OPTIMALISATIE WAARSCHUWINGEN TEGEN TRIPS: MODEL VS. W&W

OPTIMALISATIE WAARSCHUWINGEN TEGEN TRIPS: MODEL VS. W&W Proefcode: OL12 PRTR01 Uitgevoerd in opdracht van: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Technisch Comité Karreweg 6 9770 Kruishoutem Tel ++ 32 (0)9 381 86 86 Fax ++ 32 (0)9 381 86 99 pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Door: Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen vzw Karreweg 6 9770 Kruishoutem Tel ++ 32 (0)9 381 86 86 Fax ++ 32 (0)9 381 86 99 pcg@proefcentrum-kruishoutem.be Proefverantwoordelijke: Anneleen Volckaert Studieverantwoordelijke: Nico Vergote Directeur: Bruno Gobin Datum: 19 april 2013 Studieverantwoordelijke Nico Vergote Directeur Dr. B. Gobin Pagina 1 of 9

Abstract De tripswaarschuwingen die gegeven worden via Waarnemingen en Waarschuwingen zijn vooral gebaseerd op temperatuur. In de meeste gevallen is dit voldoende maar naast temperatuur spelen ook teeltperiode (vroeg, zomer, herfst, winter, late winter), rassenkeuze en sterkte van het gebruikte middel een belangrijke rol. Met het huidige systeem van Waarnemingen en Waarschuwingen kan hiermee geen rekening worden houden. Deze proef werd uitgevoerd om de waarschuwingen voor trips in prei te optimaliseren. Het tripsmodel (exact toepassingstijdstip en afgerond toepassingstijdstip) werd vergeleken met de adviezen verstrekt door Waarnemingen en Waarschuwingen. Als tweede factor werd een gevoelig (Levis, S&G) en weinig gevoelig (Walton, Nunhems) ras met elkaar vergeleken. De proef werd aangelegd op een proefveld te Kruishoutem, België in 4 parallellen als een gerandomiseerde blokkenproef. De plotoppervlakte was 10.5 m² en de rassen waren Levis (S&G) en Walton (Nunhems). De proefbespuitingen gebeurden met een professionele ruggedragen proefveldspuit. De toepassingsdruk varieerde tussen 3.5 en 4.5 bar en de gebruikte hoeveelheid water was 500 l/ha. De druk van trips was zeer laag dit jaar. Tussen de rassen onderling werd een verschil in aantasting vastgesteld. Walton (Nunhems) was in % aangetast bladoppervlak minder aangetast door trips dan Levis (S&G), tevens waren er minder planten aangetast. Per ras werd geen statistisch verschil waargenomen tussen de verschillende bespuitingen. Met het tripsmodel werden bij het sterke ras even goede resultaten waargenomen met twee bespuitingen minder in vergelijking met de Waarnemingen en Waarschuwingen. Met het tripsmodel werden bij het gevoelig ras even goede resultaten waargenomen met twee bespuitingen meer in vergelijking met de Waarnemingen en Waarschuwingen. Uit deze proef blijkt dat rasgevoeligheid voor een groot verschil zorgt in tripsbestrijding. Minder gevoelige rassen hoeven minder vaak behandeld te worden dan gevoelige rassen. Het ontwikkelde tripsmodel kan hier, mits nog een kleine fine-tuning, rekening mee houden. Pagina 2 of 9

Inhoudstabel 1 Inleiding... 4 2 Materiaal en methoden... 4 2.1 Objecten... 4 2.2 Proefdesign... 4 2.3 Draaiboek... 5 2.4 Proefveld / infrastructuur... 5 2.5 Klimatologische omstandigheden... 6 2.6 Behandelingsmethode... 7 2.7 Beoordelingsmethode... 7 2.8 Statistische analyse... 7 3 Resultaten en bespreking... 8 3.1 Resultaten... 8 3.2 Validiteit van de resultaten... 9 3.3 Bespreking... 9 4 Besluit... 9 5 Verklaring van de kwaliteitsverantwoordelijke... 9 6 Vertrouwelijkheid van dit document... 9 7 Samenwerking... 9 Pagina 3 of 9

