SAMENWERKING LOONT! Passwerk is een bedrijf dat software op zijn functionaliteit en/of performantie test. Alle test engineers van Passwerk hebben een autismespectrumstoornis en zijn normaal tot hoogbegaafd. Juist omdat ze een autismespectrumstoornis hebben en doordat ze door professionals vanuit Passwerk worden begeleid, zijn ze uitermate geschikt om dit werk uit te voeren. De feedback die we van onze klanten over de performantie van onze test engineers ontvangen, is dan ook erg positief. In de praktijk blijkt dat ze sneller werken en kwalitatief beter werk afleveren, wat eigenlijk niet verwonderlijk is. Van nature uit: Hebben ze oog voor detail Werken ze nauwgezet Houden ze van repetitief werk Werken ze gestructureerd Beschikken ze over een sterk analytisch denkvermogen Kunnen ze goed individueel werken Hebben ze een hoog concentratievermogen Kunnen ze een sterke focus leggen Beschikken ze over een groot doorzettingsvermogen Het zijn stuk voor stuk kwaliteiten die de uitvoerende test engineer goed van pas komen. Passwerkers testen continu. Ze testen van nature, ook in hun privéleven, wat hen tot uitmuntende testers maakt. Passwerkers als test engineer inzetten garandeert effectief en efficiënt testen. PASSWERK BIEDT OPLOSSINGEN! Passwerk biedt oplossingen! Er wordt, vergeleken met het inzetten van test engineers zonder een autismespectrumstoornis, van de klant absoluut geen extra tijdsinvestering gevraagd. Eigenlijk is het tegendeel waar. Doordat ze beter en sneller werken en voortdurend door professionals van Passwerk worden begeleid, is tijdwinst een feit. Passwerk cvba met sociaal oogmerk Potvlietlaan 5B 2600 Berchem Dirk Rombaut Sales 0495 290 196 www.passwerk.be
EEN COMPLEET TEAM STAAT VOOR U KLAAR We startten in maart 2008 met vier test engineers. Eind 2013 zijn dat er al veertig en onze ambitie is op termijn een 75-tal test engineers te kunnen inzetten. Per tien test engineers staat een jobcoach in voor de concrete begeleiding van de Passwerker. Ons team jobcoaches heeft een grondige kennis van autismespectrumstoornissen, zodat de begeleiding optimaal verloopt. Daarnaast kunnen we voor de technische omkadering, indien gewenst, bijkomend één of meer testcoördinatoren ter beschikking stellen. Deze taken worden opgenomen door medewerkers zonder een autismespectrumstoornis. Het spreekt voor zich dat de opvolging van de dienstverlening door een commercieel team gebeurt vanuit M2Q (Cronos Groep) of Passwerk zelf. Ook de directeur van Passwerk, Nico De Cleen, is natuurlijk altijd aanspreekbaar.
ADVIESCOMITÉ Passwerk wenst permanent in contact te staan met de markt, met de klanten en met topmanagers om zo optimaal te kunnen blijven inspelen op hun behoeften. In april 2009 werd dan ook een adviescomité opgericht. Van januari 2014 af ziet de samenstelling van dat comité er als volgt uit: Els Blaton (Everis, CEO) Kris Cloots (ISS Belux, CEO) Alain Conrath (Christelijke Mutualiteit, Strategic Executive Advisor) Paul Danneels (VDAB, CIO) Gerdy De Clercq (Belgacom, Director Business Support Services) Frank De Saer (FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie, CIO) Dany Dewulf (VAPH, Algemeen Directeur) Eric Goris (Christelijke Mutualiteit, CIO) Frank Hubloue (Belfius, CIO) Jorg Leenaards (FOD Buitenlandse Zaken, CIO) Nick Marly (RIZIV, CIO) Frank Robben (Smals, CEO) Geert Smits (UZ Antwerpen, Directeur ICT) Jef Van Der Wee (Departement WSE, CIO) Matthew Fite (Randstad, Country CFO & director B-bridge)
DIENSTVERLENING VAN PASSWERK Passwerk is voornamelijk gespecialiseerd in dienstverlening rond uitvoerende softwaretesting. Zo zijn onze test engineers onder meer uitermate geschikt om op volgende domeinen te worden ingezet: Testing (functionele testing) Systeemtesting Gebruikersacceptatietesting (=UAT) Regressietesting Onze Passwerkers zijn, dankzij hun natuurlijke gaven en de specifieke opleiding, uitstekende uitvoerende test engineers. Onder andere volgende specifieke opdrachten kunnen worden toevertrouwd: Testdesign (opmaken van testscenario s op basis van documentatie) Testuitvoering (manueel uitvoeren van testscenario s en rapporteren van bugs) Testautomatisatie (automatiseren van de uitvoering van testscenario s) Ook het testen van mobiele applicaties is één van onze specialiteiten. We hebben daarvoor een at a glance -methode ontwikkeld die de ontwikkelaars van een mobiele applicatie in een oogopslag in de testrapportage de onvolkomenheden in de applicatie laat zien. Quality assurance opdrachten zoals bijvoorbeeld Opmaken van gebruikershandleidingen Data cleansing Data- of tekstmigratie Controle van data Inbrengen van gegevens Interactieve scanning Herkennen van bepaalde items op beelden. Andere behoeften? Indien u behoefte zou hebben aan resources voor het uitvoeren van een specifieke opdracht waarvan u denkt dat die geschikt is voor mensen met een autismespectrumstoornis, contacteer ons en we bespreken de mogelijkheden. In het verleden werden al succesvol nieuwe opdrachten uitgevoerd op het vlak van incident management, technische migratie enz. Voornamelijk opdrachten waarin een zekere structuur zit en waarvoor een bepaalde procedure moet worden gevolgd en nauwkeurigheid essentieel is, zijn uitermate geschikt.
