1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling"

Transcriptie

1 1nveo minder invasieve planten en dieren Interreg Vlaanderen Nederland Europa investeert in uw regio Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

2 Communiceren over invasieve eoten Paul Bogaert Agentschap voor Natuur en Bos (ANB)

3 Belang van communicatie Groot Samenwerken afstemmen actoren (project)partners andere stakeholders doelgroepen Afstemming over - waarover - wanneer - wie - waarom? waartoe?

4 Minder invasieve planten en dieren, meer biodiversiteit > Minder invasieve planten en dieren, meer biodiversiteit > Probleemsoorten > Eindsymposium > Eindrapporten > Resultaten > Wat kunt u doen? > Project en partners > Nieuwsbrief > Agenda > Contact Er komen in onze streken steeds meer uitheemse planten en dieren voor, ook ' eoten' genoemd. Dat zijn soorten die hier normaal met voorkomen én d1e hier niet ' op e1gen kracht' zijn geraakt. Ze werden dus ingevoerd, bijvoorbeeld voor kweek of teelt, omdat ze mooi zijn of omdat ze snel groeien. Er zijn ook uitheemse soorten die 'meereizen' met andere soorten of vrachten. Soms komen die uitheemse planten en d1eren, al dan niet per ongeluk, hier in de vnje natuur terecht. Als ze dan geen natuurlijke vij anden hebben, kunnen ze het natuurlijk evenwicht ernstig verstoren. De vier onderstaande soorten veroorzaken grote problemen. > Grote waternavel > Amerikaanse vogelkers > Stierkikker > Zomerganzen Waarom deze soorten aanpakken? Bovenstaande d1eren en planten gedragen zich 'invasief': ze vermeerderen zich zo massaal dat ze inheemse soorten kunnen verdnngen of zelfs doen verdwijnen. De verscheidenheid aan planten en dieren (de biodiversiteit) vermindert. Invasieve soorten veroorzaken met alleen ecologische, maar ook

5 (beeld)persmoment juli 2010 Free publicity vanuit werkgroepen en projectpartners

6 Eindrapporten Werkgroep Nu online In het najaar Amerikaanse vogelkers Stierkikker Grote waternavel en andere invasieve (water)planten Zomerganzen Voorstel Beleid en samenwerking Communicatie

7 Eindrapporten Werkgroep Nu online In het najaar Amerikaanse vogelkers Stierkikker Grote waternavel en andere invasieve (water)planten Zomerganzen Voorstel Beleid en samenwerking Communicatie Projectbrochure

8 Doelen doel van beleid / acties: realistisch communicatiedoelen: realistisch gedragsverandering voordeel voor doelgroep? handelingsperspectief

9 Onderbouwing Beleid en beheermaatregelen Wetenschappelijk onderbouwd Cijfers: vaak moeilijk Juridisch kader + rekening houden met percepties

10 Inhoud en timing Over specifieke soort(groep) specifieke plaats duidelijk: doelen, grenzen, schaalgrootte van de maatregelen + preventietips => timing: - wanneer soort of schade zichtbaar is - voor, tijdens of na actie - wanneer preventie mogelijk is + meenemen in bredere communicatie natuurbeheer / biodiversiteit

11 Duidelijk Waar stelt het probleem zich? + Wie? Wat? Waardoor? Wanneer? Waarom? Hoe en waarom op die manier? Rol van de mens (+ handelingsperspectief) Correct, duidelijk, volledig Niet alle eotische soorten veroorzaken problemen Transparantie Preventietips

12 Taal Begrippen en jargon terminologie geen vakjargon invasieve eoten => invasieve eotische soorten

13 Taal Metaforen oorlog / militair taalgebruik / vijand => ziekte/gezondheid, evenwichten => samenleven Rol van de mens Niet mens vs eoten Wel eoten zijn onderdeel van systeem waar mens deel van uitmaakt Militaire metaforen vermijden moeilijk

14 Taal Metaforen

15 Beeld Kwaliteitsbeelden Hoe duidelijk maken geïntroduceerde soorten - probleemsoort woekering, schade, grote populatie tonen, ook soorten die bedreigd worden tonen nuancerend bijschrift: mooie plant, maar soorten niet in puur natuurlijke omgeving portretteren

Geval per geval op het juiste moment

Geval per geval op het juiste moment Geval per geval op het juiste moment Eindrapport van de Invexo-casus Communicatie Invasieve exoten in Vlaanderen en Zuid-Nederland (Invexo) Eindrapport Activiteit 6: Communicatie maart 2013 www.invexo.eu

Nadere informatie

Invasieve exoten in de tuin. KNPV Najaarsbijeenkomst, 22 november 2018

Invasieve exoten in de tuin. KNPV Najaarsbijeenkomst, 22 november 2018 Invasieve exoten in de tuin KNPV Najaarsbijeenkomst, 22 november 2018 In de media 2 Invasieve exoten (definitie) dieren, planten en micro-organismen die door menselijk handelen in een nieuw gebied terechtkomen

Nadere informatie

Brabantbrede aanpak Exoten en plaagsoorten. 6 mei 2014 Bart Brugmans, waterschap Aa en Maas Amersfoort

Brabantbrede aanpak Exoten en plaagsoorten. 6 mei 2014 Bart Brugmans, waterschap Aa en Maas Amersfoort Brabantbrede aanpak Exoten en plaagsoorten 6 mei 2014 Bart Brugmans, waterschap Aa en Maas Amersfoort Aanleiding Brabantbrede samenwerking Interreg project Invasieve exoten (2009-2012) Partners o.a. Waterschap

Nadere informatie

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 1nvexo minder invasieve planten en dieren Interreg Vlaanderen Nederland Europa investeert in uw regio Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Casus Grote waternavel en andere invasieve

