Elementaire kennis Bedrijfsadministratie Deel 2 Werkboek
Elementaire kennis Bedrijfsadministratie Peter H. C. Hintzen
Omslagontwerp: Proforma, Barcelona Zetwerk: Fritschy opmaak & redactie, Leiden isbn 978 90 5752 279 6 2015 Uitgeverij Edu Actief v. Gehele of gedeeltelijke overneming of reproductie van de inhoud van deze uit gave, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende is verboden, behoudens de beperkingen bij de wet gesteld. Het verbod betreft ook gehele of gedeeltelijke bewerking. De uitgever is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor kopiëren, als bedoeld in artikel 17 Auteurswet 1912 en in het kb van 20 juni 1974 (St 351, 1974) ex artikel 16b Auteurswet 1912, te innen en/of daartoe in of buiten rechte op te treden. Correspondentie inzake overneming of reproductie richten aan: Edu Actief, Postbus 1056, 7940 KB Meppel, info@edu-actief.nl, 0522-235 235.
Inhoud Hoofdstuk 1 De permanentie in de kosten en de opbrengsten 7 Hoofdstuk 2 Boekingen in verband met duurzame productiemiddelen 49 Hoofdstuk 3 De bepaling van de voorraden en de brutowinst 109 Hoofdstuk 4 Voorafgaande journaalposten, correctieboekingen en kolommenbalans 149 Hoofdstuk 5 Het boeken van loonkosten 189 Hoofdstuk 6 Ontvangst van goederen en facturen op verschillende tijdstippen 208 Hoofdstuk 7 Verzenden van goederen en facturen op verschillende tijdstippen 236 Hoofdstuk 8 Administratieve organisatie 260 Hoofdstuk 9 Archivering 265 Hoofdstuk 10 Fiscale wetgeving voor de ondernemer 275 Inhoud 5
Rekeningschema Rubriek 0 Rubriek 1 Rubriek 2 Rubriek 4 Rubriek 7 Rubriek 8 Rubriek 9 Balans Balans Balans Winst en verlies Balans Winst en verlies Winst en verlies Vaste activa Langlopende schulden Eigen vermogen Liquide middelen Kortlopende schulden Vorderingen Tussenrekeningen Kostenrekeningen Voorraadrekeningen Opbrengstrekeningen Winst- en verlies rekeningen 000 Terreinen 100 Kas 200 Geld onderweg 400 Loonkosten 700 Voorraad goederen 800 Inkoopprijs verkopen 915 Voorraadverschillen 010 Gebouwen 110 Rabobank 240 Tussenrekening 405 Scholingskosten 705 Ongerealiseerde 810 Interestopbrengsten 920 Incidentele resultaten 011 Afschrijving 111 ING Bank lonen 410 Huisvestingskosten winst 820 Huuropbrengsten 930 Betalingskortingen gebouwen 112 ABN-Amrobank 411 Energiekosten 710 Nog te ontvangen 830 Rabatten 950 Kasverschillen 020 Inventaris 113 SNS Bank 412 Sociale lasten goederen 840 Opbrengst 970 Resultaat prijs- 021 Afschrijving 115 ASN Bank 413 Vakantietoeslag 712 Omzetbelasting in beleggingen verschillen inventaris 130 Debiteuren 414 Pensioenpremies goederen 850 Opbrengst verkopen 989 Afrondingsverschillen 030 Machines 131 Nog te verzenden facturen 415 Overwerk- 715 Nog te retourneren hoog 990 Resultaat 031 Afschrijving 135 Opbrengst kredietbeperkingstoeslag vergoedingen goederen 851 Opbrengst verkopen machines 140 Crediteuren 416 Reiskosten- 750 Nog te leveren laag 035 Buiten gebruik ge- 141 Nog te ontvangen facturen vergoedingen goederen 852 Opbrengst verkopen 0% stelde machines 160 Te vorderen BTW laag 420 Autokosten 755 Nog terug te 880 Verzekeringsopbrengsten 040 Auto s 161 Te vorderen BTW hoog 430 Verkoopkosten ontvangen goederen 041 Afschrijving auto s 162 Te betalen BTW laag 431 Reclamekosten 760 Prijsverschillen bij 050 Eigen vermogen 163 Te betalen BTW hoog 440 Huurkosten inkopen 055 Privé 164 Af te dragen BTW 445 Onderhouds- en 770 Incourante goederen 060 Hypothecaire 169 BTW privé reparatiekosten lening o/g 170 Vooruitbetaalde bedragen 450 Administratiekosten 061 Lening o/g 171 Vooruitontvangen bedragen 451 Portokosten 062 Lening u/g 172 Nog te ontvangen bedragen 452 Telefoonkosten 063 Hypothecaire 173 Nog te betalen bedragen 460 Interestkosten lening u/g 180 Nog te betalen nettolonen 465 Bankkosten 181 Nog te betalen loonheffing 470 Afschrijvingskosten 182 Nog te betalen pensioenpremies 480 Verzekeringskosten 186 Te betalen onderhoudskosten 490 Algemene kosten 190 Ingehouden premies 6 Elementaire kennis Bedrijfsadministratie werkboek