1 Inleiding De tripswaarschuwingen die gegeven worden via Waarnemingen en Waarschuwingen zijn vooral gebaseerd op temperatuur. In de meeste gevallen is dit voldoende maar naast temperatuur spelen ook teeltperiode (vroeg, zomer, herfst, winter, late winter), rassenkeuze en sterkte van het gebruikte middel een belangrijke rol. Met het huidige systeem van Waarnemingen en Waarschuwingen kan hiermee geen rekening worden houden. Deze proef werd uitgevoerd om de waarschuwingen voor trips in prei te optimaliseren. Het tripsmodel (exact toepassingstijdstip en afgerond toepassingstijdstip) werd vergeleken met de adviezen verstrekt door Waarnemingen en Waarschuwingen. Omdat een teler niet elke dag voor een ander perceel en ras zijn behandeling zal uitvoeren hebben we het object tripsmodel afgerond toegevoegd waarbij het behandelingsmoment werd afgerond naar 58 graaddagen, of een vierde van de levenscyclus van de tripsen. Als tweede factor werd een gevoelig (Levis, S&G) en weinig gevoelig (Walton, Nunhems) ras met elkaar vergeleken. 2 Materiaal en methoden 2.1 Objecten Object nr Ras Sterkte ras <> trips Object 1.1 Levis Zwak W&W 1.2 Levis Zwak Tripsmodel 1.3 Levis Zwak Tripsmodel afgerond 2.1 Walton Sterk W&W 2.2 Walton Sterk Tripsmodel 2.3 Walton Sterk Tripsmodel afgerond 2.2 Proefdesign Proefdesign Gerandomiseerde blokkenproef Aantal parallellen 4 Aantal objecten 6 Plotoppervlakte (m²) 10.5 Spuitoppervlakte (m²) 8.7 Aantal planten/plot 165 Lengte plot (m) 6 Breedte plot (m) 1.75 Spuitbreedte (m) 1.45 Pagina 4 of 9

Proefplan 1.1.4 2.2.4 1.2.4 2.1.4 1.3.4 2.3.4 1.2.3 2.3.3 1.1.3 2.2.3 1.3.3 2.1.3 1.1.2 2.3.2 1.3.2 2.1.2 1.2.2 2.2.2 1.3.1 2.1.1 1.2.1 2.2.1 1.1.1 2.3.1 1 ste cijfer: ras: 1 = Levis, 2 = Walton 2 de cijfer: behandeling: 1 = W&W, 2 = tripsmodel, 3 = tripsmodel afgerond 3 de cijfer: herhaling 2.3 Draaiboek Opdrachtdatum Datum uitvoering Handeling Opmerking Week 24 14/06/2012 Plant Tussentijds 11/09/2012 Beoordeling Efficiëntie Bij oogst 04/10/2012 Beoordeling Efficiëntie 19/11/2012 Oogst 2.4 Proefveld / infrastructuur GPS-coördinaten 50.943016,3.526525 Gemeente Kruishoutem Land België Locatie proef F23-24 Voorgaande teelt Sla Ras (+zaadhuis) Levis (S&G) en Walton (Nunhems) Teeltsysteem Vlakvelds Plantspecificaties 3 rijen per gewent Tabel: Bodemanalyse Blgg Datum Staalname diepte (cm) Grondsoort ph %C P K Mg Ca Na mg/100 g droge grond 07/02/2012 0-30 Zand 6.2 1.6 36 21 11 82 1.9 Pagina 5 of 9

Tabel: Bodemanalyse PCG Datum Staalname diepte NO3 - -N NH4 + -N (cm) (kg/ha) (kg/ha) 22/05/2012 0-30 20 6 22/05/2012 30-60 17 7 07/08/2012 0-30 87 7 07/08/2012 30-60 41 5 Tabel: Bemesting Datum Hoeveelheid Samenstelling meststof (%) Meststof (kg/ha) N P2O5 K2O MgO 23/05/2012 333 Patentkali 30 10 23/05/2012 185 Kieseriet 27 12/06/2012 385 Entec 26 26 20/08/2012 259 Ammoniumnitraat 27 Tabel: Algemene gewasbescherming Datum Product Dosis per hectare l of kg Actieve stof 05/06/2012 Butisan S 1.25 l metazachloor 05/06/2012 Stomp Aqua 1.5 l pendimethalin 10/07/2012 Ortiva 1 l azoxystrobin 03/08/2012 Signum 1.25 l bascalid + pyraclostrobin 03/08/2012 Horizon EW 0.5 l tebuconazol 10/08/2012 Totril 0.7 l ioxynil 10/08/2012 Lentagran 0.7 kg pyridaat 22/08/2012 Xentari 1 kg Bacillus thuringiensis ssp aizawai 29/08/2012 Nativo 0.4 kg tebuconazool+trifloxystrobine 29/08/2012 Corbel 1 l fenpropimorf 04/09/2012 Xentari WG 1 kg Bacillus thuringiensis ssp aizawai 12/09/2012 Xentari WG 1 kg Bacillus thuringiensis ssp aizawai 21/09/2012 Xentari WG 1 kg Bacillus thuringiensis ssp aizawai 2.5 Klimatologische omstandigheden Klimaatgegevens Gebruikt meetstation Afstand tot proefveld KMI meetpost Kruishoutem 0 km Pagina 6 of 9

