Efficiënt taal- en rekenonderwijs Beroepsonderwijs TOA Hét toetsinstrument met toetsen voor rekenen, Nederlands, Engels en Duits
Voor studenten die nu starten met een mbo-opleiding hangt zakken of slagen straks mede af van hun score op taal en rekenen. Daarom is het voor taal- en rekencoaches in mbo-instellingen belangrijk om samen met de studenten toe te werken naar het examen Nederlands en rekenen. Met de TOA kunt u de student van intake tot examen met betrouwbare en valide toetsen begeleiden. De toetsen zijn webbased en ook inzetbaar als instellingsexamen. De toetsen worden automatisch nagekeken en de resultaten worden direct opgeslagen in uw administratiesysteem. Geen correctiewerk en administratieve rompslomp dus. De TOA is marktleider in de toetsing van taal en rekenen in het mbo. De TOA bevat nu zo n 500 toetsen. Bijna 700.000 studenten en ruim 15.000 docenten, opleidingsmanagers en examencommissies werken ermee. Jaarlijks worden meer dan een miljoen toetsen afgenomen met de TOA. De toetsen zijn goedgekeurd door de Inspectie van het Onderwijs. Bijna 700.000 leerlingen en ruim 15.000 docenten toetsen met de TOA. Jaarlijks worden meer dan een miljoen toetsen afgenomen met de TOA. 2 3
Nulmeting als startpunt voor efficiënt onderwijs Een steeds groter deel van de vmbo-leerlingen heeft bij Diagnostische toetsen instroom in het mbo zijn taal- en/of rekenvaardigheid al De rekentoetsen, de spreek- en schrijftoetsen en sinds op orde. Dat is goed nieuws! Dat betekent dat niet iedereen hetzelfde traject hoeft af te leggen om tot een vol- niveau-uitslag een diagnose. Zo weet u welke aspecten kort ook de lees- en kijk/luistertoetsen geven u naast een doende niveau van taal- en rekenvaardigheid te komen. de student beheerst en waarvoor hij nog begeleiding Daarom is het belangrijk om bij de instroom in het mbo nodig heeft. Belangrijke informatie waarmee u de meest per student betrouwbare en valide gegevens te hebben efficiënte leerroute voor uw studenten kunt bepalen. van het startniveau van studenten. Met deze gegevens kunt u bekijken of er een grote achterstand moet worden Voorbereidingstoets Rekenen ingehaald, er op deelaspecten hiaten moeten worden Veel studenten hebben lang niet gerekend, waardoor hun weggewerkt of dat u kunt volstaan met onderhoud van rekenvaardigheid is weggezakt. Door deze studenten de taal- en rekenvaardigheid. eerst de Voorbereidingstoets Rekenen te laten maken, wordt voorkomen dat zij ten onrechte laag scoren bij de Met een methodeonafhankelijke nulmeting zoals de TOA echte intaketoets. biedt, kunt u uw studenten op maat onderwijs geven. Met de nulmeting kan worden vastgesteld wat een student nodig heeft, of juist niet nodig heeft, wat uiteindelijk een grote besparing betekent op de kosten van taal- en rekenonderwijs. ROC Amsterdam was op zoek naar gestandaardiseerde toetsen. Docenten vinden de duidelijkheid die de toetsen geven een groot voordeel. Voor ons is de TOA de thermometer die aangeeft hoe we ervoor staan. Een docent krijgt antwoord op de vraag: doe ik het goed? En het management weet hoe we het als ROC doen op het gebied van taal en rekenen. Natuurlijk kijken we vervolgens zelf goed naar het verhaal achter het resultaat. Want dat is het belangrijkst. Anke Blacquière, projectleider Taal en Rekenen ROC van Amsterdam De TOA is geschikt voor ipad en Android tablets. 4 5
