Uit Toespraak minister Jet Bussemaker bij Bijeenkomst Cultuureducatie met kwaliteit juni 2016

jaarverslag 2015

Kunst, cultuur is van grote betekenis en kan wissels omzetten in de levens van mensen en van groepen mensen. Zelfvertrouwen, creativiteit, kunnen samenwerken, jezelf presenteren en je emoties vormgeven. Dat zijn eigenschappen die bij uitstek getraind worden door het maken en beleven van cultuur. Uit Toespraak minister Jet Bussemaker bij Bijeenkomst Cultuureducatie met kwaliteit juni 2016

Amsterdam zijn we samen. Het Jongerencultuurfonds Amsterdam (hierna te noemen: JCFA) is een ideële stichting, opgericht in 2006 door twee vrijwilligers. Het JCFA steunt Amsterdamse jongeren (van 4 tot 18 jaar) die willen leren dansen, muziek maken, toneelspelen, tekenen, maar waarvan de ouders/opvoeders hiervoor geen geld genoeg hebben omdat zij op of rond de armoedegrens leven. Om nog sterker te benadrukken dat wij er zijn voor Amsterdamse jongeren is in 2014 Amsterdam aan onze naam toegevoegd. Onze missie Meer dan een vierde van de Amsterdamse kinderen groeit op in armoede. In sommige buurten, zoals de Kolenkitbuurt in Amsterdam-West, is dit zelfs een op de drie. Deze kinderen kunnen vaak niet meedoen aan activiteiten die voor anderen niet meer dan normaal zijn, zoals bijvoorbeeld muziek-, zang- en toneelles. Het JCFA biedt deze Amsterdamse jongeren de mogelijkheid om buiten schooltijd aan actieve kunstbeoefening te doen. Ons motto is dan ook: Ieder kind een kans op kunst. ONZE VISIE Onze visie is dat ieder kind de kans moet krijgen zich positief te ontwikkelen door deelname aan actieve kunstbeoefening, ongeacht de inkomenspositie van de ouders/opvoeders. Muziekles of dansles is niet alleen leuk om te doen maar levert ook een bijdrage aan de ontwikkeling van sociale competenties en is een instrument bij sociale integratie. De jongeren krijgen meer inzicht in hun mogelijkheden, ze ontdekken waar ze goed in zijn. Door te musiceren, te dansen, te zingen, te tekenen ontwikkelen de jongeren tegelijkertijd ook sociale vaardigheden. Vaardigheden die tevens een positieve invloed op hun schoolprestaties hebben. Kunstbeoefening heeft niet alleen positieve effecten op onderwijsprestaties bij taal en rekenen maar draagt ook bij aan een plezierig schoolklimaat en aan geestelijk en lichamelijk welzijn. Muziek is een belangrijk onderdeel van onze cultuur. Kinderen in aanraking brengen met muziek is daarom waardevol. Maar muziek is meer dan dat. Zingen en muziek maken is een instrument voor de ontwikkeling van jonge hersenen Mark Mieras, fysicus en wetenschapsjournalist, gespecialiseerd in hersenonderzoek. Iets moeilijks onder de knie krijgen geeft een kind zelfvertrouwen. Negatief gedrag, zoals verveling, overlast, kan plaatsmaken voor positief gedrag. Talentontwikkeling in de bredere zin zorgt ervoor dat jongeren de mogelijkheid wordt geboden hun talenten te ontdekken, deze verder te ontwikkelen en zich daarin verder te bekwamen. Kunst en cultuur prikkelen bovendien de creativiteit van jongeren, het kritisch denken of een onderzoekende houding, vermogens waarvan jongeren ook in hun dagelijks leven profiteren, zeker in een samenleving die zich voortdurend ontwikkelt. In Amsterdam heeft 1 op de 5 kinderen overgewicht of obesitas. Het is belangrijk dat deze kinderen meer gaan bewegen en dansen. Wij streven, in samenwerking met alle partijen die zich hiervoor ook inzetten, naar een stad waar elk kind kansen krijgt en kan meedoen aan culturele activiteiten. Wij