Grafiek: Klimatologische omstandigheden Kruishoutem (14/06/2012-19/11/2012) 2.6 Behandelingsmethode De proefbespuitingen gebeurden met een professionele ruggedragen proefveldspuit. De toepassingsdruk varieerde tussen 3.5 en 4.5 bar en de gebruikte hoeveelheid water was 500 l/ha. 2.7 Beoordelingsmethode Het percentage bladoppervlak aangetast door Thrips tabaci werd geschat per plant. Er werden 20 planten per plot beoordeeld. 2.8 Statistische analyse Indien de waarden niet homogeen verdeeld waren, werd een transformatie uitgevoerd. Daarna gebeurde een variantieanalyse op de gemiddelden. Als hier significante verschillen (α=0.05) werden gevonden dan werd een post-hoc Tukey test uitgevoerd om de verschillen tussen de gemiddelden aan te tonen. Pagina 7 of 9

3 Resultaten en bespreking 3.1 Resultaten Datum 11/09/2012 Ras Object % aangetast bladoppervlak % aangetaste planten Levis W&W 0.34 a 21.3 a Levis Tripsmodel 0.29 a 21.3 a Levis Tripsmodel afgerond 0.48 a 30.0 a p- waarde 0.21 0.31 Walton W&W 0.28 a 21.3 a Walton Tripsmodel 0.38 a 26.3 a Walton Tripsmodel afgerond 0.25 a 21.3 a p-waarde 0.36 0.69 Datum 04/10/2012 Ras Object % aangetast bladoppervlak % aangetaste planten Levis W&W 1.29 a 50.0 a Levis Tripsmodel 0.83 a 40.0 a Levis Tripsmodel afgerond 1.08 a 53.8 a p- waarde 0.62 0.92 Walton W&W 0.28 a 15.0 a Walton Tripsmodel 0.34 a 22.5 a Walton Tripsmodel afgerond 0.56 a 33.8 a p-waarde 0.37 0.26 Volgens W&W Tripsmodel Tripsmodel Tripsmodel Tripsmodel afgerond afgerond Levis - gevoelig ras Levis - gevoelig ras Walton - sterk ras Walton - sterk ras Tracer Mesurol Mesurol Mesurol Mesurol Vertimec Tracer Tracer Tracer Tracer Mesurol Vertimec Vertimec Vertimec Vertimec Tracer Mesurol Mesurol Mesurol Mesurol Mesurol Tracer Tracer Tracer Tracer Tracer Vertimec Vertimec Vertimec Mesurol Mesurol Tracer Tracer Vertimec 7 bespuitingen 9 bespuitingen 8 bespuitingen 5 bespuitingen 5 bespuitingen Pagina 8 of 9

3.2 Validiteit van de resultaten Er waren afwijkingen van meer dan 10% betreffende de hoeveelheid afgegeven proefproduct in proefbehandeling D: - object 1, parallel 3 (11.70%) - object 1, parallel 2 (10.39%) Proefbehandeling C: object 2, parallel 2 diende op 3/8/2012 behandeld te worden, maar werd op 13/08/2012 behandeld. 3.3 Bespreking De druk van trips was zeer laag dit jaar. Tussen de rassen onderling werd een verschil in aantasting vastgesteld. Walton (Nunhems) was in % aangetast bladoppervlak minder aangetast door trips dan Levis (S&G), tevens waren er minder planten aangetast. Per ras werd geen statistisch verschil waargenomen tussen de verschillende bespuitingen. Met het tripsmodel werden bij het sterke ras even goede resultaten waargenomen met twee bespuitingen minder in vergelijking met de Waarnemingen en Waarschuwingen. Met het tripsmodel werden bij het gevoelig ras even goede resultaten waargenomen met twee bespuitingen meer in vergelijking met de Waarnemingen en Waarschuwingen. 4 Besluit Uit deze proef blijkt dat rasgevoeligheid voor een groot verschil zorgt in tripsbestrijding. Minder gevoelige rassen hoeven minder vaak behandeld te worden dan gevoelige rassen. Het ontwikkelde tripsmodel kan hier, mits nog een kleine fine-tuning, rekening mee houden. 5 Verklaring van de kwaliteitsverantwoordelijke De kwaliteitsverantwoordelijke verklaart dat het onderzoek werd uitgevoerd volgens de kwaliteitsborgingspunten vastgelegd in het intern kwaliteitssysteem van het PCG. 6 Vertrouwelijkheid van dit document Het PCG is niet verantwoordelijk voor foute, niet erkende adviezen ten gevolge van de verspreiding van dit document. 7 Samenwerking Deze proef lag aan in het kader van het GMO onderzoek 2012. Pagina 9 of 9