Aanpak Invasieve exoten. Henk Siebel mei 2014

Vergelijkbare documenten
Bestrijding invasieve exotische planten, struiken en bomen

Gedragscode invasieve planten in België

Invasieve uitheemse planten in het beheer

Eindconclusies AlterIAS

Gedragscode invasieve soorten ook voor de openbare groenvoorziening

Chemievrij beheer groene ruimte Burgerparticipatie bij bestrijding invasieve exoten

De aanpak ervan is afhankelijk van de plaats en de mogelijkheden voor verspreiding. Onze aanpak verschilt naargelang de exoten voorkomen

Invasieve planten en de Gedragscode

GEDRAGSCODE INVASIEVE PLANTEN

Bijlage 1: Verspreidingskaarten en trendgrafieken Verspreidingsonderzoek Invasieve Vaatplanten 2017

Laat je tuinplanten niet ontsnappen!

Perzische berenklauw Heracleum persicum

Bestrijding Duizendknoop

Gewasbeschermingsmiddelen buiten de landbouw: gebruiksverbod en uitzonderingen

Stedenbouwkundige voorschriften voor percelen in woonparkgebied

Brabantbrede aanpak Exoten en plaagsoorten. 6 mei 2014 Bart Brugmans, waterschap Aa en Maas Amersfoort

Exoten in terreinen van HZL. Lucien Calle, Ecologie en kwaliteitszorg HZL

Wetenschappelijke namen

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Invasieve exoten in de tuin. KNPV Najaarsbijeenkomst, 22 november 2018

Bestrijding Duizendknoop

Communicatielijst (Bijlage II van de Gedragscode) Wetenschappelijke namen

Hoe invasieve planten stoppen? Preventie begint in onze tuin! Invasieve planten versus biodiversiteit

Praktijkproef duizendknoop

Stap 1 : vóór de informatiesessie Stap 2 : tijdens de informatiesessie Identificeren van invasieve planten... 6

Invasieve exoten binnen Noord-Brabant en hun effecten

BEHEERPLAN INVASIEVE FLORA

Gedragscode invasieve planten in België. Plant anders

Lessen uit de studiedag en praktische tips van de wetenschappers. Ivan Nijs (UA) & sprekers van de wetenschappelijke studiedag

Socio-economische studie over invasieve sierplanten in België

Beslisboom Duizendknoop

Boheemse duizendknoop Fallopia x bohemica

CONVENANT WATERPLANTEN. Partijen: A De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, handelend als bestuursorgaan, hierna LNV ;

Invasieve exoten: Japanse duizendknoop. Rotterdam, 7 november 2017

Omgaan met exoten. een controversiële en beladen discussie. Gerard Oostermeijer

Japanse duizendknoop Fallopia japonica

Praktijkproef duizendknoop

Maak plaats, maak plaats!

Trosbosbes Effecten op het ecosysteem en mogelijkheden voor bestrijding

Beheer van uitheemse probleemplanten

Wat zijn springzaden? Springzaden in Nederland en Noord-Brabant Gevolgen uitheemse springzaden Bestrijding en monitoring Wat kan jij doen?

Lezing waterschap en exoten bestrijding

Eindrapportage verspreidingsonderzoek vaatplanten 2010 onderdeel invasieven

ALTERIAS - NIEUWSBRIEF N 1 - FEBRUARI 2011

39 Invasieve exoten in bossen

Studiedag Rivierkreeft: Exoot uit de sloot. Jeffrey Samuels

Watercrassula en Grote waternavel. Paul Hendriks en Saskia de Vries

NEM-Verspreidingsonderzoek Invasieve vaatplanten 2015

Niet allemaal hetzelfde wiel uitvinden

Praktijkproef bestrijding duizendknoop

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Bestrijding Invasieve wateren oeverplanten

BIOLOGISCHE INVASIES IN BELGIE

Kudzu Pueraria lobata

Kleine waterteunisbloem op Tiengemeten. Astrid Withagen 12 juni 2015

A) 1) gevestigd te 2) B) 1) gevestigd te 2) C) 1) gevestigd te 2) verklaart (verklaren) zich door ondertekening dezes bereid de uitvoering van 3)

