Handleiding Op Maat Wizard Met de Op Maat Wizard kun je zelf vullingen maken voor de verschillende werkvormen (formats) in het Op Maat programma. Op Maat bestaat uit 2 programma s: De Library: dit is de afspeel omgeving, het programma waarin je als gebruiker met de vullingen kunt werken. De Wizard: dit is de maak omgeving. Dit programma heb je nodig om je eigen vullingen te maken of bestaande vullingen naar eigen inhoud aan te passen. Wanneer je de software (Library en Wizard) niet in je bezit hebt, kun je die gratis downloaden vanaf de website van op Maat. Daarvoor dien je jezelf of je school/instelling eerst aan te melden. Zie: http://opmaat-eduware.nl. Op Maat heeft 7 verschillende werkvormen (formats noemen we die). Dat zijn: Digitaal Verhaal Vergelijken Lezen Combineren Rubriceren Volgorde Puzzel Daarnaast kun je ook een beloningenset maken met eigen gekozen of gemaakte foto s, filmpjes en/of geluiden. Wat je ziet Uitleg Om voor al deze formats een nieuwe vulling te maken heb je in ieder geval ten minste 4 afbeeldingen en (optioneel) 4 geluidsfragmenten nodig. De afbeeldingen en geluiden staan in direct verband met elkaar Voor de formats Lezen, Combineren, Rubriceren, Volgorde en Puzzel dien je nog aanvullende afbeeldingen, geluiden of teksten toe te voegen. Zie voorbeeld hiernaast van het format Combineren. Pagina 1
Storyboards Om nu te weten wat je allemaal moet verzamelen of maken om een format te vullen kun je het beste gebruik maken van de zogenaamde Storyboards. Deze Storyboards zijn eveneens te vinden op en te downloaden van de website van Op Maat. Wat je ziet Uitleg Een Storyboard is een schema waarop je van te voren precies in kunt vullen welke afbeeldingen, geluiden, filmpjes en/of teksten je wilt gaan gebruiken voor het maken van een vulling. Hier geef je ook aan welke naam je aan een afbeelding of geluid geeft. Je ziet ook meteen welke bestandsformaten je kunt gebruiken binnen Op Maat. Voor de formats Lezen, Combineren, Rubriceren, Volgorde en Puzzel dien je aanvullende afbeeldingen, geluiden en/of teksten toe te voegen. Zie voorbeeld hiernaast van het format Combineren. Het gebruik van de Storyboards is niet noodzakelijk. Het helpt je wel bij het structureel nadenken over welke begrippen en combinaties van begrippen je wilt gaan gebruiken en het doel dat je voor ogen hebt. Pagina 2
Het maken van een vulling. We gebruiken hier als voorbeeld het format Vergelijken. Start de Op Maat Wizard (het duurt even voordat het programma opent) Voordat je met dit programma start dient een microfoon aangesloten te zijn en moet je de afbeeldingen of video s die je wenst te gebruiken digitaal bij de hand te hebben, bijv. op een memorystick of in een mapje op de harde schijf. Wat je ziet Uitleg Je begint in het scherm: kies format. Geef het project een titel. Kies vervolgens een format: in dit geval Vergelijken. Je kunt er in dit scherm ook voor kiezen om géén geluidsfragmenten te gebruiken. Vink hiervoor het vakje aan bij Audiofragmenten zijn optioneel voor dit project. Klik op Stel samen. 1. 2. Je komt nu in het volgende scherm: Je kunt in dit scherm je afbeeldingen en geluiden toevoegen. Dit kan op 2 manieren: 1. Eén voor één: in dat geval klik je op Voeg toe 2. Of een aantal afbeeldingen en/of geluiden tegelijk. Klik dan op: losse bestanden importeren We starten met de knop Voeg toe. Om een afbeelding toe te voegen klik je op de knop Open.. bij Afbeelding. Pagina 3
Zoek in de Verkenner naar de afbeelding die je in wilt voegen. Voeg vervolgens een Geluid toe. Dit kun je op 2 manieren: 1.Zelf inspreken of opnemen: Wil je zelf iets opnemen, klik dan op Opname en spreek je boodschap in. (vergeet niet op de knop Eindig opname te klikken als je klaar bent met inspreken!) Klik eventueel op de knop Afspelen om de opname terug te luisteren. Neem indien nodig opnieuw op. Klik tenslotte op Klaar. 2.Geluidsbestand importeren Wanneer je een opgeslagen geluid hebt (bijv. brullende aap), zoek die dan in de Verkenner op. (klik op de knop Open.. bij Geluid. LET OP: de foto s en geluiden die bij elkaar horen dienen wel dezelfde naam te hebben, anders koppelt het programma deze niet aan elkaar. Een aantal bestanden tegelijk importeren. Wanneer je de bestanden van te voren hebt verzameld en op je harde schijf of memorystick bij elkaar hebt staan in één map, zul je in de meeste gevallen gebruik maken van de knop Losse bestanden importeren. Hiermee kun je in één keer al je bestanden in de vulling plakken. Selecteer de betreffende bestanden of maak gebruik van de combinatietoets CTRL-A. Pagina 4
