CHINA, HET WESTEN EN DE KOUDE OORLOG PERCEPTIE EN BEELDVORMING WERKBUNDEL DEEL 1
INTRO & AFFICHE INTRO CHINESE DOCUMENTAIRE: THE ROAD TO REVIVAL 00:00:01:30 Het introductiefilmpje van de Chinese documentaire The Road to Revival bestaat uit drie delen. In deze delen is er een grote samenhang tussen beeld en muziek, en elk deel kan gekoppeld worden aan een periode uit de Chinese geschiedenis. Het eerste deel van het fragment gaat over de periode van de laatste Chinese keizerlijke dynastie. De kijker krijgt hierbij een triest, somber gevoel. Dit wordt opgewekt door het gure weer, zwart-wit beeld en sombere muziek. Vervolgens verandert het zwart-wit beeld naar kleur, waarbij bombardementen te zien en te horen zijn. De intro is nu bij een tweede periode aanbeland, namelijk die van de Chinese Revolutie, die gewonnen werd door de communisten. De Chinese communistische vlag komt dan ook prominent in beeld. De combinatie van heldhaftige muziek en de standbeelden van het volk benadrukken de moedige strijd. Na de Chinese Revolutie werd China een communistisch land (de Volksrepubliek China werd opgericht), o.l.v. Mao. De intro, en China zelf, heeft nu duidelijk zijn hoogtepunt bereikt: de muziek is vreugdevol en gaat in crescendo naar een climax, en er zijn beelden te zien van een helderblauwe hemel, vredesduiven, ballonnen, enz. Dit alles geeft een positief en blij gevoel. Ook het portret van Mao en de Chinese communistische vlag krijgen aandacht in dit derde deel van de intro. De intro, en dus ook de documentaire, wil aantonen dat het huidige communistische regime het hoogtepunt is in de Chinese geschiedenis. Dit wijst op propaganda door de Chinese overheid, in wiens opdracht de documentaire werd gemaakt. Het communistische regime wil een zeer positief beeld van zichzelf creëren. Hoewel het lijkt alsof documentaires het verleden correct en objectief weergeven, toont de subjectieve benadering van het communisme in China in de introductie al aan dat documentaires de historische werkelijkheid verdraaien. In documentaires wordt het verhaal van het verleden vaak gemanipuleerd om een bepaald doel te bereiken. In het geval van de Chinese documentaire is het doel het verheerlijken van de communistische Volksrepubliek China. AFFICHE DOCUMENTAIRE COLD WAR De afbeelding rechts is de officiële affiche van de Amerikaanse documentaire Cold War. De affiche is opgesplitst in twee delen: het kapitalistische Amerika links en de communistische landen Sovjet-Unie en China rechts. De figuren zijn voormalig Amerikaans president John F. Kennedy en voormalig Sovjet-leider Nikita Chroetsjov, twee belangrijke personen in de Koude Oorlog. Het valt op dat de twee mannen op een zeer verschillende wijze staan afgebeeld: Kennedy is rustig en beschaafd, terwijl Chroetsjov roept en tiert en dreigend zijn vuist in de lucht steekt. Deze affiche is niet objectief, aangezien het een eenzijdig negatief beeld toont van de Sovjet-Unie en het communisme. Het schildert de communistische landen af als oorlogszuchtig en onbeschaafd. Dit staat in schril contrast met de manier waarop de Verenigd Staten in beeld worden gebracht. Net als de intro van de Chinese documentaire, toont de Amerikaanse Cold War-affiche het subjectieve karakter aan van de documentaire. De beeldvorming op de poster is niet objectief, en dit geldt bijgevolg ook voor inhoud van de documentaire zelf. Documentaires zijn steeds vanuit een bepaald perspectief en een bepaalde visie gemaakt. Als gevolg hiervan zijn ze niet neutraal en objectief. 2
START EN VERLOOP VAN DE KOREAANSE OORLOG COLD WAR: FRAGMENT 04:23-06-23 EN 19:30-20:15 1. Welk land gaf de aanzet tot de Koreaanse oorlog? En wat was de reden? Noord- Korea wilde Zuid-Korea veroveren om zo Korea te herenigen. 2. Is er een verschil tussen de officiële reden van het bezoek van Kim Il Sung aan de Sovjet-Unie en de eigenlijke reden? Zo ja, wat is het verschil en waaruit kan je dit afleiden in de documentaire? De officiële reden voor het bezoek was dat Kim Il Sung een vriendschapsband met de Sovjet-Unie wilde aanhalen. In de documentaire is de speech te zien waarin Kim Il Sung dit zelf ook zegt: The reason I m visiting the Soviet Union is because I want to strengthen the relationship between Russia and North Korea. De eigenlijke reden voor het bezoek was de vraag naar toestemming en steun van de Sovjet-Unie om Zuid-Korea binnen te vallen. In de reportage wordt er gesproken over de secret agenda van Kim Il- Sung. 3. In de documentaire zie je Stalin zijn hand omhoog steken, gevolgd door een reeks oorlogsbeelden. a. Welke beeld van Stalin wordt hier gecreëerd? Door deze beelden te combineren schuift deze documentaire de schuld voor de start van de oorlog in Stalins schoenen. b. Kim Il Sung was de eigenlijke agressor, waarom toont deze documentaire dan Stalin? De vijandigheid tussen de VS en SU was het grootste, de VS viseert de SU het meeste. Ook in deze naoorlogse documentaire is Stalin (nog) de grote schuldige. Dit is duidelijk geen objectief gegeven. 