Nadere informatie

Samenwerken rond het terug dringen van woekerende (invasieve) planten in Noord- Limburg

Samenwerken rond het terug dringen van woekerende (invasieve) planten in Noord- Limburg Samenwerken rond het terug dringen van woekerende (invasieve) planten in Noord- Limburg Inhoud Onze landschapselementen vroeger, nu en morgen: een blik op het verleden de huidige situatie en de toekomst

Nadere informatie

Lezing waterschap en exoten bestrijding

Lezing waterschap en exoten bestrijding Lezing waterschap en exoten bestrijding -Wie -Waarom -Wat -Hoe 20 mei 2017 Jeff Samuels, afd.kennis & Advies Samenwerken! Bestrijding van invasieve exoten vraagt om: Een gezamenlijke aanpak! Het maken

Nadere informatie

nr. 820 van TINNE ROMBOUTS datum: 20 juli 2016 aan JOKE SCHAUVLIEGE Invasieve exoten - Bestrijding

nr. 820 van TINNE ROMBOUTS datum: 20 juli 2016 aan JOKE SCHAUVLIEGE Invasieve exoten - Bestrijding SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 820 van TINNE ROMBOUTS datum: 20 juli 2016 aan JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN OMGEVING, NATUUR EN LANDBOUW Invasieve exoten - Bestrijding Invasieve exotische dier- en plantensoorten

Nadere informatie

Hoofdlijnen Natuurrapport 2007

Hoofdlijnen Natuurrapport 2007 Hoofdlijnen Hoofdlijnen Natuurrapport 2007 Biodiversiteit Verstoringen/bedreigingen Duurzaam gebruik Hoofdlijnen Natuurrapport 2007 Biodiversiteit Verstoringen/bedreigingen Duurzaam gebruik Toestand plant-

Nadere informatie

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 1nvexo minder invasieve planten en dieren Interreg Vlaanderen Nederland Europa investeert in uw regio Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Casus Zomerganzen naam spreker/partner Casus

Nadere informatie

Exoten. Inhoud. 8/12/ Roeselare. Bram D hondt Agentschap voor Natuur en Bos Regionaal Overleg Milieu Prov. West-Vlaanderen

Exoten. Inhoud. 8/12/ Roeselare. Bram D hondt Agentschap voor Natuur en Bos Regionaal Overleg Milieu Prov. West-Vlaanderen Exoten Bram D hondt Agentschap voor Natuur en Bos Regionaal Overleg Milieu Prov. West-Vlaanderen 2016-12-08 Inhoud Inleiding Aanpak Wetgeving Uitvoering 1 Inleiding exoten = invasieve, uitheemse soorten

Nadere informatie

Belgisch Biodiversiteits Platforum

Belgisch Biodiversiteits Platforum Belgisch Biodiversiteits Platforum Sonia Vanderhoeven Etienne Branquart [HET HARMONIA INFORMATIESYSTEEM EN HET ISEIA PROTOCOL] Verklarend document voor het Life + Project AlterIAS Oktober 2010 Algemene

Nadere informatie

Gloednieuwe Europese verordening invasieve uitheemse soorten. Wat betekent dit op het terrein? Myriam Dumortier Europese Commissie DG Milieu

Gloednieuwe Europese verordening invasieve uitheemse soorten. Wat betekent dit op het terrein? Myriam Dumortier Europese Commissie DG Milieu Gloednieuwe Europese verordening invasieve uitheemse soorten Wat betekent dit op het terrein? Myriam Dumortier Europese Commissie DG Milieu ANKONA-ontmoetingsdag Antwerpen, 14 februari 2015 Invasieve uitheemse

Nadere informatie

Invasieve, uitheemse soorten. Bram D hondt Agentschap voor Natuur en Bos ANKONA-ontmoetingsdag

Invasieve, uitheemse soorten. Bram D hondt Agentschap voor Natuur en Bos ANKONA-ontmoetingsdag Invasieve, uitheemse soorten Bram D hondt Agentschap voor Natuur en Bos ANKONA-ontmoetingsdag 2017-02-03 Inhoud Inleiding Aanpak Wetgeving Uitvoering Inleiding exoten = invasieve, uitheemse soorten Invasieve,

Nadere informatie

Casus Zomerganzen. Inhoud: Project INVEXO Ganzen Zomerganzen Aanleiding Doel Acties Acties 2010 Vragen?

Casus Zomerganzen. Inhoud: Project INVEXO Ganzen Zomerganzen Aanleiding Doel Acties Acties 2010 Vragen? Casus Zomerganzen 1 Casus Zomerganzen Inhoud: Project INVEXO Ganzen Zomerganzen Aanleiding Doel Acties Acties 2010 Vragen? 2 Project INVEXO Projectomschrijving: INVEXO: Invasieve exoten in Vlaanderen en

Nadere informatie

Europa investeert in uw regio

Europa investeert in uw regio Interreg V Vlaanderen-Nederland Europa investeert in uw regio INNOVATIE DUURZAME ENERGIE MILIEU www.grensregio.eu ARBEIDS MARKT Europa en grensoverschrijdende samenwerking Het Europese Interreg-programma

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Invasieve plantensoorten zijn in de laatste decennia sterk toegenomen in Nederland

Invasieve plantensoorten zijn in de laatste decennia sterk toegenomen in Nederland Invasieve plantensoorten zijn in de laatste decennia sterk toegenomen in Nederland Indicator 5 januari 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met

Nadere informatie

Life+ Together for Nature. samen werken aan herstel van heidelandschap

Life+ Together for Nature. samen werken aan herstel van heidelandschap Life+ Together for Nature samen werken aan herstel van heidelandschap Life+ Together for Nature samen werken aan herstel van heidelandschap TOGETHER? TOGETHER staat voor TO GET HEath Restored: we zetten