DIENSTVERLENING VAN PASSWERK Passwerkers leggen zich toe op system testing en end users acceptance testing. Aangezien de Passwerkers black box testings uitvoeren, is het niet zo belangrijk in welke taal de software is ontwikkeld.
WAT IS EEN AUTISMESPECTRUMSTOORNIS? Autisme is een ontwikkelingsstoornis die heel indringend de ontplooiing van de persoon remt. Mensen met autisme ontwikkelen zich heel anders dan mensen zonder autisme. Autisme kan voorkomen in combinatie met een andere handicap (mentale, auditieve, visuele, motorische of elke andere stoornis). Autisme is geen zichtbare handicap, de aandoening gaat vaak schuil achter een gewoon uiterlijk. Net als iedereen heeft iemand met een autismespectrumstoornis een eigen persoonlijkheid en karakter. De probleemgebieden situeren zich voornamelijk op drie vlakken Problemen met sociale omgang weinig of veel (vreemd overkomend) contact probleem met sociale wederkerigheid Problemen met communicatie problemen om anderen te begrijpen non-verbale communicatie is verstoord Beperkt verbeeldingsvermogen beperkt inlevingsvermogen moeite met veranderingen vasthouden aan gewoonten prikkels sociale omgang STRESS prikkels draagkracht communicatie verbeeldingsvermogen De meest recente schattingen geven aan dat tussen de 0,6 en 1% van de bevolking een autismespectrumstoornis heeft.
PROFESSIONELE OMKADERING VANUIT PASSWERK Naast de instroom zijn voor het succes van Passwerk een kwalitatief hoogstaande begeleiding en opvolging van de medewerkers van cruciaal belang. In de eerste lijn gebeurt dit door de jobcoach, waarvan we er voor iedere tien medewerkers (FTE) met een autismespectrumstoornis (ASS) één voorzien. De jobcoach is specifiek opgeleid en vertrouwd met autismespectrumstoornis en bij voorkeur met ASS met normale begaafdheid. Verantwoordelijkheden jobcoach De jobcoach staat permanent (telefonisch) ter beschikking van de test engineers. De jobcoach staat in voor de juiste omkadering om de test engineer optimaal te laten functioneren. De jobcoach is het aanspreekpunt voor zowel de leefomgeving als voor de werkomgeving van de test engineer. Alle jobcoaches beschikken over een grondige kennis van IT en testing. Enkele concrete taken van de jobcoach zijn: Actieve deelname in het intake- en assessmentteam Uitvoeren van site surveys Uitwerken en aanleren van verplaatsingstrajecten Sociale scripts en taakanalyses opmaken Praktische en organisatorische aanpassingen aanbrengen in de werk- en opleidingssituatie Medewerkers van de klant informeren over ASS en hen op hun vraag in hun aanpak begeleiden Voortdurend inschatten van de draagkracht van de Passwerkers en in functie daarvan passende acties ondernemen Stressmanagement Effectieve aanwezigheid gedurende de eerste dagen van een project Proactieve communicatie en actiegerichtheid rond veranderingen in omgeving Geregeld bij de klanten langsgaan om de samenwerking te evalueren en te optimaliseren
HOGE EISEN VOOR TEST ENGINEERS Wanneer iemand met een autismespectrumstoornis voor de functie van test engineer solliciteert, dan wordt zijn of haar profiel door Passwerk geanalyseerd. Daarna kan de kandidaat eventueel worden uitgenodigd voor een intakegesprek. Is dit intakegesprek positief verlopen en voldoet de kandidaat aan de minimumcriteria (bv. affiniteit met IT, goede kennis van het Engels, zich zelfstandig kunnen verplaatsen), dan komt de kandidaat in het instroomproces van Passwerk terecht. De instroomprocedure houdt volgende stappen in: Intakegesprek Specifieke testing in functie van de bepaling van het verstandelijke vermogen en van bepaalde competenties Nabespreking testresultaten Assessmentcenter van drie weken Evaluatie assessment met adviesgesprek Indiensttreding bij Passwerk Opleiding tot test engineer Gemiddeld 20 procent van de kandidaten werken bovenstaande instroomprocedure succesvol af. Wij zijn ervan overtuigd dat de zorgvuldigheid waarmee deze procedure wordt doorlopen onze klanten de beste garantie geeft voor een kwalitatief hoogstaande dienstverlening.