4. De Yalu-rivier a. Wat was de Yalu-rivier? De rivier die de grens vormde tussen Noord-Korea en de Volksrepubliek China. b. Waar vreesden de Chinezen voor? Ze hadden schrik voor een inval van de Amerikanen. De Amerikanen waren immers de vijanden van het communisme. c. Wat bedoelt de getuige met de reconstruction of our country? Dit verwijst naar het opbouwen van het Nieuwe China als communistisch land (er moesten nog veel veranderingen gebeuren in China opdat het communistische regime sterk zou staan. THE ROAD TO REVIVAL: FRAGMENT 9:05-9:45 1. De Chinese documentaire zegt letterlijk dat de Amerikanen de oorlogsvoering naar de Yalu-rivier brachten. a. Welk beeld ondersteunt de tekst? Het beeld van de bombardementen b. Wie wordt in het fragment als grote schuldige van het conflict naar voren geschoven? De Amerikanen. De Chinese documentaire focust sterk op VS vs. China in de Koreaanse Oorlog (terwijl de Amerikaanse documentaire ook oog heeft voor het conflict tussen Noord- en Zuid-Korea). 2. China had de VS gewaarschuwd niet te dicht de Yalu-rivier te naderen omdat China dan genoodzaakt was om te reageren met geweld, aangezien ze dit als een bedreiging zouden beschouwen. De Chinese documentaire zegt hierbij nog dat de Amerikanen deze waarschuwing negeerden en dus niet au serieux namen (en toch naderden). a. Hoe wordt China voorgesteld in dit verhaal? 3
De Chinese documentaire maakt handig gebruik van het verhaal en komen erdoor positief in beeld. Het toont aan dat China een conflict China-VS nog had willen vermijden door die waarschuwing. b. Waarom vermeldt de Amerikaanse documentaire dit niet? Dit feit zou de Amerikanen in een slecht daglicht stellen, het Amerikaans publiek zou kunnen denken ze hadden toch beter geluisterd naar die waarschuwing, dat had de oorlog kunnen vermijden. 3. Hoe legitimeerde het zogenaamde naderen van de Amerikaanse troepen de deelname van China aan de Koreaanse oorlog? Door het naderen van de Amerikanen was de veiligheid van China bedreigd. De Chinezen namen dus deel aan de oorlog om zich te verdedigen. Ze hielpen Noord-Korea om de Amerikanen terug te dringen zodat de VS niet aan de Chinese grenzen zouden komen. HET EINDE VAN DE KOREAANSE OORLOG COLD WAR (41:13-41-54) THE ROAD TO REVIVAL (9:45-10:43) Wie won de Koreaanse oorlog? Niemand Noord-Korea (en bondgenoot China) Hoe tonen/ beschrijven ze hun eigen positie? En op welke manier? De Amerikanen namen deel aan de vredesonderhandelingen, zagen in dat niemand de oorlog kon winnen. Ze tonen beelden van graven als teken van een groot verlies aan levens in een langdurige oorlog. China won de oorlog, ondersteunen het met beelden van de terugkerende soldaten en het gejuich van de Chinezen. =FOUT: Niemand heeft de oorlog gewonnen, deze werd beëindigd door onderhandelingen. China claimt de overwinning om de positie van de nieuwe communistische heerschappij te versterken. (Bv. Staalproductie: de Chinezen hadden veel minder dan de Amerikanen maar slaagden er toch in de Amerikanen te verslaan omwille van de wilskracht van het volk) Hoe tonen/ beschrijven ze de positie van de ander? En op welke manier? In china Mao called it a great victory and the volunteers returned home as heroes. An estimated half million Chinese soldiers died in the war. De beelden tonen Mao en het juichende Chinese publiek. Deze beelden tonen het geloof in de overwinning aan. Deze documentaire toont een Amerikaanse getuigen die zegt The Americans made a serious mistake Hierdoor geeft deze documentaire de indruk dat zelfs de Amerikanen toegeven dat ze de waarschuwing aux serieux hadden moeten nemen. 4
SAMENVATTING: DE KOREAANSE OORLOG IN DE DOCUMENTAIRES De Koreaanse Oorlog vond plaats van 1950 tot 1953, in de periode van de Koude Oorlog. In hoofdzaak was het een oorlog tussen Noord- en Zuid-Korea, maar door de tussenkomst van zowel de Verenigde Staten (kapitalistisch) als de Volksrepubliek China (communistisch) werd het ook een Koude Oorlog-conflict. Noord-Korea werd bovendien gesteund door de Sovjet-Unie (communistisch). China was in de Koreaanse Oorlog gestapt omdat het zich bedreigd voelde door het oprukkende Amerikaanse leger (richting Yalu-rivier). Dit komt in beide documentaires aan bod. The Road to Revival vermeldt wel ook dat China de VS eerst waarschuwde niet te naderen, een waarschuwing die de Amerikanen in de wind sloegen. De Amerikaanse documentaire verzwijgt dit verhaal omdat het het land in een slecht daglicht zou stellen. De Chinese documentaire wijst Amerika aan als de agressor in het conflict, terwijl de Cold War-documentaire Stalin (en de Sovjet-Unie) als schuldige aanwijst. Over het einde van de Koreaanse Oorlog verschillen de documentaires van mening. Volgens Cold War won niemand de oorlog (want er werd een wapenstilstand afgesloten), maar volgens The Road to Revival was China de overwinnaar. Beide documentaires vertellen een versie die hun eigen rol in het einde van de oorlog benadrukt, en waardoor ze in een positief daglicht komen. De verschillen in het verhaal van beide documentaires zijn veroorzaakt door manipulatie. De documentaires geven beide hun eigen versie van de historische werkelijkheid, maar deze is niet altijd neutraal of correct. Geschiedenis is met andere woorden telkens een interpretatie. Iedereen interpreteert het verleden anders op basis van de eigen mening en de doelen die men wil bereiken. Het doel van de documentaires is het ophemelen van het eigen land en de kijkers overtuigen van hun gelijk. 5