www.overijssel.nl Postadres De minister van Verkeer en Waterstaat Provincie Overijssel Inspraakpunt Verkeer en Waterstaat Postbus 10078 Mevrouw Peijs 8000 GB Zwolle OTB Hanzelijn/Anticiperen Bypass Ijssel Postbus 30316 Telefoon 038 499 8899 2500 GH 'S-GRAVENHAGE Telefax 038 425 4832 Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk Datum RWB/2006/3080 1010 2006 Bijlagen Doorkiesnummer Inlichtingen bij 499 82 02 hr. A.K.Kinds Onderwerp Zienswijze Overijssel op OTB anticiperen Bypass Ijssel. Geachte minister Peijs, Naar aanleiding van uw brief d.d. 28 augustus 2006 waarin u aan de provincie Overijssel om een zienswijze vraagt omtrent het Ontwerp Tracebesluit Hanzelijn/Anticiperen Bypass Ijssel ontvangt u hierbij onze reactie. Zoals u weet is het project IJsseldelta Zuid de directe aanleiding voor het aanpassen van het Tracebesluit Hanzelijn. De provincie Overijssel is samen met een groot aantal partijen bezig in het gebied tussen Zwolle en Kampen het landelijke voorbeeldproject ontwikkelingsplanologie tot een succes te maken. Uiteindelijk doel is uiteraard daadwerkelijke realisatie van het project. Onlangs is het Masterplan IJsseldelta Zuid gereedgekomen. Op 4 September 2006 zijn de eerste exemplaren uitgereikt aan uw collega's premier Balkenende, minister Dekker en uzelf. De aanleg van de Hanzelijn volgens het huidige tracebesluit zou een aantal belangrijke uitvoeringsrichtingen van het project IJsseldelta Zuid bemoeilijken of zelfs onmogelijk maken. Wij zijn dan ook verheugd dat met het uitbrengen van dit Ontwerp Tracebesluit het mogelijk wordt gemaakt het project IJsseldelta verder te brengen zonder dat het project Hanzelijn vertraagd of bemoeilijkt wordt. Wij willen u dan ook danken voor het mogelijk maken van deze wijziging van het OTB en het onderschrijven van het Masterplan IJsseldelta Zuid. Bij correspondentie graag ons kenmerk vermelden. RABO Zwolle 3973.41.121 Per 24 juni 2006 heeft de provincie nieuwe telefoonnummers en e-mail adressen. Het nieuwe algemene nummer is 038 499 88 99, het e-mail adres postbus(g!overii sscl.nl. Bezoekadres Luttenbergstraat 2 Zwolle
In zijn algemeenheid zijn wij positief over de inhoud van het Ontwerp Tracebesluit. Wij hebben echter wel een aantal specifieke opmerkingen die wij hieronder zullen toelichten. Opmerkingen en bevindingen per pagina (schuingedrukte tekst is afkomstig uit OTB): Pag 8. tekstblok "Hoewel daarop nu niets wijst, is voor het geval dat kort na het van kracht worden van het Tracebesluit Hanzelijn, anticiperen Bypass Ijssel alsnog wordt besloten omafte zien van de aanleg van de bypass, een terugvaloptie in de bepalingen opgenomen, waarbij op dat moment, indien de geplande indienststelling van de Hanzelijn niet in gevaar komt, alsnog wordt afgezien van delen van de aanpassingen voor de bypass." Wij wijzen in dit verband crop dat omdat de bijdrage van de provincie conform de afspraak met de ministers betaalbaar zou worden gesteld bij het begin (50 procent) en het opleveren (50 procent) van de uitvoeringswerkzaamheden, deze niet betaalbaar zal worden gesteld als het project geen doorgang zal vinden. Pag 11. figuur 1.2.1. is een oude tekening en de contouren van de dijken zijn foutief weergegeven. Aansluitpunten met het Grondlichaam van Knoop kloppen niet met PRORAIL afgesproken contouren. Wij stellen voor deze figuur te vervangen door de tekening in het Masterplan IJsseldelta. Zie bijlage bij deze brief. Pag 11. tekstblok: "Nabij de huidige Roggebotsluis zullen in de halfopen bypass, de scheepvaartpassage en een aantal afsluitmiddelen normaal gesproken open staan. Deze gaan dicht bij hogere waterhoogten op het Vossemeer (bij