MAATWERK IS STANDAARD Bij Passwerk gebeurt alles op maat. De aanwervingsprocedure werd ontwikkeld in functie van de toekomstige Passwerkers. De opleiding tot test engineer wordt aangepast in functie van de leerstijl van de Passwerker. De functie van test engineer wordt inhoudelijk zo ingevuld dat een beroep wordt gedaan op de sterktes van de Passwerkers zelf. De omkadering en de jobcoaching zijn erop gericht de nodige ondersteuning te geven voor het omgaan met autismespectrumstoornis en de voorwaarden te scheppen onder dewelke de Passwerkers optimaal kunnen functioneren. De focus ligt op mogelijkheden, níét op beperkingen. Ook de arbeidstijden worden in functie van een optimaal functioneren vastgelegd. Dit maatwerk maakt dat Passwerkers zich goed voelen en dus ook beter presteren. Het geeft Passwerk een aparte dynamiek en slagkracht die u niet snel elders zal terugvinden. OPLEIDING TEST ENGINEERS De test engineers van Passwerk worden opgeleid in testing en worden begeleid teneinde een ISTQB-certificaat te behalen. Ze krijgen eveneens een opleiding in het gebruik van test management en test automation tools. Daarnaast krijgen de test engineers gaandeweg bijkomende opleidingen voor andere test tools (bv. freeware), SQL (Structured Query Language), Besturingssystemen (bv. Unix), UML (Unified Modeling Language). Hierdoor wordt de expertise van de tester geleidelijk uitgebreid. De methodiek wordt altijd aan de persoonlijke leerstijl en aan de mogelijkheden van de Passwerker aangepast.
OVER SUCCES GESPROKEN Passwerkers die de functie van uitvoerend software test engineer al een tijd uitoefenen, bewijzen dat de match tussen activiteit, begeleiding, omkadering en hun drive te presteren in een normaal economisch circuit perfect mogelijk is. De feedback die we van onze eindklanten ontvangen, leert ons dat ze in hun huidige functie niet alleen bijzonder goed functioneren, zelfs ook dat ze de job beter uitvoeren dan verwacht. Enkele voorbeelden van feedback van eindklanten: De Passwerkers bleken cracks in het opstellen van testscenario s. Ze maakten testscenario s van ingewikkelde businessprocessen voor automatische dossierbehandeling. Waar we drie weken tijd incalculeerden, werd de klus in één week geklaard. Na de eerste release waren we zo tevreden van het geleverde testwerk, dat we bij de volgende releases steeds weer een beroep hebben gedaan op Passwerk. "Hij heeft fouten gevonden waaraan wij nooit zouden hebben gedacht. De Passwerkers vinden fouten die andere mensen niet vinden. Bij de initiële planning was maar tijd voorzien om een deel van de modules te testen (vier modules), maar door de gedrevenheid van de Passwerkers en hun snelheid, was het mogelijk extra modules (nog vijf modules extra) in de regressietests mee te nemen. De Passwerker vond de onvindbaar gewaande fout. Straf, vonden onze programmeurs. De medewerkers van Passwerk horen er hier écht bij en geven aan zich goed te voelen bij ons. Van bij het begin was duidelijk dat de samenwerking met Passwerk loont. De Passwerkers dragen bij tot de positieve dynamiek in onze team én leveren topkwaliteit af. Stijn kan op korte tijd veel informatie opnemen, heeft oog voor elk detail en beschikt over een zeer groot doorzettingsvermogen om bepaalde repetitieve processen met blijvende aandacht en concentratie te doorlopen.