Nadere informatie

Plantenstudiegroep Kruin 19 december 2012 Invasieve planten

Plantenstudiegroep Kruin 19 december 2012 Invasieve planten Plantenstudiegroep Kruin 19 december 2012 Invasieve planten Weerbericht Wie kent dit? Inza Inco Inex Invexo Is dit ook een melkmerk? Denkhoeden Denkhoeden van Edward de Bono 1. Principe Een goede techniek

Nadere informatie

Biodiversiteit in Vlaanderen: de cijfers

Biodiversiteit in Vlaanderen: de cijfers Biodiversiteit in Vlaanderen: de cijfers Myriam Dumortier Natuurrapport www.natuurindicatoren.be www.nara.be www.inbo.be Haalt Vlaanderen de 2010-doelstelling? Biodiversiteit Verstoringen/bedreigingen

Nadere informatie

7 e biologische diversiteit een moeilijk te vrijwaren rijkdom

7 e biologische diversiteit een moeilijk te vrijwaren rijkdom D 7 e biologische diversiteit een moeilijk te vrijwaren rijkdom In Ukkel Onze Gemeente Ukkel maakt deel uit van de groenste gemeenten van Brussel. In een Ukkelse straat of in het Zoniënwoud kan u soms

Nadere informatie

planten voor planten en plantengemeenschappen

planten voor planten en plantengemeenschappen Formele beoordeling van risico s s van planten voor planten en plantengemeenschappen Johan van Valkenburg en Ton Rotteveel Plantenziektenkundige Dienst Wageningen g 11 december 2008 Inhoud Internationale

Nadere informatie

Naar een Early Warning System voor de stierkikker in Nederland

Naar een Early Warning System voor de stierkikker in Nederland Naar een Early Warning System voor de stierkikker in Nederland Jeroen van Delft Wilbert Bosman Stichting RAVON Indeling Theorie inleiding problematiek de soort doel aanpak en verdeling hokken hygiëne Veld

Nadere informatie

Invasieve uitheemse planten in het beheer

Invasieve uitheemse planten in het beheer Invasieve uitheemse planten in het beheer Casper de Groot september 2011 Aanleiding project Keuze voor zes soorten: Japanse duizendknoop, reuzenberenklauw, reuzenbalsemien, Amerikaanse vogelkers, rododendron

Nadere informatie

Minder invasieve planten en dieren, meer biodiversiteit

Minder invasieve planten en dieren, meer biodiversiteit Minder invasieve planten en dieren, meer biodiversiteit Invasieve exoten in Vlaanderen en Zuid-Nederland Projectbrochure De inhoud van deze brochure is gebaseerd op de samenvattingen van de eindrapporten

Nadere informatie

Aanpak Invasieve exoten. Henk Siebel mei 2014

Aanpak Invasieve exoten. Henk Siebel mei 2014 Aanpak Invasieve exoten Henk Siebel mei 2014 Aanpak probleem met invasieve exoten in bos- en natuurgebieden Waar hebben we het over? Welke strategie is de beste? Algemene opties Struiken, bomen en ruigtekruiden

Nadere informatie

BIOLOGISCHE INVASIES IN BELGIE

BIOLOGISCHE INVASIES IN BELGIE I. INLEIDING BIOLOGISCHE INVASIES IN BELGIE Steeds meer en meer uitheemse soorten ingevoerd in België Momenteel telt men meer dan 200 uitheemse soorten op het Belgisch grondgebied. 80% daarvan zijn superieure

Nadere informatie

Om aan biodiversiteit te werken, hoeven we niet naar het regenwoud, de woestijn of de Zuidpool. We beginnen gewoon bij ons!

Om aan biodiversiteit te werken, hoeven we niet naar het regenwoud, de woestijn of de Zuidpool. We beginnen gewoon bij ons! BIODIVA Light Via deze vragenlijst zal je een inzicht krijgen welke kansen er voor je bedrijf zijn om te werken aan biodiversiteit, zowel op het terrein als binnen je bedrijfsvoering. Maar wat is biodiversiteit?

Nadere informatie

Van belofte naar beleid. Webinar gemeenteraadsverkiezingen 18

Van belofte naar beleid. Webinar gemeenteraadsverkiezingen 18 Van belofte naar beleid Webinar gemeenteraadsverkiezingen 18 Debat Gents Milieufront Debat Gents Milieufront Natuurpunt - Betonrapport Natuurpunt - Betonrapport Kieswijzer Gents Milieufront Meer memoranda

Nadere informatie

Coördinerend Orgaan Invasieve Exoten (COIE)

Coördinerend Orgaan Invasieve Exoten (COIE) Coördinerend Orgaan Invasieve Exoten (COIE) Wiebe Lammers Kwartiermaker COIE Ministerie van LNV / Plantenziektenkundige Dienst j.w.lammers@minlnv.nl Tel: 0317 496 646 13 december 2007 Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

2B Connect: meer biodiversiteit op bedrijventerreinen Groensafari 19 juni 2018 Lommel

2B Connect: meer biodiversiteit op bedrijventerreinen Groensafari 19 juni 2018 Lommel Fotogroep ISO 400 2B Connect: meer biodiversiteit op bedrijventerreinen Groensafari 19 juni 2018 Lommel Green Deal Bedrijven en Biodiversiteit Green Deal Vrijwillige overeenkomst tussen bedrijven, ngo

Nadere informatie

Toepassingsmogelijkheden van edna voor het opsporen van invasieve exoten. Jeroen van Delft & Jelger Herder Driebergen - Zeist, 14 juni 2017