TOA als examentrainer én exameninstrument Met de TOA kunt u kiezen uit 500 toetsen, dekkend De TOA is een multi-functionele tool. U kunt de TOA inzetten bij de intake. U kunt de voortgang van de ontwikkeling van de taal- en rekenvaardigheid monitoren en heid. Veel mbo-instellingen hebben Taalverzorging toegevoegd aan de startmeting. Maar ook voor het monitoren van voortgang en examinering kunt u de Kwaliteitsborging instellingsexamen Heeft u alle examens in de TOA geüpload? Dan kan Bureau ICE ook de kwaliteit van de beoordeling voor alle niveaus en alle vaardigheden, voor u kunt er ook mee examineren. Dit laatste soms zelfs heel efficiënt in één toets. toetsen Taalverzorging gebruiken. In de TOA staan acht toetsen Taalverzorging. voor u auditen. Steekproefsgewijs beoordelen wij dan de opnames van de kandidaten en daarmee ook de kwaliteit rekenen, Nederlands, Voortgangstoetsen gelden ook als examentoets Het COE is verplicht voor niveau 4-opleidingen. Maar voor Efficiënt examineren Spreken en Gesprekken voeren van uw beoordelaars. U ontvangt daarvan een rapportage waarmee u de Inspectie inzicht kunt geven in de kwaliteit van uw beoordelaars en uw examenresultaten. Engels en Duits. de opleidingen op niveau 1, 2 en 3 kunt u ook de toetsen Speciaal voor de examinering heeft Bureau ICE voor Zo heeft u met de TOA de kwaliteit van de toetsen uit de TOA inzetten. Wanneer bij een tussentijdse meting Nederlands en Engels instellingsexamens ontwikkeld voor geborgd, kunt u eenvoudig overzichten geven van blijkt dat een student al op het eindniveau is, geldt het Spreken en Gesprekken voeren die snel kunnen worden alle afgenomen toetsen, heeft u de opnames van de resultaat direct als examenresultaat. Dit scheelt de student en de instelling tijd en energie. Voorwaarde is wel afgenomen en beoordeeld. Het zijn korte examens, die eventueel kunnen worden afgenomen binnen de kandidaten goed gearchiveerd en kunt u ook de kwaliteit van de beoordelingen aantonen. TOA-toetsen in relatie tot het COE dat minimaal de helft van de opleidingsduur is verstreken. Grip op de ontwikkeling van schrijfvaardigheid beroepscontext. Met het globaal beoordelingsmodel kort u daarnaast de beoordeeltijd drastisch in. Zo kunt u relatief snel grote aantallen studenten betrouwbaar en valide TOA-toetsen als examentoets Veel toetsen in de TOA kunnen als examentoets gelden. Voortdurend monitoren wij de relatie tussen de uitslagen op de TOA en de uitslagen op het COE. Het COE is namelijk nog volop in ontwikkeling. Onderzoek van de scores Heeft u geen tijd om schrijftoetsen te beoordelen, maar examineren op Spreken en Gesprekken voeren. Uw instelling kan deze toetsen reserveren of oormerken op de laatste COE in vergelijking met de TOA (3500 kandi- wilt u wel zicht houden op de ontwikkeling van schrijf- Ook voor schrijfvaardigheid staat er een (verkort) instel- als examentoets. Die toetsen zijn dan niet meer beschik- daten verspreid over 6 mbo-instellingen) laat zien dat bij vaardigheid? Dan kunt u de voortgangstoetsen Taal- lingsexamen met herkansingen in de TOA. baar voor andere toetsmomenten. Een extra borging van 9 van de 10 studenten de TOA een goede voorspelling verzorging inzetten. de kwaliteit van de examinering dus. geeft van de kans op succes bij het COE. Daarmee is de Een goede score op de toets Taalverzorging betekent niet U kunt de geluidsbestanden van de examens Spreken en Gesprekken voeren uploaden in de TOA. Daarmee is de Instellingsexamen Taalverzorging TOA bijzonder geschikt als oefentoets voor het COE. automatisch dat een student hoog scoort op schrijfvaar- TOA voor Spreken en Gesprekken voeren ook het Instellingen kunnen het Instellingsexamen uitbreiden met digheid. Maar een lage score is wel een goede indicatie examenarchief waar de opnames van de kandidaten Taalverzorging. In de TOA zitten examentoetsen Taal- dat er het nodige moet gebeuren aan de schrijfvaardig- achter slot en grendel bewaard kunnen worden. verzorging per niveau. Deze toetsen bestaan uit meer- keuzevragen. Ze worden automatisch nagekeken en van een niveau-uitslag voorzien. 6 7
