BROCHURE ICT in de zorgsector VV&T: Lagere budgetten, hogere prestaties OVER DE GROOTSTE SPANNINGSVELDEN VAN ICT MANAGERS BIJ ZORGINSTELLINGEN Deze whitepaper is gebaseerd op diepte-interviews met ICT managers bij zorginstellingen.
WHITEPAPER ICT IN DE ZORGSECTOR Inhoud 1. Inleiding 2. De grootste persoonlijke uitdagingen van ICT managers in de zorg 3. Belang van ICT voor zorginstellingen: waar gaat het naar toe? 4. Wat doen ICT Managers om de ontwikkelingen bij te benen? 5. Conclusies 3 4 5 6 7 Contact Meer weten over de visie van Axians op de zorg? Ga naar www.axians.nl. 2 Axians - Tel: +31 40 250 20 30
ICT IN DE ZORGSECTOR WHITEPAPER ICT IN DE ZORGSECTOR Inleiding Is er een algemene deler te ontdekken onder de uitdagingen waar ICT managers in de zorg voor staan ICT is tegenwoordig een breed werkveld. Het vertegenwoordigt een gigantisch pallet van functionaliteiten en mogelijkheden. De ontwikkelingen gaan zo hard dat het voor veel partijen lastig is bij te houden. Voor Axians als ICT-dienstverlener, onder andere actief in de Zorgsector, is het essentieel om goed inzicht te hebben in de ICT-vraagstukken. Is er een algemene deler te ontdekken onder de uitdagingen waar ICT managers in de zorg voor staan? Welke hordes moeten zij nemen? Wat komt er op hun pad? Hoe anticiperen zij daarop? Wat doen ze nu? Waar worden ze s nachts wakker van? Kwalitatief onderzoek onder zorginstellingen Om hierop een antwoord te geven heeft Axians in samenwerking met marketing- en onderzoeksbureau Rattink Van Stratum een kwalitatief marktonderzoek uitgevoerd. In de zomer en het najaar van 2015 is dit onderzoek uitgevoerd onder ICT verantwoordelijken van hoofdzakelijk zorginstellingen (VV&T) en ICT managers van zorg gerelateerde instellingen. In deze whitepaper zijn de belangrijkste bevindingen van het onderzoek terug te lezen. Axians - Tel: +31 40 250 20 30 3
WHITEPAPER ICT IN DE ZORGSECTOR Ik heb vaak het gevoel dat ik 30 dingen tegelijkertijd moet doen. De 6 grootste uitdagingen op dit moment Samenvattend zijn de volgende 6 onderwerpen de grootste uitdagingen van de huidige ICT managers bij zorginstellingen, in willekeurige volgorde: 1. Organisatorische zaken als de juiste mensen, teams en coördinatie tussen vestigingen. 2. Beschikbaar budget versus verwachte prestaties. 3. Integratie van verschillende systemen. 4. Medewerkers op de juiste manier met ICT laten werken. 5. Optimale zorg leveren met behulp van ICT. 6. Gewenste functionaliteiten en nieuwe ontwikkelingen versus privacy/bescherming persoonsgegevens. Grootste persoonlijke uitdagingen van ICT Managers in de zorg De druk is groot Het is evident dat ICT een niet meer weg te denken plek heeft ingenomen in elke organisatie. Zeker ook in de zorg. Als non-profit organisatie, in een branche waar bezuinigingen eerder regel dan uitzondering zijn en waar tegelijkertijd de afhankelijkheid en impact van ICT steeds groter wordt, is het voor managers steeds complexer manoeuvreren. Mensenwerk De organisatorische druk is hoog. De grootste uitdagingen zijn in eerste instantie dan ook niet ICT-technisch van aard, maar hebben veel meer te maken met het vinden van de juiste mensen, het samenstellen van de juiste teams en de coördinatie tussen verschillende vestigingen bijvoorbeeld. Tegelijkertijd is in de praktijk eerder de mens/gebruiker dan de techniek de dominante factor. De meeste ICT managers zijn zich zeer bewust van het belang van de zorgcliënt. Hoe kunnen zij hen zo goed mogelijk zorg bieden met ICT als ondersteuning? Behalve diverse digitale tools die het cliënten zelf makkelijker maakt, zijn veel inspanningen gericht op het (verplegend) personeel. En ook daar ligt een grote uitdaging. Nieuwe systemen en mogelijkheden kunnen technisch geweldig zijn, als de mensen er niet mee willen of kunnen werken, is het een zinloze weg. Veel organisaties hebben te maken met de integratie van nieuwe en oude systemen. Dat brengt extra complicerende factoren met zich mee, zeker ook voor degenen die ermee moeten werken. Informatiemanagement, inclusief rechten en beveiliging, zijn dan ook continue vraagstukken die op het bord van de ICT manager liggen. Privacy De politieke discussies over het Elektronisch Patiënten Dossier, nog maar enkele jaren geleden, staat iedereen nog helder voor de geest. Het is uit het onderzoek duidelijk gebleken dat praktisch alle instellingen hun eigen werkwijze erop nahouden over hoe ze gegevens opslaan, verwerken en beschikbaar stellen voor medewerkers en cliënten zelf. Dat is ook logisch, omdat dé zorginstelling niet bestaat. Elke instelling heeft haar eigen organisatiestructuur, eigen ICT-systemen en verschillen ook enorm van omvang in termen van aantal mensen en vestigingen. Daarbij proberen zij uiteraard zo goed mogelijk de daarvoor geldende wet- en regelgeving voor de bescherming van persoonsgegevens na te leven. Door de snelheid van de ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld het steeds meer verplaatsen van data naar de cloud en het aanleggen van draadloze netwerken, is echter de digitale veiligheid juist bij zorginstellingen een permanente hoofdbreker. 4 Axians - Tel: +31 40 250 20 30
