Kengetallen: Welke zijn bepalend voor de evaluatie van de bedrijfsvoering? Isabelle Degezelle 27 nov 2015

Transcriptie

1 Kengetallen: Welke zijn bepalend voor de evaluatie van de bedrijfsvoering? Isabelle Degezelle 27 nov 2015

2 Bedrijfsvoering EVENWICHT ZOEKEN KOSTEN BATEN

3 Meten is weten wanneer je weet wat je meet!!! Kengetallen geven een beeld van het management. Kengetallen geven een zicht op wat voorbij is. Kengetallen zijn te sturen. Management kan je bijsturen. Link leggen tussen technische en economische cijfers.

4 Opgelet Hou rekening met onvoorziene omstandigheden Behoeden voor bedrijfsblindheid Vergelijk met cijfers van collega s of met de sectorgemiddelden

5 Kengetallen Vermeerdering / Zeugenhouderij Worpindex Productiegetal Vervangingspercentage Voederkost Stalkost Vaste kosten: investeringen in huisvesting Variabele kosten: voeder-, medicatie- en mestkost

6 Worpindex Aantal worpen per zeug en per jaar: 2,3 Invloed van kengetallen 1 e cyclus start bij inseminatie of op 240 dagen leeftijd Interval spelen-bronst: 5 7d (95%) % dracht na 1 ste dek: > 85% Terugkomers: < 15% Verwerpen: max 4% van zeugen Drachtduur en lactatieduur Beperk verliesdagen Uitval drachtige zeugen Bronst- en drachtproblemen

7 Productiegetal Aantal gespeende biggen per zeug en per jaar Bepaald door worpindex en -getal (#geboren/zeug/jaar) Doodgeboren < 5% Overlevingskansen Bigkwaliteit (geboortegewicht en groei) en vitaliteit Draagkracht van de zeug: conditie, VOC en melk-/biestproductie Enkel PG is niet alles let op speengewicht

8 Productiegetal Vb 1: # gesp big/worp: 12 biggen WI: 2,25 Cd van 162 (115d + 28d + 5d + 14d verlies) PG: 12 x 2,25 = 27 Vb 2: # gesp big/worp: 12 biggen WI: 2,4 Cd van 152 (115d + 28d + 5d + 4d verlies) PG: 12 x 2,40 = 28,8 Vb 3: # gesp big/worp: 12 biggen WI: 2,5 Cd van 145 (115d + 21d + 5d + 4d verlies) PG: 12 x 2,5 = 30

9 Dagelijkse groei biggen Te vroeg spenen: ander voeder, vertering nog niet aangepast diarree groei terugslag Streven naar 6 à 6,5 kg op 3 weken groeinorm 5 kg in 20 dagen Nood aan voldoende water Mengen van biggen voor uniformiteit = goed rangorde herstellen + sanitaire druk voederopname gedrukt

10 Doodgeboren of sterfte Sterfte in kraamstal: < 12% Doodgeboren Ligt achter zeug Navel is vlezig en vers Klauwkapjes aanwezig en slijm in luchtwegen Doodliggers beperken Geboortegewicht bepaalt de overlevingskans

11 Vervangingspercentage DURF TE VERVANGEN!!! VV%: 40-45% + Uitval 10% bij aankoop en en 30% bij eigen aanfok Goede leeftijdsspreiding Niet te veel oude-worpszeugen aanhouden Gemiddelde 4 e worps

12 Voederkost Voederverbruik per zeug per jaar: < 1150 kg afh van voederwaarde (energie en eiwit), omgeving (klimaat), dierfactoren (onrust, conditie, genetica, worpgetal) ad lib totaal andere cijfers Zeugenvoeder 10 /ton goedkoper kostprijs big daalt met 0,48 kostprijs zeug daalt met 12 Conditie van de zeug sturen spekdiktemeter

13 Financiële impact PG: 1 big meer / zeug / jaar kost daalt 0,8 /big WI: 0,1 hoger kostprijs big daalt met 1,23 kostprijs zeug daalt met 32 VV: 10% vervangen 0,5 /big

14 Optimalisatie mogelijkheden Bereken je kengetallen door gebruik managementsprogramma s of digitale media Weeg je afgezette biggen op 7 of 20 kg Beperk je vaste kosten Spring zuinig om met variabele kosten Beperk voederkost vermijden van vermorsing

15 Streefwaarden kengetallen biggenbatterij Startgewicht Dagelijkse groei Eindgewicht Biggenbatterij Trajectduur Streefwaarde Spenen op 3 weken: 6 à 6,5 kg Spenen op 4 weken: 7,5 kg > 400 g Tendens 23 kg = 5 weken Voederconversie 1,45 à 1,65 Uitval < 1% Hokoppervlakte 0,27 m² (10 tot 20 kg) 0,35 m² (20 tot 30 kg)

