CM-agenda. Activiteitenaanbod september - december 2016

CM-agenda Activiteitenaanbod september - december 2016 Overal waar je deze button ziet, kun je erop klikken voor meer informatie over die activiteit en om in te schrijven. www.cm.be Ontdek onze activiteiten rond volgende thema s: Baby, kind & tiener Gezondheid Zorg Langdurig zieken jonger dan 65 jaar Groepsvoordrachten

Inhoudstafel Baby, kind & tiener 06 Cursus Borstvoeding... goed voorbereid 08 Infoavond Rollebollebuik 08 Workshop Babymassage 09 Workshop Peuters in actie 09 Infoavond Slaap kind(je) slaap 10 Workshop Plezant naar dromenland 11 Ik lust dat niet! Eetproblemen bij kinderen 11 Gezin in evenwicht 12 Infoavond Mindful opvoeden 12 Assertiviteitscursus voor jongeren 13 Oudercursus assertiviteit 13 Gezond leven 15 Infoavond Positief denken 16 Café Soirée 125 jaar CM in Mechelen 16 Infoavond Angsten en fobieën 17 Cursus Stressbeheersing op het werk 17 Infoavond Stress en burn-out 18 Improvisatietheater Burn-out: Opgefokt Opgefikt 20 Infoavond Me-time 20 Aromatherapie als ondersteuning in de zorg voor de huid 21 Aromatherapie als ondersteuning bij zelfzorg voor de mantelzorger 21 Workshop Weet wat je eet als diabeet, lees het etiket! 22 Workshop Hap je gezond 22 Infoavond Suiker: vriend of vijand? 23 Gezondheidswandelingen 24 Groepswandelingen Nordic Walking 28 Joggersclub CM-FIT 29 Gezondheidsproblemen 31 Infomoment Geef darmkanker geen kans! 32 Slaapmedicatie en eventuele gevaren 32 Infoavond Diabetes 33 Infoavond De kracht van slaap 34 Cursus Geheugentraining 35

Inhoudstafel Zorg 37 Cursus Thuiszorg en dementie 38 Workshop Aroma als ondersteuning bij pijn 38 Stiltewandeling 39 Infomoment Emotionele ontwikkeling bij personen met een handicap 39 Infomoment Een budget voor personen met een handicap, wat betekent dat voor mij? 40 Instapcursus voor nieuwe vrijwilligers van Samana 40 Ik zoek... een toffe oppasvrijwilliger 40 Infomoment Je bent meer dan enkel een mantelzorger 41 Infomoment Misverstanden rond de zorg om het levenseinde 41 Infomoment Troost. Over ouderdom, zorg en psychologie 42 Bezoek aan de thuiszorgwinkel 42 Infomoment Tussen rouw en veerkracht 43 Infomoment Rouwen 43 Langdurig zieke personen (-65 jaar) 45 Cursus Omgaan met CVS 46 Cursus De kracht van muziek 46 Workshop Fototransfers 47 Infomoment Voeding 47 De Bonanza s The story of the sixties 48 Workshop Handreflexologie 49 Praatcafé 49 Infomoment Schuld en schuldgevoelens 50 Infomoment Beter omgaan met slapeloosheid 51 Zwemmen 51 Gratis voordrachten voor groepen 52 Kalender 54

Even voorstellen! Prijzen Werk maken van je gezondheid...... een investering voor het leven! CM regio Mechelen-Turnhout promoot daarom een gezonde levensstijl door tal van initiatieven te organiseren die je in staat stellen om die gezonde levensstijl toe te passsen. Maar ook als het minder gaat, wil CM ondersteuning bieden met ontmoetingsmomenten, gespreksgroepen en cursussen op maat van bepaalde doelgroepen. In deze brochure vind je een overzicht van het aanbod infomomenten en cursussen op vlak van gezondheid en zorg voor september, oktober, november en december 2016. Rolstoeltoegankelijke locaties van activiteiten duiden we aan met het volgende icoon: De prijzen van de activiteiten staan vermeld bij de activiteit zelf. Bijvoorbeeld: Prijs 15 euro CM-lid: 10 euro VT: 5 euro De vormingen georganiseerd door CM: de eerste prijs die je ziet staan is voor personen die géén CM-lid zijn de tweede prijs is de prijs voor CMleden VT: voor CM-leden die recht hebben op verhoogde tegemoetkoming* De vormingen georganiseerd door het Thuiszorgcentrum: de eerste prijs die je ziet staan is de prijs gevraagd door het thuiszorgcentrum de tweede prijs is de kortingsprijs, door CM aangeboden aan haar leden VT: voor deelnemers die recht hebben op verhoogde tegemoetkoming * Voor de vormingen georganiseerd door het Thuiszorgcentrum en de dienst Gezondheidspromotie met betaling via overschrijving, gelden volgende annulatievoorwaarden: als de deelnemer niet komt opdagen en niet heeft verwittigd, wordt het volledige bedrag aangerekend als de deelnemer minder dan 5 werkdagen voor de vorming annuleert, wordt een administratiekost van 25 % aangerekend. * Als je recht hebt op verhoogde tegemoetkoming, staat er onderaan op je gele klevers van CM als code xx1/xxx. Controleer dus even op je gele klevers of het eerste getal (bestaande uit 3 cijfers) eindigt op het cijfer 1. 4

Hoe schrijf je in? Naast de meeste activiteiten vind je deze button, met de I van Informatie en Inschrijven: Klik op de button om naar meer uitgebreide informatie over die activiteit te gaan op de CM-website. Daar vind je ook de mogelijkheid om online in te schrijven. Ook onderlijnde hyperlinks leiden je naar een activiteit of een website. Hier op de CM-website vind je tevens een volledig overzicht van het zomerprogramma. Je kunt ook daar elke activiteit aanklikken voor meer info en om in te schrijven. Je kunt ook via e-mail of telefonisch inschrijven voor onze activiteiten. Kijk eerst even bij de activiteit waarvoor je wilt inschrijven, wie deze activiteit organiseert. Is het een activiteit van de dienst Gezondheidspromotie, een CM-kern of het Thuiszorgcentrum? 014 40 35 45 Is het een activiteit van de dienst Beweging? Dan kun je inschrijven via: beweging.rmt@cm.be 014 40 35 80 Is het een activiteit van Samana (vroeger Ziekenzorg CM)? Dan kun je inschrijven via: rmt@samana.be 015 21 59 40

1 Baby, kind & tiener Wanneer je beslist om voor kinderen te gaan, verandert er heel wat in je leven. Zwangere vrouwen krijgen te maken met heel wat nieuwe gevoelens en gewaarwordingen. Heerlijk, maar ook wel een beetje spannend. CM wil je graag op weg helpen. Ook als je kindje er eenmaal is, heb je misschien wel eens twijfels en vragen of je het wel goed aanpakt. Ook dan kun je bij CM terecht voor infomomenten, workshops en cursussen. Surf ook eens naar www.cm.be/skoebidoe, je ontdekt er een heleboel info en interessante voordelen! Inhoudstafel Cursus Borstvoeding... goed voorbereid 08 Infoavond Rollebollebuik 08 Workshop Babymassage 09 Workshop Peuters in actie 09 Infoavond Slaap kind(je) slaap 10 Workshop Plezant naar dromenland 11 Ik lust dat niet! Eetproblemen bij kinderen 11 Gezin in evenwicht 12 Infoavond Mindful opvoeden 12 Assertiviteitscursus voor jongeren 13 Oudercursus assertiviteit 13 7