ENKELE GETUIGENISSEN VAN KLANTEN Streven naar kwaliteit door inzet van de juiste expertise Binnen de afdeling waar Passwerk aktief is, worden onder meer toepassingen voor elektronisch bankieren gebouwd. Deze toepassingen worden gebruikt door onze cliënten. We streven dan ook een perfecte kwaliteit na. De enige manier om hiertoe te komen, is ervoor te zorgen dat de toepassingen degelijk uitgetest worden voor de lancering., stelt Gert Vanhaecht, Head of IT Distribution Channels, CRM & Development Architecture binnen de ICT directie van Belfius Bank. De externe omgevingen worden steeds uitgebreider en complexer. Internet banking wordt bijvoorbeeld ondersteund op een hele reeks operating systems, browsers, en dan nog eens op de diverse versies hiervan. Als we mobile banking bekijken, dient de kwaliteit van de mobile apps gegarandeerd te worden op een hele reeks Apple en Android devices. En in de toekomst zal ook het Windows8 platform zeker niet ontbreken. Bijgevolg moeten testen op tientallen smartphones en tablets overgedaan worden, steeds met dezelfde aandacht en accuraatheid. Gegeven de steeds meer uitgebreide testinspanningen en de specifieke expertise die hiervoor nodig is, werd een zoektocht gestart naar een structurele oplossing. De markt werd gescand en zo kwamen we met Passwerk in contact. Na een grondige studie tijdens dewelke we onder meer langsgingen bij de FOD Economie kwamen we tot de duidelijke conclusie dat een samenwerking met Passwerk meer dan logisch was., vertelt Gert. Bijzondere kwaliteiten én maatschappelijk relevant Belfius stelde vast dat de verwachte topservice inherent is aan de specifieke talenten van personen met een Autisme Spectrum Stoornis. Passwerkers zijn heel sterk in logisch en analytisch denken. Ze hebben oog voor detail en kunnen zich ook bij repetitief werk intens concentreren. Een opdracht als uitvoerend softwaretester is hen dan ook op het lijf geschreven. Belfius merkte van bij de aanvang dat de collega s van Passwerk ASS positief weten te benutten. De bank ziet het echt als een talent waarover zij beschikken en waarvoor deze mensen extra geapprecieerd moeten worden. Gert windt er geen doekjes om: Onze motivatie moet helemaal gekaderd worden binnen onze zoektocht naar expertise en streven naar kwaliteit van onze toepassingen. Dat dit kan gecombineerd worden met het opnemen van onze maatschappelijke rol, is zeer mooi meegenomen
ENKELE GETUIGENISSEN VAN KLANTEN (VERVOLG) en speelde zeker ook sterk mee in het beslissingsproces. Omkadering is nodig Eens de samenwerking bevestigd werd, startte een voorbereidende fase waarin de jobcoaches van Passwerk een sleutelrol speelden. Een aantal medewerkers uit de afdeling van Gert werd geselecteerd om als primair aanspreekpunt voor de nieuwe medewerkers te gaan fungeren. Gert: Dit gaf een extra invulling aan de job van deze medewerkers. Ze waren dan ook van bij de aanvang zeer enthousiast om zich over de Passwerkers te kunnen ontfermen. Ze omringen hen met de nodige aandacht en zorg, en waken samen met de jobcoaches over hun stressniveau. Dit siert deze mensen. Tijdens een druk bijgewoonde infosessie legde Femke, jobcoach bij Passwerk, uit wat ASS juist betekent, hoe er met mensen met ASS best omgegaan wordt, hoe de leefwereld van deze mensen eruit ziet. Aan kleine dingen merken we inderdaad dat deze mensen bijvoorbeeld meer vatbaar zijn voor externe prikkels dan anderen. Handen schudden vermeden we zeker in het begin, want dat kan sommigen van hen uit evenwicht brengen. De Passwerkers beschikken ook over een aparte werkplek, hun telefoons werken niet, ze kunnen werken met een koptelefoon. Verder stellen de Belfius medewerkers vast dat het soms wat moeite kost om bijsturingen te doen op gemaakte afspraken. Aanpassingen moeten correct gekaderd en tijdig doorgegeven worden. Concreet kan dat bijvoorbeeld over prioriteiten gaan die plots wijzigen of testgegevens die niet beschikbaar zijn. Om verrassingen te vermijden, is er dagelijks een korte afstemmingsmeeting. Qua communicatie wordt beeldspraak beter vermeden, en hebben de Belfius medewerkers er vanaf de start op gelet om zeer direct te zijn, waardoor ze ook snel vertrouwen hebben gewonnen. Want mensen met ASS hebben de neiging om de zaken zeer letterlijk te nemen. Gert: Maar daar houden we rekening mee. En de jobcoaches zijn steeds beschikbaar indien er zich probleempjes zouden voordoen. En ze komen in ieder geval op geregelde tijdstippen langs in Brussel voor een gesprek met de interne coaches en de Passwerkers zelf. Zonder deze ondersteuning en de interne omkadering, zou de samenwerking nooit tot een succes kunnen leiden.
