Is Europa duurzaam? Is Aluminium duurzaam?

Is Europa duurzaam? Is Aluminium duurzaam? Taco van den Broek Normalisatie consultant Materialen en bouwproducten duurzaam aluminium 1

introduction duurzaam aluminium 2

Inhoud Korte intro over NEN Normen en Normalisatie (aluminium) Europa (CPR, CE,..) CEN/TC 350 Bouwbesluit Tot slot.. Er zijn vele wegen die naar Rome leiden duurzaam aluminium 3

overheid wetenschap industrie NNI Opgericht in 1916 Eigen entiteit consultancy 163 leden 33 leden Platform Onpartijdig Onafhankelijk ACM (vh NMa) Transparant Faciliterend duurzaam aluminium 4

Normalisatie: wat is een norm? Een norm is: een vrijwillige afspraak tussen belanghebbende partijen over een product, dienst of proces Normalisatie is: het proces om tot een norm te komen (all-parties concerned, open en vrijwillig, gelijkwaardig, consensus) Normalisatie is veel meer dan alleen het proces en document duurzaam aluminium 5

Waarom normen? duurzaam aluminium 6

Waarover een afspraak? Wat wil ik hebben? Hoe wil ik het hebben? Wat moet ik leveren? Hoe moet ik het maken? Wat moet ik (nog) afspreken? Hoe kan ik het toetsen? Wat moeten we doen als..? Weet wat je wilt!. duurzaam aluminium 7

Waarom normalisatie? Normalisatie stroomlijnt processen, Draagt bij tot efficiëntie Zelfde taal/definities Level playing field Gevolg: Tijds- en kostenbesparing Vergroting afzetgebied duurzaam aluminium 8

Spreken we dezelfde taal? Hebben we het wel over het zelfde? Definities? Harmonisatie duurzaam aluminium 9

Wat is interessant voor u? Wat is uw markt? Waar ligt uw aandachtsgebied? Waar ligt uw toepassingsgebied? Heeft uw een probleem? Zo ja, welke? duurzaam aluminium 10

Heeft dit uw aandacht? EN 1999 Eurocode 9: Design of aluminium structures (herziening start 2015 met of zonder NL) EN 1090 Execution of steel structures and aluminium structures deel 1 Requirements for conformity assessment of structural components (CE-markering), deel 3 Technical requirements deel 5 Technical requirements for thin-gauge, cold-formed aluminium elements and structures EN 15088 Aluminium and aluminium alloys - Structural products for construction works - Technical conditions for inspection and delivery (CE-markering) EN 13031-1 Greenhouses: Design and Construction (herziening) duurzaam aluminium 11

Europa staat niet vóór de deur maar al met één voet over de drempel LET OP UW DEUR! Je moet er ook uit kunnen duurzaam aluminium 12

Duurzaamheid is hot in Europa maar met weinig samenhang en coördinatie Green-It EcoDesign for buildings DG ENVIRONMENT CPR BWR#7 DG ENTERPRISE DG ENERGY

Europees beleid, richtlijnen en regelgeving Milieu informatie Policies Energy roadmap 2050 Flagship initiative Resource Efficiency Directives (Richtlijn zelf omzetten naar nationale regelgeving) Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) Energy Efficiency directive (EED) EcoDesign Directive 2009/125/EC Waste Framework Directive Regulations (Moet verplicht en letterlijk worden overgenomen) Bouwprodukten Verordening - CPR: BWR3 en BWR7 Ecolabel: Regulation no. 66/2010 van 25 November 2009 Initiatieven / programma s Ecolabel for Buildings Green Public Procurement (June 2010) REACH duurzaam aluminium 14

CE-markering en DoP Eigenverklaring Van fabrikant of importeur CE = Conformité Européene Overeenkomstig de desbetreffende richtlijn Voor 33 landen EU (28) EFTA (3) Zwitserland & Turkije duurzaam aluminium 15

Construction Product Regulations, CPR Verhandelbaar Toepasbaar Vergelijkbaarheid Transparantie markt (ook data en testen) (Enig) wettig bewijs Handelsbelemmeringen wegnemen duurzaam aluminium 16

Fundamentele eisen voor bouwwerken Basic Works Requirements 1.Mechanical resistance and stability 2.Safety in case of fire 3.Hygiene, health and the environment (life cycle) 4.Safety in use 5.Protection against noise 6.Energy economy and heat retention (ook bouw en sloop) 7.Sustainable use of natural resources duurzaam aluminium 17

BWR7: Duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen Het bouwwerk moet zodanig worden ontworpen, uitgevoerd en gesloopt dat duurzaam gebruik wordt gemaakt van natuurlijke hulpbronnen en het volgende wordt gewaarborgd: 1. de recycleerbaarheid van het bouwwerk en de materialen en delen ervan na de sloop; 2. de duurzaamheid van het bouwwerk;? 3. het gebruik van milieuvriendelijke grondstoffen en secundaire materialen in het bouwwerk. duurzaam aluminium 18

CPR verwijst naar EPD s (55) De fundamentele eis voor bouwwerken inzake duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen dient met name rekening te houden met de recycleerbaarheid van bouwwerken en van de materialen en delen ervan na de sloop, de duurzaamheid van bouwwerken en het gebruik van milieuvriendelijke grondstoffen en secundaire materialen in het bouwwerk. (56) Voor de evaluatie van het duurzaam gebruik van hulpbronnen en voor de milieueffectbeoordeling van bouwwerken moeten, indien voorhanden, milieuproductverklaringen worden gebruikt. duurzaam aluminium 19

Duurzaamheid van bouwwerken Korte intro over NEN Normen en Normalisatie (aluminium) Europa (CPR, CE,..) CEN/TC 350 Bouwbesluit Tot slot.. Kennis is macht duurzaam aluminium 20