Borstvoeding... goed voorbereid Tijdens deze cursus van drie samenkomsten worden heel wat vragen rond borstvoeding beantwoord en twijfels en misverstanden weerlegd. Op elke samenkomst worden verschillende thema s rond borstvoeding behandeld. Op deze cursus zijn de partners zeker ook welkom! Wanneer en waar 26 september, 10 en 24 oktober van 19.30 tot 21.30 uur in CMcampus Antwerpsesteenweg 261 Mechelen 4, 11 en 18 oktober van 19.30 tot 21.30 uur in gebouw Beweging. Net Korte Begijnenstraat 18 Turnhout 21 november, 5 en 19 december van 19.30 tot 21.30 uur in CMcampus Antwerpsesteenweg 261 Mechelen 23, 30 november en 7 december van 19.30 tot 21.30 uur in gebouw Beweging.Net Korte Begijnenstraat 18 Turnhout Gastspreker Mechelen: Dominique Franquet vroedvrouw en lactatiekundige, Turnhout: Leen Van Elsen en Karen Vliegen vroedvrouw en lactatiekundige, Wit-Gele Kruis Antwerpen Organisatie dienst Gezondheidspromotie Prijs 40 euro CM-lid: 20 euro VT: 10 euro Maximum aantal deelnemers: 20 Rollebollebuik - om en rond zwangerschap Zwanger zijn is een blije, maar ook spannende periode. Als je zwanger bent, brengt dat een hoop vragen met zich mee. Wil je een antwoord op deze vragen, dan ben je samen met je partner welkom op de infoavond Rollebollebuik. Een vroedvrouw en deskundige van CM geven je de nodige informatie om je goed te kunnen voorbereiden op de komst van je kindje. Deze infoavond is uitsluitend gericht naar aanstaande mama s en hun partner. 8 27 september van 19.30 tot 22 uur in gebouw Beweging.Net Korte Begijnenstraat 18 Turnhout 7 november van 19.30 tot 22 uur in CM-campus Antwerpsesteenweg 261 Mechelen 16 november van 19.30 tot 22 uur in gebouw Beweging.Net Korte Begijnenstraat 18 Turnhout Gastspreker Turnhout: Leen Van Elsen vroedvrouw Gastspreker Mechelen: Dominique Franquet vroedvrouw en lactatiekundige Organisatie dienst Gezondheidspromotie Prijs gratis

Babymassage Het best ontwikkelde zintuig van jonge baby s is de huid. Elke baby heeft lichamelijk contact nodig. Met lichaamsmassage kun je je baby koesteren en knuffelen. Babymassage creëert een warme band voor het leven en stimuleert de lichamelijke en emotionele ontwikkeling van je kindje. Naast voeding en verzorging betekent liefdevol aanraken een goede start. Het is voor ouder en kind een moment van rust en ontspanning. Waar & wanneer Voor een volledig overzicht van alle workshops kun je terecht op www.cm.be/agenda, vink Babymassage aan en vul je postcode in. Je kunt je daar rechtstreeks inschrijven. Je kunt ook bellen naar het nummer 014 40 35 45. Organisatie dienst Gezondheidspromotie ism Kind & Preventie Prijs gratis Peuters in actie De peuterperiode is een niet te onderschatten mijlpaal in de ontwikkeling van elk kind. Tussen 1 en 3 jaar is spelen, lopen, springen, dansen... kortom bewegen hun belangrijkste bezigheid. Want, een sterk motorische ontwikkeling legt de basis voor latere complexe vaardigheden. En wat is er leuker dan samen spelen en bewegen? Als (groot)ouder kun je de ontwikkeling van je kind bevorderen door ermee te spelen en bewegen. Tijdens de sessie peuters in actie krijg je een brede waaier aan spelimpulsen en beweegtips waarmee je thuis makkelijk aan de slag kunt. Wanneer en waar Voor een volledig overzicht van alle workshops kun je terecht op www.cm.be/agenda, geef Peuters in als zoekterm en vul je postcode in. Je kunt je daar rechtstreeks inschrijven. Je kunt ook bellen naar het nummer 014 40 35 45. Organisatie dienst Gezondheidspromotie ism Kind & Preventie Prijs gratis 9

Slaap kind(je) slaap Mama, papa, ik kan niet slapen! Met jonge of soms al wat oudere kinderen in de buurt klinkt deze noodkreet je wellicht niet onbekend in de oren. Iedereen slaapt al eens een nachtje slecht, ook kinderen. Kinderen hebben slaap nodig om te groeien, op kracht te komen, informatie te verwerken. Onvoldoende slaap veroorzaakt spanning, concentratiestoornissen, onhandelbaar of druk gedrag, slechte schoolresultaten De gevolgen kunnen heel uiteenlopend zijn. Daarom herken je ze als ouder niet altijd gemakkelijk. 10 Wanneer 3 oktober van 20 tot 22 uur Waar Feestzaal Familia Kleinmannekensstraat 4 Putte Gastspreker Ilse De Witte Orthopedagoog, kinder- en jongerentherapeut Organisatie dienst Gezondheidspromotie en CM-kern Putte Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro Maximum aantal deelnemers 100

Plezant naar dromenland Als ouder sta je vaak voor een grote uitdaging wat de slaap van je kind betreft. Met goede slaapgewoonten en door positief te reageren op het slaapgedrag van je kind, kom je gelukkig al een heel eind. Dit start best al op jonge leeftijd. Tijdens deze workshop krijg je heel wat praktische tips en handvatten om thuis toe te passen. Een aanrader voor ouders van kinderen tussen 2,5 en 6 jaar. Wanneer en waar 8 oktober van 14 tot 15.30 uur in Bibliotheek Leyland 1 Sint- Katelijne-Waver i.s.m. Bibliotheek Sint-Katelijne-Waver 22 oktober van 14 tot 15.30 uur in Buitenschoolse kinderopvang De Kinderclub Zwanenberg 27 Herenthout i.s.m. CM kern Herenthout en Loket Kids co 8 november van 20 tot 21.30 uur in CM Berlaar Markt 84 Berlaar Gastspreker Gitte Vervloet Kindercoach Organisatie dienst Gezondheidspromotie Prijs gratis Ik lust dat niet! Eetproblemen bij kinderen Problematisch eetgedrag bij kinderen komt steeds vaker voor en verdient dan ook de nodige aandacht. Een tijdige aanpak is nodig om afwijkend eetgedrag op latere leeftijd te voorkomen. Als een kind slecht eet, wekt dat bij ouders en grootouders dan ook al gauw ongerustheid en soms zelfs ergernis op. Maar wanneer kun je echt spreken van een eetprobleem? En hoe wordt dit dan best aangepakt, of beter nog, voorkomen? Ilse Dewitte, orthopedagoge en kinder- en jongerentherapeute, geeft meer info en praktische tips op deze infoavond. Wanneer 3 november van 19.30 tot 22 uur Waar De Lindeboom Stationsstraat 11 Baarle-Nassau Gastspreker Ilse Dewitte Orthopedagoog, kinder- en jongerentherapeut Organisatie dienst Gezondheidspromotie en CM-kern Baarle- Hertog Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro! Ook in Laakdal vindt deze infoavond dit najaar plaats maar de datum lag nog niet vast bij het ter perse gaan van deze CM-agenda. Op www.cm.be/agenda of via 014 40 35 45 kunt u hier info over krijgen. 11