Toetsen in de TOA De TOA bevat toetsen voor rekenen, Nederlands, Engels en Duits. U kunt zelf bepalen welke toetsen u in uw instelling afneemt. De toetsen in de TOA kunt u inzetten om het beginniveau vast te stellen, de vorderingen te meten of als afsluitende toets. U kunt de TOA ook gebruiken om te achterhalen welke kennis of vaardigheden bij een kandidaat ontbreken of nog onvoldoende zijn ontwikkeld, zodat u uw onderwijs daarop kunt aanpassen. De toetsen taal en rekenen komen overeen met de referentieniveaus. De toetsen Engels en Duits met het Common European Framework (CEF). Zo kunt u een betrouwbare uitspraak doen over het niveau van uw studenten. De kwaliteit van toetsen in de TOA is hoog Bureau ICE ontwikkelt toetsen voor diverse opdrachtgevers, zoals de Staatsexamens NT2 voor het College voor Examens en het Inburgeringsexamen voor het Ministerie van SZW. Daarnaast ontwikkelen onze toetsexperts toetsen in opdracht van scholen en bedrijven en voor de TOA. De toetsexperts hebben een achtergrond in taal, rekenen of een ander vakgebied. Daardoor kunnen zij een goede koppeling maken tussen theoretische kaders (referentiekader taal en rekenen, CEF, examendoelen, enzovoort) en de praktijk. Deze kaders worden vertaald naar een blauwdruk voor een toets, de toetsmatrijs, om zo de vergelijkbaarheid tussen toetsen te kunnen garanderen. Na een uitvoerig proces van constructie, screening, aanpassing en pretest kunnen de toetsen in de praktijk worden gebruikt. Na verloop van tijd analyseren psychometrici de toetsresultaten, waarbij zij de betrouwbaarheid en de vergelijkbaarheid van toetsen onder de loep nemen. Zo wordt de kwaliteit van de toetsen continu bewaakt. Door deze aanpak krijgen docenten en studenten een uitslag die het niveau en/of de vaardigheid van een student objectief en betrouwbaar weergeeft. Alle informatie over de toets met één druk op de knop beschikbaar. Bureau ICE speelt snel in op ontwikkelingen in het onderwijs met nieuwe toetsen en toetspakketten. Belangrijk voordeel vind ik dat de toetsen formeel goedgekeurd zijn. Toetsresultaten zijn direct beschikbaar en je kunt verschillende overzichten genereren van de resultaten van gemaakte toetsen. Als instellingsbeheerder vind ik het heel handig dat ik binnen de TOA met (sub)afdelingen kan werken. Jan Coolen, docent en instellingsbeheerder ROC de Leijgraaf 8 9
Toetsen Nederlands De TOA bevat toetsen voor Nederlands voor de volgende vaardigheden: Lezen (Kijken-)Luisteren Taalverzorging Schrijven Spreken Gesprekken voeren Woordenschat Deze toetsen zijn gebaseerd op het referentiekader taal en speciaal ontwikkeld voor de doelgroep mbo. Voor de vaardigheden Schrijven, Spreken en Gesprekken voeren bevat de TOA naast niveautoetsen en combinatietoetsen ook Instellingsexamens. Deze examens zijn uitermate geschikt om een beroepsspecifieke invulling te geven. Daarnaast geven deze toetsen de gewenste cijferuitslag op het eindniveau 2F of 3F. Vanaf het schooljaar 2013/2014 beschikt de TOA over toetsen Kijken/Luisteren die gebaseerd zijn op de inhoudselementen die ook in het COE geëxamineerd worden. Naast een niveau-uitspraak krijgt u ook een diagnose te zien op die onderdelen. Hierdoor zijn deze toetsen niet alleen geschikt als niveaubepaling maar bieden bovendien informatie voor differentiatie en gerichte training richting het COE. De leestoetsen in de TOA worden al jarenlang veelvuldig gebruikt in het mbo. Sinds schooljaar 2013/2014 is de uitslag van deze toetsen verrijkt met een diagnose op de onderdelen uit het COE/referentiekader taal. Het belang van een goede woordenschat blijkt voor alle taalvaardigheden van belang te zijn. Om die reden is het toetsassortiment uitgebreid met toetsen woordenschat. Deze toetsen schatten het niveau van de woordenschat van uw studenten in. De rapportage van een leerling voor Nederlands 10 11