Toepassingsmogelijkheden van edna voor het opsporen van invasieve exoten. Jeroen van Delft & Jelger Herder Driebergen - Zeist, 14 juni 2017 Toepassingsmogelijkheden van edna voor het opsporen van invasieve exoten Jeroen van Delft & Jelger Herder Driebergen - Zeist, 14 juni 2017 Wat is een exoot? Exoot = plant, dier, micro-organisme of schimmel

Nadere informatie

RISICO'S EN REGULERING VAN BIOLOGISCHE GEWASBESCHERMING. Patrick DE CLERCQ

RISICO'S EN REGULERING VAN BIOLOGISCHE GEWASBESCHERMING. Patrick DE CLERCQ RISICO'S EN REGULERING VAN BIOLOGISCHE GEWASBESCHERMING Patrick DE CLERCQ Laboratorium voor Agrozoölogie Vakgroep Gewasbescherming Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Universiteit Gent EXOTEN IN DE BIOLOGISCHE

Nadere informatie

Enquete over invasieve Exoten (Invasive Aliens). Graag uw aandacht en hulp gevraagd. Thursday, 22 March 2012 12:01

Enquete over invasieve Exoten (Invasive Aliens). Graag uw aandacht en hulp gevraagd. Thursday, 22 March 2012 12:01 De Europese commissie gaat er van uit dat vreemde exotische (niet inheemse) planten en diersoorten schadelijk kunnen zijn voor het plaatselijke ecologische evenwicht in Europa. Dit is in bepaalde gevallen

Nadere informatie

Ecosysteem voedselrelaties

Ecosysteem voedselrelaties Ecosysteem ecologie Ecosysteem voedselrelaties Oceanen: voedselweb + energiestromen Ga naar Mypip.nl en open de oefening 3 voedselketen - voedselweb Doe de oefening en maak vervolgens de aangeleverde vragen.

Nadere informatie

Vrij vertrouwd. Redelijk vertrouwd

Vrij vertrouwd. Redelijk vertrouwd Deel 1 Algemene vragen 1. Hoe belangrijk is natuurbescherming voor u? Niet belangrijk Niet erg belangrijk Belangrijk Heel belangrijk Er is een duidelijke maatschappelijke vraag is naar natuurbescherming.

Nadere informatie

Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes?

Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes? Hoe kunnen we de Vlaming inspireren en motiveren tot duurzame woonkeuzes? Agenda Doel en aanpak Thuis in de Toekomst Mijlpalen in het project Rol lokale besturen We doen het samen Inhoud platform Communicatiemiddelen

Nadere informatie

Minder invasieve planten en dieren, meer biodiversiteit

Minder invasieve planten en dieren, meer biodiversiteit Minder invasieve planten en dieren, meer biodiversiteit Projectbrochure 2009-2012 Invasieve exoten in Vlaanderen en Zuid-Nederland Colofon Brochure over het Invexo-project 2009-2012. Europees Interreg

Nadere informatie

Sporten doe je spoorloos! van sportevenement tot club

Sporten doe je spoorloos! van sportevenement tot club Sporten doe je spoorloos! van sportevenement tot club I. Ecosportief, sporten doe je spoorloos! II. Belangrijke uitdagingen voor de sport III. Ecosportieve instrumenten IV. Ecosportieve evenementen V.

Nadere informatie

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 1nvexo minder invasieve planten en dieren Interreg Vlaanderen Nederland Europa investeert in uw regio Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Inleiding Beleid Jean-Pierre Heirman secretaris-generaal

Nadere informatie

titel Opbouw Vis, exoten en KRW Visexoten en achtergrond MWTL 2008 Visexoten in Nederland Oorzaken

titel Opbouw Vis, exoten en KRW Visexoten en achtergrond MWTL 2008 Visexoten in Nederland Oorzaken Opbouw Vis, exoten en KRW visexoten- achtergrond en ecologie KRW-maatlatten en visexoten andere exoten (rivierkreeften) en vis signalering nieuwe visexoten Themadag exoten en de KRW 10 dec 09 Willie van

Nadere informatie

Studiedag Rivierkreeft: Exoot uit de sloot. Jeffrey Samuels

Studiedag Rivierkreeft: Exoot uit de sloot. Jeffrey Samuels Studiedag Rivierkreeft: Exoot uit de sloot Jeffrey Samuels 14-11-2018 Kreeftenproblematiek bij Waterschap Brabantse Delta Wat ga ik vertellen? Waar wij als WSBD tegen aanlopen als het om invasieve (uitheems)

Nadere informatie

Minder Hinder aanpak en communicatie bij wegenwerken. Wim Kenens & Jef Schoenmaekers Agentschap Wegen en Verkeer

Minder Hinder aanpak en communicatie bij wegenwerken. Wim Kenens & Jef Schoenmaekers Agentschap Wegen en Verkeer Minder Hinder aanpak en communicatie bij wegenwerken Wim Kenens & Jef Schoenmaekers Agentschap Wegen en Verkeer Hinder Werfinrichting en signalisatie onduidelijk Onveilige situaties Zware verkeerscongestie

Nadere informatie

Aquatische exoten. Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen. Departement Leefmilieu. Departement Leefmilieu

Aquatische exoten. Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen. Departement Leefmilieu. Departement Leefmilieu Aquatische exoten Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen Dienst Waterbeleid Uitheemse soorten Via tuinvijvers, aquaria, in milieu Niet elke soort zorgt voor problemen 2 Drie

Nadere informatie

Afwijken van verbod van pesticidengebruik - richtlijnen

Afwijken van verbod van pesticidengebruik - richtlijnen Afwijken van verbod van pesticidengebruik - richtlijnen Adelheid Vanhille Opbouw Overlopen van richtlijnendocument Type 1 afwijkingen Type 2 afwijkingen Beslisboom Invulsjabloon en -formulier Uittesten