Gezin in evenwicht In evenwicht zijn met jezelf, je werk en je gezin. Een hele uitdaging voor de ouders van vandaag. Te druk, te veel, te weinig... Herken je jezelf in deze uitspraken? Tijdens deze voordracht gaan we op zoek naar persoonlijke waarden en doelen. Bereik jij ze? Welke belemmerende gedachten en gevoelens kruisen je pad? Hoe ga je hier best mee om? We geven een aantal ideeën mee die je kunnen helpen een nieuw evenwicht te vinden. Wanneer 15 november van 20 tot 22 uur Waar CM-campus Mechelen Antwerpsesteenweg 261 Mechelen Gastspreker An Coetsiers klinisch psycholoog en gedragstherapeut Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. Opvoedingswinkel Mechelen, Vormingplus en Gezinsbond Prijs gratis Inschrijven opvoedingswinkel@mechelen.be of 015 44 52 42 Mindful opvoeden In een wereld waarin vaak meer aandacht is voor doen dan voor zijn, helpt mindfulness je op een andere manier te kijken naar het gedrag van kinderen. Mindful opvoeden helpt je je band met je kinderen te verdiepen. Je gaat nog meer genieten van elkaar en je wordt geduldiger. Je leert je kind nog meer te accepteren en kunt liefdevol grenzen stellen. Wanneer 29 november van 20 tot 22 uur Waar Gemeentelijke Basisschool GLOC Daliastraat 35 Sint-Katelijne-Waver Gastspreker Nathalie Verschueren medewerker IAM Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. Oudercomité GLOC en bibliotheek St.Kat.Waver Prijs 6 euro CM-lid of ouder GLOC: 3 euro VT: 2 euro Maximum aantal deelnemers 100 12

Assertiviteitscursus voor jongeren Deze training richt zich naar jongeren uit het middelbaar onderwijs die in groep op een speelse manier- hun grenzen willen verkennen én verleggen. Thema s zoals opkomen voor je eigen mening, gevoelens leren uiten, feedback geven en ontvangen..., komen tijdens deze training aan bod. de jongeren leren steviger in hun schoenen te staan. Op 28 september vindt een kennismakingsgesprek plaats voor de jongere en zijn ouders. Na afloop van de training volgt een individueel evaluatiemoment. Ouders kunnen de oudercursus assertiviteit volgen om op de hoogte te blijven van het verloop van de training van hun kind. Wanneer 12, 19, 26 oktober, 9, 16, 23 en 30 november, 11, 18 en 25 januari van 14 tot 16 uur Waar Hotel Den en Heuvel Geelsebaan 72-74 Kasterlee Gastspreker Dorien Van Limpt Dramatherapeute Organisatie dienst Gezondheidspromotie Prijs 240 euro CM-lid: 120 euro VT: 60 euro Maximum aantal deelnemers 10 Oudercursus assertiviteit Het is mogelijk om simultaan met je kind een oudercursus te volgen. Met als doel jou als ouder/opvoeder te ondersteunen in het opvoeden van je kind tot een zelfstandig/weerbaar mens. Via deze oudercursus blijf je op de hoogte van datgene waar jouw kind in de cursus mee bezig is. Een voordeel want jouw kind voelt jouw steun en betrokkenheid, want jij gaat ook op cursus! De cursus bestaat uit 4 avonden verdeeld over de cursustijd van je kind én is enkel bedoeld voor ouders van wie het kind (12-18 jaar) een assertiviteitscursus volgt of gevolgd heeft. Een tweede persoon (ouder/grootouder) mag gratis meekomen. Wanneer 24 oktober, 7, 21 november, 12 december en 16 januari van 19.30 tot 22 uur Waar Hotel Den en Heuvel Geelsebaan 72-74 Kasterlee Gastspreker Dorien Van Limpt Dramatherapeute Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. Thuiszorgcentrum Prijs 120 euro CM-lid: 60 euro VT: 30 euro Maximum aantal deelnemers 14 13

Gezond leven Het is in deze hectische en moderne tijden meer dan ooit belangrijk om een gezonde levensstijl na te streven. Wie wil er geen goede balans tussen psychisch welzijn en een goede fysieke gezondheid? Ben je begaan met je levensstijl en geïnteresseerd om hier bewust mee om te gaan? Kijk dan zeker eens in de inhoudstafel of er een cursus, workshop of infomoment voor jou bij zit! Inhoudstafel Infoavond Positief denken 16 Café Soirée 125 jaar CM in Mechelen 16 Infoavond Angsten en fobieën 17 Cursus Stressbeheersing op het werk 17 Infoavond Stress en burn-out 18 Improvisatietheater Burn-out: Opgefokt Opgefikt 20 Infoavond Me-time 20 Aromatherapie als ondersteuning in de zorg voor de huid 21 Aromatherapie als ondersteuning bij zelfzorg voor de mantelzorger 21 Workshop Weet wat je eet als diabeet, lees het etiket! 22 Workshop Hap je gezond 22 Infoavond Suiker: vriend of vijand? 23 Gezondheidswandelingen 24 Groepswandelingen Nordic Walking 28 Joggersclub CM-FIT 29 15

Positief denken Positief denken is een vorm van positief relativeren, van op zoek gaan naar de goede reële kanten zonder dat de negatieve kanten van het leven genegeerd worden. Je kunt anders leren kijken naar jezelf, de mensen en dingen. Je kunt leren je negatieve denkgewoonten onder de loep te nemen en deze ombouwen tot meer positieve, helpende denkgewoonten. Wanneer 12 september van 19.30 tot 22 uur Waar Lokaal Diensten Centrum Sprankel Nieuwstraat 13 Vorselaar Begeleiding Erna Claes Dr in de Psychologie Fenrir Consult Organisatie Gezondheidspromotie en CM-kern Vorselaar i.s.m. LDC Sprankel en Thuiszorgcentrum Prijs 3 euro Café Soirée 125 jaar CM in Mechelen 125 jaar geleden, in 1891, werd in Mechelen de ziekenkas volksliefde opgericht. Dat was de voorloper van de huidige Christelijke Mutualiteit in Mechelen. Arbeiders verenigden zich toen om elkaars belangen te verdedigen en solidair te zijn met elkaar. Anno 2016 zien de ziekenfondsen er helemaal anders uit, maar de kernwaarden blijven behouden. Op deze avond blikken we terug hoe de ziekenfondsen het de voorbije 125 jaar gedaan hebben, geeft professor Lieven Annemans een uiteenzetting over welke bedreigingen en kansen er vandaag op de gezondheidszorg afkomen en horen we hoe de toekomst er dan volgens CM zou moeten uitzien. Na afloop kun je aan den toog hierover met elkaar in debat gaan. Wanneer 24 november om 20 uur Waar Café Theatrium Onder Den Toren 9 Mechelen Gastspreker Lieven Annemans, hoogleraar Gezondheidseconomie aan Ugent en VUB en Michiel Callens, Departementsdirecteur Onderzoek & Ontwikkeling LCM Organisatie dienst Beweging en CM-kern Mechelen Prijs gratis Maximum aantal deelnemers 100 16