Hoofdstuk 1 De permanentie in de kosten en de opbrengsten Kennisvragen hoofdstuk 1 1. Wat wordt verstaan onder permanentie? 2. Geef een andere naam voor permanentie. 3. Wat wordt verstaan onder een zuivere rekening? 4. Welke twee mogelijkheden zijn er bij de permanentie als wij kosten moeten betalen? 5. Welke twee mogelijkheden zijn er bij de permanentie als wij bedragen ontvangen? Hoofdstuk 1 De permanentie in de kosten en de opbrengsten 7
6. Wat zijn transitorische rekeningen? 7. Wat zijn transitorische activa? 8. Wat zijn transitorische passiva? 9. Geef twee voorbeelden van grootboekrekeningen die behoren tot de transitorische activ Geef twee voorbeelden van grootboekrekeningen die behoren tot de transitorische passiv 10. Welke journaalpost maken we bij de permanentie in de kosten als we kosten voor enkele maanden per bank vooruitbetalen: Bij de vooruitbetaling? Betreffende de kosten in een bepaalde maand? 8 Elementaire kennis Bedrijfsadministratie werkboek
11. Welke journaalpost maken we bij de permanentie in de kosten bij achterafbetaling: Betreffende de kosten in een bepaalde maand? Bij de betaling achteraf? 1.1.1 De opgaven 1.1 t/m 1.9 horen bij paragraaf 1.1.1. Opgave 1.1 Manolev BV betaalt op 2 januari 2013 8.000, per Rabobank vooruit aan de verzekeringskosten over 2013. Manolev BV maakt in haar boekhouding geen gebruik van de permanentie. Geef de journaalpost van deze betaling. Opgave 1.2 Johan van der Gijp betaalt op 31 juli 2013 de premie voor de brandverzekering een jaar vooruit. De jaarpremie bedraagt 1.200,. Welk bedrag heeft Johan op 31 december 2013 vooruitbetaald voor 2014? Hoofdstuk 1 De permanentie in de kosten en de opbrengsten 9
Opgave 1.3 Op 2 mei 2013 wordt door Joyce Vrolijk per ABN-Amro 3.000, vooruitbetaald aan verzekeringskosten. Joyce past in haar boekhouding de permanentie toe en boekt maandelijks de kosten op de rekening 480 Verzekeringskosten. Bereken de verzekeringskosten per maand. Welke journaalpost moet worden gemaakt op 1 augustus 2013? Opgave 1.4 Hans Derksen betaalt op 2 januari 2013 15.000, per ING Bank vooruit aan verzekeringskosten over het jaar 2013. Hans past in zijn onderneming de permanentie toe. Bereken de verzekeringskosten per maand. Geef de journaalpost van de betaling van de verzekeringskosten op 2 januari. Opgave 1.5 Op 1 maart 2013 wordt door Ans Hendriks per SNS Bank een bedrag van 7.500, vooruitbetaald aan verzekeringskosten. Ans past in haar boekhouding de permanentie toe. Bereken de verzekeringskosten per maand. Geef de journaalpost van de betaling van de verzekeringskosten op 1 maart 2013. c. Welke journaalpost moet worden gemaakt op 1 mei 2013? 10 Elementaire kennis Bedrijfsadministratie werkboek