Nadere informatie

niet-inheemse vaatplanten in Nederland

niet-inheemse vaatplanten in Nederland niet-inheemse vaatplanten in Nederland Wil Tamis & Ruud van der Meijden in samenwerking met de PGO FLORON naar het proefschrift van W.L.M Tamis: Changes in the flora of the Netherlands in the 20th century

Nadere informatie

Beheerplan landgoed Nieuw Cruysbergen

Beheerplan landgoed Nieuw Cruysbergen Ir. W. (Wouter) Delforterie Regiobeheerder Utrecht & Holland Beheerplan landgoed Nieuw Cruysbergen Bijeenkomst beheerspeerpunten 10 januari 2016 bosgroepen.nl 19.00 19.10 Opening 19.10 19.20 Definitieve

Nadere informatie

CONVENANT WATERPLANTEN. Partijen: A De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, handelend als bestuursorgaan, hierna LNV ;

CONVENANT WATERPLANTEN. Partijen: A De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, handelend als bestuursorgaan, hierna LNV ; CONVENANT WATERPLANTEN Partijen: A De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, handelend als bestuursorgaan, hierna LNV ; B De Unie van Waterschappen, te s Gravenhage, namens alle Waterschappen;

Nadere informatie

Perzische berenklauw Heracleum persicum

Perzische berenklauw Heracleum persicum Perzische berenklauw Heracleum persicum Algemene opmerkingen: Noot 1: De soorten Fallopia japonica, F. x bohemica en F. sachalinensis hebben veel overeenkomsten en deze soorten zijn in het verleden vaak

Nadere informatie

Veranderforum 13 december 18 EERSTELIJNSZONE RITS (REGIO IZEGEM TIELT SAMEN)

Veranderforum 13 december 18 EERSTELIJNSZONE RITS (REGIO IZEGEM TIELT SAMEN) Veranderforum 13 december 18 EERSTELIJNSZONE RITS (REGIO IZEGEM TIELT SAMEN) Veranderforum ELZ RITS 13/12/18 Agenda van het veranderforum 1. Speeddate: ontmoet hulpverleners van om de hoek en maak jezelf

Nadere informatie

Open normen een toelichting

Open normen een toelichting Open normen een toelichting De open normen in de Pensioenwet. Hoe ziet de AFM deze normen? - Johan de Groot, Hoofd afdeling Pensioen & AIFM - Jan van Miltenburg, Manager Toezicht Pensioenuitvoerders Amsterdam,

Nadere informatie

Een nieuw begin in zicht

Een nieuw begin in zicht Infosessie NATO Schietveld Helchteren 27 november 2009 Een nieuw begin in zicht Een nieuw begin in zicht Europees natuurherstelproject op 12 militaire domeinen in Vlaanderen in NATURA 2000 gebied DANAH

Nadere informatie

Macht en waarden in de wereldpolitiek

Macht en waarden in de wereldpolitiek Rik Coolsaet Macht en waarden in de wereldpolitiek Actuele vraagstukken in de internationale politiek Editie 2006-2007 2 Inhoud Inleiding... Deel 1. De jaren 90: het transitiedecennium 1. Van illusie naar

Nadere informatie

De IHD, wat doen we er mee? Beleidsmedewerker

De IHD, wat doen we er mee? Beleidsmedewerker De IHD, wat doen we er mee? Benno.geertsma@natuurpunt.be 0485 80 53 74 - Beleidsmedewerker www.natura2000.vlaanderen.be Zoekopdracht Zoek 3 habitats en 3 soorten die in jouw gebied voorkomen. Zijn jullie

Nadere informatie

NIEUW DECREET NATUURBEHOUD: einde of versterking reservaten en aankopen?

NIEUW DECREET NATUURBEHOUD: einde of versterking reservaten en aankopen? Basis van het nieuwe decreet Implementatie IHD Intrede natuurbeheerplan: type 2, 3 en 4 (reservaten) Subsidiesysteem - zowel voor aankopen als beheersubsidies toegankelijk voor alle actoren, ook voor private

Nadere informatie

Themadag Exoten, 2 december

Themadag Exoten, 2 december OPENHEID maakt KWETSBAAR Rob Leewis NCB Naturalis OF BIOLOGISCHE WEERSTAND??? STEL JEZELF OPEN OP EN JE WORDT KWETSBAAR CONCLUSIE: DAT MOET JE DUS ALLEEN DOEN ALS JE STERK (WEERBAAR) BENT Themadag Werkgroep

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11341 21 juli 2010 Convenant waterplanten 23 februari 2010 Nr. NLP/2010/1031 Partijen: A De Minister van Landbouw, Natuur

Nadere informatie

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering

BIODIVERSITEIT. RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER. ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering BIODIVERSITEIT RECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS VERsnippering, VER ONRECHTSTREEKSE BEDREIGING DOOR DE MENS Klimaatsverandering DUURZAME ONTWIKKELING INTEGRAAL WATERBEHEER BIODIVERSITEIT Wat? Belang?

Nadere informatie

RECREATIE & NATUUR EN STARING ADVIES

RECREATIE & NATUUR EN STARING ADVIES RECREATIE & NATUUR EN STARING ADVIES In een groot deel van de Nederlandse bos- en natuurgebieden wordt veel gerecreëerd; op land, op het water en in de lucht. In de meeste gevallen kunnen de natuurfunctie

Nadere informatie

Steun met uw investeringsgift Be Bio Base v.z.w. geïnspireerd door de natuur

Steun met uw investeringsgift Be Bio Base v.z.w. geïnspireerd door de natuur Steun met uw investeringsgift Be Bio Base v.z.w. geïnspireerd door de natuur Wil je bijdragen aan een betere sociale en ecologische wereld? Wil je ook weten waar je steun naar toe gaat? Waarvoor die gebruikt

Nadere informatie

De biodiversiteit op aarde gaat achteruit. Biodiversiteit staat voor de verscheidenheid aan planten en dieren.