16 Kengetallen Afmest / Vleesvarkenshouderij Omloopsnelheid Voederconversie Dagelijkse groei / groeisnelheid / mestduur Uitval of Sterfte Voederkost Stalkost

17 Omloopsnelheid # ronden /jaar Afh. startgewicht laag startgewicht = 2 weken langere mestduur Afh. Eindgewicht hoogste rendement afh VC en kostprijs voeder Rotatiecoëfficient houdt geen rekening met leegstand, opleg- en aflevergewicht

18 Voederconversie VC = # kg voer nodig voor 1 kg gewichtsaanzet Bruto VC of Commerciële VC: berekend op basis van alle geproduceerde kg s (dus ook de gestorven varkens!) Economische VC (technische VC): berekend op basis van effectief verkochte kg s vlees Nutritionele VC : berekend op basis van de bruto VC waarbij gewichtsaanzet gecorrigeerd wordt naar opleggewicht van 20 kg en aflevergewicht van 100 kg

19 Nutritionele voederconversie = commerciële voederconversie - [((startgewicht big 20 kg) x 0,010) + ((netto eindgewicht vleesvarken 100 kg) x 0,015)] De correctiewaarden die worden gebruikt zijn verschillend per gewichtscategorie: Big van 7 kg 0,005 per kg gewichtsverschil Big van 20 kg 0,010 per kg gewichtsverschil Vleesvarken van 100 kg 0,015 per kg gewichtsverschil

20 Voederkost BEPERK VOEDERVERMORSING Optimalisatie Voederconversie door meerfasenvoedering Overgang voeder op het juiste gewicht betere groeisnelheid, betere VC en betere varkensprijs door betere karkaskwaliteit Vb: 65kg overgang ipv op 50 kg hoger voederprijs kost 3% hoger variabele kost 1,8% hoger bruto saldo ( /zeug/jaar) ongeveer 7% lager

21 Dagelijkse groei Levend slachtgewicht opzetgewicht DG = Aantal dagen in vleesvarkensstal Voldoende wateropname is cruciaal!!! Vb1 Vb2 Vb kg / 125 dagen = 0,720 kg/dag kg/ 100 dagen = 0,778 kg/dag kg/ 125 dagen = 0,640 kg/dag

22 Uitval of sterfte # gestorven dieren tov # opgezette dieren Biggenbatterij: < 2% Sterk afh. van o.a. hokdensiteit

23 HOKDENSITEIT Problematiek: beter management en betere genetica => PG ; aantal plaatsen in biggenbatterij en VV-stal neemt slechts in beperkte mate toe. Gevolgen: Bezetting Infectiedruk competitie, agressie, frustratiegedrag gezondheid onder druk stalklimaat ongunstiger voederopname groei

24 Hokdensiteit # dieren / m² Maar ook # dieren / voeder- of drinkplaats Lagere densiteit hoger eindgewicht minder letsels en frustratiegedrag betere kwaliteit

25 Streefwaarden kengetallen vleesvarkens Streefwaarde Tendens Startgewicht 22 kg = Dagelijkse groei Eindgewicht 725 g 115 kg Vleespercentage > 62% Aantal dagen in afmest 125 d Rotatiecoëfficiënt 2,9 Voederconversie 2,75 Uitval < 2% Hokoppervlakte 0,75 m² per dier

26 Nood aan registratie: Kg voerverbruik Weegcellen op silo Dosators of voederstations Managementsprogramma s Kg opzet- en afzetgewicht Veebascuul mobiel of in hok

27 Financiële impact VC: 0,1 lager 11 kg minder voer 2,74 minder/vv 100 gr VC = 10 / ton voer DG: 10 g meer 3 dagen minder mestduur stalkost daalt met 0,22 / VV Sterfte 1% minder 0,43 voordeel / VV

28 Bouwkosten beperken 500 minder / zeugenplaats kostprijs per big daalt met 1,9 kostprijs per zeug daalt met 47,5 50 minder / vleesvarkensplaats kostprijs per afgeleverd vleesvarken daalt met 2,18

29 Rekenmodule uit demoproject kengetallen Impact op kengetallen bepalen Rekenmodule Pigs2win vergelijking met 11 referentiebedrijven

30 Afwegen van beslissingen Technische cijfers zijn te verbeteren maar levert de meer kost een meer opbrengst op? Aan- en verkoopprijzen van producten niet altijd in de hand! Verschillende kengetallen sturen kunnen verschillend gevolgen hebben voor de kengetallen. Uitdagingen voor mijn bedrijf en sterktes van mijn bedrijf

31 Besluit Investeer tijd en middelen in registratie zodat je kengetallen kan berekenen om het management te sturen. Technische cijfers optimaliseren maar overweeg het optimum, meer is daarom niet altijd beter soms is minder wel het optimale.