c. Opgave 1.6 Groothandelsbedrijf Intra te Middelburg betaalt de verzekeringspremie voor zijn bedrijfsauto s elk jaar vooruit. Op 2 januari 2013 wordt 7.200, per ING Bank vooruitbetaald aan verzekeringskosten voor het jaar 2013. Geef de journaalpost van de betaling van de verzekeringskosten op 2 januari en de maandelijkse kostenboeking. Welke journaalpost moet worden gemaakt op 1 mei 2013? c. Stel de grootboekrekeningen 480 Verzekeringskosten en 170 Vooruitbetaalde bedragen samen per 31 mei 2013. d. Stel de gedeeltelijke kolommenbalans samen per 31 mei 2013 voor beide rekeningen genoemd bij c. c. Nr. Rekening Datum Stuknr. Omschrijving Debet Credit 480 Verzekeringskosten Hoofdstuk 1 De permanentie in de kosten en de opbrengsten 11
Nr. Rekening Datum Stuknr. Omschrijving Debet Credit 170 Vooruitbetaalde bedragen d. Grootboekrekening 170 Vooruitbetaalde bedragen Proefbalans Saldibalans Winst- en verliesrekening Balans Debet Credit Debet Credit Debet Credit Debet Credit 480 Verzekeringskosten Opgave 1.7 Bettine Mutsaers is eigenaresse van Boetiek Bettine. Ze heeft een winkelpand gehuurd voor 1.200, per maand. De huur wordt per kwartaal vooruitbetaald per ING Bank. In 2013 wordt de huur betaald op 2 januari, 2 april, 2 juli en 2 oktober. Geef de journaalpost van de betaling van de huur op 2 januari 2013. Geef de journaalpost van de huurkosten over februari 2013. c. Geef de journaalpost van de betaling per 2 april 2013. d. Stel de grootboekrekening 170 Vooruitbetaalde bedragen samen per 30 juni. 12 Elementaire kennis Bedrijfsadministratie werkboek
c. d. Nr. Rekening Datum Stuknr. Omschrijving Debet Credit 170 Vooruitbetaalde bedragen Opgave 1.8 De gemeente Roerdalen sluit eind oktober 2012 met Roerstreek BV een onderhoudscontract voor het verzorgen van het groenonderhoud in de kern Herkenbosch. De gemeente Roerdalen dient voor het onderhoud per drie maanden een bedrag vooruit te betalen op 31 januari, 30 april, 31 juli en 31 oktober. De gemeente betaalt via de ASN Bank op: 31 oktober 2012 4.500, 31 januari 2013 4.500, 30 april 2013 4.950, 31 juli 2013 4.950, 31 oktober 2013 4.950, De gemeente stelt maandelijks een winst- en verliesrekening op. In het grootboek van de gemeente komen onder andere de volgende rekeningen voor: 115 ASN Bank 170 Vooruitbetaalde bedragen groenonderhoud 444 Kosten groenonderhoud Geef de journaalposten die de gemeente Roerdalen maakt in: maart 2013 april 2013 mei 2013. Stel de rekeningen 170 Vooruitbetaalde bedragen groenonderhoud en 444 Kosten groenonderhoud samen over 2013. Sluit tevens deze rekeningen af per 31 december 2013 en heropenen ze per 1 januari 2014. Hoofdstuk 1 De permanentie in de kosten en de opbrengsten 13
Nr. Rekening Datum Stuknr. Omschrijving Debet Credit 170Vooruitbetaalde bedragen groenonderhoud 14 Elementaire kennis Bedrijfsadministratie werkboek
Nr. Rekening Datum Stuknr. Omschrijving Debet Credit 444 Kosten groenvoorziening Opgave 1.9 Ben van de Leur te Hilversum sluit in verband met de aanschaf van een bedrijfs auto een all-riskverzekering bij Nationale Nederlanden. Op 1 mei 2012 betaalt hij per Rabo bank 2.400, verzekeringspremie voor de komende 12 maanden. Een jaar later, op 1 mei 2013, betaalt Ben per Rabobank de verzekeringspremie voor opnieuw de komende 12 maanden. Omdat Ben nu een jaar schadevrij heeft gereden, is de premie verlaagd tot 2.160,. Ben van de Leur stelt maandelijks een winst- en verliesrekening samen. Geef de journaalpost van de betaling van de verzekeringspremie op 1 mei 2013. Geef de journaalpost van de verzekeringskosten in april 2013. c. Geef de journaalpost van de verzekeringskosten in mei 2013. d. Stel de grootboekrekeningen 170 Vooruitbetaalde bedragen en 480 Verzekeringskosten samen voor 2013. Sluit deze rekeningen af en heropen ze per 1 januari 2014. Hoofdstuk 1 De permanentie in de kosten en de opbrengsten 15