nemen daarvoor dan ook graag de financiële drempels weg. De werkwijze van JCFA is simpel en toegankelijk. Aanvragen kunnen elk moment van de dag door een intermediair online worden ingediend. Er zijn geen inzendtermijnen. Wij beoordelen de aanvragen wekelijks. Indien de aanvraag wordt goedgekeurd (in 88% van alle gevallen) krijgt de intermediair een toekenning toegestuurd met het verzoek de factuur voor de lessen binnen 4 weken aan ons toe te (laten)sturen. Wij voldoen de factuur rechtstreeks aan de culturele instelling opdat we dan zeker zijn dat het geld wordt besteed aan het doel. Toen ik jong was heb ik zoveel muziekinstrumenten en toneellessen mogen doen en dat heeft me gevormd tot de persoon die ik nu ben. Dankzij Jongerencultuurfonds Amsterdam krijgt nu iedereen die kans, ik geloof namelijk heilig dat iedereen een talent heeft! Marco Gerris artistiek leider van zijn eigen danstheatergroep ISH Dance Collective. Tevens lid van het Comité van Aanbeveling van het JCFA Intermediairs zijn onmisbaar We werken met intermediairs als aanvragers. Richtlijn is dat de intermediair professioneel bij de scholing, begeleiding en opvoeding van de jongere betrokken is. Te denken valt aan leerkrachten, maatschappelijk werkers, sociaal raadslieden, schulphulpverleners, jeugdhulpverleners o.a. de Ouder- en Kindteams, medewerkers Voedselbank, jeugdcoaches en huisartsen. De afgelopen jaren hebben ons geleerd dat onze werkwijze zeer toegankelijk en snel is, dat de behoefte aan ons fonds bijzonder groot is en dat ons fonds zeer gewaardeerd wordt. Met de intermediairs hebben wij regelmatig contact. Ruim 400 intermediairs hebben de afgelopen jaren bij ons aangevraagd. Bij het merendeel van de aanvragen is de intermediair een hulpverlener. We hebben in 2015 met bijna alle Ouder-en Kindteams contact gehad en voorlichting over ons fonds gegeven. Adam krijgt een grote glimlach op zijn gezicht als het over muziek of gitaarles gaat. Hij heeft gevraagd of hij gitaar mee naar huis mag nemen. Hij oefent nu thuis. Daar hoeft moeder hem niet aan te herinneren. Ouder en kind adviseur over jongetje van 6 jaar De overige aanvragen komen veelal uit het onderwijs. We hebben een aantal scholen bezocht en deelgenomen aan voorlichtingsbijeenkomsten op scholen. Ook tijdens ons wekelijks telefonisch spreekuur hebben wij contact met intermediairs, culturele instellingen en ouders/verzorgers. Tijdens deze kontakten geven we tevens veel voorlichting over het gebruik van andere voorzieningen zoals de stadspas en de scholierenvergoeding. 4 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 5

Sinds medio 2015 neemt het JCFA deel aan de gemeentelijke Stimuleringsregeling Cultuuraanbod in Amsterdamse aandachtgebieden ( Nieuw-west, Noord, Zuidoost en delen van West en Oost). De praktijk leert dat de deelname aan en het aanbod van buitenschoolse cultuureducatie achterblijft in deze aandachtsgebieden/lage inkomenswijken. Dit betekent dat cultuuraanbieders gestimuleerd moeten worden om hun lessen op locaties in deze wijken, op of dichtbij de school te geven. Onderdeel van deze regeling is dat de cultuur instellingen die aan deze regeling deelnemen, zelf rechtstreeks - zonder bemiddeling van een intermediair - een aanvraag bij het JCFA kunnen doen. De ervaringen met eerste (pilot)trajecten waren in 2015 nog te kort om te kunnen evalueren. Deze evaluatie zal in 2016 plaatsvinden 1200 1200 aanvragen in 2015 In 2015 zijn 1200 aanvragen bij het JCFA ingediend. Een aanzienlijke stijging ten opzichte van de twee voorafgaande jaren. 