Nederland Kantelt: kantelt de wegenbouw mee? Amersfoort, 08 December 2015 twitter.com/janrotmans
We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken
Meervoudige Crisis 1. economische crisis 2. ecologische crisis 3. institutionele crisis 4. vertrouwenscrisis
Economische Crisis economie is verspillend, vervuilend en ziekmakend groeien ten kosten van geld als doel i.p.v. middel geven geld uit dat er niet is
Ecologische Crisis vernietigen meer ecologisch dan financieel kapitaal produceren ten koste van aarde lenen grondstoffen maar betalen niet terug klimaatverandering als ecologische onbalans
Institutionele Crisis maatschappelijke stelsels zijn vastgelopen verstarring, bureaucratisering, vervreemding zorg, welzijn, onderwijs
Ik besteed de helft van mijn tijd aan administratie en protocollen en procedures. Ik kom daardoor te weinig toe aan tijd voor mijn zorgcliënten thuiszorgconsulent
Vertrouwens Crisis Systeemwereld doelmatigheid efficiency controle, beheersing regelzucht kosten / baten Leefwereld aandacht / tijd vertrouwen ruimte keuzevrijheid kwaliteit
het oude werkt niet meer het nieuwe biedt zich aan
Wat is Kantelen? radicaal anders denken, doen, organiseren niet minder slecht maar goed niet minder vuil maar schoon niet efficiënter maar menselijk niet grootschalig maar kleinschalig
Laatste Kantelperiode Industriële revolutie Modernisering samenleving Machtswisseling
19 de Eeuw vs 21 ste Eeuw industriële revolutie angst voor machines langdurige onrust sociale ongelijkheid Marx digitale revolutie angst voor robots steeds meer onrust sociale ongelijkheid Piketty
Verschillen snelheid, omvang, impact, complexiteit is een paar duizend keer groter dan in de 19 de eeuw
Verandering van Tijdperk 1. samenleving krijgt andere ordening 2. economie krijgt nieuw fundament 3. nieuwe macht ontstaat
Samenleving 3.0
Kanteling naar Samenleving 3.0 Opbouw van Samenleving 3.0 Voorontwikkelingsfase Kantelperiode Doorontwikkelingsfase Verticaal Centraal Top-down Horizontaal Decentraal Bottom-up We zitten hier Tijd
Oude Samenleving centraal top-down grote organisaties systemen & structuren vast & star overheid regisseert Nieuwe Samenleving decentraal bottom-up slimme, platte organisaties mensen & initiatieven vloeibaar & flexibel overheid faciliteert
Efficiency Samenleving rationeel, bureaucratisch, anoniem, complex, afstandelijk koude kille afrekenwaarden als rendement en efficiency alles moet worden gemeten en gecontroleerd gebaseerd op gestold wantrouwen mensen zijn vervreemd van deze koude, kille efficiencysamenleving on(t)menselijke samenleving
Burger Initiatieven
Broodfondsen
Lokale energiemaatschappijen
Lokale zorg coöperaties
Explosieve Groei van Coöperaties
disruptieve burger komt onstuitbaar dichterbij en richt zijn leefomgeving zelf in
kantelperiode = chaos
Economie 3.0
Oude Economie vs Nieuwe Economie banken energiebedrijven taxibedrijven hotelketens boekenwinkels platenmaatschappij financiële coöperaties google, tesla, van de bron Uber Airbnb Bol.com Spotify
Disruptief Bedrijf Uber Uber geeft de klant keuzevrijheid transparantie betere prijs en verspilt minder middelen
Disruptief Bedrijf Uber Uber geeft de klant keuzevrijheid transparantie betere prijs en verspilt minder middelen
Uber verandert vervoersketen Uber rush Uber eats [supersnelle koeriersdienst] [versproducten & maaltijden] Uber essentials [vervoer medicijnen] Uber cargo Uber mover [vervoer bedrijfsleven] [verhuizingen]
Uber Digitaal Platform Uber verbindt chauffeurs aan passagiers
binnen 5 jaar is er een uber voor de bouw
Economische Kanteling - robotisering en automatisering - digitalisering van productieproces - ontbundeling & ontvlechting - circulaire & bio-economie
3D-Printer Verandert Bouwwereld van massaproductie naar productie door de massa voorraadbeheer, distributie, productie op locatie open source co-creatie ontwerpomgeving unieke nieuwe bouwproducten op maat
Nieuwe Maakindustrie nieuwe industriële revolutie digitale revolutie in de maakindustrie fundamentele verandering van: hoe wij dingen maken en vooral wie het maakt álles kan op een pc worden gemaakt! iedereen wordt producent
Economie 3.0 deeleconomie digitale economie circulaire economie maker-economie robot-economie bio- en groene economie
Consumens 3.0 autonoom pro-actief prosument fabricent energieleverancier ontwikkelaar bouwer ontwerper hotelier filmer
Traditionele Sectoren in Transitie Energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam Welzijn van zorgen voor naar zorgen dat Zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht Onderwijs van organisatie centraal naar leerling centraal Bouw van aanbod & product naar vraag & dienst
elk verdienmodel in elke sector van elk bedrijf staat onder druk
Energie Bedrijf 3.0 verdient niet zozeer geld met energie maar met het faciliteren van de klant energiebesparing smart grids wijk/buurt niveau
Zorg Bedrijf 3.0 verdient niet zozeer geld met zorg maar met het faciliteren van de klant van 100% naar 20% zorg helpen met netwerk ontwikkelen helpen met scholing & baan zoeken
Bouw Bedrijf 3.0 verdient niet zozeer geld met bouwen maar met het faciliteren van de klant decentrale energie telecommunicatie interieurinrichting
3 van 5 bedrijven sneuvelen in kantelfase van transitie
Survival of the Fittest niet de grootste bedrijven overleven, ook niet de slimste bedrijven, maar de meest wendbare bedrijven
Wat betekent dit voor de Bouwsector?