Angsten en fobieën Angst voor spinnen, angst voor honden, claustrofobie, faalangst, angst om te spreken in het openbaar bijna iedereen is wel van iets overdreven bang. In deze sessie leggen we de basisprincipes van angst uit. Eerst en vooral is het zinvol om erachter te komen hoe angst kan ontstaan. We gaan ook in op de vraag hoe het komt dat angst blijft bestaan, ook al weet je verdomd goed met je verstand dat de angst overdreven is. Ook alle vreemde reacties van je lichaam (hartkloppingen, zweten, ijlheid, ) worden verklaard vanuit het fight-flight model. Maar bovenal krijg je wat theoretische kapstokken die je kunnen helpen om stappen te zetten in het overwinnen van de angst. Wanneer 20 oktober van 19.30 tot 21.30 uur Waar Komie Geire Herentalseweg 1 Olen Begeleiding Margot Buysschaert Psychologe en gedragstherapeute The Human Link Organisatie Gezondheidspromotie en CM-kern Olen i.s.m. LDC Komie Geire en Thuiszorgcentrum Prijs 3 euro Maximum aantal deelnemers 90 Stressbeheersing op het werk Door veranderingen in de economie is de werksituatie voor vele mensen veranderd. We krijgen meer te maken met mentale belasting. Dit heeft ook gevolgen voor onze gezondheid. We stellen vast dat één derde van de mensen die afwezig zijn op hun werk, in die periode last hebben van problemen op hun werk. De impact van het werk op onze gezondheid mag dus niet onderschat worden. Deze cursus van vier lessen gaat over stressbeheersing in de werksituatie. Het doel van de cursus is nieuwe vaardigheden aanleren om stress op het werk zelf te kunnen hanteren. Wanneer & waar 8, 15, 22 en 29 november van 19.30 tot 21.30 uur in CM-campus Turnhout Korte Begijnenstraat 22 Turnhout OF 1, 8, 15 en 22 december van 19.30 tot 21.30 uur in CM-campus Mechelen Antwerpsesteenweg 261 Mechelen Begeleiding Jergan Callebaut (T) en Ariane Pierrard (M) Psycholo(o)g(e) en gedragstherapeut(e) The Human Link Organisatie Gezondheidspromotie Prijs 160 euro CM-lid: 80 euro VT: 40 euro Maximum aantal deelnemers 60 17

Stress en burn-out We stellen vast dat één derde van de mensen die afwezig zijn op hun werk, in die periode last hebben van problemen op hun werk. De impact van het werk op onze gezondheid mogen we dus echt niet onderschatten. Meer en meer mensen ervaren de negatieve gevolgen van stress op het werk en lopen een verhoogd risico op burn-out. Bij burn-out krijg je het gevoel opgebrand te zijn, je hebt geen energie of motivatie meer. Burn-out is een langzaam en sluipend proces. Tijdig herkennen en ingrijpen is dan ook de boodschap! Aandacht besteden aan zelfzorg is dus belangrijk om stressklachten, overspanning en burn-out te voorkomen. CM regio Mechelen-Turnhout organiseert op verschillende plaatsen infoavonden over dit thema: Wanneer 29 september van 19.30 tot 21.30 uur Waar De Djoelen Steenweg op Mol 3 Oud-Turnhout Gastspreker Marieke Impens Gedragstherapeute en psychologe The Human Link Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. Gezondheidsraad Oud-Turnhout en Thuiszorgcentrum Prijs 3 euro VT: 2 euro Maximum aantal deelnemers 100 Wanneer 3 oktober van 19.30 tot 22 uur Waar Daemshof Servaes Daemsstraat 31 Noorderwijk Gastspreker Tine Daeseleire Gedragstherapeute en psychologe The Human Link Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. CM-kern Noorderwijk en Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro Wanneer 13 oktober van 19.30 tot 21.30 uur Waar Vrijetijdscentrum De Mixx Asbroek 1 H Herselt Gastspreker Ariane Pierrard Gedragstherapeute en psycholoog The Human Link Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. CM-kern Herselt en Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro 18

Wanneer 17 oktober van 19.30 tot 21.30 uur Waar Den Eyck Houtum 39 Kasterlee Gastspreker Tine Daeseleire Gedragstherapeute en psychologe The Human Link Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. CM-kern Kasterlee en Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro Wanneer 18 oktober van 19.30 tot 21.30 uur Waar PC Achter de Toren Gustaaf Woutersstraat 29 Balen Gastspreker Jergan Callebaut Gedragstherapeute en psycholoog The Human Link Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. CM-kern Balen en Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro Maximum aantal deelnemers 200 Wanneer 25 oktober van 19.30 tot 21.30 uur Waar Sportpark Brasel Brasel 11 Z Dessel Gastspreker Jergan Callebaut Gedragstherapeute en psycholoog The Human Link Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. CM-kern Dessel en Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro Wanneer 21 november van 19.30 tot 21.30 uur Waar CM-campus Mechelen Antwerpsesteenweg 261 Mechelen Gastspreker Ariane Pierrard Gedragstherapeute en psycholoog The Human Link Organisatie dienst Gezondheidspromotie i.s.m. Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro Maximum aantal deelnemers 60 19

Burn-out: Opgefokt Opgefikt Stress en burn-out zijn begrippen die niet meer weg te denken zijn uit onze maatschappij. Het lijkt erbij te horen. Of toch niet? Zijn er andere manieren waarop we kunnen omgaan met hoge werkdruk en verwachtingen? Hoe kunnen we aandacht hebben voor onszelf en ons lichaam? Hoe kunnen we onze grenzen voelen en aangeven? Deze voorstelling zet stress eens in een ander licht, waardoor we misschien weer relaxter verder kunnen. Dit geïmproviseerd theaterstuk zoomt in op het verhaal van Lies. Lies heeft te kampen met een burn-out. Maar hoe is het zover kunnen komen? Waren er signalen? Wat speelde er allemaal mee? En wat nu? Vragen waar zij over reflecteert. Maar wie is Lies? Wat is haar job? En hoe ziet haar privésituatie eruit? Dat wordt bepaald door het publiek! Wanneer 17 november van 20 tot 21.30 uur Waar De Kollebloem Kloosterhof 1 Puurs Wie Inspinazie Improvisatietheater Organisatie Gezondheidspromotie i.s.m. CC De Kollebloem, gemeente Puurs en Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro Me-time In deze drukke tijden zoeken we allemaal naar manieren om het vol te houden. Deze drukte vraagt heel wat inspanning en energie van ons. Hoe langer een periode van drukte duurt, hoe moeilijker het is om te recupereren en niet opgebrand te geraken. Tijdig me-time nemen dus? Me-time na de uren? Het gevaar bestaat dat we in het scenario terechtkomen dat me-time een apart deel van de dag wordt; dat me-time moet compenseren voor de dagelijkse beslommeringen en de energievreters in ons leven, al de moetens en de verplichtingen,... Wanneer 24 november van 19.30 tot 22 uur Waar Sint-Gummaruscollege Kanunnik Davidlaan 10 Lier Gastspreker Erna Claes Dr in de Psychologie Fenrir Consult Organisatie Gezondheidspromotie i.s.m. Ouderraad en het St Gummaruscollege Prijs 6 euro CM-lid of lid van ouderraad of ouder van school: gratis 20

Aromatherapie als ondersteuning in de zorg voor de huid Onze huid geeft ons bescherming en ook voeling met onze omgeving en onszelf. Het is dus een heel bijzonder orgaan. Aanraken en verzorgen van de huid heeft een grote waarde en is een basisbehoefte van elke mens. Hoe integreren we etherische oliën in de zorg om de huid vitaal te houden? Nota: in deze workshop gaat het niet over specifieke huidaandoeningen waarbij de dieper gelegeen oorzaken moeten behandeld worden. vb acné, schimmelinfecties, tumoren,... Wanneer 17 november van 14 tot 17 uur Waar Zaal Cardijn in gebouw van Beweging.net Turnhout Korte Begijnenstraat 18 Turnhout Gastspreker Veerle Waterschoot Aromatherapeute Haasdonk Organisatie Thuiszorgcentrum Prijs 15 euro CM-lid: 10 euro VT: 5 euro Aromatherapie als ondersteuning bij zelfzorg voor de mantelzorger Als mantelzorger is het niet eenvoudig om vanuit de betrokkenheid met de zorgontvanger het evenwicht te vinden tussen mee-voelen en mee-lijden. Daarbij heeft ieder de eigen dagelijkse zorgen en uitdagingen. Hoe kan het gebruik van aromatherapie als aanvullende ondersteuning ons helpen in de zelfzorg om ons energiepeil te handhaven, zowel op fysiek, emotioneel als geestelijk gebied. Wanneer 17 november van 19 tot 22 uur Waar Zaal Cardijn in gebouw van Beweging.net Turnhout Korte Begijnenstraat 18 Turnhout Gastspreker Veerle Waterschoot Aromatherapeute Haasdonk Organisatie Thuiszorgcentrum Prijs 15 euro CM-lid: 10 euro VT: 5 euro 21

