Hieronder zijn de resultaten van de Brainpower ingeklonken weergegeven. We zijn zo dicht mogelijk gebleven bij de geschreven teksten, maar hebben de tweedeling leraar/directeur weggelaten. Het is voor scholen nuttig om iedere suggestie langs te lopen en de volgende vragen te stellen: - Moeten wij hier op onze school extra aandacht aan schenken? Zo ja, wat gaan we doen? - Hoe kunnen leraren en directies hier een gezamenlijk programma van maken? - Hoe bewaken we de voortgang en stellen we bij als dat nodig is? Pijler 1: Positieve Pedagogiek Iedere leerling is meer dan de moeite waard. Iedere leerling is een persoon die de wereld iets te bieden heeft. Het is de opdracht van de leraar en van de school om vanuit deze positieve grondhouding een kind te leren kennen en te zien in zijn hele mens-zijn. Dán kan een kind zich veilig voelen. Dán is het mogelijk het beste uit ieder kind te halen. Op scholen moet dit bewaakt worden. We spreken dan over een positieve pedagogiek. De school stelt zich hier als geheel achter, omschrijft concreet het gewenste gedrag van iedere betrokkene en stuurt hier consequent op! (visie op gewenste cultuur) Iedere betrokkene heeft een voorbeeldfunctie Iedere betrokkene vraagt en geeft feedback, observeert en reflecteert. Intervisie op dit punt inzetten Doelgericht werken aan een veilige school, waardoor vertrouwen ontstaat Kinderen als autonome mensen benaderen met inspraak Oprechte brede interesse tonen in ieder kind, werken aan een sterke relatie en persoonlijke ontwikkeling stimuleren Per leerling met ouders, docenten en henzelf een PvA maken op pedagogisch en didactisch gebied Talenten van leerlingen zien en actief inzetten en combineren met elkaar Personeel en directie werken als partners met elkaar Trainingen positieve pedagogiek en ruimte hiervoor krijg: best practices, PvA opstellen en (kinder) gesprekken 1
Pijler 2: Lerende school Wij, Leraren met Lef, vragen om feedback van onze collega s en wij stimuleren hen dat ook te doen. Wij willen ons daarbij van binnen en van buiten de school laten voeden met nieuwe inzichten op pedagogisch en didactisch vlak. Wij zetten ons op onze scholen sterk in op een proces van voortdurend leren met en van elkaar. Al onze collega s horen dat te doen. Dán pas kunnen wij het onderwijs van binnenuit verbeteren. Op onze scholen moet dit actief gestimuleerd worden. Dan kan iedere school zich een lerende school noemen. Gezamenlijke visie opstellen vanuit leraren waarbij ze zich kwetsbaar en open opstellen om optimaal van ieders mogelijkheden gebruik te kunnen maken en waarbij aandacht is voor een onderzoekende houding Weten wat de kwaliteiten zijn van de mensen binnen school, binnen het team en daar gebruik van maken Leerlingen betrekken bij aspecten die beter kunnen, bijv een leerlingenraad Organiseer veiligheid voor docenten door vanuit interesse (en niet om af te rekenen) te observeren en te leren. Hierbij is de rol van de schoolleider cruciaal Als veiligheid er is: lessen bij elkaar bezoeken, zelf kiezen bij wie vanuit je eigen leervraag(goed als de teamleider dit stimuleert) Niet alleen leren binnen school maar ook met collega s van buiten Deel wat je geleerd hebt, ook in personeelsblad en presentatie houden Gebruik twitter om ideeën te delen, bloggen over situaties die je meemaakt: successen en flops> analyse maken Houdt perspectief van leerlingen voor ogen: 21th century skills Structureel tijd en ruimte vrijmaken binnen de werkuren voor ontwikkeling Werkgroepen binnen de school vormen voor Pedagogiek en Didactiek met als opdracht: 1. Hoe doen we het nu? 2. Hoe denken we wat de verwachtingen zijn tav hoe we het doen? 3. Hoe zouden we het willen doen? Expertise van buiten de school. Naar de resultaten laten kijken en die laten toetsen op realiteit en haalbaarheid Borgen: terugkoppelen en evalueren 2