Toetsen Engels In onderstaand overzicht kunt u zien welke toetsen beschikbaar zijn voor de verschillende toetsmomenten. Nederlands Speciale toetsen Niveau Aantal toetsen Aantal toetsen Basistoets 0F-1F 4 Studievaardigheid 1 1F 14 Loopbaan/Burgerschap 19 1F-2F 14 Competentiescan 1F-2F-3F 5 Ondernemerschap 1 2F 36 Taalleerbaarheidstoets 1 2F-3F 18 3F 34 Toetsoverzicht Nederlands (augustus 2013) Efficiënt examineren Spreken en Gesprekken voeren Speciaal voor de examinering heeft Bureau ICE voor Nederlands instellingsexamens ontwikkeld voor Spreken en Gesprekken voeren die snel kunnen worden afgenomen en beoordeeld. Meer hierover leest u op pagina 6 van deze brochure. De TOA direct koppelbaar aan Eduarte, N@tschool en Magister. De toetsen Engels in de TOA geven een betrouwbare niveau-uitslag met een duidelijk onderscheid tussen bijvoorbeeld niveau A1 en B2. De toetsen zijn dekkend voor alle niveaus en vaardigheden voor minimaal vijf toetsmomenten. De toetsen zijn goedgekeurd door de Onderwijsinspectie. Engels Niveau Aantal toetsen A1 11 A1-A2 10 A2 11 A2-B1 11 B1 11 B1-B2 11 B2 11 B2-C1 11 C1 5 Toetsoverzicht Engels (augustus 2013) Toetsen basis voor differentiatie De toetsen Lezen en Basisgrammatica Engels die veelvuldig voor de intake gebruikt worden, bepalen wat een student nodig heeft om straks het examen te halen. Voor de ene student betekent dit een minimale onderwijsinspanning. Voor de andere student is er meer nodig. Voor de laatste groep studenten kunnen na deze toetsen de overige deelvaardigheden getoetst worden. Zo wordt helder waaraan nog gewerkt moet worden ter voorbereiding op het examen. In de praktijk blijkt dat bij de start van de opleiding een groot deel van de studenten met receptieve vaardigheden al op het gewenste eindniveau zit. Alleen de productieve vaardigheden hebben nog aandacht nodig. Door te differentiëren kunt u uw onderwijstijd en methodes efficiënt inzetten, waarmee u een hoop tijd en geld bespaart. Efficiënt examineren Spreken en Gesprekken voeren Speciaal voor de examinering heeft Bureau ICE voor Engels instellingsexamens ontwikkeld voor Spreken en Gesprekken voeren die snel kunnen worden afgenomen en beoordeeld. Meer hierover leest u op pagina 6 van deze brochure. 12 13
Toetsen Rekenen De rekentoetsen in de TOA sluiten aan bij het referentiekader rekenen. Er zijn twee type toetsen: niveautoetsen en domeintoetsen. De niveautoetsen zijn geschikt om een uitspraak te doen over het niveau van een student. Dit geeft u inzicht in welke domeinen een leerling goed of minder goed beheerst. Voor het domein waarop een leerling minder goed scoort kunt u leerlingen vervolgens een domeintoets laten maken. De uitslag laat zien welke onderdelen van dat domein een leerling nog onvoldoende in de vingers heeft. Rekenen Niveau Aantal toetsen 0F-1F 2 1F 6 (waaronder 4 domeintoetsen) 1F-2F 1 1F-2F-3F 1 2F 6 (waaronder 4 domeintoetsen) 2F-3F 2 3F 2 Toetsoverzicht Rekenen (augustus 2013) Frans en Duits Een voorbeeldopgave rekenen uit de TOA Voor Frans en Duits kunt u ook TOA-toetsen inzetten. Er zijn Franse leestoetsen (A1, A2, B1) en voor Duits is de TOA dekkend voor alle niveaus en alle vaardigheden. De rapportage van een leerling voor rekenen 14 15