1200 1056 Zij danst de hele dag door. Zelfs als ze eigenlijk stil moet staan, is ze aan het dansen Directeur basisschool over meisje van 10 jaar 800 609 538 797 704 Publiciteit In 2015 hebben we veel geïnvesteerd in het verder uitbouwen van ons netwerk van intermediairs en samenwerkingspartners. We hebben scholen, culturele instellingen en instellingen voor maatschappelijk werk verzocht op hun website of in hun nieuwsbrieven aandacht aan het JCFA te besteden. Daaraan is vaak gehoor geven. Wij hebben op verschillende culturele bijeenkomsten (concerten, optredens) flyers uitgedeeld. Wij hebben regelmatig einduitvoeringen bij de culturele instellingen en op scholen bijgewoond en genoten van de enthousiaste,-gemotiveerde en talentvolle leerlingen. In het Stadspasboekje is een flyer van het JCFA opgenomen evenals in de Stadspas Jeugdgids. De flyer is ook aan onze intermediairs en aan de culturele instellingen toegezonden. We waren met een stand aanwezig op de Uitmarkt en op de dag van de 1000 culturen in Amsterdam Zuidoost. In augustus is door een enthousiaste vrijwilliger een kleinschalig festival aan de rand van Amsterdam georganiseerd met het JCFA als goede doel. Voorts hebben we verschillende bijeenkomsten en conferenties bijgewoond over jongeren, armoede en of cultuur zowel in Amsterdam als landelijk. In 2015 hebben we actief toenadering gezocht met andere Amsterdamse instanties op het gebied van cultuur, jongeren of armoedebestrijding zoals DWI, Stadspas, Jeugdsportfonds, Stichting Sina, Amsterdam Music School, PIT, Stichting Vooruit en Fonds bijzondere Noden. Het JCFA heeft regelmatig overleg met de verschillende afdelingen van de gemeente Amsterdam. Onze intentie is om samen met onze samenwerkingspartners meer te kunnen betekenen voor Amsterdamse jongeren die opgroeien in minima huishoudens. Ik zit 8 jaartjes op vioolles, ik vind het geweldig leuk. In mijn jonge jaren was ik geobsedeerd door de viool, mijn doel is niet om er mijn beroep van te maken maar ik wil wel graag heel goed worden en ik vind het ontzettend leuk om te doen meisje van 16 jaar 4e aanvraag bij JCFA 400 0 2013 2014 2015 Van deze 1200 aanvragen zijn 1056 (88%) aanvragen toegekend. De andere aanvragen zijn doorverwezen of afgewezen. De redenen daarvoor zijn divers; te jonge leeftijd, geen aanvraag voor een culturele activiteit, niet in Amsterdam woonachtig, dubbele aanvraag of door ouders zelf aangevraagd. Wij hebben steeds geprobeerd deze aanvragers zo goed mogelijk door te verwijzen. Slechts in 1% zijn de aanvragen afgewezen omdat de ouders een te hoog inkomen hadden. Na toekenning van de aanvragen is een aantal aanvragen alsnog vervallen omdat de aangevraagde cursus niet doorging, er een wachtlijst was of de factuur niet door ons werd ontvangen zodat het JCFA uiteindelijk voor 974 jongeren (81%) het lesgeld heeft betaald. Sinds 2015 nemen we steeds vaker contact op met de betreffende intermediair of culturele instelling als wij de factuur niet (tijdig) ontvangen, waardoor de factuur vaak alsnog werd toegestuurd. Voor het schooljaar 2015-2016 hebben wij in overleg met de Gemeente de voorwaarde dat eerst de scholierenvergoeding moet worden ingezet voor lesgelden laten vervallen. Wel wijzen wij de intermediairs en ouders erop dat de scholierenvergoeding aangewend kan worden voor aanschaf van bijvoorbeeld muziekinstrumenten, tekenmateriaal of danskleding. Ontvangen aanvragen Toegekende aanvragen Dewi houdt erg van dansen.ze danst thuis in de kamer maar wil erg graag op les en voorstellingen geven. Samen met haar zusje Ouder en kind adviseur over jongetje van 6 jaar 6 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 7