ICT IN DE ZORGSECTOR WHITEPAPER Belang van ICT voor de zorg: waar gaat het naar toe? Nieuwe mogelijkheden Zoals gezegd is het belang van ICT vanzelfsprekend erg groot. De nieuwe mogelijkheden vragen aandacht, maar creëren ook veel kansen. Concreet vertaald naar zorginstellingen zie je dat daardoor nieuwe wensen naar voren komen die op de korte termijn aangepakt moeten worden om dit grote belang ook te kunnen dienen. Om cliënten de zorg te geven die ze verdienen, is ICT onmisbaar. En dat vereist een verbetering van onze infrastructuur. Infrastructuur Het goed beheersen van toenemende informatiestromen wordt steeds belangrijker. Big data, nieuwe analyse-en opslagmogelijkheden zijn aantrekkelijk maar vragen ook om de juiste aanpak. Te beginnen bij goed informatiemanagement en identiteitsmanagement. In dit kader zie je dat de VV&T s er niet aan ontkomen om steeds meer zaken uit te besteden aan gespecialiseerde toeleveranciers. Afgeleid daarvan hebben veel instellingen de behoefte aan meer mobile devices die het de zorgverleners makkelijker kan maken. Meer video, meer streamen, meer data. Op die manier wordt zorg efficiënter en ook de mogelijkheden voor de cliënten zelf nemen daardoor sterk toe. Belangrijkste punt op de wensenlijst is een gedegen ICT-infrastructuur die dit faciliteert. Maar hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat de verbindingen overal (ook in buitengebieden) aanwezig en/of snel genoeg zijn? Axians - Tel: +31 40 250 20 30 5
WHITEPAPER ICT IN DE ZORGSECTOR Wat doen ICT managers om de ontwikkelingen bij te benen? Oriëntatie op het vak De tijd van een ICT manager in de zorg is beperkt. Zich informeren over nieuwe mogelijkheden moet dan ook vooral niet teveel tijd kosten. Het moet bij voorkeur snel en efficiënt zijn. Wat vakmedia betreft worden ICT & Health, maar ook Zorgvisie het meeste genoemd. Ook Computable komt in het rijtje voor. Ondanks hun functie zijn ICT managers niet opvallend digitaal georiënteerd bij hun eigen informatievoorziening. LinkedIn wordt vaak wel gebruikt en ook kleinschalige inhoudelijke bijeenkomsten worden doorgaans gewaardeerd. De beurs die steevast naar voren komt, is Zorg & ICT, die jaarlijks plaatsvindt in de Jaarbeurs te Utrecht. 6 Axians - Tel: +31 40 250 20 30
ICT IN DE ZORGSECTOR WHITEPAPER Conclusies Hoe krijg je iedereen zover dat ze op de juiste manier werken? Uitdagend, veelomvattend en op de top van de nieuwste ontwikkelingen De grootste uitdagingen van ICT managers in de zorg zijn van organisatorische aard in combinatie met het in balans houden van de dalende zorgbudgetten enerzijds en de al maar toenemende mogelijkheden anderzijds. Hij of zij is tenslotte verantwoordelijk voor een vak dat een enorme impact heeft gekregen op de zorg, maar de ontwikkelingen zijn amper bij te houden. Het is niet direct dweilen met de kraan open, maar het is wel continu op volle toeren draaien. De focus ligt verder op het implementeren van nieuwe systemen, privacyvraagstukken en uitdagingen op menselijk niveau: hoe krijg je iedereen zover dat ze op de juiste manier werken? ICT managers in de zorg zijn zich zeer wel bewust van het perspectief van de cliënt, de zorgconsument. Hoe kunnen we zorg beter maken met behulp van ICT?, is een vraag die zij zichzelf continu stellen. Het belang van ICT bij de instellingen waar ze werken is dan ook enorm. Ze werken met verschillende toeleveranciers voor software en ICT ondersteuning en voor de nieuwe netwerken en mobile devices. Meer informatie Heeft u naar aanleiding van dit onderzoek vragen, dan kunt u contact opnemen met Axians via info.nl@axians.com Ze lezen niet veel papieren vakbladen meer, maar vakmedia in brede zin nemen een belangrijke positie in bij het bijblijven in het vak. Health & ICT bijvoorbeeld is voor hen een belangrijke informatiebron. Soms ook Zorgvisie of Computable. Ze zijn gematigd actief op social media, maar vooral LinkedIn springt eruit, gaan altijd naar Zorg & ICT en pikken ook andere seminars en congressen mee als de tijd het toestaat. Vooral actuele onderwerpen als identiteitsmanagement, nieuwe ICT toepassingen waarmee je zorgcliënten kunt helpen, thema s op het snijvlak van dataveiligheid en databeschikbaarheid, hebben hun aandacht. Samenvattend kunnen we stellen dat de huidige ICT manager in de zorg een vitale functie vervult. De andere kant van de medaille is dat er daardoor ontzettend veel op hen afkomt. De uitdagingen die hieruit voortkomen zijn te definiëren in 3 spanningsvelden die in praktisch elke zorginstantie actueel zijn: SNELHEID ONTWIKKELINGEN & CAPACITEIT ICT & ZORG SPANNINGSVELDEN DATA BESCHIKBAARHEID & PRIVACY/BEVEILIGING MOGELIJKHEDEN & MENSELIJKE FACTOR Axians - Tel: +31 40 250 20 30 7
OVER DE GROOTSTE SPANNINGSVELDEN VAN ICT MANAGERS BIJ ZORGINSTELLINGEN De Witbogt 8 5652 AG Eindhoven Tel: +31 40 250 20 30 - www.axians.nl