Met duidelijke rapportages meer inzicht in studenten en groepen De rapportages die de TOA van de toetsresultaten geeft, laten zien hoe een individuele student, een groep en de hele onderwijsinstelling ervoor staan met taal en rekenen. De TOA geeft de student een goed en betrouwbaar beeld van de eigen vaardigheid in relatie tot het doel goede feedback op de scores zodat duidelijk is waar de verbeterpunten liggen een goed beeld van het examen en wat er van hem verwacht wordt een goede inschatting van de kans op succes bij het examen toetsen en examens die aansluiten bij de eigen belevingswereld De TOA geeft de docent een goed en betrouwbaar beeld van hoe studenten ervoor staan in relatie tot de doelen directe informatie voor de invulling van lessen (aantal benodigde uren en inhoud) inzicht in het rendement van het onderwijs mogelijkheid om de eigen groep te vergelijken met andere groepen binnen de eigen afdeling, school en vergelijkbare groepen op andere scholen De TOA biedt het management inzicht in welke leerlingen en groepen welke aanpak nodig hebben inzicht in welke leerlingen en groepen kunnen volstaan met onderhoud inzicht in hoe de groepen binnen een afdeling, niveau of school ten opzichte van elkaar scoren en met het landelijke gemiddelde. Ontwikkelscores Aan de rapportages in de TOA zijn ontwikkelscores toegevoegd. Deze scores worden afgezet op één schaal voor alle niveaus (zie afbeelding). De ontwikkelscore wordt berekend aan de hand van het niveau van de toets en de behaalde procentuele score. Het geeft een verfijning van de toetsuitslag. Zo kunnen toetsresultaten met elkaar en met het landelijke gemiddelde vergeleken worden. Met de ontwikkelscores kunt u zien of een student zich voldoende ontwikkelt op basis van de referentieniveaus of CEF-niveaus. OF 1F 2F 3F 4F 0 30 60 70 80 90 100 110 120 130 140 Ontwikkelscores bij de referentieniveaus 16 17
Aan de slag met de TOA De TOA is makkelijk in gebruik en flexibel in te zetten Met de TOA kunt u hele grote groepen makkelijk in één keer toetsen, bijvoorbeeld voor een centrale nulmeting. Voor docenten is toetsen met de TOA heel eenvoudig. U hoeft alleen de toets te selecteren, het tijdstip van afname te bepalen en de resultaten op te vragen. De organisatie, administratie en technische zaken worden in de school centraal geregeld. Voor elk niveau zijn er meerdere toetsen beschikbaar om het niveau van studenten en groepen studenten in kaart te brengen. U bepaalt zelf welke toetsen u wanneer en voor wie inzet. Op basis van de resultaten en inzichten kunt u uw onderwijs inrichten. Toetsen in drie stappen: 1 Selecteer de toets 2 Selecteer de leerlingen 3 Bepaal het tijdstip Een student kan alleen de toets starten die voor hem is klaargezet. Hij kan het resultaat niet bekijken, dat kan alleen de docent. Met de toetsen uit de TOA toetst u digitaal, gemakkelijk én goed. 18 19
Ik ben heel tevreden over de begeleiding van Bureau ICE bij de implementatie van de TOA. De nulmeting die we in Noorderpoort bij alle studenten hebben afgenomen is vlekkeloos verlopen. We gebruiken de TOA nu vaak. Docenten zijn positief over de toetsen. Invoering van de TOA Zodra u een licentie op de TOA heeft, helpt Bureau ICE u met de implementatie. De TOA wordt gekoppeld met uw administratiesysteem en wordt dan automatisch gevuld met de klassen en leerlingen; daar heeft u geen omkijken naar. We geven u uitleg over de TOA en laten zien hoe de TOA werkt. Praktische TOA-workshops Docenten die net wat meer uitleg over de TOA willen en ermee willen oefenen, kunnen de praktische workshop Werken met de TOA doen. Deze workshop kunnen we in company voor u verzorgen. Daarnaast bieden we praktische trainingen Beoordelen met de TOA voor de taalexamens Spreken en Gesprekken voeren en Schrijven voor Nederlands en Engels. Vragen die worden beantwoord zijn: Hoe hanteer je het beoordelingsmodel in de TOA? Hoe kom je tot een objectieve beoordeling? Welke valkuilen kom je tegen als beoordelaar? Er wordt tijdens de training geoefend met realistisch materiaal of eigen kandidaatproducten. Peter Boogers, beleids- en stafmedewerker Noorderpoort College De TOA geeft betrouwbaar inzicht in de voortgang van uw studenten, op basis van de referentieniveaus en het CEF. 20 21