Statistieken: wie, wat, waar vergelijking leeftijden 2014 en 2015 In 2015 zijn met name de aanvragen uit het Centrum, Oost en Nieuw-West toegenomen t.o.v. 2014. Volgens de armoedemonitor 2014 wonen de meeste arme jongeren vooral in de perifere stadsdelen: Nieuw-West, Zuidoost en Noord. Wij krijgen ook veel aanvragen uit de stadsdelen Oost en West. 100 90 80 jongens 2014 JONGENS 2015 meisjes 2014 meisjes 2015 westpoort 2 noord 193 70 60 nieuw west 145 west 168 centrum 93 oost 221 50 40 zuid 109 diemen 30 20 zuidoost 267 10 <6 jr 6jr 7jr 8jr 9jr 10jr 11jr 12jr 13jr 14jr 15jr 16jr 17jr 18jr Met name de aanvragen voor jonge kinderen tussen 4 en 10 jaar is zowel voor de meisjes als de jongens sterk gestegen. In 2015 hebben we de leeftijdsgrens opgetrokken van 16 tot 18 jaar. Dat heeft echter geen spectaculaire stijging tot gevolg gehad. Net als in 2014 betrof in 2015 2/3 van alle aanvragen meisjes. verdeling jongens-meisjes De aangevraagde activiteiten zijn divers. Van hiphop tot circus en van klarinet tot toneel. De meest aangevraagde activiteiten blijven muziek en dans. Bij muziek zijn pianolessen favoriet,daarna komen gitaarlessen. Bij dans zijn streetdance en klassiek ballet populair. 600 2014 2015 500 1000 800 2015 400 600 2014 300 400 200 2014 2015 200 100 0 jongens meisjes 0 muziek dans theater zang tekenen divers 8 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 9

Vervolgaanvragen Bij een vervolgaanvraag wordt altijd een kort verslag van het afgelopen cursusjaar gevraagd. In 2015 betrof 32 % van de aanvragen een vervolgaanvraag. Waarvan zelfs voor 8 jongeren al voor de 7de en 8ste keer werd aangevraagd. 8e keer: 2 Armoede Voor alle aanvragen geldt dat de ouders/opvoeders geen geld genoeg hebben om de gewenste culturele activiteit zelf te betalen. Armoede is niet alleen een inkomensprobleem. Nijpender voor de betrokkenen zijn aspecten als eenzaamheid, werkloosheid, opvoedingsproblemen en gezondheidsklachten. Armoede onder kinderen is een zorgelijk fenomeen doordat zij de basis kan leggen voor armoede later in het leven. 1e keer: 820 2e keer: 209 3e keer: 90 4e keer: 44 5e keer: 26 6e keer: 3 7e keer: 6 vervolgaanvragen 2015 Motivatie Bij elke aanvraag vragen wij om een korte motivatie. Hierbij een kort impressie van de motivaties: Jongen(viool) Ryan heeft afgelopen twee jaar een bijdrage van het jongeren cultuur fonds ontvangen en heeft met veel plezier en succes vioollessen gevolgd. Juist voor kinderen in deze situatie (met veel stress en weinig afleiding) is het erg belangrijk om een hobby te hebben om de gedachten te verzetten. Meisje (zang): Zij ziet zich zelf al op een podium staan, zoals haar favoriete artiesten. Zingen geeft haar meer zelfvertrouwen. In 2015 heeft het College van de gemeente Amsterdam het Aanvalsplan Armoede gepresenteerd, waarmee Amsterdam de strijd aanbindt met de armoede in de stad. Het Aanvalsplan is een uitwerking van de plannen uit het coalitieakkoord waarbij extra geld wordt uitgetrokken voor het bestrijden van de armoede. Het Aanvalsplan heeft zeven actielijnen. Een van deze lijnen is Gelijke kansen voor kinderen. Kinderen mogen geen achterstand krijgen omdat hun ouders het niet breed hebben. Het JCFA is bij dit Aanvalsplan als samenwerkingspartner betrokken opdat alle kinderen aan culturele activiteiten moeten