Waar staat de bouw nu? bouw is volop aan het vernieuwen veel innovatie op projectniveau toch blijft innovatie achter bij andere sectoren vernieuwing nog te kleinschalig met weinig partijen Crisis dwingt tot radicale vernieuwing
we bouwen wel goed, maar niet de goede dingen we bouwen vooral ten koste van leefomgeving we bouwen niet wat de gebruiker wil
Transitie Bouwsector transitie van de vastgoedsector is noodzakelijk van naar aanbod vraag product dienst economisch maatschappelijk
Transitie van Bob de Bouwer naar Victor de Verbouwer
Transitie Fasen binnen BouwBedrijf Bouwbedrijf 3.0 Versnelling DNA Stabilisatie uitvoering Voorontwikkeling bewustwording Kantelpunt strategie / missie tijd
Visie op Duurzame Bouw in 2035
100.000 m² groene daken in Rotterdam na 8 jaar!
1 biobased woning in regio na 5 jaar!
250 NOM-woningen na 5 jaar!
Lessons
Lessons
enige tientallen roterende toepassingen na 4 jaar!
Dutch Research Institute For Transitions
één drijvende toepassing na 6 jaar!
Bio-Asfalt lignine i.p.v. bitumen lignine onuitputtelijke grondstof 100 meter lang proefvak in Zeeland radicale innovatie?
Circulaire & Biobased Weg watervasthoudend luchtzuiverend hergebruik beton & materialen energieleverend
Hoe lang duurt het voordat we dit op grote schaal toepassen?
Hoe kunnen we sneller Kantelen?
Rol van Overheid consistent innovatiebeleid betrouwbare partner faciliterende rol
Faciliterende Rol voor Overheid richting geven & innovatieruimte bieden
Richting Geven richting geven duidelijke, ambitieuze kaders stellen opstellen van heldere spelregels afstemmen van ontwikkelingen in samenhang
Hollands Kroon heeft 80% van de regels afgeschaft vergunningen, wildplassen, hondenpoep, bedelen burgers spreken elkaar aan op wangedrag alleen dingen verbieden die gevaarlijk zijn experiment van 2 jaar, daarna evaluatie
Ruimte Bieden innovatieruimte bieden mentale ruimte, juridische ruimte, organisatorische ruimte belemmeringen wegnemen ongedachte coalities stimuleren
Niet alles zelf organiseren maar mogelijk maken dat anderen het kunnen organiseren
Barrières voor Bio-Economie 69 wetten en regels die in de weg staan operationele, structurele, fundamentele & conflicterende 23 operationele barrières zijn opgelost 37 structurele & fundamentele barrières staan nog open 9 conflicterende barrières kunnen niet worden opgelost
Rol van Bedrijfsleven pro-actief investeren in radicale innovatie maatschappelijke waarde
Bestuur Permanente Commissie Duurzaamheid in de keten Permanente Commissie Technische regelgeving en Europa Permanente Commissie Communicatie Taakgroep Taakgroep Taakgroep Taakgroep Taakgroep Taakgroep
Organiseren 3.0 plat, horizontaal zelfsturing slim, adaptief
Hoe krijgen we het georganiseerd?
Kunnen we in 15 jaar het Nederlandse wegennet verduurzamen?
Iedereen zei dat het onmogelijk was, totdat er iemand langs kwam die dat niet wist