De biodiversiteit op aarde gaat achteruit. Biodiversiteit staat voor de verscheidenheid aan planten en dieren. NATUUR @ VLAANDEREN halsbandparkieten boommarter De biodiversiteit op aarde gaat achteruit. Biodiversiteit staat voor de verscheidenheid aan planten en dieren. Het is een belangrijke bron van welvaart

Nadere informatie

NATURA 2000 in Vlaanderen. Filiep CARDOEN Afdelingsverantwoordelijke NATUUR

NATURA 2000 in Vlaanderen. Filiep CARDOEN Afdelingsverantwoordelijke NATUUR NATURA 2000 in Vlaanderen Filiep CARDOEN Afdelingsverantwoordelijke NATUUR Overzicht - Algemene doelstelling - Stand van zaken afbakening SBZ - Doelstelling Natura 2000 -Implementatie: - Juridisch kader

Nadere informatie

6/4/2010. Beleidscyclus. Opzet van de presentatie. En wat doet het Team Invasieve Exoten? Wiebe TIE bestaat uit: José Tom. Team Invasieve Exoten

6/4/2010. Beleidscyclus. Opzet van de presentatie. En wat doet het Team Invasieve Exoten? Wiebe TIE bestaat uit: José Tom. Team Invasieve Exoten Opzet van de presentatie Beleidscontext Risicoanalyses Maatregelen Water gerelateerde projecten Juridische vragen Afsluiting 2 En wat doet het? Wiebe TIE bestaat uit: Biodiversiteitsverdrag (1992) (Convention

Nadere informatie

Opzet van de presentatie. Beleidscontext Team Invasieve Exoten Risicoanalyses Maatregelen Water gerelateerde projecten Juridische vragen Afsluiting

Opzet van de presentatie. Beleidscontext Team Invasieve Exoten Risicoanalyses Maatregelen Water gerelateerde projecten Juridische vragen Afsluiting Opzet van de presentatie Beleidscontext Team Invasieve Exoten Risicoanalyses Maatregelen Water gerelateerde projecten Juridische vragen Afsluiting 2 En wat doet het Team Invasieve Exoten? Wiebe TIE bestaat

Nadere informatie

1. ecologische functie

1. ecologische functie Criteria voor geı ntegreerd natuurbeheer samenvatting 1. ecologische functie criterium 1.1: kwaliteit van het natuurlijk milieu over heel het terrein indicator 1.1.1: - natuurlijke waterhuishouding niet

Nadere informatie

gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Kelsbeek Nieuwenhoven

gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Kelsbeek Nieuwenhoven AFBAKENING GEBIEDEN NATUURLIJKE EN AGRARISCHE STRUCTUUR REGIO HASPENGOUW - VOEREN gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Kelsbeek Nieuwenhoven startvergadering 31 maart 2015 1 agenda startvergadering kennismaking

Nadere informatie

Investeren in het groene netwerk als maatregel tegen klimaatverandering

Investeren in het groene netwerk als maatregel tegen klimaatverandering Investeren in het groene netwerk als maatregel tegen klimaatverandering Investeren in het groene netwerk als maatregel tegen klimaatverandering Plant een klimaatbestendig landschap Oost-Vlaams fonds bosuitbreiding

Nadere informatie

Omgaan met exoten. een controversiële en beladen discussie. Gerard Oostermeijer

Omgaan met exoten. een controversiële en beladen discussie. Gerard Oostermeijer Omgaan met exoten een controversiële en beladen discussie Gerard Oostermeijer Ecologische effecten van exoten Positief soortenrijkdom bloemenrijkdom grote hoeveelheden voedsel - nectar en stuifmeel voor

Nadere informatie

Documentaires en continu Continue vertoning van films (26 min) Grand Auditorium - Groot Auditorium 9.15-10.30 / 11.45-14.00

Documentaires en continu Continue vertoning van films (26 min) Grand Auditorium - Groot Auditorium 9.15-10.30 / 11.45-14.00 Documentaires en continu Continue vertoning van films (26 min) Grand Auditorium - Groot Auditorium 9.15-10.30 / 11.45-14.00 6 36 BiodiverCITY Trail Effect (PLACES project) FR + st NL/EN 1 05 AlterIAS project

Nadere informatie

(Invasieve*) exoten wandeling Schothorst

(Invasieve*) exoten wandeling Schothorst (Invasieve*) exoten wandeling Schothorst Een exoot is een plant, dier of ander organisme dat van nature niet in Nederland voorkomt. Als een soort schadelijk is voor de natuur noemen we ze invasieve exoten.

Nadere informatie

NATUURPUNT MALDEGEM-KNESSELARE nominatie Groene Pluim 2014

NATUURPUNT MALDEGEM-KNESSELARE nominatie Groene Pluim 2014 NATUURPUNT MALDEGEM-KNESSELARE nominatie Groene Pluim 2014 NATUURPUNT vzw Een onafhankelijke organisatie gedragen door vrijwilligers grootste natuurbeschermingsorganisate in Vlaanderen eind 2001 opgericht

Nadere informatie

Bestrijding exoten. Wettelijke mogelijkheden als gevolg van de wijzigingen aan het Soortenbesluit. Kenniscentrum HVV

Bestrijding exoten. Wettelijke mogelijkheden als gevolg van de wijzigingen aan het Soortenbesluit. Kenniscentrum HVV Bestrijding exoten Wettelijke mogelijkheden als gevolg van de wijzigingen aan het Soortenbesluit Kenniscentrum HVV Inhoud 1. Besluitvorming: kader en geschiedenis 2. Tijdskader 3. Met welke middelen? 4.