Weet wat je eet als diabeet, lees het etiket! Diabetes en voeding, het is nooit een gemakkelijke combinatie geweest. Zowel de suikers als de vetten mogen niet uit het oog verloren worden. Als u door een winkel wandelt, wordt u overstelpt met aantrekkelijke verpakkingen met veelbelovende boodschappen ongezoet, 0% suiker, light maar wat betekent dat nu? Welke producten passen binnen uw dieet en welke niet? Wanneer 22 november van 13.30 tot 16 uur Waar Wit-Gele Kruis Nonnenstraat 12-1 Herentals Gastspreker Noortje Segers diëtiste Wit-Gele Kruis Organisatie Thuiszorgcentrum ism LDC Sprankel Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro Hap je gezond In deze workshop steken we de handen uit de mouwen om gezonde hapjes te maken en proberen samen enkele recepten uit. We wisselen ideetjes en tips uit zodat je geïnspireerd naar huis gaat. 22 Wanneer 29 november van 13.30 tot 16 uur Waar Lokaal Diensten Centrum t Gebuurt Jaak Aertslaan 4 Hoogstraten Begeleiding Noortje Segers diëtiste Wit-Gele Kruis Organisatie Thuiszorgcentrum ism LDC t Gebuurt Prijs 3 euro CM-lid: 2 euro Maximum aantal deelnemers 25

Suiker: vriend of vijand? Welke soorten suiker bestaan er en welke worden opzettelijk toegevoegd aan levensmiddelen? Waarom doet men dat?hoeveel suiker mag men eten per dag en is er een verschil in de soort suiker? Is bietsuiker hetzelfde als rietsuiker?is er een verband tussen een verhoogde suikerconsumptie en belangrijke aandoeningen als diabetes, kanker, hart- en vaatziekten en obesitas? Zo ja, welke zijn de mechanismen hierachter en hebben alle suikers dezelfde invloed? Welke tips kan men geven om minder suiker te eten en die praktisch haalbaar zijn? Deze en andere vragen komen aan bod in deze voordracht. Na de voordracht is er ruimte voor vraagstelling. Wanneer 29 november van 19.30 tot 21.30 uur Waar Tempelhof Bisschopslaan 1 Beerse Gastspreker Eric De Maerteleire Voedingsexpert, gewezen directeur stadslabo Gent, lid van de Hoge gezondheidsraad en erkend scheikundige voor de rechtbanken op het vlak van voedingsmiddelen Organisatie Gezondheidspromotie i.s.m. CM-kern Beerse Prijs 6 euro CM-lid: 3 euro VT: 2 euro 23

Gezondheidswandelingen Bewegen is belangrijk, dat weet iedereen. Als je dagelijks minstens een half uur matig intensief beweegt, heeft dit een positief effect op je gezondheid. Wandelen is eenvoudig, niet duur en voor alle leeftijden. Je kunt gezellig in groep wandelen en je hebt weinig kans op blessures. Ook het weer is minder belangrijk dan bij andere activiteiten. Wandelen is dan ook de perfecte activiteit voor je twee kwartier beweegplezier. Daarom biedt CM regelmatig gratis gezondheidswandelingen aan in verschillende gemeenten. Minstens éénmaal per week een wandeling van 60 minuten, toegankelijk voor mensen met een rolstoel of kinderwagen. Iedereen kan dus meedoen! En ook de hond is welkom. Regelmatige deelnemers belonen we met een veiligheidsgadget. Inschrijven vooraf hoeft niet. Sluit gewoon bij de groep aan. De deelname is gratis. Arendonk Elke dinsdag om 19 uur aan het Bemdkaffee Meer info? Maria Blockx 0486 24 99 65 Baarle-Hertog Elke dinsdag om 19 uur aan Loswal (De Toerist) Meer info? Adrienne Severijns 014 69 94 43 Balen Elke donderdag om 19 uur aan het PC Achter de Toren Meer info? Hilarion Dillen 014 81 31 49 Beerse Elke maandag om 19 uur met elk vier maanden een andere vertrekplaats: T.e.m. 12 september: vertrek op de parking van café Den Boskant, Lilsedijk 100 Vanaf 21 september: vertrek op de parking van supermark Walbers, Schrandriesstraat Meer info? Willy Nuyens 0479 71 15 37 24 Bonheiden Elke woensdag om 19 uur aan t Blikveld Meer info? Bert De Haes 015 51 74 11

Bouwel en Grobbendonk Elke donderdag om 19 uur afwisselend in Bouwel aan de sporthal Molendreef en in Grobbendonk aan de bibliotheek Meer info Bouwel? Staf De Vries 0474 34 40 06 Meer info Grobbendonk? Walter Verlinden 0495 57 98 20 Dessel Elke dinsdag om 19 uur, elke twee maanden met een andere vertrekplaats September en oktober: Sportpark Brasel Juli en augustus: vertrek aan Campinastrand November en december: vertrek aan De Koerel (Witgoor) Meer info? Wim & Hilde Sannen-Jacobs 014 38 83 93 Herselt Elke maandag aan de kapel van Varenwinkel. Van 1 april tot 30 september: vertek om 19 uur Van 1 oktober tot 31 maart: vertrek om 13.30 uur Meer info? Jos Van den Broeck 0498 75 35 92 Hoogstraten (Minderhout) Elke maandag om 19 uur aan het Gildenlokaal, naast de kerk. In de wintermaanden ook op de laatste vrijdag van de maand. Meer info? Louis Van Bavel 03 314 71 94 Hulshout (ism KVLV Westmeerbeek) Elke woensdag om 19 uur aan PZ Westmeerbeek. Meer info? Marie-Louise Eggers 0475 23 09 94 Kasterlee Elke dinsdag om 19 uur achter het gemeentehuis. Meer info? Narda Berkvens 014 85 03 64 Lichtaart Elke maandag tijdens het zomeruur om 19 uur aan de bibliotheek. Meer info? Leo De Ceuster 014 55 53 27 Tielen Elke maandag tijdens het zomeruur om 19 uur aan de brandweerkazerne. Meer info? Ann Janssens 0488 24 46 67 Klein-Brabant Vaartland Deze wandeling vindt afwisselend plaats in Bornem, Willebroek, Puurs en Sint-Amands. Dit najaar op: 28 september om 19 uur met vertrek aan Kasteelpark d Ursel, Wolfgang 25

d Urselstraat 9 in Hingene 26 oktober om 19 uur met vertrek aan het CM-kantoor, A. Van Landeghemstraat 50 in Willebroek (parking op de markt) Laakdal (Eindhout) Elke woensdag om 19 uur met vertrek aan kerk van Eindhout. Meer info? Diane Goeleven 0499 74 53 60 Lier Elke donderdag om 19 uur aan Café Refuge, Zimmerplein 12. Meer info? Viviane Tilemans 0478 97 84 83 Koningshooikt Elke donderdag om 19 uur aan Café Jong Jut, Dorpsstraat 73. Meer info? Maria Vekemans 0470 57 79 94 Lille Elke maandag om 19 uur aan PZ St. Pieter (Lille). Meer info? Heidi Laenen 014 40 31 11 Mechelen Elke woensdag om 19 uur vertrek aan de plataan in de Lindepoort onder de St. Romboutstoren. Meer info? Julien De Winter 0476 34 79 26 Meerhout Vier seizoenswandelingen per jaar met vertrek telkens om 13.30 uur. Zaterdag 10 september vertrek aan de Watermolen. Zaterdag 19 november vertrek aan de kerk van het Gildenhuis. Meer info? Mia Geuns 0497 03 34 72 Noorderwijk-Morkhoven Noorderwijk Elke dinsdag om 19 uur aan het parochiecentrum Noorderwijk. Elke laatste dinsdag van de maand is er een lange wandeling. Meer info? Marcel Sameys 014 26 22 19 Morkhoven Elke dinsdag om 19 uur aan de kerk in Morkhoven. Meer info? Jos Verlinden 0479 95 15 02 Olen centrum Elke donderdag om 19 uur met vertrek aan de A-kantine KFC Linda Olen Meer info? Maria Van Olmen 0473 72 43 99 26 17