ENKELE GETUIGENISSEN VAN KLANTEN (VERVOLG) Integratie De Passwerkers worden echt geapprecieerd voor het werk dat ze leveren door de andere medewerkers. Dat voelen ze ook. Zo komen de projectleiders nu al vragen of de Passwerkers hun testen mogen doen. Dat spreekt voor zich! Het zorgt eveneens voor extra dynamiek op de werkvloer. Mensen worden geconfronteerd met collega's die "anders" zijn en beginnen voor een stukje op een nieuwe manier naar de realiteit te kijken. En merken dat ASS ook een aantal uitgesproken voordelen met zich meebrengt. De samenwerking is een succes Gert besluit als volgt: De medewerkers van Passwerk horen er hier écht bij en geven aan zich goed te voelen bij ons. Van bij het begin was duidelijk dat de samenwerking met Passwerk loont. De Passwerkers dragen bij tot de positieve dynamiek in onze teams én leveren topkwaliteit af. Ik vind het persoonlijk mooi te zien dat een dergelijk initiatief binnen Belfius kan, en nog sterker, dat het tot op het hoogste niveau binnen het bedrijf gedragen en actief ondersteund wordt. Kandesign is een ontwerpbureau voor cross-media branding en design. Ze ontwerpen merken, apps en producten voor bedrijven die stand willen houden in een interactieve wereld. Kandesign gaat verder waar anderen stoppen en bouwt merken uit tot inspirerende, duurzame ervaringen voor klant en gebruiker. Dit doen ze al voor zo n 25 jaar. Momenteel werken er een twintigtal mensen bij het bedrijf, een succesvolle mix van persoonlijkheden en vaardigheden. De spontane groei van de laatste jaren zorgde ervoor dat het team aangevuld werd met jonge, creatieve en ambitieuze zielen. Het maakt dat Kandesign leeft op een krachtige combinatie van ervaring en innovatie. Zowel jong als minder jong ontwerpen en ontwikkelen voor een uitgebreide klantenportefeuille, die nationale en internationale klanten behelst. Onder hen herkennen we onder andere KBC, VRT, Truvo, Universiteit Antwerpen en Cartamundi. Bij Kandesign is er oog voor cultuur en voor de gemeenschap. Dit bewijzen ze door bijvoorbeeld De Roma in Antwerpen te sponsoren en werk te leveren voor Kom op tegen Kanker. Via de media en onze website maakten ze kennis met Passwerk en zagen ze toekomst in een samenwerking. Marc Kan, partner in het bedrijf, licht toe waarom de samenwerking werkt:
ENKELE GETUIGENISSEN VAN KLANTEN (VERVOLG) Halverwege juni 2013 kwam Jimmy vanuit Passwerk bij ons, de man die ons werk ging verlichten. We zagen namelijk een oplossing in het aannemen van Jimmy voor een probleem waar we eerder mee geconfronteerd werden. Bij Kandesign moeten er op regelmatige basis templates geschreven worden voor klanten. Dit is een werk van lange duur, dat concentratie en doorzettingsvermogen vergt van ons personeel. We merkten dat personeelsleden het er moeilijk mee hadden de ganse dag lang ditzelfde werk uit te voeren. Samenwerken met Passwerk bleek een uiterst efficiënte oplossing te bieden. Jimmy werkt niet alleen aan de templates. Ook DTP, werken met het webdevelopmentprogramma Typo3 en het uitvoeren van testings behoort tot zijn takenpakket. Het is in die zin geschikt werk voor hem omdat hij langer geconcentreerd kan werken. Bovendien is het gedetailleerd werk, iets wat hem uitdaagt maar waar de andere collega s vaak te snel afgeleid voor zijn. Niels, crossmedia designer bij Kandesign, neemt de verantwoordelijkheid over zijn prestaties en heeft alleen maar goede dingen te zeggen over zijn inzet en resultaten. Hij heeft nog geen problemen ondervonden die een ander zouden afschrikken om de samenwerking met Passwerk aan te gaan. In tegendeel, Jimmy past prima in de groep. Sociaal klikt het met de hele hoop collega s en hij is er steeds bij als we met de groep gaan lunchen of een drink organiseren. We kunnen dus niet anders dan een positieve getuigenis afleveren voor Passwerk. Nu is het aan andere bedrijven om de samenwerking aan te durven gaan. Het loont!
ENKELE GETUIGENISSEN VAN KLANTEN (VERVOLG) De afdeling Studietoelagen stond in mei 2009 voor de uitdaging een groot project van de applicatie voor school- en studietoelagen te testen met een strikte deadline van 15 augustus. De Dienst Informatica Coördinatie (DIC) van Onderwijs kon ons Passwerk aanbevelen en mede dankzij de samenwerking met Passwerk werd de deadline gehaald. Het nieuwe project op studietoelagen hield voornamelijk in dat eenvoudige dossiers volledig automatisch behandeld worden zonder tussenkomst van een dossierbehandelaar. De Passwerkers bleken cracks in het opstellen van testscenario s. Ze maakten testscenario s op van ingewikkelde businessprocessen voor automatische dossierbehandeling. Waar we vooraf drie weken tijd incalculeerden, werd de klus in één week geklaard. De test cases werden vervolgens geprogrammeerd als unit tests door EDS. De Passwerkers deden ook manuele tests voor een nieuwe interface om de manuele input van gegevens over een terugvordering