonder hhc: meer Baby s van primiparae huilgedrag zonder hhc: meer huilen II. Follow-up at three months Acta Paediatr Scand.1977 De Chateau P, Wiberg B Primiparae met hhc: meer contact met baby Zuigelingen huilden minder Meer borstvoeding op 3 maand (5 vs 58 %) Positief effect op slagen van borstvoeding (Moore et al. J Midwifery WomensHealth 007; Marin Gabriel et al Acta Paediatr 010; Bramson L et al. J Hum Lact 010, ) Meer exclusieve borstvoeding (Thukral et al. Neonatology 01) Langere duur van borstvoeding (Mikiel-Kostyra K. et al Acta Pediatr 00) Cardiopulmonaire stabiliteit (Bergman N et al. Acta Paediatr 004) Betere huidtemperatuur (Bystrova K et al. Acta Paediatr 003 9: 30-6) Lagere speekselcortisolwaarden: minder stress (Takahashi et al. Early Human Development 011 87:151-7) Stimuleert vocale interactie tussen ouders-baby (Velandia M et al. Birth 010 37:3) Positief effect op moeder-kindinteractie na 1 jaar (Bystrova K et al. Birth 009 36:) 3
The intervention appears to benefit breastfeeding outcomes, cardio-respiratory stability, decrease infant crying, has no apparent short- or long-term negative effects. Populatie gebaseerde studies J Gynecol Obstet Biol Reprod (Paris). 007 Nov;36(7):671-9. Epub 007 Jun 13. Eleven cases of early neonatal sudden death ou near death of full term and healthy neonates in maternity wards. Branger B, Savagner C, Roze JC, Winer N; Pédiatres des Maternités des Pays-de-la-Loire. Dageville C et al. Very unexpected neonatal apparent life-threatening events and sudden unexpected deaths: incidence and risk factors Acta Paediatrica 008, 97: 866-869, Prospectief 1 jaar Prospectief 1 jaar 13 maanden Poets A et al. Sudden deaths and severe apparent life-threatening events in term infants within 4 hours of birth Pediatrics 011, 17: e869 47 materniteiten Provence-Alpes-Côte d Azur 36 weken Alle Duitse pediatrieafdelingen 37 weken British Paediatric Surveillance Unit: 3000 kinderartsen 37 weken Gezond Apgar na 10 : 8 Apgarscoreop 5 8 Becher JC et al. Unexpected collapse in apparently healthy newborns a prospective national study of a missing cohort of neonatal deaths and near-death events Arch Dis Child Neonatal Ed 01, 97:F30-34 ALTE / SIDS in eerste levensuren Registratie huid-ophuidcontact Eerste 4 u na geboorte Collaps binnen 1 u na de geboorte Onderliggende pathologie uitgesloten 4
N = 6 968 casussen ALTE 3,/100 000 levend geborenen N = 665 16 17 casussen SIDS/ALTE,6/100 000 levend geborenen N = 858 466 30 casussen SIDS/ALTE 3,5/100 000 Levend geborenen PML mediaan : 40 weken (37 5/7-41 4/7 ) 7 jongens, 10 meisjes Mediaan Apgar 5 : 9 (8 10) Mediane ph a umbilicalis: 7,5 (7,14 7,4) 4/30 IPPV bij geboorte 4/30 meconiaal vruchtwater Mediane ph a umbilicalis (11/30):7,18 (7,09-7,3) 3.1 / 100 000 levend geborenen Mediane leeftijd bij collaps: 10min (7min u11min) 5/17 slapende moeders 7/17 ontdekking door medisch personeel Mediane interval laatste gezonde observatie collaps: 15 minuten (1min 180min) Mediane leeftijd bij collaps: 70 minuten (6min-643min) /30 (73%) collaps binnen eerste u 10/30 moeder alleen in de kamer /10 moeder herkende collaps 7/30 ouder alleen in de kamer 5/7 ouders herkenden collaps 13/30 medisch personeel in de kamer 13/13 medisch personeel herkenden collaps Vindplaats van de baby 11 88 % Op de moeder In armen moeder In bedje Bij vader 9 Vindplaats van de baby 3 Op de moeder 18 In armen moeder In bedje 90 % Mediane minimale ph (14/17): 6,75 (6,39 7,3) 7/17 overlijden (41%) 6/ 17 abnormaal neurologisch onderzoek bij ontslag (35%) 76% morbiditeit en mortaliteit Mediane ph 6,98 (6,8-7,18) 6/30 overlijden (0%) 5/30 abnormaal neurologisch onderzoek op de leeftijd van 1 jaar (16%) 36% morbiditeit en mortaliteit 1/ cerebral palsy 5
Pathogenese? Positionele luchtwegobstructie? Maladaptatie van kwetsbare zuigelingen: onvoldoende reactie op exogene hypoxische stressor? In associatie met onwetende, onervaren en vermoeide ouders Waakzaamheid blijft belangrijk Tim G1P0 Mentale retardatie beide ouders (beschutte werkplaats) Probleemloze zwangerschap Sectio cephalopelvische dysproportie PML 39 weken Apgarscore 9/10 3300 g Waakzaamheid blijft belangrijk Tim: 36 u na geboorte Borstvoeding Moeder belt voor hulp bij het veranderen van borst Levenloos kind Eerste gasp na 7 minuten ph 6.9 lactaat 19 mmol/l Waakzaamheid blijft belangrijk Tim: 36 u na geboorte Normale cardiale en metabole screening 7 u koeling Normale KST hersenen Ernstige motorische en mentale ontwikkelingsvertraging BSID-II-Nl: 13 maanden op kalenderleeftijd 18 maanden Aanpak? Huid-op-huidcontact afschaffen? 6
Aanpak? Huid-op-huidcontact afschaffen? Aanpak? Huid-op-huidcontact afschaffen? Risico erkennen en inschatten Richtlijnen in UZ Leuven Apgar score na 1, 5 en 10 minuten Herhaaldelijke observaties gedurende het eerste uur huid-huid contact door de vroedvrouw Notitie in dossier! Na 1 uur: andere parameters: Gewicht, lengte en schedelomtrek. Richtlijnen in UZ Leuven Extra aandacht op bevallingskwartier en kraamafdeling moeders met een mentale handicap moeders met verminderde alertheid Oververmoeidheid medicatie Conclusie We can t change our biology Geboorte = kwetsbare transitie Valpreventie Klein detail, groot verschil : goede bewaking blijft essentieel. 7