Nadere informatie

Toekomst natuurbeheer: waar gaat het heen? Edo van Uchelen

Toekomst natuurbeheer: waar gaat het heen? Edo van Uchelen Toekomst natuurbeheer: waar gaat het heen? Edo van Uchelen Edo van Uchelen Wildernis, openheid, grote grazers, exoten, maakbare natuur, angst voor bos Wildernis, openheid, grote grazers, exoten, maakbare

Nadere informatie

SESSIE ONDERWIJS (ONDERWIJS IN GEZONDHEID)

SESSIE ONDERWIJS (ONDERWIJS IN GEZONDHEID) SESSIE ONDERWIJS (ONDERWIJS IN GEZONDHEID) VLAAMSE GEZONDHEIDSDOELSTELLINGEN > Decreet van 21/11/2003 betreffende het preventieve gezondheidsbeleid > Gezondheidsconferentie bespreekt voorstellen van: gezondheidsdoelstelling

Nadere informatie

Enquête EU invasieve exoten

Enquête EU invasieve exoten Enquête EU invasieve exoten Beste vogelliefhebber, DE EUROPESE COMMISSIE gaat er van uit dat vreemde exotische (niet inheemse) planten en diersoorten schadelijk kunnen zijn voor het plaatselijke ecologische

Nadere informatie

inspireren en innoveren in MVO

inspireren en innoveren in MVO inspireren en innoveren in MVO Inleiding Gert Van Eeckhout Beleidsondersteuner MVO - Departement WSE Wat is MVO? Waarom MVO? Beleidslijnen Vlaamse overheid MVO? een proces waarbij ondernemingen vrijwillig

Nadere informatie

Openbare raadpleging in het kader van de "fitness check" van de EU-natuurwetgeving (vogel- en habitatrichtlijn)

Openbare raadpleging in het kader van de fitness check van de EU-natuurwetgeving (vogel- en habitatrichtlijn) Openbare raadpleging in het kader van de "fitness check" van de EU-natuurwetgeving (vogel- en habitatrichtlijn) Over u Uw naam of de naam van uw organisatie: Geen censuur op natuur! Mogen wij uw bijdrage

Nadere informatie

Waarom een ZadenBib?

Waarom een ZadenBib? Waarom een ZadenBib? Wat is een ZadenBib? Bibliotheek Zelf geoogste zaden binnenbrengen en/of meenemen. eetbare planten, medicinale planten, sierplanten, bloemen, vergeten groenten, kruiden, Toegankelijk

Nadere informatie

Op 3 juni 2016 heb ik uw aanvraag ontvangen voor een ontheffing voor drie grijze eekhoorns. In deze brief stel ik u op de hoogte van mijn beslissing.

Op 3 juni 2016 heb ik uw aanvraag ontvangen voor een ontheffing voor drie grijze eekhoorns. In deze brief stel ik u op de hoogte van mijn beslissing. > Retouradres Postbus 19530, 2500 CM Den Haag Rijksdienst voor In Beslag Genomen Goederen B. Langeveld Prinses Beatrixlaan 2 2595 AL DEN HAAG Rijksdienst voor Postbus 19530, 2500 CM Den Haag mijn.rvo.nl

Nadere informatie

Wat is biodiversiteit? Hoeveel biodiversiteit is er (wereldwijd en

Wat is biodiversiteit? Hoeveel biodiversiteit is er (wereldwijd en Biodiversiteit Cursus Natuur-in-zicht 1 Inhoud Wat is biodiversiteit? Hoeveel biodiversiteit is er (wereldwijd en bij ons)? Waar komt die biodiversiteit vandaan? Waarom is biodiversiteit belangrijk? Hoe

Nadere informatie

Formulier voor aanvraag ontheffing op grond van: Wet Natuurbescherming Onderdeel: Soorten (hoofdstuk 3 Wnb)

Formulier voor aanvraag ontheffing op grond van: Wet Natuurbescherming Onderdeel: Soorten (hoofdstuk 3 Wnb) Formulier voor aanvraag ontheffing op grond van: Wet Natuurbescherming Onderdeel: Soorten (hoofdstuk 3 Wnb) Het formulier heeft betrekking op het verzoek tot ontheffing Wet Natuurbescherming (Wnb), onderdeel

Nadere informatie

INFO- EN OVERLEGMOMENT CLUSTERS GEZONDHEIDSZORG EN PZON

INFO- EN OVERLEGMOMENT CLUSTERS GEZONDHEIDSZORG EN PZON INFO- EN OVERLEGMOMENT CLUSTERS GEZONDHEIDSZORG EN PZON 12 maart 2019 AGENDA > Kennismaking > Toelichting hervorming eerste lijn > Toelichting richtlijnen en samenstelling voorlopige zorgraad > Verdere

Nadere informatie

HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer

HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN. Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer HOUT, DE LINK TUSSEN BOS EN BOUWEN Hét keurmerk voor duurzaam bosbeheer Natuurlijk en duurzaam ontwerpen Gebouwen kunnen profiteren van de bijzondere eigenschappen, structuur en het ecologische voordeel

Nadere informatie

Bestrijding Duizendknoop

Bestrijding Duizendknoop Bestrijding Duizendknoop (Japanse) duizendknoop: een invasieve soort Invasieve soorten zijn soorten die niet van nature in Nederland voorkomen en vormen een bedreiging voor de Nederlandse planten en dieren.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 2113 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie

Red de Jamaica Iguan

Red de Jamaica Iguan Red de Jamaica Iguan Door Evert Henningheim In het vrijwel ondoordringbare droogbos van Jamaica leeft een bijzondere leguaansoort. Het voortbestaan van deze Jamaicaanse leguaan wordt ernstig bedreigd.