in het boekhoudsysteem Orafin overbodig te maken. Met de meest exotische testdata werden verschillende testbestanden aangemaakt. Dit heeft ertoe geleid dat er in de productie weinig problemen naar boven zijn gekomen. Daarnaast werd een connectie gelegd met het MAGDA-platform (Maximale Gegevensdeling tussen Administraties) en met VFP (het Vlaams Fiscaal Platform) en werd de interface met DHO (Databank Hoger Onderwijs) aangepast. Hiervoor hebben de Passwerkers testscenario s aangemaakt en deskundig uitgevoerd. De afdeling Studietoelagen werd enorm geholpen door de inzet en de nauwkeurigheid van de Passwerkers en kon zo op een andere manier dan door het geven van school- en studietoelagen meewerken aan een groot maatschappelijk project waarvan de winst terugvloeit naar mensen met ASS. Wij kunnen deze samenwerking alleen maar aanbevelen bij andere collega s binnen de Vlaamse overheid. Marleen Deputter, Afdelingshoofd, Studietoelagen
ENKELE GETUIGENISSEN VAN KLANTEN (VERVOLG) Uitzonderlijk oog voor detail Fedict staat voor Federale Overheidsdienst voor Informatie- en Communicatietechnologie. De opdracht van Fedict bestaat erin met de mogelijkheden van IT de overheidsadministratie voor burgers en bedrijven zo eenvoudig mogelijk te maken. Dat werpt vruchten af, want België behoort bij de koplopers inzake e-government. Fedict vertrouwde begin 2009 een testopdracht aan Passwerk toe. Snel ingewerkt De medewerkers van Passwerk raakten snel op dreef veel sneller dan wij zelf voor mogelijk hielden, geeft Chief Technology Officer Peter Strickx toe. Dit project maakte duidelijk hoe belangrijk testing is. Het toonde ook aan dat aanvullende tests, naast deze van de ontwikkelaars zelf, geen overbodige luxe zijn. Testen is een specialisatie op zich.... Uit de rapporten van de geleverde testresultaten bleek telkens opnieuw de uitstekende kwaliteit van het geleverde testwerk. Volgehouden concentratie Regelmatig verrasten de Passwerkers ons met hun uitzonderlijke oog voor detail, zegt Project Manager Bert Beyl. Zo ontdekten zij bijvoorbeeld hoe hoofdletters en kleine letters in de extensie van een bestand soms problemen opleverden. Dat hun aandacht niet verslapte, bewees een major bug die helemaal aan het einde van het testtraject nog naar boven kwam. Die volgehouden concentratie bleek ook uit de constante kwaliteit van elke testcyclus, ook al kwamen sommige scenario s tot vervelens toe terug. Leuk detail: de Passwerkers deden, in afwachting van een nieuwe opdracht, vaak spontaan nog extra testwerk.
INTERVIEW MET ÉÉN VAN ONZE TEST ENGINEERS Dirk, wat is voor jou nu het verschil tussen werken bij Passwerk en werken bij je vorige werkgever? Het grootste verschil is dat men zich nu concentreert op mijn analytische vaardigheden. Vroeger moest ik voortdurend ook de klassieke soft skills uit de kast halen: communicatief zijn, en vlot in de omgang. Ik herinner me mijn allereerste sollicitatiegesprek. De interviewer vroeg me in het Engels wat volgens mij het grootste struikelblok in mijn carrière zou worden. Communication, antwoordde ik prompt. We got a hell of a candidate here, antwoordde de interviewer. Hij besefte alleen niet onmiddellijk dat ik toen al aanvoelde dat het voor mij in de sociale omgang niet vlotte en daarom dat antwoord gaf. Bij de scouts was ik nooit de groepsleider, maar de stille die van al die bosspelle- tjes geen snars begreep. Ik weet nog dat ik mij toen in het bos verstopte, tot ik dacht dat het bosspel ongeveer uitgespeeld moest zijn. Ik begreep nooit goed wat de spelregels waren en vond al dat geduw en getrek iets om uit de weg te gaan. Waarom heb je bij Passwerk gesolliciteerd? Wat trok je bij Passwerk aan? De werkomgeving zal worden aangepast aan jouw manier van werken en niet omgekeerd. Het was het ei van Columbus toen ik dit over Passwerk las. Vroeger zag men niet altijd in dat er gekniptere karakters aanwezig waren om bijvoorbeeld de backup van de klantendienst te verzorgen. Een soft skill, zoals vlot zijn in de omgang, is voor de meeste mensen vanzelfsprekend, terwijl het net mijn grootste struikelblok is. Gaat het werk nu beter dan bij je vorige werkgever? Er zijn soms nog scharniermomenten waarop ik de pedalen verlies, vooral wanneer ik meer uitleg nodig heb om een bepaalde applicatie goed te kunnen testen. Het juiste moment vinden om inlichtingen te vragen aan collega s die druk bezet zijn, is voor een asperger niet evident. Zodra ik, mits de nodige inlichtingen, weer op de rails zit, verloopt het werk opnieuw vlot. Ik kan me dan toespitsen op de analyse van teksten of bestaande testcases zonder dat ik onderbroken word door telefoon of onverwachte opdrachten. Wat typerend is voor aspergers, is dat we beter presteren in een impulsarme omgeving. Dat ik de telefoon niet hoef te beantwoorden, betekent voor mij dan ook een wereld van verschil. Beleef je nu minder stress dan bij je vorige