zware noordwester storm die IK per 10 a 20 jaar optreedt). Hierdoor kan een deel van de dijken longs de bypass lager worden uitgevoerd dan in andere varianten, maar wel hoger dan in de huidige situatie." Hier wordt melding gemaakt dat het afsluitmiddel 1 x per 10 a 20 jaar wordt gesloten. Opgemerkt dient te worden dat het sluitingsregime nog niet vast staat en pas later in de planvorming wordt vastgesteld. Pag 11. tekstblok "De essentie van de wijzigingen aan de Hanzelijn betreft het hoger leggen van de Hanzelijn (en de parallel daaraan gelegen N 50) ten zuiden van Kampen en het toevoegen van bruggen in spoor en weg met een lengte van circa 165 m. De doorstroomopening voor de hoogwatergeul bedraagt op deze locatie circa 125 m waarin na een aparte, latere besluitvorming de bypass kan worden aangelegd. Aan weerszijden van de doorstroomopening is een doorgang opgenomen waarin mogelijk eenfietspad kan worden gecombineerd met een ecologische passage ter breedte van 20 m. Deze 2 x 20 meter doet tevens dienst als extra doorstroomopening in het geval van extreme afvoeren." Hier wordt gesuggereerd dat de hoogwatergeul 125 m breed is. In werkelijkheid hoort ook de zone van 2 x 20 m erbij, in totaal dus 165 meter. In normale dagelijkse omstandigheden doet deze strook dienst als ecologische passage c.q. fietspad. Schade kan dus optreden in geval dat de hoogwatergeul in werking treedt. Wij verzoeken u dit in het OTB op te nemen. Pag. 12 figuur 1.2.2. geeft een dwarsdoorsnede van de KNOOP weer. Deze tekening is heel summier. Figuur met bovenaanzicht ontbreekt. Aan de hand van het figuur is niet vast te stellen of de constructies doorlopen en voldoen aan de door ons vanuit het project IJsseldelta gestelde eisen. Ook de bodembescherming is niet weergegeven, alsmede maatvoering pijlers en verankering en doorvaarthoogte ontbreken. Ook suggereert deze tekening dat de treinen zich ook op 5 5 5 m NAP bevinden (dit moet 5 3 5 + 0,65 meter zijn). Hierover dient duidelijkheid te komen en moet worden opgenomen in het OTB.
Pag. 12 tekstblok "Aan de spoorlijn worden alleen die maatregelen getroffen die nodig zijn om de hoogwatergeul mogelijk te maken en die, als zij niet zouden worden getroffen, zouden leiden tot een reconstructie van de spoorweg voor het realiseren van de hoogwatergeul. Alle andere maatregelen voor het realiseren van de hoogwatergeul worden opgenomen in het kader van de realisering van dat project 39 en tekstblok "Bij de beoordeling van de gevolgen van de wijziging wordt uitgegaan van de situatie zoals die omschreven is in het Tracebesluit Hanzelijn (2003). Alleen de maatregelen die voortvloeien uit de gewijzigde uitvoering van de Hanzelijn en die daadwerkelijk op basis van het Tracebesluit Hanzelijn, anticiperen Bypass Ijssel; worden getroffen, worden beschreven. Effecten van maatregelen die het gevolg zijn van de aanleg van de hoogwatergeul komen bij dat project aan de orde." Bovenstaande teksten opgenomen in het OTB zijn ons inziens onjuist, te algemeen en in strijd met eerdere afspraken. Er zijn in het verleden wel degelijk elementen afgesproken die vooruitlopen op de bypass. Zo is afgesproken dat er een bodemverdediging (steenbestorting) komt. Ook zal er een geleiding van het water tussen de kunstwerken van de N 50 en Hanzelijn moeten worden aangelegd. Pag 12. opsomming tracewijzigingen "Traject Jules van Hasseltweg" en traject bouw tweede viaduct over Slaper zijn in de tekeningen geel gemarkeerd. Legenda suggereert alsdf dit het gevolg is van aanleg Bypass Ijssel. Deze twee wijzigingen zijn niet het gevolg van het project IJsseldelta Zuid. Dit graag wijzigen in de legenda. Pag. 13 tekstblok: " Vanwege de mogelijke verhoging van dijken rond het Drontermeer in de toekomst als gevolg van de bypass wordt de ligging van het trace in hoogte alvast aangepast zodat het gebruik van het spoor niet wordt gestoord bij een toekomstige verhoging van de kanteldijken " en tekstblok Cf De kanteldijken zelfbehouden dezelfde ligging en hoogte als is aangegeven in het Tracebesluit Hanzelijn (2003), wijzigingen zijn pas aan de orde in het kader van de uitvoering van de hoogwatergeul. " Uit eerdere overleggen hebben wij begrepen dat de kanteldijken dienen te worden verhoogd ten opzichte van het TB uit 2003. Dit niet ten gevolge van het project IJsseldelta., maar omdat de hoogte van de kanteldijken in eerste instantie te laag berekend is. De hoogte van de kanteldijken zou 3,60 meter moeten worden. Wij gaan er daarom van uit dat als de kanteldijken verhoogd worden dit niet in het kader van het project IJsseldelta plaatsvindt. Pag 24. InTabel 1.7.2. Kunstwerken binnen het gebied van de gewijzigde uitvoering staat de doorgangshoogte weergegeven van de KNOOP constructies. De doorvaarthoogte is hier 4,0 m aangegeven. Wij stellen voor om in plaats van bovenstaande om de onderkant van plafond van de constructie vast te leggen ten opzichte van NAP of in de doorvaarthoogte te relateren aan waterpeil -0,2 m. Op deze wijze is de onderkant van de constructie vastgelegd en niet de doorgangshoogte. Pag 54 tekstblok "de kruising met de toekomstige bypass de op maaiveld gelegen Slaper te kunnen bereiken. De hoogte van de weg en het spoor wordt bepaald door de verwachte hoogte van de dijken rond de bypass die op 5,50m +NAP wordt berekend. De lengte van 165 meter van de kunstwerken in spoor en weg over de bypass wordt bepaald door verwachte maximale afvoeren via de bypass van de Ijssel naar de Randmeren. Na hetpasseren van de locatie van de geplande zuidelijke dijk van de bypass dalen spoor en weg naar maaiveld." Dit tekstblok zou kunnen suggereren dat de dijkhoogte langs de bypass 5 5 50 m + NAP wordt. Dit is niet correct. Voor de situatie half-open is de dijkhoogte aan de westzijde van de aansluiting met de KNOOP in de orde van grootte van 4 meter +NAP voor 2050.
Ook wordt rekening gehouden met een ruimtereservering om een eventuele toekomstige verhoging (na 2050) mogelijk te maken. Aan de Oostzijde van de KNOOP is de dijkhoogte tot aan de Ijssel hoger: namelijk 4,5 m voor 2050. Ook hier is ruimte gereserveerd om een eventuele toekomstige verhoging mogelijk te maken. Het grondlichaam van de KNOOP ter plaatse van de aansluiting met de primaire bypass dijk is echter 5 5 50m + NAP. Bij de bepaling van de hoogte van het grondlichaam is rekening gehouden met een worst-case scenario open-bypass systeem. De dijkhoogte van het grondlichaam KNOOP wordt ontworpen voor een tijdhorizon van 100 jaar in plaats van 50 jaar aangezien verder aanpassingen van deze constructie niet meer mogelijk zijn. Hierdoor dient rekening gehouden te worden met een mogelijke toekomstige hoogte van 5,5 m + NAP (inclusief effecten van zeespiegelstijging). Wij vragen daarom deze tekst conform onze opmerkingen aan te passen. Bovenstaande opmerkingen zullen ook worden doorgegeven aan Prorail voor zover ze relatie hebben met de gesloten bestuursovereenkomst en onderwerp zijn van gesprek in het regelmatige overleg hierover waarbij naast Prorail ook vertegenwoordigers van de gemeente Kampen, het waterschap en Rijkswaterstaat, directie Oost aanwezig zijn. Wij gaan ervan uit dat onze opmerkingen worden verwerkt in het definitieve Besluit. Gedeputeerde Staten van Overijssel, voorzitter. secretans.
Bron: Masterplan IJsseldelta Zuid, bladzijde Ten 29.