Samen Inburgeren is groot succes! Het blijft verrassen hoeveel anderstaligen ieder jaar zonder verplichting de vraag stellen of zij een Nederlandstalige coach kunnen krijgen zodat ze het spreken van het Nederlands kunnen oefenen en nieuwe mensen kunnen leren kennen. Even verrassend is het grote aantal vrijwilligers dat ja zegt op de vraag om coach te worden van een anderstalige. Samen Inburgeren is al lang niet meer het eerste het beste buddy project. Kandidaten nemen deel met het hele gezin, betrekken hun kinderen in het proces en staan open voor een nieuw avontuur. Voorkennis is niet vereist. Een gezonde dosis openheid en enthousiasme brengen je al ver op weg. Dit jaar zijn er 21 coaches actief. Samen hebben ze contact met 30 inburgeraars waarvan de meeste gezinnen zijn. Twee coaches en twee gezinnen van inburgeraars waren bereid om ons hun verhaal te doen. Christine, Tine, is een vlotte madam, geboren in Lier en noemt zichzelf een echte schapenkop. Tine durft te springen in het onbekende. Zij werd gekoppeld aan Arben en Bessarta, een koppel met twee kinderen uit Kosovo. Ze wonen nu anderhalf jaar in België en het is indrukwekkend hoe goed hun kennis van de Nederlandse taal is. Arben: We zijn beiden in Kosovo geboren. We volgen allebei Nederlandse les. Een nieuwe taal leren is als volwassene niet eenvoudig. Het begrijpen gaat vlotter dan het spreken. Maar je bent verplicht om het Nederlands te gebruiken: bij de dokter, in de winkel, met de leerkrachten van mijn kinderen. Je moet leren om je verstaanbaar te maken. Welke taal spreken jullie thuis? Bessarta: De kinderen spreken ondertussen thuis enkel nog Nederlands en ik vraag geregeld wat een woord betekent. Zo leer ik Nederlands van mijn kindjes. Ik en mijn man spreken tegen elkaar nog wel Albanees, je kan geen taal loslaten waarin je bent opgegroeid. Maar we gebruiken wel steeds meer Nederlandse woorden. Ik hoor dat de kinderen perfect Nederlands spreken. Bessarta: Klopt. Mijn dochter is wel een verlegen type. Maar dat heeft niets met taal te maken, dat is gewoon haar karakter. Ondertussen zijn jullie anderhalf jaar in België. Wat vinden jullie van Lier? Is de cultuur hetzelfde of toch anders dan in Kosovo? Arben: Dat is toch in grote lijnen hetzelfde. De mensen zijn hier aangenaam en vriendelijk. We vinden Lier een rustig stadje en we zijn blij dat we hier in alle rust kunnen wonen. Het eten is hier wel heel anders, wij houden van onze Kosovaarse keuken. Verder zijn er veel gelijkenissen. Als we naar het stadskantoor gaan verschilt de werking eigenlijk niet zo veel dan van dat van een gemeentehuis in Kosovo.
Is het makkelijk om je hier thuis te voelen? (ze lachen) Arben: Kijk, het is geen zwart-wit verhaal. Mijn ouder wonen nog in Kosovo, mijn hele familie leeft daar, dus uiteraard ligt mijn hart nog een stukje in Kosovo. Maar we doen ons best om hier onze nieuwe thuis te maken. Hebben jullie familie hier in België? Bessarta: ik wel. Arben: ik heb een broer in Duitsland en een broer in Frankrijk. We leven allemaal een beetje verspreid van mekaar. Maar dankzij het internet is de wereld klein geworden. We skypen iedere dag met elkaar. Wat is jullie droom voor de toekomst? Bessarta: in Kosovo zat ik in mijn laatste jaar journalistiek, maar ik weet dat ik in België die droom moet opbergen. Het is een kwestie van taal. Als journaliste moet je taal perfect zijn. Ik blijf wel werken aan mijn kennis van het Nederlands en ga daarna een opleiding doen om als verzorgster aan de slag te kunnen. Ik wil dat ouderen een menswaardige verzorging krijgen en wil daartoe bijdragen. Arben: ik zou graag burgemeester willen worden (lacht). Ik blijf natuurlijk ook werken aan mijn taal en wil in de toekomst graag werken als buschauffeur. Het is een sociale job, waarbij ik elke dag mijn Nederlands kan gebruiken. Verder hoop ik gewoon dat mijn kinderen hier een mooie toekomst tegemoet gaan in alle rust en vrede. Waarom wilden jullie meedoen met Samen Inburgeren? Arben: Heel simpel, omdat je je niet op je eentje kan integreren. Daarvoor heb je contact nodig met de plaatselijke bevolking. Met Tine oefenen we onze taal, ze is ondertussen een grote steun voor het gezin. Bessarta: ik bel heel veel met Tine, ze komt langs bij me thuis voor een babbel, ze heeft me ook al veel geholpen met de kindjes. Dankzij Tine volgt mijn dochter nu