Slimme en haalbare oplossingen voor het Instellingsexamen

Transcriptie

1 Slimme en haalbare oplossingen voor het Instellingsexamen APS Hella Kroon Alie Kammenga Ellis Eerdmans 8 oktober 2012 Ede

2 In deze masterclass Als ik het voor het zeggen had dan De kaders van het instellingsexamen De keuzes rond instellingsexamens op een rij Haalbare en slimme oplossingen 2

3 Onderscheid in examens/toetsen Vanaf schooljaar 2013/2014: Landelijk niveau (generiek = geldend voor iedereen) I. COE Ned: lezen en luisteren (en rekenen) Instellingsniveau II. Ontwikkelingsgerichte toetsen III. Kwalificerende instellingsexamens (productieve taalvaardigheden) 3

4 4

5 Als ik het voor het zeggen heb dan kies ik voor een instellingsexamen waar taaleisen getoetst worden. in een algemene maatschappelijke context,. in een algemene beroepscontext,. in een specifieke beroepscontext, OMDAT 5

6 Voorbeelden van visies op taal Voorbeeld 1 Wij staan voor een integrale benadering van taalontwikkeling waarbij iedere branche de eigen balans zoekt in de drieslag taal en rekenen. In het taalonderwijs zelf waarin enerzijds gewerkt wordt aan de voor het beroep benodigde taalvaardigheid en anderzijds aan de voorbereiding op de eisen van de centrale examens. Dit zal voor veel opleidingen een forse intensivering van het taalonderwijs inhouden. Maar ook in de vaklessen en op stage moet aandacht zijn voor taalontwikkeling tijdens de oefening voor het beroep. Daarnaast hebben sommige deelnemers individuele oefening en hulp nodig bij het wegwerken van persoonlijke tekorten. 6

7 Voorbeelden van visies op taal Voorbeeld 2 Voldoende beheersing van taal en rekenen zijn belangrijke basisvaardigheden voor iedereen. Taal en rekenen zijn essentieel om het onderwijs goed te kunnen volgen, om lesboeken te begrijpen, om met docenten en mededeelnemers te communiceren. Daarnaast is een voldoende beheersing van taal- en rekenvaardigheden belangrijk om te kunnen functioneren als burger, en voor de doorstroming naar vervolgopleidingen, zowel tussen als binnen de onderwijssectoren. 7

8 Driemaal toetsing leesvaardigheid (onderzoek Huub van der Berg, UU) Groep TL Groep basis toets 1 toets 2 toets 3 8

9 Kaders Wat moet en wat mag? 9

10 Instellingsexamen Nederlands Verantwoordelijkheid van de school Geen regelgeving over tijdstip van IE Geen regelgeving over herkansingen Geen regelgeving over weging van de domeinen Taalverzorging kan meegenomen worden met schrijven of apart getoetst worden 10

11 Generieke en beroepsspecifieke taaleisen Generieke Taaleisen (deel B) vanaf o Instellingsexamen: Spreken, gesprekken, schrijven o MBO 4 > 3F, MBO 2,3 > 2F o Moeten geëxamineerd en met cijfer beoordeeld worden o COE en IE cijfer worden gemiddeld tot 1 eindcijfer o Tellen mee voor diplomering Beroepsspecifieke taaleisen (deel C en D) o Gekoppeld aan kerntaken/werkprocessen o Niveau aanduiding in deel D is indicatie (niet verplicht) o Hoeven niet apart getoetst te worden > als kerntaak of werkproces voldoende is = taalprestatie ook voldoende 11

12 Context van het instellingsexamen Instelling maakt zelf keuze voor inrichting van instellingsexamen. De context van examen kan algemeen maatschappelijk gericht, algemeen beroepsgericht of specifiek beroepsgericht zijn. Als generieke taaleisen worden getoetst in de beroepscontext (bijv. binnen PvB) moet er een duidelijk taalexamen zijn met aparte beoordeling en cesuur. (+ deskundige beoordelaars) 12

13 Basiseisen fairness en waarborg.. 4 specifieke criteria voor examens: Transparantie van de examenprocedure Hoe, wat, wanneer, waar, etc. Validiteit van de exameninstrumenten Meet wat hij moet meten Betrouwbaarheid van de exameninstrumenten Toevallige omstandigheden niet van invloed op resultaat Doelmatigheid van de procedure en instrumenten voldoet aan 3 bovenstaande eisen én is efficiënt 13

