Passend bewegingsonderwijs voor autisten. Andy van den Berg. Vakleerkracht bewegingsonderwijs op: De Meerpaal school voor z.m.l.k. De Pijler Praktijkschool.
De aanleiding. 7 jaar geleden de opleiding Master Special Educational Needs afgerond. Het bijbehorende onderzoek had als titel Autigym of.een auti in de gym. Mijn onderzoek was één van de tien onderzoeken die waren ingebracht voor de Fontys onderzoeksprijs.
DSM V Beperking van de wederzijdse sociale interacties. Beperking van de wederzijdse (verbale en nonverbale) communicatie Beperkte, repetitive en stereotiepe activiteiten, interesses en gedragspatronen McDD nieuwe loot onder de paraplu van ASS
Autisme spectrum stoornis.
Niets is wat het lijkt!
Autisme Spectrum Stoornis Het kind met autisme bestaat niet! Aanpak: kernwoorden zijn duidelijkheid en voorspelbaarheid!
Autisme (cognitief) Neurologische stoornis Het is een informatieverwerkingsstoornis Er is sprake van een foutje in de bedrading De hersenhelften werken niet op de juiste manier samen 40-90 personen per 10.000, erfelijk 4x vaker bij jongens 50% heeft ook een verstandelijke beperking
Savant autisme. Richard Wawro Kim Peek
Drie theorieën: * Centrale Coherentie (C.C.) * Executieve Functioning Theory(E.F.T.) * Theory of Mind (TOM)
Centrale Coherentie. - Denken vanuit details naar geheel. - Moeite met de betekenis van aangeboden informatie. - Hoofd- en bijzaken lopen door elkaar.
Executive Functioning Theory - Moeite met zich iets voorstellen. - Starre denk en handelingspatronen. - Problemen met plannen en/of organiseren van een taak.
Starre denk en handdelingspatronen.
Theory of Mind - Lastig zich in te leven in wat een ander denkt of voelt. - Moeite met passend reageren op bedoelingen en plannen van anderen.
A.S.S. verschillende aspecten: Over het algemeen een fotografisch geheugen Zwak voor feiten Problemen met het voorstellingsvermogen Moeite met abstracte begrippen Moeite met oorzaak gevolg denken Detaildenkers Moeite met generaliseren
Welke specifieke maatregelen op het gebied van Tijd, Ruimte, Activiteit en Communicatie moet ik toepassen om leerlingen met a.s.s. taakgerichter te laten deelnemen aan de groepsles bewegingsonderwijs?bewegingsonderw ijs? De onderzoeksvraag.
Doel van het bewegingsonderwijs op de Meerpaal. Leerlingen een passie voor bewegen bij brengen. - - leerlingen zoveel mogelijk succeservaringen laten opdoen. - uit gaan van mogelijkheden en geen - onmogelijkheden.
De bewegingsarrangementen tijdens de toestel les. één arrangement voor alle niveaus. voor alle leerlingen toegankelijk. spectaculair/uitdagend daardoor uitnodigend. veilig. ontwikkeling komt vanuit de opstelling.
Bewegings arrangementen
touwverhuizen, schommelen en balanceren
Formulier tijdsteek proef 1.Gebruikt voor de 1 e observatie de 0-meting. 2. Gebruikt voor 2 e observatie om te kijken gewenste effect hadden.
1 e observatie gedurende 20 min. De tijdsteekproef (0 meting). naam ll. taakgericht kijken storen lopen anders S. 10% 52% 8% 17% 13% R. 22% 17% 60% 1.5% 0% P. 30% 48% 13% 15% 3% J. 30% 40% 17% 12% 1.5% L. 30% 37% 1.5% 30% 0% C. 27% 65% 1.5% 7% 0%
Conclusie. Voor deze 6 leerlingen met de diagnose a.s.s. was de les niet intensief. * ze waren gemiddeld 5 minuten van de 20 minuten actief (taakgericht). * bewegingsaanbod werd niet goed benut daardoor minder bewegingservaringen. * minder succes ervaringen.