balletles en mijn zoon karate. Samen hebben we al veel uitstappen gedaan: een picknick, een bezoek naar de kinderboerderij, een partijtje minigolf. We zijn erg dankbaar dat we zo n goede coach hebben. De kinderen zijn Tine zo gewoon dat ze altijd achter haar vragen. Christine, dat is tof om te horen. Ja zeker, ik krijg goede punten (lacht). Je weet tenslotte nooit op voorhand hoe het zal lopen. Wat heeft jouw gemotiveerd om coach te worden bij Samen Inburgeren? Ik heb het project leren kennen op de benefietavond Ergens Onderweg. Ik kende het project verder nog niet. Ik heb wel een Nederlandse vriendin die in Nederland ook inburgeringscoach is. Ik kende het systeem dus wel, maar ik wist niet dat het hier bestond. Met alle oorlogen in de wereld vind ik het persoonlijk onze plicht om mensen te helpen. Mijn grootmoeder zaliger heeft twee wereldoorlogen
meegemaakt en is twee keer moeten vluchten. Ze is zelf ook twee keer heel goed opgevangen. Waarom zouden wij dan nu niet hetzelfde doen? Verder reis ik graag, ik leer graag nieuwe culturen kennen en die moet je niet ver gaan zoeken want die hebben we in onze eigen stad. Zo kwam je met de Arben en Bessarta in contact. Was het moeilijk om af te spreken met mensen die je nauwelijks kent? Het voordeel van ouder worden is dat je denkt: klinkt het niet dan botst het maar. Ik lag daar niet echt wakker van. Toen ik jonger was, was ik misschien voorzichtiger maar nu durf ik mij meer smijten. Hoe was dat eerste contact? Ja, dat viel goed mee. Het klikte eigenlijk onmiddellijk en dat was wederzijds. We hebben ondertussen al veel activiteiten samen gedaan en dat gaat vlot. Ik heb geen cultuurshock of zo meegemaakt. Karakters moeten natuurlijk klikken en in ons geval zitten we wel op dezelfde golflengte. Is er jou iets opgevallen in de loop van het project? Wel, ik ben aangenaam verrast dat de omgeving zo positief reageert. Persoonlijke vrienden kennen me en dan ligt dat voor de hand. Maar ik had niet verwacht dat totaal vreemde mensen ons ook zo zouden steunen: de balletles, de karateclub,, je weet niet hoe die gaan reageren. De openheid en hulpvaardigheid was een heel aangename verrassing. Stoppen jullie contacten wanneer het project stopt? Nee, voor ons niet. Een project van een half jaar is vrij kort. Ik zou in ieder geval graag onze contacten verderzetten ook na het project. Agnes heeft een aanstekelijk enthousiasme. Ze is een duo met Massoome uit Iran. Massoome: mijn vrienden noemen me Massi. Ik ben de zus van Zahra die vijf jaar geleden heeft meegedaan met de allereerste editie van Samen Inburgeren. Ik ben nu bijna vier jaar in België. Zeven maanden geleden kreeg ik te horen dat ik ook effectief mag blijven. Waarom ben jij naar België gekomen? Ik had geen andere keuze. Het is een lang verhaal maar het komt erop neer dat ik problemen had met de Iraanse overheid. Ik kon niet langer in het land blijven. Ik heb mijn moeder en mijn andere zus in Iran moeten achterlaten, een moeilijke maar noodzakelijke beslissing. Welke indruk maakt Lier op jou en hoe verschilt het van waar je komt? Lier is erg aangenaam om te wonen. Ik moet wel toegeven dat er grote verschillen met Iran. In Iran heb je weinig mensen van een andere afkomst. Hier vind je verschillende culturen en mensen van diverse origine in één stad, dat is echt tof. Ook de Iraanse keuken is natuurlijk compleet anders. Ik moet toegeven dat de Iraanse keuken wel mijn favoriet blijft. Maar stoofvlees smaakt me, ik maak dat nu ook zelf klaar. Het leven in Iran is wel anders. Er is s avonds nog veel leven op straat, zelfs om
tien uur s avonds zijn de winkel nog open, zitten de mensen gezellig in het park. Hier zijn de winkels gesloten om zes uur en lopen de straten dan leeg. Hoe voelde je je toen je pas in België was. Het eerste jaar dat ik hier was, was voor mij echt aanpassen. Ik had heimwee en werd er echt verdrietig van. Ik miste die Iraanse sfeer en de sociale contacten. Ook het weer was aanpassen. In Iran heb je vier duidelijke seizoenen. In België heb je soms vier seizoenen op één dag. (lacht). Maar ik moet zeggen dat de hulpvaardigheid van de mensen mij erdoor heeft geholpen. De maatschappelijk assistent die zich voor mij heeft ingezet heeft, artsen, hulpverleners, ea. Ik ben daar echt dankbaar voor. Is het makkelijk om contact te leggen met Lierenaars? Ik ben van nature een