Klik op Openen rechts onder in het scherm. De bestanden worden nu ingevoegd in de Wizard. Dit kan even duren, afhankelijk van het aantal bestanden en de grootte van die bestanden. Wanneer je alleen fotobestanden hebt toegevoegd en géén geluidsbestanden dan dien je die nog wel in te voegen. Klik op Bewerk. Je komt nu in het Voeg toe scherm en kunt nu het bijbehorende geluid toevoegen of veranderen. (Of je moet dat niet willen. Daarvoor moet er wel een vinkje staan in het scherm Kies Format bij de optie Audiofragmenten zijn optioneel voor dit project). Wanneer je al je afbeeldingen en geluiden hebt toegevoegd klik je op Gereed maken. Je moet nog een Omschrijving van de vulling maken en ten minste één Trefwoord. Hierdoor kunnen anderen en jij zelf de vulling in de Library sneller terug vinden via de zoekfunctie. Je kunt eventueel nog één van de afbeeldingen selecteren voor het maken van een icoon voor een Snelkoppeling. Je vulling is nu klaar. Klik op Controleren en opslaan.. Pagina 5
De Wizard controleert nu je gemaakte vulling. Eventuele problemen worden onderin aangegeven. Een rood kruis betekent dat er iets gemist en/of nog niet af is. Een geel driehoekje vraagt om je aandacht, maar is niet verplicht. Wanneer er geen fouten zijn ontdekt krijg je de mogelijkheid om je vulling op te slaan. Dat kan in principe overal, maar aanbevolen wordt om dat in een map te doen waar je meerdere vullingen hebt staan, zodat de Library die ook gemakkelijk terug kan vinden. Er wordt automatisch een naam gegeven aan je vulling nl: de naam die jij in het begin hebt opgegeven en het format dat je gekozen hebt. De vulling wordt automatischj opgeslagen als een.zip-bestand. In de Library wordt dit bestand automatisch uitgepakt. NB: Wanneer je nog niet helemaal klaar bent en je werk tussentijds op wilt slaan, kun je links boven op het icoontje Wijzigingen opslaan klikken. Je kunt dat op een later moment weer openen door te klikken op Bestaand project openen. Pagina 6
Bestaande vullingen gebruiken voor andere formats. In bovenstaand voorbeeld hebben we een Dierengeluiden vergelijken vulling gemaakt. We kunnen de inhoud van deze vulling heel gemakkelijk hergebruiken in bijvoorbeeld een Leesvulling. Open opnieuw de Wizard. Klik op het Toverstafje rechts bovenin. Je ziet nu rechts de recente bestanden staan die je zelf hebt gemaakt of gewijzigd. Zoek je zojuist gemaakte Dierengeluiden-Vergelijken vulling en open die. Kies nu als format Lezen. Klik bij de volgende melding op Ja. De naam verandert nu automatisch in Dierengeluiden-lezen. Je ziet nu bij het onderdeel Stel samen dat er reeds veel is ingevuld, namelijk die gegevens/bestandjes die je al had geplaatst in de vorige vulling (vergelijken). Voor de lees-oefening moet je nog de woorden toevoegen via de knop Bewerk. (dit moet per apart item). Maak deze vulling vervolgens op dezelfde wijze Gereed als de eerder gemaakte vulling. Importeren uit een ander pakketje. Je kunt ook onderdelen importeren uit andere vullingen (niet persé die van jezelf). Experimenteer hier ook eens mee, het kan je veel zoekwerk schelen! Probeer ook eens andere formats te maken. De werkwijze is identiek, al zijn er per format wel verschillende opties binnen de Wizard beschikbaar. Met deze handleiding zou het echter moeten lukken om zelf wat verder uit te proberen en het effect te zien in de Library. In de Wizard zijn vele Hulp Tooltips beschikbaar voor nadere uitleg. Pagina 7