diagnostische examentoets COE Bouwstenen voor succesvol taal- en rekenonderwijs De data die Bureau ICE de afgelopen jaren met de TOA Motivatie blijkt eveneens een belangrijke indicator voor heeft verzameld, gekoppeld aan input van scholen over succes in reken- en taalonderwijs. Zodra een student het bijvoorbeeld studentkenmerken, lesmethodes, het aantal nut inziet van reken- en taallessen, bijvoorbeeld doordat lesuren en kenmerken van docenten, hebben inzicht het in een beroepscontext wordt aangeboden, zullen zijn gegeven in de succesfactoren van taal- en reken- scores voor een toets omhooggaan. Daarnaast werkt het onderwijs in het mbo. veel beter wanneer het onderwijs aansluit bij het niveau van een student. Daarom zou differentiatie als standaard Uit het onderzoek dat Bureau ICE op basis van al deze moeten worden ingevoerd. gegevens heeft gedaan, blijkt dat het heel belangrijk is dat er stevig gestuurd wordt op taal en rekenen en dat de docent daarbij een essentiële rol speelt. Voor studenten die achterlopen op taal of rekenen, blijkt remedial teaching meer vruchten af te werpen dan ondersteuning door taal- en rekencentra. Ook blijkt dat taalonderwijs gericht op de beroepscontext meer oplevert dan geïsoleerde generiek gerichte taallessen. instellingsexamen voortgangs toetsen voortgangs toetsen voortgangs toetsen Met een betrouwbare en valide nulmeting van het niveau van studenten Wilt u meer weten over de conclusies uit het onderzoek Het streefniveau voorbij. Bouwstenen voor succesvol taal- en rekenonderwijs? Of wilt u het boekje met de belangrijkste resultaten van het onderzoek ontvangen? Kijk dan op rendementsonderzoek.nl of neem contact met ons op: 0345 65 66 00. bespaart u uiteindelijk op taal- en rekenonderwijs. 22 23
Training en advies over toetsing en examinering Met vragen over toetsing en examinering kunt u terecht bij de consultants van Bureau ICE. We kunnen u helpen bij het borgen van de kwaliteit van examens, bij het op orde brengen van de examinering en bij het opleiden van examenpersoneel met trainingen voor alle taken in de examencyclus. Wilt u vrijblijvend met een consultant van Bureau ICE praten over uw examenorganisatie, uw examinering of uw examenpersoneel? Neem dan contact met ons op. Met de TOA digitaal, gemakkelijk én goed toetsen Toetsen zijn gekoppeld aan de referentieniveaus Automatische beoordeling: geen nakijkwerk, dus tijdswinst Flexibel in te zetten: op maat toetsen Groot aanbod: meerdere toetsen op één niveau, goedgekeurd door de Onderwijsinspectie Toetsresultaten direct zichtbaar Met kandidaatsrapportages en groepsrapportages meteen inzicht Nadat de toets is gemaakt, kunt u meteen de resultaten Koppeling met administratiesysteem bekijken. Ook kunt u zien op welke onderdelen een leerling goed scoort en op welke niet. 24 25
Wilt u de TOA inzetten voor efficiënt en effectief taal- en rekenonderwijs? Wij laten u graag zien hoe. Heeft u nog geen licentie? Dan geven we ook een rondleiding door de TOA. Bel voor een afspraak: 0345-65 66 10. Kijk ook op toets.nl 26 27
Wie is Bureau ICE? Bureau ICE is expert in het ontwikkelen van toetsen en examens. De TOA is het leerlingvolgsysteem en digitaal toetssysteem van Bureau ICE met zo n 500 methode-onafhankelijke, door de Inspectie van het Onderwijs goedgekeurde toetsen voor onder andere rekenen, Nederlands, Engels en Duits. Al ruim 22 jaar werken we in opdracht van het College voor Examens (CvE) aan het Staatsexamen Nederlands als Tweede Taal en sinds 2006 maken we het inburgeringsexamen in opdracht van het Ministerie van SZW. BUREAU ICE Postbus 189 T 0345-65 66 10 [Bank] 68.27.35.221 [Kvk] 11028.918 4100 AD CULEMBORG F 0345-54 98 46 [IBAN] NL85INGB0682735221 [ISO] 9001-2008 gecertificeerd Godfried Bomansstraat 4 [BTW] NL8035.69.683B01 4103 WR CULEMBORG toets.nl