Ravels (Weelde) Elke maandag om 19 uur aan het Molenslop in Weelde. Meer info? Ludo en Josée Wagemans - Van Gestel 014 65 60 07 of Jef Evers 014 65 56 72 Ravels (Ravels-Eel) Conditiewandeling op tempo Elke dinsdag om 19.30 uur aan gemeentezaal Ravels-Eel Meer info? Christel De Rijk 0477 76 72 83 en Martine Verheyen 014 65 72 60 Retie Elke donderdag om 19 uur met vertrek aan De Linde. Meer info? Louis en Ingrid Bastiaensen 0479 27 53 64 Rijkevorsel Elke woensdag om 19 uur aan de zuidkant van de kerk (centrum). Om 19.30 is er een snelle wandeling. Meer info? Rob Maes 0474 70 94 24 of René Lauryssen 0495 17 03 42 Turnhout Elke woensdag om 19 uur met elke 3 maanden een andere vertrekplaats: September: vertrek aan parking Kaaitoren, Nieuwe Kaai Oktober -december: Café My Place, Steenweg op Gierle 263, parkeren op parking van de Krëfel. Meer info? Patrick Raeymaekers 0494 15 90 91 Vorselaar Elke maandag om 14 en om 19 uur aan Den Engel. Meer info? Albert Vekemans 014 51 65 77 of Jef en Paula Wouters - Baeten 0499 15 93 62 Vosselaar De wandelingen vertrekken elke donderdag aan Café t Bergske Van 1 april tot 30 september vertrek om 19 uur. Van 1 oktober tot 31 maart vertrek om 18.30 uur. Er wordt gewandeld in een trage en in een snellere groep. Geen wandeling tussen Kerstmis en Nieuwjaar. Meer info? Gilbert Dubois 0496 03 22 14 Westerlo Elke woensdag om 19 uur met elke 2 maanden een andere vertrekplaats: September - oktober: Café Het Park, Meulemanslaan (Tongerlo) November -december: Café De Fox, Olenseweg (Oosterwijk) Meer info? Denis Smets 0478 64 29 60 18 27

Groepswandelingen Nordic Walking Voor mensen met de basiskennis Nordic Walking en met eigen poles (stokken) organiseert CM groepswandelingen Nordic Walking. De deelname is gratis en iedereen is welkom. Je kunt gewoon aansluiten, zonder vooraf in te schrijven. Baarle-Hertog Elke maandag en zaterdag om 11 uur aan landgoed Schaluinen Meer info? Karel Van der Vloet 014 69 93 52 of karelvandervloet@skynet.be Balen Elke zaterdag om 9 uur aan rotonde manège Keiheuvel Meer info? Jos Geuens 014 81 66 37 Beerse Elke eerste en derde zaterdag van de maand om 9 uur aan de Lilse Bergen, parking 6. Er vertrekt ook een groep met tragere stappers. Meer info? Jos en Ria Van Rompay - Raeves 014 61 20 25 Lille (Gierle) Elke zaterdag om 9 uur aan Poeyelheide Gildenkamer Meer info? Ria Alen 014 55 36 32 Mol Elke eerste en derde zondag van de maand om 9.30 uur aan Gidsenlokaal Mol Achterbos, Zelm Meer info? Marie-Christine Vlemincx 0472 53 78 98 Noorderwijk Elke donderdag om 19.30 uur aan het oud Schutterslokaal (hoek Diesterbaan - Boudewijnstraat). Elke laatste dinsdag van de maand is er een lange wandeling. Meer info? Diane Lauwers 014 26 39 10 Ravels (Poppel) Elke maandag om 19.30 uur aan Kiosk (gemeentehuis) Poppel Meer info? John Witlox 0473 21 76 05 Retie Tijdens het zomeruur vertrek om 19 uur aan De Linde. Tijdens het winteruur elke dinsdag vertrek aan De Linde om 13 uur. Meer info? Jen Vanloy 014 37 00 68 28

Rijkevorsel Tijdens het zomeruur elke derde maandag vertrek om 19 uur aan Café Rue-Moer (Dorp), de andere maandagen op verplaatsing. Tijdens winteruur elke maandag vertrek om 19 uur aan Café Rue-Moer. Meer info? Stanny en Mai Roovers-Van Leuven 03 314 41 91 Herman en Chris de Vrij-Heremans 03 312 41 84 Joggersclub CM-Fit Voor iedereen die een basisconditie bezit en rustig in groep wil joggen organiseert CM jogmomenten. De deelname is gratis en iedereen is welkom. Je kunt gewoon aansluiten, zonder vooraf in te schrijven. Hulshout Tijdens het zomer elke woensdag om 20 uur, met vertrek aan PZ Westmeerbeek. Tijdens het winteruur elke woensdag om 20 uur, met vertrek aan De Mixx in Herselt. Meer info? Jan Monsecour 016 69 83 25 Laakdal Elke dinsdag om 17.30 uur aan Eersels 13 (Tessenderlo Centrum) Elke zondag om 10.30 uur aan parking VVV-toren (Gerhage/ Schoot/Tessenderlo) Meer info? Moni Vandeweyer 0499 48 50 92 Turnhout Elke zondag om 10 uur en elke donderdag om 19.30 met vertrek aan de Cafetaria van de Sporthal Meer info? Lieve Hallewaert 014 42 44 55 29

Gezondheidsproblemen Als je gezondheidsproblemen ervaart, begint er vaak een zoektocht naar goede en degelijke informatie. CM biedt jou graag deze informatie. Op onze website www.cm.be kun je onder de rubriek Klachten en ziekten een heleboel informatie vinden. Verder organiseren we ook cursussen en infomomenten rond bepaalde gezondheidsproblemen. Inhoudstafel Infomoment Geef darmkanker geen kans! 32 Slaapmedicatie en eventuele gevaren 32 Infoavond Diabetes 33 Infoavond De kracht van slaap 34 Cursus Geheugentraining 35 31