kunnen deelnemen ongeacht de dikte van de portemonnee van hun ouders. Dit betekent onder meer dat de gemeente de jaarlijkse bijdrage aan ons fonds heeft verhoogd zodat wij meer kinderen toegang kunnen geven tot culturele activiteiten. Moeder heeft schulden en een bewindvoerder. Nina wil al vanaf kleins af aan dansen. Zij heeft 3 maanden balletles gehad, maar moest stoppen omdat haar moeder het lesgeld echt niet kon betalen. Zij is heel gemotiveerd om weer verder te gaan en vraagt wekelijks wanneer zij weer mag gaan dansen Het aandeel jongeren tot 18 jaar in huishoudens met een laag inkomen is in Amsterdam twee keer zo groot als in heel Nederland. In de hoofdstad groeide in 2012 een kwart van de jongeren op in een huishouden met een inkomen tot 120% WSM( wettelijk sociaal minimum).dit zijn ruim 34.000 Amsterdamse jongeren! 1 Er bestaat een grote armoedekans onder jonge niet-westerse Amsterdammers. Bij onze aanvragen zien we dit beeld duidelijk terug. Nina is 5 jaar Meisje (ballet): Het is goed voor het kind om mee te doen. Zij vergroot haar sociale kontakten en oefent hiermee. Tevens is beweging goed voor haar gezondheid meisje (theater): Marian wil graag actrice worden, op de Theaterschool kan ze haar ei kwijt. Ontspanning door inspanning is belangrijk voor haar gezien haar soms lastige thuissituatie. Jongen (dans): Dansen is zijn lust en zijn leven, tijdens schoolfeesten laat hij zich graag zien en ontleent hij er eigenwaarde aan. 1 Armoedemonitor gemeente Amsterdam 2014 10 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 11

Bijdrage aan lesgelden In het totaal is in 2015 400.126,- aan lesgeld aangevraagd. Door ons is 304.164 voor 974 aanvragen uitgekeerd. Per jongere is daarmee 312,- aan lesgeld betaald. Donateurs bedankt! Het JCFA verkrijgt momenteel inkomsten van de gemeente Amsterdam, het bedrijfsleven, fondsen en particulieren. In 2015 hebben wij aan sponsorgelden/donaties ontvangen: Financiële bijdrage RCOAK 10.000 Financiële bijdrage Gemeente Amsterdam 310.000 Financiële bijdrage Van Dam Van Os Stichting 8.276 Financiële bijdrage Fox & Suurenbroek 2.500 Overige giften en donaties 3.803 zoldigd bestuurder en het toezichthoudend proces in handen is van de Raad van Toezicht. Jaarlijks zal met de voorzitter van de Raad van Toezicht een functioneringsgesprek plaatsvinden. Voorts is de samenstelling van de Raad van Toezicht uitgebreid. Naast de twee toezichthouders, de heer F. Houterman (commissaris o.a. bij BNN Omroep en oud gemeenteraadslid) en de heer R. Winter (lid College van Bestuur ROC van Leiden) versterkt sedert oktober 2015 Elaine van Beurden (een van de twee oprichters van JCFA ) de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht komt minimaal tweemaal per jaar met het bestuur bijeen, daarnaast is regelmatig informeel contact. Het bestuur heeft de jaarrekening 2015 opgemaakt, waarvoor Ernst & Young een accountantsverklaring heeft afgegeven. In de meest recente vergadering van de Raad van Toezicht is de jaarrekening besproken en goedgekeurd. Vooruitblik 2015-2017 Het JCFA heeft in 2015 een merenjarenbeleidsplan opgesteld. Dit beleidsplan bevat de strategische visie en ambities van het JCFA voor de periode 2015-2017. totaal 334.578 Voorts hebben wij nog vele donaties in natura gekregen, b.v kleurrijke polsbandjes met ons logo erop, geschonken door Dutchband. Vanaf het eerste uur ondersteunen internetbureau Occhio en grafisch ontwerpburo RuSt ons. Madame Tussauds heeft vrijkaartjes aan ons gegeven. Hiermee hebben wij