Pijler 3: Gedeeld leiderschap Leraren met Lef willen groeien naar een situatie van gedeeld leiderschap. Wij nemen niet alleen verantwoordelijkheid voor ons eigen deel. Wij nemen als teamspelers ook verantwoordelijkheid voor het geheel: een steeds beter functionerende school met goed onderwijs. Wij leggen verantwoording af over de kwaliteit die wij bieden en nemen initiatieven om die te verbeteren. We nemen daar zelf de leiding in en gaan na wat nodig is om dit te realiseren. We noemen dat gedeeld leiderschap. Onze leidinggevende is deel van dat proces. Gezamenlijke plannen creëren tussen directie en docenten (ouders). Met iedereen een eigen verantwoordelijkheid en taak Gedeelde verantwoordelijkheid en samenwerking tussen leerling en leraar concreet maken Gericht werken aan tijd, ruimte en vertrouwen tussen docenten, waarbij het geven en nemen is Programma leerkracht volgen en zorgen voor: - gezamenlijke lesvoorbereiding - collegiale consultaties - bordsessies o met het oog op het nemen van gezamenlijke verantwoordelijkheid voor beter onderwijs. Moed is belangrijk, maar fouten moeten ook mogen. Daar past geen afrekencultuur bij Zelf een voorbeeldfunctie vervullen door te laten zien dat je verantwoordelijkheid neemt voor een grote geheel Meer faciliteren, meer verantwoordelijkheid bij leraren leggen Actief personeelsbeleid, tijd, ruimte, vertrouwen en durven delegeren Eigenaarschap van leraren en dienend leiderschap 3
Pijler 4: Gebruiken van verschillen tussen leraren We constateren dat verschillen tussen leraren veel minder gebruikt worden dan wenselijk is. Wij leraren verschillen, maar de schoolorganisatie is er vooral op gericht om leraren ondanks die verschillen hetzelfde te laten doen. Net als leerlingen gezien en benaderd moeten worden vanuit hun uniciteit, geldt dat ook voor leraren. Dán worden hun kwaliteiten beter benut. Wij willen stimuleren dat scholen expliciet de verschillen tussen leraren benutten. Laat kinderen aangeven wat ze nodig hebben van de leerkracht/docent. Ga vooral de dialoog met leerlingen aan en kijk wie wat het best kan doen Drijfveren, kwaliteiten en interesses in kaart brengen en bewust inzetten. Zo kun je experts creëren en zet je mensen in hun kracht Organiseer structureel de complementariteit in het team. Bron van kennis hiervoor zijn de leerlingen, collega s, schoolleiding en ouders Blijf in gesprek met collega s onderling. Houd elkaar warm en begeleid intervisie Organiseer X % googletijd/reflectietijd/ontwikkeltijd Deskundigheidsbevordering: zelf elkaar coachen Leidinggevenden zouden meer persoonlijke gesprekken kunnen voeren met aandacht voor talenten In de POP opnemen hoe talent ingezet kan worden t.b.v. het onderwijs Talenten zichtbaar maken in het team met de implementatie en effecten in de praktijk Durf er gebruik van te maken en zorg dat je gefaciliteerd wordt Blijf een kuitenbijter/zet door Wees oprecht nieuwsgierig naar de mensen met wie je werkt. Zet hun talenten maximaal in. Maak een organisatie die daar bij past, faciliteer, begeleidt en bewaak het resultaat 4
Pijler 5: Baas over eigen tijd Leraren met lef willen goede, betere en de beste resultaten halen. Goed is niet genoeg. De professionele ontwikkeling van leraren is uitermate belangrijk. Om hier serieus werk van te maken is extra inzet nodig. De hoge tijdsdruk van het Nederlandse onderwijs staat deze extra inzet voor professionele ontwikkeling in de weg. Dat is slecht voor de kwaliteit, terwijl wij daar juist voor staan. Wij willen onze tijd veel beter benutten. Daarom willen wij er werk van maken dat wij minder slachtoffer en meer baas van onze tijd worden. Gezamenlijke positieve uitdaging stellen: ontwikkelthema s over beter benutten van je tijd waar je samen aan werkt en elkaar feedback op geeft (op PDCA-manier) Delen leeropbrengsten over slim gebruik tijd om te inspireren en verder te leren - binnen context school (presentatie, nieuwsbrief) - buiten context school (twitter, blog, Leraren met Lef) Voorwaarden scheppen, faciliteren van tijd doe maar + tijd en ruimte reserveren: levert de school nieuwe kennis op Autonomie van leraren en leerlingen bevorderen waardoor ruimte voor eigen tijd ontstaat Differentiatie bieden in hanteren van tijd obv eigen keuzes & behoeften van leraren Positieve uitdagingen stellen Ruimte & flexibiliteit binnen de jaarplanning opnemen zodat zichzelf kunnen verrijken op professioneel vlak, kennis, vakdidactisch, contacten buiten de school, vakoverstijgende projecten en gepersonaliseerd onderwijs Ook tijd en ruimte nemen, oftewel leiderschap pakken en nut voor de school aantonen. 5