Informatieverwerking. Mensen met a.s.s krijgen alle informatie binnen als losse puzzelstukjes. De samenhang is daardoor zoek.
Visualisatie. Uit onderzoek is gebleken dat leerlingen met ASS een goed ontwikkeld visueel geheugen hebben. Daarom is het voor de informatieverwerking van belang dat er zoveel mogelijk visuele ondersteuning wordt gegeven. Woorden zijn op het moment dat ze worden uitgesproken al weer vervaagd.
T.R.A.C. Structuur bieden op de volgende gebieden: Tijd Ruimte Activiteit (auti)communicatie
Probleem! Visualiseren door picto s (zoals gebruikt bij autigym) was onmogelijk. De bewegingsarrangementen zijn niet weer te geven in een picto.
De oplossing. Gebruik foto s van bewegings arrangementen. - Voor de leerling altijd de actuele situatie. - Opstelling van de lesgever. - Foto s van de beweegopstellingen vormen een jaarprogramma
Structuur in tijd. Gebruik van een time-timer voor het visualiseren van de lestijd. Gebruik van lintjes voor het visueel maken van het aantal keer dat een onderdeel gedaan moet worden Gebruik zandloper om duidelijk te maken hoe lang iets mag duren (30 sec. zandloper).
Structuur in de ruimte. Loopwegen van het einde van het arrangement naar het begin zijn aangegeven door gekleurde stroken en voetjes op de grond.
Structuur in activiteit. Onder de foto van de leerling foto s van de arrangementen in de volgorde van de les op het planbord Foto van het bewegingsarrangement op A4 formaat bij het arrangement
Structuur in activiteit.
Visuele ondersteuning kan ook d.m.v.: Videofilmpjes maken van bewegingssituaties om de structuur in activiteit duidelijk te maken maar ook om de bewegingsvormen te laten zien. Tegenwoordig kun je tijdens de gymles makkelijk gebruik maken van: I-pad laptop
(Auti)communicatie Aangepaste communicatie gezien van wat het kind nodig heeft. Denk aan o.a. aan: Spreek rustig Korte kernachtige zinnen Kort kernachtig verhaal Geen ontkenningen Geen abstracte taal Geen figuurlijk taalgebruik Geen complexe opdrachten Leerling hoeft je niet aan te kijken
(Auti)communicatie moet een attitude worden van de lesgever!!!!
De 2 e meting: tijdsteekproef. naam ll. taakgericht kijken storen lopen anders S. 82% 17% 0% 0% 2% R. 83% 15% 2% 0% 0% P. 83% 17% 0% 0% 0% J. 78% 13% 2% 0% 7% L. 87% 13% 0% 0% 0% C. 77% 18% 0% 5% 0%
Werken met de TRAC methode nu. - Lintjes zijn niet meer nodig (voor de leerlingen die meededen met het onderzoek). - Loopwegen hoeven niet meer aangegeven te worden - Leerlingen bewegen nog steeds intensief. - Gebruik het ook voor angstige kinderen (met de lintjes) en voor leerlingen die moeite hebben met het werken in meerdere vakken. - Gebruik time-timer en foto s is ook een structuur voor de leerlingen zonder a.s.s. Onbedoeld neveneffect: - Leerling met a.s.s. is de leider van het groepje.
Sensorische integratie.
Een echt mens - Gunilla Gerland. Autobiografie van een autist. Op een bepaalde leeftijd moest je een koprol kunnen maken, dat moest gewoon en ik was de enige die het niet kon. Als ik op handen en voeten ging staan met mijn hoofd omlaag verloor ik alle gevoel voor ruimte, richting en lichaam. Ik was een onmogelijk kind in de gymnastiekles. Ik kon niet in het klimrek klauteren omdat ik geweldig duizelig werd. Ik kon de regels van het balspel maar niet begrijpen en kon de vaart van de bal niet berekenen zodat ik hem nooit kon vangen. Ik kon niet begrijpen waarom ik jaar in jaar uit gedwongen was om mee naar gymnastiek te gaan als het me zo kwelde.