een aantal kinderen en hun ouders blij kunnen maken. Wij zijn onze donateurs zeer erkentelijk. Donateurs maken het deelnemen door alle Amsterdamse jongeren aan de culturele activiteiten mogelijk. Zo simpel is het! In 2016 wil het JCFA ten minste 1200 tot 1500 kinderen de kans geven om aan een culturele activiteit deel te nemen en in 2017 2000 kinderen. Het JCFA heeft de ambitie om in de komende jaren te groeien naar een ondersteuning van 5000 Amsterdamse kinderen. Om deze groei te verwezenlijken is goed contact met ouders, scholen, intermediairs, culturele instellingen en maatschappelijke partners van cruciaal belang. De komende jaren gaan we nog meer laten zien waar het JCFA voor staat. We streven ernaar dat de bewoners, culturele instellingen en bestuurders van Amsterdam ons zien als onontbeerlijk onderdeel in de cultuur van de stad. De bijdrage van het JCF zal het kind nog dichter bij zijn droom laten komen. Hij is een talentvolle 14 jarige jongen, die al van jongs af aan gek is op dansen. Hij is geselecteerd voor de dansschool en dat vindt hij een hele eer. Hij wil graag van zijn passie zijn werk maken. Mo is 14 jaar Om meer kinderen te laten deelnemen aan culturele activiteiten hebben we uitbreiding van financiële middelen nodig. Deze uitbreiding is ook nodig om structurele financiering te realiseren voor meerjarige continuïteit. De bijdrage van fondsen, het bedrijfsleven en particulieren is in 2015 lager gebleven dan we ons tot doel hadden gesteld. Het kost tijd om een zorgvuldig relatie op te bouwen met potentiele gevers. Voor 2016 hebben ons tot doel gesteld meer potentiele gevers kennis te laten maken met het JCFA. Uit onderzoek blijkt dat Amsterdammers het belangrijk vinden dat armoede wordt bestreden en dat kunst en cultuur worden gestimuleerd. Het JCFA zal zich in 2016 met name op het Amsterdamse bedrijfsleven en Amsterdamse (vermogende) particulieren richten met het verzoek om een maatschappelijke bijdrage te willen leveren aan de Amsterdamse samenleving. RaAd van Toezicht De Raad van Toezicht heeft in zijn vergadering van 2 september 2015 Hanneke van Wees, een van de drie bestuursleden, met ingang van 8 oktober 2015 benoemd tot enig (statutair) bestuurder van de Stichting. Tevens is Hanneke van Wees als directeur bij de Stichting voor onbepaalde tijd in dienst getreden. In overeenstemming met de statuten en met inachtneming van het beloningsbeleid voor directeuren van Goede Doelen Nederland is de bezoldiging vastgesteld. Dientengevolge zijn de statuten van de Stichting overeenkomstig gewijzigd. Hierbij is het Raad van Toezichtbesturingsmodel conform de Governance Code Cultuur toegepast waarbij het bestuurlijk proces in handen is van de directeur/be- Het bestuur Elaine van Beurden voorzitter tot oktober 2015 Suzette Wyers secretaris tot oktober 2015 Hanneke van Wees penningmeester tot oktober 2015 statutair bestuurder/directeur sedert oktober 2015 12 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 jongerencultuurfonds amsterdam jaarverslag 2015 13

Hij heeft een akoestische gitaar cadeau gekregen en probeert al een jaar lang via Youtube te leren het te bespelen. Zijn broer heeft hem een paar deuntjes geleerd maar daar is hij helemaal klaar mee, hij wil verder leren. Hij houdt van rock muziek en bij rock hoort gitaar. Zijn favoriete band is de Foo Fighters en ooit wil hij net zo bekend worden als zij. Jongen (gitaar)

postbus 75334 1070 AH Amsterdam www.jongerencultuurfonds.nl info@jongerencultuurfonds.nl ontwerp: buro RuSt