beetje een verlegen type en dan is dat niet makkelijk. Mijn zus is anders, zij heeft ondertussen veel Vlaamse vrienden. Ik heb gezondheidsproblemen moeten overwinnen en ik kan nu pas terug actief dingen ondernemen. Ik heb de trappen van de Zimmertoren al kunnen doen. Dat geeft mij het gevoel dat ik nu echt aan mijn toekomst kan beginnen. Hoe zie je je toekomst in België? Ik heb geen bijzonder grote dromen. Mijn eerste wens is dat ik in goede gezondheid mag blijven. En verder wil ik ook maar gewoon leven zoals iedereen: een job en op mijn eigen benen kunnen staan. Ik volg Nederlandse les op een behoorlijk niveau, ik wil vooruit in het leven. Waarom doe je mee aan Samen Inburgeren? Net omdat ik verlegen ben en contacten ook niet zomaar vanzelf komen. Mijn zus heeft vijf jaar geleden meegedaan en voor haar was het een hele leuke ervaring. Haar coach Linda is iemand waarvan ze veel vriendschap heeft gekregen. Dat heeft mij gemotiveerd om de stap te zetten. En nu heb ik zelf ook een fantastische coach. Agnes is top! Agnes: en toch heb ik het gevoel dat ik tekortschiet. Ik vind dat ik te weinig tijd steek in de mensen. Voor het eerst vind ik het ook spijtig dat ik geen auto heb. Mijn contacten zijn begonnen met Massi, maar ondertussen is zij een onderdeel van een ruimere familie. Ik heb nooit een auto gemist, maar nu vind ik het wel jammer dat ik het niet heb. Ik heb het gevoel dat wij onze contacten, hoewel ze al erg goed lopen, nog maar aan het opstarten zijn. Ik zou de dames graag eens willen meenemen naar mijn familie in Leuven en nog verder gaan met onze ontmoetingen. Wat was jouw drijfveer om mee te doen? Ik had al langer het gevoel iets te willen betekenen maar ik ben niet zoals Tine, ik smijt mezelf niet zo makkelijk. Ik vind mezelf eerder voorzichtig. Ik heb er dus ook moeite voor moeten doen om in te schrijven. Ik hoor heel veel mensen zeggen: De anderen moeten integreren. En ik dacht: ja maar nee, integratie moet van twee kanten komen en ik wil iets doen om mensen daarbij te helpen. Het is erg makkelijk gezegd dat het van de andere kant moet komen, maar zo werkt het niet. Het moet ook
van ons komen. Dus ik vond: in plaats van veel grote woorden te gebruiken kan ik beter iets doen en mijn nek uitsteken. Wat mij ook over de streep heeft getrokken zijn de mooie foto s van de deelnemers op de canvassen aan de bibliotheek. Die stralen levenslust uit en dat heb ik in het projecten en de deelnemers echt teruggevonden. En dan stuur je een email naar de stad om je in te schrijven. Ja, en dan is de eerste ontmoetingsdag gekomen met alle kandidaten. Ik dacht eerst, ach, wat kunnen ze nu met mij doen. Ik kan voor de mensen toch niks betekenen. Maar ik heb me daarover gezet en ik ben erg blij dat ik dat gedaan heb. Hoe waren je ervaringen tot nu toe met Massi, de eerste keer afspreken? Het is in het begin wat zoeken naar wat je samen kan doen. Maar voor mij was het makkelijker omdat Massi haar familie betrok. Ze bracht Fatima mee, de dochter van haar zus, die spreekt vloeiend Nederlands en dan ben je toch iets meer op je gemak. Hoe reageerde je omgeving? Mijn Levensgezel Jef zei: wat ga je nu weer doen? Waar ben je nu weer aan begonnen? Jij komt altijd met iets nieuw af. Ik zei Jef: kijk, dit is mijn keuze, mijn beslissing en jij hoeft niet mee te doen maar ik heb wel graag dat je Massi leert kennen. En dan zijn we samen gaan eten met Massi en Fatima en Jef viel als een blok voor Fatima. Plots was het direct in orde (lacht). Zo leerde ik stilaan de rest van de familie ook kennen ondertussen valt de hele ervaring erg goed mee. Het zijn allemaal zo n warme mensen. Ons verhaal stopt zeker ook niet wanneer het project stopt in december. Is er nog een advies dat jullie als coaches kunnen geven aan mensen die nog twijfelen om zich kandidaat te stellen? Agnes: als je twijfelt, vraag dan via de stad Lier contact met ons. Wij zijn altijd bereid om onze ervaring te delen, te antwoorden op vragen van mensen die eraan willen beginnen. We staan altijd open voor een gesprek met eventuele kandidaten. Samen Inburgeren is een samenwerking tussen de stad Lier, OCMW Lier, vzw Recht en Welzijn, het Agentschap Integratie en Inburgering en Vormingplus regio Mechelen. Verantwoordelijke schepen: burgemeester Frank Boogaerts Meer info: Integratie stad Lier Paradeplein 2, bus 1 integratie@lier.be