Geef darmkanker geen kans! In Vlaanderen komen er jaarlijks meer dan 5000 patiënten met darmkanker bij. Darmkanker kan vroegtijdig opgespoord worden. Ken je het verschil tussen een poliep en een divertikel? Wat zijn de risicofactoren voor darmkanker? Welke zijn de symptomen? Is darmkanker erfelijk? Welke behandelingen worden toegepast? Wie wordt uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek? Vele vragen waarop maag- en darmspecialist dokter Luc Colemont, de stuwende kracht achter de vzw Stop Darmkanker, graag een antwoord geeft. Wanneer 3 oktober van 19.30 tot 21.30 uur Waar Lokaal Dienstencentrum Ten Hove Jakob Smitslaan 28 Mol Gastspreker Dr. Luc Colemont Gastro-enteroloog en medeoprichter vzw Stop darmkanker St. Vincentius ZH Antwerpen Organisatie Gezondheidspromotie i.s.m. LDC Ten Hove en Thuiszorgcentrum Prijs 3 euro Maximum aantal deelnemers 80 Slaapmedicatie en eventuele gevaren Jaarlijks worden er in ons land meer dan 13 miljoen doosjes slaappillen verkocht. Het gaat om benzodiazepines of ook slaapen kalmeermiddelen genoemd. Er zijn zowel op korte als op lange termijn gevaren aan deze medicatie verbonden. Tijdens deze namiddag gaan we dieper in op de gevolgen op korte en lange termijn. Wanneer 25 oktober van 14 tot 16 uur Waar PC Geelsebaan 12 Kasterlee Gastspreker Céline Scheerlinckx Psychiater Team Dorp 3 Organisatie Thuiszorgcentrum i.s.m. KVG Prijs 6 euro CM-leden: 3 euro VT: 2 euro 32

Diabetes Diabetes is een aandoening waar steeds meer mensen en op jongere leeftijd mee geconfronteerd worden. Het is een chronische aandoening waarbij je lichaam problemen krijgt met de stofwisseling, in het bijzonder met de verbranding van suiker. Naast voeding, krijgen lichaamsbeweging, alcohol en roken een steeds belangrijkere plaats in de aanpak van diabetes. Studies wijzen uit dat er voor elke gekende persoon met diabetes, er één andere persoon is die nog niet gekend is. Dit betekent dat 250 000 Belgen diabeet zijn zonder het zelf te weten. Wanneer & waar 18 oktober van 19.30 tot 21.30 uur in Malperthuis Konijnenbergpad 2 Vosselaar 20 oktober van 19.30 tot 21.30 uur in Corsendonk De Linde Kasteelstraat 67 Retie 15 november van 19.30 tot 21.30 uur in GC De Marc/kt Markt 1 Merksplas 8 december van 19.30 tot 21.30 uur in CM-campus Turnhout Korte Begijnenstraat 22 Turnhout Gastsprekers 18-10 en 8-12: Dr. Eveline Dirinck Staflid endocrinologie, diabetologie en metabole ziekten UZA 20-10 en 15-11: Dr. Luc Van Gaal Diensthoofd endocrinologie, diabetologie en metabole ziekten UZA Organisatie Gezondheidspromotie i.s.m. CM-kern Vosselaar, Retie, Merksplas en Turnhout en Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-leden: 3 euro VT: 2 euro 33

De kracht van slaap Slaap is belangrijk voor ons lichamelijk en psychisch welzijn. Het kan echter door vele factoren verstoord worden. Ziekte, behandeling, maar ook stress kunnen de slaap verstoren. We zullen in deze sessie stilstaan bij feiten en mythes over een gezond slaappatroon. We bespreken hoe verstoringen in de slaap kunnen optreden. Verder gaan we ook in op algemene aanbevelingen om een goed slaapgedrag te ondersteunen. 34 Wanneer 27 oktober van 13.30 tot 16.30 uur Waar Open Huis Alegria Stationsstraat 80-82 Turnhout Gastspreker Annelore Roose Psychologe UZ Leuven Organisatie Thuiszorgcentrum i.s.m. Open huis Alegria Prijs gratis (geen deelnameattest) Maximum aantal deelnemers 40

Geheugentraining Alle mensen zijn verschillend. Zo is de ene persoon gezegend met een olifantengeheugen, terwijl de ander een geheugen als een zeef heeft. Toch is het haast onmogelijk om een oordeel over het geheugen in zijn totaliteit te vellen. Elk individu heeft zijn sterke en zwakke kanten. Denk maar aan de verstrooide professor: een kei in zijn vak maar hij slaagt er niet in zijn afspraken of de namen van zijn medewerkers te onthouden. Iedereen ontwikkelt zo n beetje zijn eigen specialiteit. Een dienster kan feilloos jouw bestelling onthouden, een musicus herkent probleemloos melodieën, je bent misschien een kei in het onthouden van namen of telefoonnummers... maar om in topvorm te blijven, smeekt je geheugen om gestimuleerd te worden. In deze cursus krijg je informatie en tips om je geheugen te verbeteren. Je gaat ook zelf aan de slag en leert trucjes om alles makkelijker te onthouden, want oefening baart kunst Wanneer 7, 14, 21 en 28 november van 14 tot 16 uur Waar CM Olen Dorp 28 Olen Gastspreker Colette Declercq seniorenconsulent Blanden Organisatie Thuiszorgcentrum Prijs 100 euro CM-leden: 50 euro VT: 25 euro Maximum aantal deelnemers 20 35

Zorg Zorgen voor... is een heel ruim begrip. Je kunt voor jezelf zorgen maar even goed voor je relatie, je zorgbehoevende ouders, je ziek kind... en dan is wat extra ondersteuning vaak zeer welkom! In deze rubriek vind je allerlei infomomenten en cursussen die rond zorg draaien, omdat zorg zo n belangrijke rol speelt in het leven van veel mensen. Inhoudstafel Cursus Thuiszorg en dementie 38 Workshop Aroma en pijn 38 Stiltewandeling 39 Infomoment Emotionele ontwikkeling bij personen met een handicap 39 Infomoment Een budget voor personen met een handicap, wat betekent dat voor mij? 40 Instapcursus voor nieuwe vrijwilligers van Samana 40 Ik zoek... een toffe oppasvrijwilliger 40 Infomoment Je bent meer dan enkel een mantelzorger 41 Infomoment Misverstanden rond de zorg om het levenseinde 41 Infomoment Troost. Over ouderdom, zorg en psychologie 42 Bezoek aan de thuiszorgwinkel 42 Infomoment Tussen rouw en veerkracht 43 Infomoment Rouwen 43 37

Thuiszorg en dementie Veel personen met dementie wonen thuis en worden daar verzorgd door familieleden. De praktische zorg, het waakzaam zijn, het dagelijks voorzien van bezigheden en het helpen bij eenvoudige dagdagelijkse taken vergen soms veel kracht van een mantelzorger. Om deze veeleisende taak vol te kunnen houden, om meer inzicht te krijgen in de situatie en vaardigheden te oefenen om de zorg makkelijker te maken, kun je deelnemen aan de ervaringscursus voor mantelzorgers. Naast een uiteenzetting door gastsprekers is er ook ruime gelegenheid tot uitwisselen van eigen ervaringen. Wanneer 12, 19, 26 september, 3, 10, 17 en 24 oktober van 13.30 tot 16.30 uur Waar CM Mol Corbiestraat 5 Mol Doelgroep Mantelzorgers, actief in de thuiszorg Gastspreker verschillende gastsprekers Organisatie Thuiszorgcentrum ism LDC Mol Prijs 30 euro Maximum aantal deelnemers 12 Aromatherapie als ondersteuning bij pijn Bij aromatherapie maakt men gebruik van de kracht van zuivere essentiële oliën van planten. Deze natuurlijke geurstoffen hebben invloed op de gehele mens, zowel op ons fysieke lichaam als op onze emotionele beleving. Daarom is het gebruik van essentiële oliën erg waardevol in de zorg: als preventie en als aanvulling bij andere behandelingen; zowel voor de zieke als voor zijn mantelzorger. Wanneer 22 september van 14 tot 17 uur Waar CM-campus Mechelen Antwerpsesteenweg 261 Mechelen Gastspreker Lut Van den Bosch aromaconsulente - verpleegkundige Organisatie Thuiszorgcentrum Prijs 15 euro CM-leden: 10 euro VT: 5 euro Maximum aantal deelnemers 20 38