Nadere informatie

Renovatiepact Werkgroep goede actievoorbeelden

Renovatiepact Werkgroep goede actievoorbeelden Renovatiepact Werkgroep goede actievoorbeelden Startvergadering 28 januari 2015, Brussel Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019 Vlaanderen maakt van energie-efficiëntie een topprioriteit door o.a. gebouwen

Nadere informatie

Green Deal Bedrijven en Biodiversiteit 25 juli 2018

Green Deal Bedrijven en Biodiversiteit 25 juli 2018 Green Deal Bedrijven en Biodiversiteit 25 juli 2018 frederikbeyens_site_aquafin Green Deal Vrijwillige overeenkomst tussen bedrijven, ngo s, overheid, Aanpakken van obstakels bij het realiseren van groen

Nadere informatie

FORUM ONDERNEMEND HOGER ONDERWIJS. 5 september 2014 Brussel

FORUM ONDERNEMEND HOGER ONDERWIJS. 5 september 2014 Brussel FORUM ONDERNEMEND HOGER ONDERWIJS 5 september 2014 Brussel Welkom! Wie is er voor het eerst bij? -> vervangers vaste leden -> gasten -> nieuw Forumlid - Wie ben je? - Wat doe je zelf concreet mbt ondernemend

Nadere informatie

Code goede natuurpraktijk

Code goede natuurpraktijk Code goede natuurpraktijk Praktijkvoorbeelden waterlopenbeheer Maarten Van Aert Afdeling Operationeel Waterbeheer Inhoud CGNP en beheer van waterlopen Planmatige aanpak onderhoud Praktijkvoorbeelden Maaibeheer

Nadere informatie

OPROEP TOT HET INDIENEN VAN VOORSTELLEN EAC/S17/2017. Toezicht op en coaching van jongeren die het risico lopen te radicaliseren, via sport

OPROEP TOT HET INDIENEN VAN VOORSTELLEN EAC/S17/2017. Toezicht op en coaching van jongeren die het risico lopen te radicaliseren, via sport OPROEP TOT HET INDIENEN VAN VOORSTELLEN EAC/S17/2017 Toezicht op en coaching van jongeren die het risico lopen te radicaliseren, via sport Deze oproep tot het indienen van voorstellen past in de uitvoering

Nadere informatie

Natuurbalans - Limes Divergens B.V. G. Hoogerwerf Toernooiveld ED NIJMEGEN

Natuurbalans - Limes Divergens B.V. G. Hoogerwerf Toernooiveld ED NIJMEGEN > Retouradres Postbus 19530, 2500 CM Den Haag Natuurbalans - Limes Divergens B.V. G. Hoogerwerf Toernooiveld 1 6525 ED NIJMEGEN Postbus 19530, 2500 CM Den Haag mijn.rvo.nl T 088 042 42 42 F 070 378 61

Nadere informatie

Boheemse duizendknoop Fallopia x bohemica

Boheemse duizendknoop Fallopia x bohemica Boheemse duizendknoop Fallopia x bohemica Algemene opmerkingen: Noot 1: De soorten Fallopia japonica, F. x bohemica en F. sachalinensis hebben veel overeenkomsten en deze soorten zijn in het verleden vaak

Nadere informatie

Invasieve exoten algemene inleiding

Invasieve exoten algemene inleiding Invasieve exoten algemene inleiding Wilfred Reinhold platform Stop invasieve exoten www.invasieve-exoten.nl www.tijgermug.info www.twitter.com/invasieveexoten www.facebook.com/wilfred.reinhold 1 Opbouw

Nadere informatie

GOED BESTUUR VOOR CULTUUR! CULTURAL GOVERNANCE ALS HEFBOOM TOT PROFESSIONALISERING

GOED BESTUUR VOOR CULTUUR! CULTURAL GOVERNANCE ALS HEFBOOM TOT PROFESSIONALISERING 2 trajecten Werkgroep BilsenFonds GOED BESTUUR VOOR CULTUUR! CULTURAL GOVERNANCE ALS HEFBOOM TOT PROFESSIONALISERING Prof. dr. Annick Schramme & Joke Schrauwen Leidraad: principes governance op organisatieniveau

Nadere informatie

Ruimtelijke analyse van gebieden met hoge natuurwaarde

Ruimtelijke analyse van gebieden met hoge natuurwaarde Een verkenning Lon Lommaert Biodiversiteit Vlaamse indicatoren Ruimtelijke analyse van gebieden met hoge natuurwaarde Prioritaire soorten Natuurverkenning Gezichten van Biodiversiteit Wetenschappelijke

Nadere informatie

Water in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem

Water in beeld. Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem Water in beeld Toestand en toekomst van het West-Brabantse watersysteem Waterschap Brabantse Delta zorgt zowel voor de aan- en afvoer van water als ook voor de kwaliteit ervan. Zo kunnen recreanten op

Nadere informatie

Japanse duizendknoop in Vlaanderen

Japanse duizendknoop in Vlaanderen Japanse duizendknoop in Vlaanderen AGENTSCHAP NATUUR & BOS Ongevraagde gast Planten en dieren kunnen door toedoen van de mens op plaatsen belanden waar ze van nature niet voorkomen. Dit kan opzettelijk

Nadere informatie

Stap van onderzoek naar beleid

Stap van onderzoek naar beleid Stap van onderzoek naar beleid DOELSTELLING: De cruciale stap van kwalitatieve ontwerp onderzoeksrapporten naar een gedragen ontwerp beleidsbeslissing op een transparante wijze communiceren en organiseren,

Nadere informatie

Brussel op afstand? Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om:

Brussel op afstand? Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om: Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om: Brussel op afstand? Een verkenning naar mogelijkheden voor maatschappelijke diensten en ruimte voor zelfsturing bij agrarisch natuurbeheer in de

Nadere informatie