werkgever? Buiten de inwerkperiode voor elke opdracht, ben ik nu minder onderhevig aan stress. Ik weet beter wat er van me verwacht wordt en hoef niet te multitasken. Multitasking is voor iemand met het syndroom van Asperger een afknapper, omdat wij niet beschikken over een automatische filter die alle binnenkomende impulsen en geluiden onmiddellijk in juiste banen leidt, binnenlaat of blokkeert. Wij moeten dat actief filteren, wat extra energie vraagt. Binnen multitasking prioriteiten leggen is dus een hele opgave. We concentreren ons bijgevolg graag op één iets. Ook het feit dat de directe collega s a priori van mijn specifieke handicap op de hoogte zijn, maakt dat de druk iets minder wordt. Ben je blij dat je gekozen hebt om bij Passwerk in dienst te treden? Ja, het is een bewuste keuze. Ik had voor de rest van mijn beroepsleven kunnen doen alsof ik geen last had van deze sociale handi-
INTERVIEW MET ÉÉN VAN ONZE TEST ENGINEERS cap. Dat was me bijna twintig jaar lang min of meer gelukt en al bij al beschik ik over voldoende sociale vaardigheden om mee te kunnen, maar het kost me extra energie. Om anticiperend aan een burn-out te ontsnappen, is Passwerk dan ook een welgekomen oplossing. Passwerk vertrekt immers vanuit mijn psychotechnische troeven. Zo vergt het analyseren van een tekst voor mij niet bijzonder veel inspanning. Ik doe het namelijk graag. Passwerk is dan ook een winwinformule. Ik win erbij doordat een beroep wordt gedaan op mijn natuurlijke troeven en de werkgever of opdrachtgever weet dat onze analytische vaardigheden en onze zin voor detail bij het testen van nieuwe softwareapplicaties belangrijke troeven zijn. Wat heb je bijgeleerd bij Passwerk, zowel qua vaardigheden als over je persoonlijkheid? Dirk Van Belle Test Engineer Als je zowel de analytische troeven als de sociale handicap bij jezelf erkent, dan zal je bij Passwerk een manier van werken ervaren die vroeger niet mogelijk was. Sommige Passwerkers vrezen misschien overdreven betutteling, maar collega s ervaren snel hoeveel of hoe weinig extra feedback je nodig hebt. Je zou deze ervaring kunnen extrapoleren naar alle sollicitanten en hun rekruteerders: de juiste persoonlijkheid op de juiste plaats laat beide partijen scoren. Een jobadvertentie zou dus nog meer gecustomized mogen worden. Een sollicitant hoeft niet altijd over alle mogelijke soft skills te beschikken. Benadruk de kernvaardigheden en de belangrijkste soft skills die de job vereisen, zoniet gaan alle jobadvertenties op elkaar lijken. Met welke opdracht ben je bezig bij de huidige klant? Welk resultaat wordt er van jou verwacht? Voor de huidige klant moet een nieuwe meet -, berekenings- en facturatie-applicatie worden ontworpen. Samen met de collega s schrijven we testcases voor een applicatie die ontwikkeld wordt door externe softwaredevelopers. Daarvoor moeten de vereisten van de klant goed worden geanalyseerd. Elke eis van de klant dient immers in de applicatie aanwezig te zijn en moet dan worden getest. De analyse van de FDS, de Functional Design Specifications, is een van mijn favoriete opdrachten. Wanneer de test cases klaar zijn, moet de eerste applicatieversie worden getest. We helpen de test cases dus ook mee uitvoeren. Hierbij is het belangrijk advies in te winnen bij de collega s die vertrouwd zijn met de vorige versie van de applicatie. Een realistische testomgeving simuleren is niet vanzelfsprekend, omdat er talloze inputdata moeten worden aangemaakt, zoals fictieve klanten en fictieve
INTERVIEW MET ÉÉN VAN ONZE TEST ENGINEERS meetdata. Gelukkig staan de ontwikkelaars paraat om je in de nieuwe applicatie wegwijs te maken. Vind jij dat je door neurotypicals anders wordt benaderd als zij weten dat jij een autismespectrumstoornis hebt? Ja, ze nemen eerst een afwachtende houding aan, wat heel begrijpelijk is. Neurotypicals moeten eerst kunnen aftasten in hoeverre ze zich anders kunnen opstellen om beter met ons te communiceren. Aspergers zitten tijdens gesprekken niet altijd op de juiste golflengte omdat een mondeling gesprek per definitie een stortvloed aan prikkels in zich houdt en we daardoor al eens de essentie van de boodschap missen. Zijn ze niet op de hoogte van mijn ASS, dan wordt het moeilijker omdat ze dan met een bepaalde uitleg te snel kunnen zijn. Je wordt dus wel anders bekeken, maar als je een beetje moeite doet, merken ze al snel dat het meevalt. Welke ervaringen, kennis of vaardigheden die je tijdens je professionele verleden hebt verworven, komen als test engineer goed van pas? Ik heb bijna twintig jaar als administratieve kracht in de privésector gewerkt, meestal op het verkoopsdepartement, maar wist al van in het begin dat ik geen vlot mondeling communicator was. Dit heb ik zo goed mogelijk proberen te camoufleren, maar mensen voelen toch aan dat er iets niet in de haak zit. Alleen kunnen ze er hun vinger niet precies op leggen. Daarom