14 De Inspectie beoordeelt Beroepsgerichte taalvaardigheden volgens reguliere Toezichtskader. sseneneducatie/toezicht+op+onderwijs+en+examinering+in+het+mbo In het examen moet worden aangetoond dat de deelnemer de kerntaken en werkprocessen conform deel C beheerst (dus ook bijbehorende taalvaardigheden). 14

15 De Inspectie beoordeelt Onderwijsinspectie: Normenbundel

16 De ruimte die er is KEUZES 16

17 Instellingsexamens: waar zitten keuzemogelijkheden? Context waarin getoetst wordt bepaald door visie op taalonderwijs Examen organiseren op instellings-, sector- of opleidingsniveau. Keuze in wat geëxamineerd wordt Keuze in hoe geëxamineerd wordt (toetsvorm)? Toetsen inkopen of zelf ontwikkelen? Wat is organisatorisch haalbaar? 17

18 18

19 Instellingsexamens: inkopen of maken? Inkopen: Bureau-ICE (TOA goedgekeurd) De Vries (goedgekeurd) Deviant (goedgekeurd) Instruct (Engels goedgekeurd) Etc, etc. Voor de productieve vaardigheden zijn nog niet veel toetsen beschikbaar. Er wordt momenteel hard aan gewerkt 19

20 20

21 Instellingsexamens: inkopen of maken? Inkopen: - Nog niet veel beschikbaar voor productieve vh. - Meestal niet beroepsspecifiek, (kan van invloed zijn op de resultaten) - Kosten + (eventueel) breed inzetbaar + goede vergelijkingsmogelijkheden + geen deskundige toetsontwikkelaars nodig 21

22 Zelf construeren: Instellingsexamens: inkopen of maken? - Kost veel tijd en energie - Deskundige ontwikkelaars noodzakelijk - Validiteit + betrouwbaarheid moeten worden gewaarborgd - Professionalisering docenten must (o.a. op gebied van RefKader) - Kans op wildgroei toetsinstrumentarium (als alle opleidingen zelf toetsen construeren) + combinatie met kerntaken en werkprocessen mogelijk + maatwerk mogelijk + aansluiten bij pedagogisch-didactische visie 22

23 Instellingsexamens: inkopen of maken? Tussenvormen: Bestaande toets aanpassen Examenplan maken met meerdere toetsen/toetsvormen ( Examenmix ) Instellingsbreed format gebruiken waaraan opleidingen eigen invulling geven 23

24 Slimme en haalbare oplossingen 24

25 Een slimme oplossing: Taalproeve Helicon 3F sollicitatie 25

26 Schrijven (90 minuten) 1. Sollicitatiebrief 2. Begeleidende 3. Overtuigend artikel van min. 400 woorden Samen met cv inleveren 26

27 27

28 Gesprek 1. Presentatie van jezelf 2. Sollicitatiegesprek 3. Toelichting overtuigend artikel Ieder deel ongeveer 10 minuten 28

29 Voorbereiding door de deelnemer Op school (en thuis) 1. Schrijven sollicitatiebrief, begeleidende o o o Advertentie kiezen (uit aanbod of zelf meenemen) + voorbereiden Curriculum vitae opstellen overtuigend artikel 2. Gesprek o o o Stelling kiezen en in steekwoorden schrijfopdracht artikel voorbereiden Presentatie van jezelf voorbereiden Vragen voor sollicitatiegesprek voorbereiden Mondelinge toelichting artikel voorbereiden 29

30 En verder Bij het instellingsexamen: o Gecertificeerde en getrainde (externe) taalassessor (assessorenpool) o Gecommitteerde Computer, pen en papier Beoordelingsformulieren analoog aan de Voorbeeldtoetsen Nederlands (Steunpunt) Evaluatie Taalproeve door kandidaat Evaluatie Taalproeve(n) door examinator 30

31 Kijkend naar eigen organisatie Welke keuzes zijn gemaakt, liggen voor de hand of moeten gemaakt worden? Waar ligt beslismoment? Wat zijn de consequenties? Wat heb ik de komende tijd als opleidingsmanager, examencommissie, beleidsmedewerker te doen? 31

32 Sta stevig in je keuze en onderbouw die vanuit een visie op taalleren 32

33 Meer weten? Handreiking instellingsexamen /schoolexamens/handreiking-instellingsexamens Handige documenten: o o Onderwijsinspectie normenbundel teit%20mbo_tcm pdf en/2011/faq-s+examinering+in+het+mbo.pdf 33

34 Dank voor uw aandacht Hella Kroon Alie Kammenga Ellis Eerdmans