Werken met leerlingen met a.s.s. vraagt om maatwerk! denk o.a. aan: Vaste plek in de kleedkamer/omkleden in de klas. Vooraf de gymzaal bekijken Vaste opbouw tijdens de les Korte instructie met zoveel mogelijk visuele voorbeelden Weinig wachtmomenten Duidelijk begin en eind van de activiteit Rustplek creëren Houdt rekening met overgevoeligheid voor prikkels; geur, kleur, geluid en gevoel Laat een autist nooit kiezen Werken met een buddy
En nu jullie!!!!!
Spel. Alle kinderen, los van hun mogelijkheden, hebben recht op spel!
Uitgangspunten spel. Leerling moet zoveel mogelijk succeservaringen krijgen. Uitgaan van mogelijkheden en geen onmogelijkheden. Spel is middel, geen doel
Problemen bij spel. * Spelregels * Speelveld * Structuur * Tempo/snelheid * Emoties * Materiaal * enz.
Uitleg en spelregels. Alleen de belangrijkste regel(s). Uitleg kort en bondig Voordoen. Zorg voor zo min mogelijk win/verlies situaties
Speelveld. - Gescheiden speelveld. - Cyclische spelen o.a. leeuwenkooi, Chinese muur. In deze spelvormen zit meer structuur.
Zorg voor vaste structuren. O.a.: - Tikker (jager) altijd herkenbaar aan een geel tiklint. - Getikt dan zitten op de bank. - Gebruik time-timer - Gebruik het planbord
Leerlingen met a.s.s. moeten scripts ontwikkelen. Een script is een interne bibliotheek van dagelijkse routines. Bij spel is een script een interne bibliotheek van spel routines.
Visualisatie. Voor het ontwikkelen van de spel scripts bij de leerlingen met a.s.s. is visuele ondersteuning nodig.
Drijfbal. doel van het spel de regels de ballenophaler tactische tips
Drijfbal speel je in 2 groepen. 1 groep heeft groene lintjes.
De andere groep heeft blauwe lintjes.
Probeer met een bal de grote bal zo te raken dat de grote bal gaat rollen.
Als de grote bal tegen de bank van de andere groep rolt dan is dit een doelpunt.
Van elke groep heeft er één ook nog een rood lint om.
Dit is de ballenophaler die de ballen terug brengt naar de groep.
Dan hebben ze altijd genoeg ballen om te gooien.
Je mag als gooier niet over de bank stappen. Niemand mag de grote bal aanraken.
De ballenophaler.
De ballen ophaler herken je aan het rode lint.
Ballen die tussen de banken blijven liggen zijn voor de ballenophaler.
Breng de ballen zo snel mogelijk naar je eigen groep.
Leg de bal achter de bank.
Of geef de bal aan iemand van je groep.
Dan hebben ze weer ballen genoeg om tegen de grote bal te gooien.
De tactiek.
Na het gooien.
Zo snel mogelijk weer een bal pakken.
Kijk naar de grote bal en sta klaar om te gooien.
Het is makkelijker om een bal dichtbij te raken dan ver weg. Wacht tot de grote bal dichtbij is!
Als je goed gooit, rolt de grote bal weg en komt je bal weer terug.
Probeer recht achter de bal te staan als je gooit.
Als je schuin achter de grote bal gooit rolt de bal naar de zijkant.
Probeer met de bovenhandse worp te gooien dan gooi je het hardst.
Kijk maar!
Eenvoudig tikspel.
Dit is de tikker dat kun je zien aan het gele lint.
De tikker telt 1.
2.
3.
En gaat dan tikken.
Ren weg van de tikker.
Getikt. Dan ga je zitten op de bank.
Als de tikker iedereen getikt heeft of stop zegt dan kiest hij de nieuwe tikker.
Verder uitbouwen. De tactiek van de tikker: - eerst de langzamere lopers dan de snellere - probeer ze in de hoeken te drijven De tactiek van de loper: - Uit de buurt blijven van de tikker - Als de tikker achter je aan zit maakt schijnbewegingen
Vragen?