is het goed dat ze weten waar mijn handicap zich situeert. De belangrijke troeven van mijn professionele ervaring zijn het vertrouwd zijn met de klassieke ondernemingsstructuur. Die is zowat overal dezelfde: verkoop, marketing, boekhouding. Ik weet hierdoor ook waarover deze afdelingen gewoonlijk met elkaar communiceren, wat de relevantie van een te testen applicatie kan verhogen. Ook heb ik geleerd tijdig inlichtingen in te winnen. Iedereen doet dat de hele dag door, maar voor mij vergt het een extra inspanning. Heb je er iets aan dat ook collega s een ASS hebben? Het is verbazingwekkend hoe verschillend ASS zich kan manifesteren. Zo heb ik het moeilijk met gesprekken of mondelinge kennisoverdracht. Anderen hebben het moeilijker met het afwijken van een bepaald tijdschema, terwijl voor mij een vergadering mag uitlopen. Wat we wél met elkaar gemeen hebben, is de spontane neiging alles bij naam te noemen. Ik heb wel geleerd me diplomatisch op te stellen, maar af en toe verwoord ik een boodschap toch iets te recht voor de raap. Ook delen we de neiging zo in een bepaalde activiteit op te gaan, dat we de omgeving vergeten. Soms vergeten we dan tijdig te pauzeren of te eten, waardoor we hoofdpijn krijgen. Ook merk je dat collega s met een ASS meestal avondmensen zijn, omdat alles stiller wordt s avonds, dus impulsarmer. Welke tips heb jij voor neurotypicals om hun communicatie met jou te optimaliseren en de samenwerking met jou optimaal te laten verlopen? Noem een kat een kat. We zijn gevoelig voor inconsistenties. Het liefst wou ik dat iedereen tegen mij zou spreken als een volleerd nieuwslezer: traag, luid en goed articulerend, maar ik besef dat dit niet realistisch is. E-mails zijn ook welkom, omdat ik de boodschap dan onmo-
INTERVIEW MET ÉÉN VAN ONZE TEST ENGINEERS gelijk kan missen. Een geschreven boodschap wordt immers minder snel door andere prikkels verstoord. Schriftelijke communicatie is voor mij dus makkelijker dan mondelinge communicatie, meer nog, schriftelijk ben ik een uitstekend communicator. Wat vindt je omgeving (familie, vrienden) ervan dat je nu bij Passwerk werkt? Mijn vrienden denken dat ik er meer voldoening uit zal halen. Voor mijn vrouw is het een opluchting, omdat ik vroeger al eens met bepaalde collega s botste en mijn echtgenote de stress voelde die ik mee naar huis nam. Collega s gingen er soms van uit dat ik van slechte wil was. Om een voorbeeld te geven uit de nietprofessionele sfeer: toen ik zeventien was, ging ik eens op café. Voor mij toen een relatief nieuwe wereld. Het was dus niet in een werkomgeving, maar met collega s ga je ook al eens iets drinken, dus het had ook daar kunnen gebeuren. Toen ik aan de toog op een barkruk zat, liet een van de kennissen me onverwacht zijn halflege pint zien en vroeg: Pintje? Ik vond het een beetje vreemd dat de man mij zijn halflege pint aanbood, maar heb toch uit beleefdheid het glas uit zijn hand genomen en leeggedronken. Een kanjer van een misverstand natuurlijk, een misverstand dat niet in dank werd afgenomen. Door de jaren heen heb ik beter tussen de regels leren lezen. Zou jij anderen met ASS aanraden bij Passwerk te komen werken? Ik weet dat sommigen reserves hebben om zich als asperger te outen. Dat is gedeeltelijk terecht, omdat er over asperger misverstanden bestaan en men daardoor schrik heeft voor stigmatisering of verlies van sociale status. Wij gedragen ons doorgaans niet als Rainman, Birdy of Ben X, maar soms kan het wel eens die richting uitgaan. Als ervaringsdeskundige meen ik echter dat het personage van de butler, gespeeld door Anthony Hopkins in The Remains Of The Day, een realistischer beeld geeft van het syndroom van Asperger, ook al gaat deze film helemaal niet over het syndroom. De auteur van het gelijknamige boek zegt wel dat de inertie van de butler jegens het personage van Emma Thompson hoofdzakelijk is ingegeven door overdreven plichtsbewustzijn, maar volgens mij voelt de butler de non-verbale signalen van zijn collega ook onvoldoende of te laat aan en kan hij zich niet voorstellen hoe hij deze potentiële relatie een plaats kan geven binnen een ander kader dan dat van zijn huidige leven als butler. Immers, de auteur heeft zich mogelijk gebaseerd op memoires van een authentiek persoon die zich vóór de Tweede Wereldoorlog niet bewust kon zijn van ASS. Om te besluiten zou ik durven aanraden je ego opzij te zetten en te erkennen dat ASS je directe communicatiepotentieel effectief belemmert. Passwerk past hier een mouw aan, dus is het essentieel deze sociale handicap niet te loochenen. Een vergelijking kan dit duidelijker maken: als je de kopieermachine niet ziet staan, dan is dat vreemd, tenzij je zegt dat je blind bent. Als te veel prikkels je kunnen overrompelen of verwarren en je daardoor soms mist wat er van je verwacht wordt, dan is dat vreemd, tenzij je aangeeft dat je gehinderd wordt door asperger.