We gaan vooruit! Voeding en bigkwaliteit Kennissessie biggenopfok maandag 7 december Albert Timmerman
In 10 stappen naar kwaliteitsbiggen
Stap 1 Eerste brandstof Biestopname: big moet 24 uur na geboorte 100 gram in gewicht zijn toegenomen. Geboorte gewicht moet na 7 dagen zijn verdubbeld (minstens 80% toename). Er zijn bij biggen pasgeboren weinig reserves in de vorm van vet en glycogeen Naast energie zorgt biest voor immuun protectie en voor een goede ontwikkeling van het maagdarm kanaal
Length (µm) Stap 2 Gezonde darmen maximaal 5 % van het aantal tomen diarree maximaal 5% van de biggen dikke hakken. percentage biggen met spreidzit maximaal 2% Villous length 350 300 250 200 150 100 50 0 diarrhoea healthy Matig voorkomende diarree in het kraamhok verlaagt de voeropname voor het spenen al met 50-100 gram per big. Must eerste 12 uur maximaal biest laten drinken vers en schoon drinkwater. overleggen: pro actief en met beleid 12-24 uur na geboorte absoluut geen hoest in kraamstal lig gedrag ten allen tijden naast elkaar afdelingen droog, schoon, ontsmet, ontvet en op temperatuur na opleg
Stap 3 Leren eten en verteren Normen voeropname voer (88% ds) voor spenen Speenleeftijd 21 dagen Speenleeftijd 28 dagen Dag Minimum Optimum Dag Minimum Optimum 5-21 150 300 5-28 300 500 1. Leren voer opnemen 2. Leren verteren plantaardige voedingsstoffen Melk (bij 88% ds) Speenvoer Eiwit (g/kg) 225 165 Ruw vet (g/kg) 384 82 Rcel (g/kg) 0 36,8 Zetmeel (g/kg) 0 355 Lactose (g/kg) 232 41 EW / kg 1,72 1,22 Leren water op te nemen, extra voedingsstoffen voor groei en mogelijk voor overleven (b.v. kunstmelk 1 ste dagen na geboorte
Stap 4 In weelde spenen Gedrag Biggen behoren 2 uur na opleg gespreid naast elkaar te liggen. Biggen horen attent te reageren. Bij betreden afdeling mogen de biggen niet na 5 minuten weer gaan liggen Must Zelfde voer als voor spenen. Zelfde soort voerbak voor spenen als na spenen. Optimum eerste vijf dagen één vreetplaats per big (middels ronde bakken) en één drinkplaats per 5 biggen. Na vijf dagen één vreetplaats per vijf biggen. Afdelingen droog, schoon, ontsmet, ontvet en op temperatuur na opleg. Vers en schoon drinkwater. Lig gedrag ten allen tijden naast elkaar. Geen entingen rondom het spenen. Norm speengewicht speenleeftijd 21 dgn: 5,5-6,0 kg (of 75 kg toomgewicht) speenleeftijd 28 dgn: 7,5-8,0 kg (of 100 kg toomgewicht)
Stap 5 voldoende voeropname Normen voeropname voer (88% ds) 1 ste dagen na spenen Speenleeftijd 21 dagen Speenleeftijd 28 dagen Dag Minimum Optimum Dag Minimum Optimum Totaal op dag. 4 400 500 3 400 500 Totaal na 1 week 7 1250 1750 7 1250 1750 dag 1 = 100 gr, dag 2 = 150 gr, dag 3 = 250 gr per big alle biggen behoren te hebben gevreten voeropname moet boven alles geleidelijk zijn! Must Smakelijk speenvoer Voldoende voerbakken 40% hogere voer en EW-opname bij plaatsen van een extra ronde voerbak
Waarom is voldoende voeropname van belang Energie opname na spenen is veel lager als tijdens lactatie Een goede voeropname rond spenen is belangrijk voor een goede darmgezondheid. Een te lage voeropname leidt tot darmschade. Door darmschade minder capaciteit voor absorptie voedingstoffen Darmschade leidt er ook toe dat de permeabiliteit van de darmwand toeneemt barrière tegen ziekteverwekkers is minder aanwezig Het inkrimpen van de darmvilli zorgt ook voor minder productie verteringsenzymen
Risico factoren oornecrose Probleem bedrijven Controle bedrijven Significantie (Pwaarde) Gemiddelde speenleeftijd 20,7 28,6 0,06 Vreetplaatsen/big 0,2 0,5 0,06 Relatieve luchtvochtigheid < 0,05 Hoog 28,6 0 Gemiddeld 42,9 12,5 Laag 28,6 87,5 Must Smakelijk constant voer Hoge nutriënt opname van de biggen Schonen van de granen laag mycotoxinen gehalte Zorg voor voldoende vreetplekken Absoluut geen hoest Relatieve luchtvochtigheid mag niet hoger zijn dan 70% Voldoende ruimte per big
Stap 6 voldoende goed drinkwater De voeropname van gespeende biggen is rechtlijnig gerelateerd aan de wateropname. Wateropname 10% van het lichaamsgewicht. Niet al het water smaakt hetzelfde biggen nemen graag water op indien gewend aan de smaak. Navelzuigers hooguit 1% (vocht/voedingsstoffen tekort). Must Alle biggen moeten weten waar waternippels zitten, doorspoelen en bevochtigen rondom nippel/bakje Nippels moeten op de juiste hoogte zitten één drinkplaats per 5 biggen in de eerst dagen na spenen en later 1 drinkplaats per 10 biggen Waterkwaliteit moet ten alle tijden fris en goed zijn
Stap 7 optimale vertering Maximaal 5% biggen diarree voor 2 dagen (diarree komt uit kraamstal). diarree tussen 3-5 dagen na spenen is vaak voerkwestie is vaak overvreten na eerste dagen te lage opname. Percentage dikke hakken maximaal 5% en mag absoluut niet toenemen. Must Speenvoer moet altijd uit een gespecialiseerde biggenvoerfabriek komen Ondersteun maagfunctie optimaal Verwerken grof gemalen ruwe celstofbronnen Zorg voor een gezonde big 14 dagen na het spenen
Waarom gespecialiseerde biggenvoerfabriek? alleen maar biggenvoer grondstoffen verwerken ruwe versus geraffineerde soyaolie rijst diverse tarwebloem soorten speciale kwaliteit bietenpulp bloedplasma diverse zuivelgrondstoffen soyaconc.
Premium als het moet, gangbaar als het kan!
Stap 8 het juiste voer voeropname biggen en gehalten voer bepalen de groei en voederconversie let op gezondheid indien onvoldoende dan andere keuzes noodzakelijk Must Voeropname biggen moet bekend zijn Voeropname moet geleidelijk stijgen Uniformiteit biggen mag niet slechter worden dan bij spenen. voeropname x voersoort = resultaat
Stap 9 lekker klimaatje
Stap 10 afleveren van de biggen Minimaal aflevergewicht Biggen laten wennen aan voer dat ook tijdens vleesvarkenstraject gebruikt wordt
Samenvattend Een goede kwaliteit van de biggen is een eerste vereiste Indien kwaliteit goed dan streven naar de laagste opfokkosten per big
Bedankt voor uw aandacht