Ruimtelijke analyse van gebieden met hoge natuurwaarde

Transcriptie

1 Een verkenning Lon Lommaert Biodiversiteit Vlaamse indicatoren Ruimtelijke analyse van gebieden met hoge natuurwaarde Prioritaire soorten Natuurverkenning

2 Gezichten van Biodiversiteit Wetenschappelijke benadering Economische benadering Juridische benadering Ethische benadering Juiste vragen te stellen om - Het ecosysteem te begrijpen - Bruikbare info aan te bieden - Indicatoren te kiezen

3 Indicator Status van soorten Aantal verdwenen soorten Rode Lijstsoorten 1695 soorten met verdwijnen bedreigd (154) bedreigd (159) kwetsbaar (109) achteruitgaand (405) zeldzaam (57) momenteel niet bedreigd (747) onvoldoende gekend (64) 0 Indicator Status van soorten Aantal verdwenen soorten Rode Lijstsoorten 1695 soorten met verdwijnen bedreigd (154) bedreigd (159) kwetsbaar (109) Zeldzaam (57) achteruitgaand (405) zeldzaam Achteruitgaand (57) (405) momenteel niet bedreigd (747) onvoldoende gekend (64) 0

4 Indicator aantal uitheemse soorten Aandeel uitheemse plantensoorten per km 2 (%) Cumulatief aantal diersoorten Gewervelden Ongewervelden Totaal Aandeel uitheemse plantensoorten aantal gewervelde en ongewervelde diersoorten Indicator staat van instandhouding van de habitats van Europees belang

5

6 Biodiversiteit in provincie antwerpen Wetenschappelijke benadering Is er nog nood aan kennis? Neen, wat betreft de hoofdlijnen Verlies aan biodiversiteit (aantal soorten) is nog steeds hoog. Hoofdoorzaken zijn gekend: - Minder ruimte voor natuur - Kwaliteit ruimte gaat achteruit door Verdroging/Verzuring/Vermesting homogenisering Ja, wat betreft de herstelmaatregelen Hoe, op een minimum aan oppervlakte, een maximum aan soorten laten overleven, aan de laagst mogelijke kost. Antwerpse prioritaire soorten is invulling

7 Biodiversiteit in provincie antwerpen Wetenschappelijke benadering Onderbouwde keuze - Ligt het zwaartepunt van de verspreiding in de provincie: typische soort - Typische soorten die kwetsbaar of bedreigd zijn: prioritaire soorten - Prioritaire soorten die voor een aanzienlijk deel voorkomen buiten de grote, Vlaamse natuurgebieden: provinciale aandachtssoorten. Antwerpse prioritaire soorten planten Nederlandse naam Wetenschappelijke naam Antwerpen Totaal % Signi Rode Lijst Vlaanderen Klimopklokje Wahlenbergia hederacea MUB Slank wollegras Eriophorum gracile MUB Tweehuizige zegge Carex dioica MUB Grote pimpernel Sanguisorba officinalis Z Moerassmele Descampsia setacea MUB Wijdbloeiende rus Juncus tenageia B Witte waterranonkel Ranunculus ololeucos B Heidekartelblad Pedicularis sylvatica K

8

9

10 Context natuurverkenning Besluiten natuurrapport 2009 Verlies van biodiversiteit Oorzaken Verlies en versnippering van leefgebied Vermesting en verontreiniging Bedreigingen Invasieve soorten Klimaatverandering Van problemen uit het verleden naar oplossingen voor de toekomst

11 Terrestrische scenario s: landgebruik Concept referentie scheiden verweven > Ruimtelijk en functioneel scheiden / verweven Scenarios landgebruik Referentie Uitbreiding in functie van natuurstreefbeelden Uitbreiding in Natura 2000, VEN, e.a ha landbouw met natuurdoelen Scheiden Uitbreiding in functie van instandhoudingsdoelstellingenen Uitbreiding in Natura ha landbouw met natuurdoelen Verweven Uitbreiding in functie van instandhoudingsdoelstellingen Uitbreiding overal ha landbouw met natuurdoelen

12 Inzichten met horizon 2030 Bij voortgezet beleid stijgt de oppervlakte beheerd reservaat met 40 à 75 % a rato van 600 tot 1000 ha per jaar. Doel Vlaams regeerakkoord (3000 ha) wordt niet gehaald. Het aandeel Europees beschermd habitat neemt toe van 40 tot 50% Atmosferische deposities blijven beperkend voor heideen venhabitats. Wijzigingen in landgebruik en klimaat leiden tot kansen voor natuur in valleigebieden. Waterkwaliteit blijft stijgen maar de doelen van de Europese kaderrichtlijn (2027) worden nauwelijks gehaald. De prioritaire ontsnippering wordt gehaald in Inzichten met horizon 2030 Ontsnippering van waterlopen in functie van prioritaire soorten leidt tot een versneld herstel van deze soorten. De scenario s focussen zich op Europees beschermde natuur. Om het verlies aan biodiversiteit te stoppen blijft aandacht nodig voor natuur die niet van Europees belang is, zoals grasland en akker. Scenario s scheiden en verweven bevoordelen elk een ander aandeel van de soorten. Voor heide, moeras en voor gevoelige bossoorten is scheiden voordelig. Voor minder gevoelige soorten, maar ook voor basisnatuurkwaliteit in de omgeving van alle inwoners, is verweven voordelig.

13 Meer info over natuurverkenning op