Amerikaanse vogelkers in de Amsterdamse Waterleidingduinen

Japanse duizendknoop in Vlaanderen

Gedragscode invasieve planten in België. Plant anders

planten voor planten en plantengemeenschappen

Plan van aanpak INVASIEVE EXOTEN Gelderland

Aanpak uitheemse probleemplanten

Grasland en Heide. Hoofdstuk 2.2 en 2.4

Nieuw voor Drenthe. Themadag Invasieve exoten, 28 september 2017 Provinciehuis Assen

LIFE+ IN DE AMSTERDAMSE WATERLEIDINGDUINEN

Overeenkomst tussen de provincie Oost-Vlaanderen en RATO vzw voor de uitvoering diverse opdrachten langs waterlopen

Heidebeheer in de 21 e eeuw

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Bijlage 2. Inhoudelijke reactie per soort

Frank Van de Meutter, Floris Vanderhaeghe, Maud Raman & Andy Van Kerckvoorde INBO.R INBO.R

CONCEPT-AFWEGINGSKADER BEHEERSING INVASIEVE OEVER- EN WATERPLANTEN

Samenwerken rond het terug dringen van woekerende (invasieve) planten in Noord- Limburg

16. INVASIEVE EXOTEN: EVOLUTIE EN BEHEER

Overeenkomst tussen de provincie Oost-Vlaanderen en RATO vzw voor de uitvoering diverse opdrachten langs waterlopen

Verspreidingsonderzoek Invasieve vaatplanten 2018

ALTERNATIEF ONKRUIDBEHEER GROENDIENST STAD BERINGEN

Aquatische exoten. Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen. Departement Leefmilieu. Departement Leefmilieu

Waterlepeltje (Ludwigia)

natuurbeheer Jens Verwaerde Natuurpunt CVN

5. Zilver. 5.3 Brons Voor zover van toepassing voldoen aan de criteria voor Brons. Zie hiervoor niveau Brons van de Barometer Duurzaam Terreinbeheer.

Alternatieven voor invasieven

invasieve exoten: beleid en wetgeving Peter Venema, provincie Drenthe

GROENLINK. Schriftelijke vragen aan het college (art 33 Rv0) Datum: 15 juli Onderwerp: Maaibeleid

Trosbosbes: een lekker lastige exoot

Toekomst natuurbeheer: waar gaat het heen? Edo van Uchelen

Aanleg & Beheer: poelen

Oevers 2x maaien Oever 2

Overeenkomst tussen de provincie Oost-Vlaanderen en RATO vzw voor de bestrijding van terrestrische exoten

Tussenrapportage ervaringen chemievrij onkruidbeheer recreatiesector

prunusbeheerplan Amsterdamse WaterleidingduineN

Deelgebieden De Doorbraak

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

De EU-exotenverordening; wat betekent dat voor ons?

Nieuws over exotische vaatplanten

Ecologische impact van invasieve exoten in Natura 2000-gebied Leenderbos, Groote Heide en De Plateaux

Perceptie van invasieve planten door de groensector in België

Ecologische bij-structuur: het beheer

De Japanse duizendknoop

Transcriptie:

Aanpak Invasieve exoten Henk Siebel mei 2014

Aanpak probleem met invasieve exoten in bos- en natuurgebieden Waar hebben we het over? Welke strategie is de beste? Algemene opties Struiken, bomen en ruigtekruiden

Waar hebben we het over? Exoten (on)opzettelijk ingevoerd van buiten Europa Invasieve exoten Toenemend en leidend tot problemen (biodiversiteit, volksgezondheid, veiligheid) Te bestrijden invasieve exoten Daadwerkelijk effectief te bestrijden of beheersen

Proactief is altijd beter Populatie omvang Grote problemen, Moeilijke bestrijding, Hoge kosten Nog nauwelijks problemen Bestrijding nog effectief, lage kosten Tijd

Aanpak invasieve exoten Introductie tegengaan Vroeg ontdekken en bestrijden Beheersen - invasieve soort steeds in aantal reduceren - verdere verspreiding tegengaan - natuurlijke vijand introduceren Ecosysteem aanpassen (en doel) - door concurrentiekrachtigere inheemse soorten (licht) - door wijziging abiotiek

Aanpak invasieve exoten Introductie tegengaan Vroeg ontdekken en bestrijden Beheersen - invasieve soort steeds in aantal reduceren - verdere verspreiding tegengaan - natuurlijke vijand introduceren Ecosysteem aanpassen (en doel) - door concurrentiekrachtigere inheemse soorten (licht) - door wijziging abiotiek