Stiltewandeling We voorzien een wandeling in twee stiltegebieden. Dit zijn geen wandelingen waarbij iedereen moet zwijgen. Wel is het de bedoeling dat de groep kennis maakt met het geluid van de stilte. Dat betekent enerzijds genieten van de stilte en anderzijds beleven van de geluiden die eigen zijn aan de natuur. Wanneer 27 september van 14 tot 17 uur Waar De Notelaar Notelaarsdreef 2 Hingene Doelgroep Mantelzorgers, actief in de thuiszorg Organisatie Samana, Mantelzorgvereniging Prijs 12 euro CM-leden: 9 euro VT: 6 euro Emotionele ontwikkeling bij personen met een handicap Emotionele ontwikkeling is een andere manier van kijken naar gedrag, mogelijkheden en problemen, zowel voor ouders, het netwerk en professionelen. We gaan op zoek naar de betekenis van het gedrag van je kind of van de persoon met een verstandelijke handicap. Niet zozeer het IQ en wat de persoon kàn, maar wat hij aankàn treedt dan op de voorgrond. Vragen over kunnen zijn als volgt: Hoe zelfstandig is hij? Kan hij het niet of wil hij het niet? Emotionele ontwikkeling gaat over aankunnen, en dan worden volgende soort vragen gesteld: Wat heeft hij nodig? Wat kan hij aan op welk moment? Hoe communiceer ik goed met hem? Welke grenzen en structuur heeft hij nodig? Wanneer 10 oktober van 14 tot 16 uur Waar Zaal Cardijn in gebouw Beweging.Net Korte Begijnenstraat 18 Turnhout Begeleiding Veerle Van Pelt Pedagogisch coördinator Muylenberg Organisatie Thuiszorgcentrum i.s.m. KVG Prijs 6 euro CM-leden: 3 euro VT: 2 euro 39

Een budget voor personen met een handicap, wat betekent dat voor mij? De nieuwe regelgeving in de sector voor personen met een handicap: de Persoonsvolgende Fincanciering of PVF. Een heleboel ingewikkelde termen vliegen ons rond de oren: persoonsvolgende financiering, vermaatschappelijking van zorg, Basis Ondersteuningsbudget,... Wacht eens even! Wat verandert er nu voor mij? Wat bedoelt men met de trap één en trap twee in de nieuwe financiering? In deze inforeeks maken we het allemaal wat duidelijker voor je. Wanneer & waar 3 en 20 oktober van 19.30 tot 22 uur in CM-campus Antwerpsesteenweg 261 Mechelen 7 en 9 november van 19.30 tot 22 uur in Merksplas GC De Marc/ kt Markt 1 Merksplas Organisatie Thuiszorgcentrum i.s.m. KVG en Absoluut vzw Prijs gratis Maximum aantal deelnemers 80 Instapcursus voor nieuwe vrijwilligers van Samana Chronisch zieke mensen hebben nood aan een helpende hand, aan een bondgenoot die prettige en moeilijke momenten deelt. Samana biedt - dankzij de inzet van vrijwilligers - dit bondgenootschap aan vele chronisch zieke mensen. De inzet van heel wat mensen samen, elk volgens eigen mogelijkheden, maakt van onze werking een krachtige beweging. Wil jij ook een helpende hand zijn voor chronisch zieke en zorgbehoevende mensen? Dan is vrijwilligerswerk bij Samana vast iets voor jou. Wanneer 14, 15 en 16 oktober van 9.30 uur tot 16.30 uur Waar CM-campus Antwerpsesteenweg 261 Mechelen Organisatie Samana Prijs gratis Ik zoek... een toffe oppasvrijwilliger! 40 CM-Oppas aan huis organiseert thuisoppas bij jongeren met een beperking of chronische aandoening. Dit gebeurt door enthousiaste, opgeleide vrijwilligers. Heb jij een hart voor deze doelgroep en heb je

nog wat vrije tijd? Dan is dit vrijwilligerswerk misschien wel iets voor jou!? Nog onzeker? Geen probleem, je bent welkom op onze opleiding over het omgaan met gehandicapte en langdurig zieke kinderen en de werking van onze oppasdienst. Wanneer 22 oktober van 9.30 tot 12 uur Waar CM Olen Dorp 28 Olen Gastspreker spreker van DVC St. Jozef Organisatie Samana, Thuisoppasdienst Prijs gratis Je bent meer dan enkel een mantelzorger Als mantelzorger vind je het vaak logisch dat je hulp biedt aan degenen die je graag ziet. Maar dat wil niet zeggen dat het zorgen voor iemand evident is. Er komt vaak stress bij kijken. En je moet best wel over wat organisatietalent beschikken om alles in goede banen te leiden. Klinisch psycholoog Jeroen Knaeps gaat in op vragen waarmee mantelzorgs vaak zitten en geeft enkele tips mee. Wanneer 22 oktober van 10 tot 12 uur Waar CM-campus Antwerpsesteenweg 261 Mechelen Doelgroep mantelzorgers, actief in de thuiszorg Organisatie Samana, Thuisoppasdienst Prijs 6 euro CM-leden: 3 euro VT: 2 euro Misverstanden rond de zorg om het levenseinde De evolutie in de zorg rond het levenseinde, onder andere als gevolg van de ontwikkelde wetgeving (patiëntenrechten, palliatieve zorg, euthanasie), maakt de thematiek gelukkig ook meer bespreekbaar. Toch stellen we vast dat een aantal misverstanden blijven bestaan. Deze misvattingen trachten we te verhelderen tijdens deze lezing. Wanneer 25 oktober van 19 tot 21 uur Waar Lokaal Dienstencentrum Luysterbos J.B.-Stessensstraat 69-1 Geel Gastspreker Guy Hannes Coördinator PNAT Organisatie Thuiszorgcentrum i.s.m. LDC Geel Prijs 3 euro 41

Troost. Over ouderdom, zorg en psychologie. Door Luc Van de Ven Over senioren horen we gelukkig tal van optimistische, zelfs vrolijke berichten.helaas is dit niet voor iedereen weggelegd. De ouderdom heeft onmiskenbaar ook minder fraaie kanten: het overlijden van een geliefde, onzekerheid en angst, gezondheidsproblemen, moeilijk oplosbare familiale conflicten;... Dan heeft men troost nodig. Deze vorming belicht het wel en wee van de ouderdom, maar ook de bezorgdheden en uitdagingen van familie van de oudere. Wanneer 8 november van 14 tot 16.30 uur Waar Wit-Gele Kruis Nonnenstraat 12-1 Herentals Gastspreker Luc Van de Ven Klinisch psycholoog Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven Organisatie Thuiszorgcentrum Prijs 6 euro CM-leden: 3 euro VT: 2 euro Maximum aantal deelnemers 80 Bezoek aan de thuiszorgwinkel Als mantelzorger kun je vaak extra hulp of hulpmiddelen gebruiken. Je staat er niet bij stil wat er allemaal voorhanden is om iemand die extra zorg nodig heeft, hulp te bieden bij het aankleden, zich verplaatsen, eten en zoveel meer. Bij Assist Thuiszorgwinkel laten we je kennis maken met heel wat mogelijkheden. Wanneer 29 november van 14 tot 16.30 uur Waar Thuiszorgwinkel Antwerpsesteenweg 259 Mechelen Doelgroep Mantelzorgers, actief in de thuiszorg Organisatie Samana, Mantelzorgvereniging i.s.m. Thuiszorgcentrum Prijs gratis Maximum aantal deelnemers 80 42