Aanpak invasieve exoten Introductie tegengaan Vroeg ontdekken en bestrijden Beheersen - invasieve soort steeds in aantal reduceren - verdere verspreiding tegengaan - natuurlijke vijand introduceren Ecosysteem aanpassen (en doel) - door concurrentiekrachtigere inheemse soorten (licht) - door wijziging abiotiek

Aanpak invasieve exoten Introductie tegengaan Vroeg ontdekken en bestrijden Beheersen - invasieve soort steeds in aantal reduceren - verdere verspreiding tegengaan - natuurlijke vijand introduceren Ecosysteem aanpassen (en doel) - door concurrentiekrachtigere inheemse soorten (licht) - door wijziging abiotiek

Proactieve aanpak bij planten (No regret en goed nabuurschap) Soorten bestrijden voordat ze problemen gaan geven. Maar welke soorten dan aanpakken? Soorten die heel snel dominant worden en soorten die elders in hetzelfde klimaatgebied al bewezen hebben voor grote problemen te zorgen. Vooral struiken, ruigtesoorten, oeverplanten en waterplanten

Struiken Vooral via bessen verspreidende soorten Minder natuurlijke vijanden en beter bestand tegen begrazing dan inheemse soorten Problemen met name in begraasde ecosystemen en lichte bossen Sterk regeneratievermogen van ondergrondse delen Chemische bestrijding (Glyfosaat) struiken alleen effectief bij stobbenbehandeling met grotere diameters (>3 cm)

Invasieve struiken Amerikaanse vogelkers (Prunus serotina) Duinen, heiden, lichte bossen -Planmatig struiken afzetten en zorgvuldige stobbenbehandeling met glyfosaat - Ringen - Zaailingen trekken of drukbegrazen (klepelen in droge zomer) - Beschaduwen

Invasieve struiken Aziatische cotoneaster soorten (Cotoneaster ambiguus, (bullatus, dielsianus, horizontalis) Duinen, graslanden, lichte bossen - Uitgraven struiken (- stobbenbehandeling glyfosaat) - Plaggen - Zaailingen trekken

Invasieve struiken Trosbosbes (Vaccinium corymbosum) Vochtige heide, herstellend hoogveen - Struiken uitgraven

Invasieve bomen Amerikaanse eik (Quercus rubra) Lichte bossen - Zaaddragende bomen ringen - Planmatig stobbenbehandeling glyfosaat - Eikelvraat door varkens - Zaailingen verwijderen

Invasieve landplanten Reuzenbalsemien (Impatiens glandulifera) Voedselrijke bossen - Maaien voor zaadzetting onder 1 e knoop bij droog weer (evt. uittrekken) - Herstel jaarlijkse voorjaarsoverstroming

Invasieve landplanten Reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum) Bermen en bosranden - Schapenbegrazing - Herhaald uitsteken - Frequent maaien

Invasieve landplanten Aziatische duizendknopen (Fallopia japonica) (Fallopia sachalinense) (Fallopia x bohemica) (Persicaria wallichii) - Glyfosaat (injecteren) - Afdekken (Zorgvuldig) - Frequent maaien - Lange inundatie

Algemene tips Neem invasieve exoten mee in monitoring Extra aandacht bij natuurontwikkeling/ inrichting Zorg dat invasieve exoten meegenomen worden in beheerplan Natura2000 Gezamenlijke aanpak met de buren Meer informatie op website van het Bosschap/ VBNE

Dank u wel. Vragen? En van welke invasieve exoot heeft u last?

Invasieve struiken Rimpelroos (Rosa rugosa) Duinen, droge graslanden - Struiken uitgraven

Invasieve struiken Canadese kormoelje (Cornus sericea) Beek- en rivierbegeleidende bossen - Struiken uitgraven

Invasieve landplanten Late guldenroede (Solidago gigantea) Begraasde voormalige landbouwgronden - 2 x maaien in zomer

Invasieve landplanten Alsemambrosia (Ambrosia artemisiifolia)

Invasieve oeverplanten Grote waternavel (Hydrocotyle ranunculoides))

Invasieve oeverplanten Kleine waterteunisbloem (Ludwigia peploides)

Invasieve oeverplanten Watercrassula (Crassula helmsii)

Invasieve oeverplanten Waterteunisbloem (Ludwigia grandiflora)