Sustainability of construction works: 3 pijlers ENV sustainability SOC ECON milieu sociaal economisch Technical design Functional design duurzaam aluminium 21

Europese normen komen in Nederlandse documenten Framework Building assessment EN 15643-1 generic EN 15643-2 milieu EN 15643-3 social EN 15643-4 economic EN 15643-5 GWW environmental EN15978 SBK Bepalingsmethode 2.0 social EN16309 (deels in instrumenten) economic FprEN 16227 (deels in instrumenten) Environmental Product Declarations TR 15941 alg. data EN15804 EPD EN15942 comm.b2b SBK milieudatabase (NMD) NEN 8006 / MRPI MRPI format

Methodiek vlgs EN 15978 Bepaling, doel beoogd gebruik Specificatie te onderzoeken bouwwerk Scenarios van levenscyclus bouwwerk (fases) Kwantitatieve data van het gebouw en haar levenscyclus Selectie EPD en overige informatie (PCR s, EN 15804) Berekening milieu-indicatoren Rapportage en communicatie Verificatie duurzaam aluminium 23

Modules/fases A1-A3 A4-A5 B1-B7 C1-C4 productiefase bouwfase gebruiksfase eindfase D the day after (hergebruik/recycling) duurzaam aluminium 24

A1 Raw material supply A2 Transport A3 Manufacturing A4 Transport A5 On site processes C1 Deconstruction C2 Transport C3 Recycling / re-use C4 Disposal Sustainability of construction works Meetmethode milieuprestatie BEFORE USE USE AFTER USE Product stage Construction Process stage Use stage End of Life stage B1 Use; installed product B2 Maintenance B3 Repair B4 Replacement B5 Refurbishment B6 Operational Energy Use B6.1 Operational Energy Use - heating B6.2 Operational Energy Use - cooling B6.3 Operational Energy Use - ventilation EPBD B6.4 Operational Energy Use - hot water B6.5 Operational Energy Use - lighting Loads and benefits of recycling B6.6 Operational Energy Use - building automation and control B7 Operational Water Use CPD CPR ECODESIGN for products ECOLABEL for buildings

EN 15804 EPD Geeft: Een basis PCR (Type III environmental declarations). Een geharmoniseerde structuur voor het declareren, verifieren en presenteren van EPD s. Een EPD zorgt voor een eenduidige communicatie 22 + 2 = 24 indicatoren: Milieu-effecten uit de LCA (7) Resourse use (8) Waste (3) Output flows (4) duurzaam aluminium 26

6 nieuwe indicatoren? Ter uitwerking voorgedragen: Human toxicity (cancer and non-cancer effects) Ecotoxicity (terrestrial, freshwater and marine) Particulate matter formation (or respiratory inorganics) Ionising radiation (human health and ecosystem health) Land use (occupation and transformation) Water scarcity Nu nut en noodzaak aantonen! duurzaam aluminium 27

Sustainablity of construction works werkterrein van CEN/TC 350 en NEN/NC 351 281 Gebouw/bouwwerk EN 15978 CEN/TC 350 NEN/NC 351 281 EPD EN 15804 duurzaam aluminium 28

Sustainablity of construction works werkterrein van CEN/TC 350 en NEN/NC 351 281 CEN Product TC s Gebouw/bouwwerk EN 15978 22-24 indicatoren uit EPD & door de markt CEN/TC 350 NEN/NC 351 281 EPD EN 15804 duurzaam aluminium 29

Situatie in Nederland Bepalings-methode (NEN 8006) Labels Kunnen een rol spelen bij communicatie NMD (7+3) indicatoren Bouwbesluit 2012 Art. 5.9

Nationaal en Europees? Labels Bepalingsmethode NMD (7+3) indicatoren NEN 8006 oud CEN Product TC s Gebouw/bouwwerk EN 15978 22-24 indicatoren uit EPD & door de markt CEN/TC 350 NEN/NC 351 281 Communication on Resource efficiency opportunities in the building sector Product-TC s: hen met milieuindicatoren op basis van EN 15804 EPD EN 15804 DG-ENTR. CPR met BWR 7 DG-ENV. PEF Alle producten Mandaat 2-5 indicatoren in DoP Bouwbesluit 2012 duurzaam aluminium 31

Bouwbesluit 2012 Milieuparagraaf Artikel 5.9: Van de samenstelling van constructie-onderdelen van een woonfunctie is de uitstoot van broeikasgassen en de uitputting van grondstoffen gekwantificeerd volgens de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWWwerken, 1 juli 2011. Ook voor kantoren > 100 m 2

Eis? Geen prestatie-eis Welke prestatie zouden te eisen zijn? Welke wegingsfactoren aan indicatoren? Eis is alleen aanleveren berekening Alternatief? Europees (EN 15804 en EN 15978) gelijkwaardig? duurzaam aluminium 33

Bepaling Milieuprestatie gebouwen in Europa LEED NEPD BREEAM / Green Guide DGNB / IBU HQE/FDES EPD MRPI / Nat.dbase / GPR-Greencalc-Dubocalc-BREEAM-NL

Voordelen van participatie Alleen actieve deelname in Europa en internationaal leidt tot aanpassing van normen Of vertrouwt u dat anderen toe? (uw belang vertegenwoordigen) Afwegingen: Prioriteiten Afbreukrisico Kansen duurzaam aluminium 35

Tot slot. Diverse losse milieu-initiatieven (ecodesign, ecolabels, GPP) slecht onderling afgestemd en nauwelijks in lijn risico op dubbel werk De CPR ( Bouwbesluit) gaat een rol spelen in de duurzaamheidsagenda Europese normering draagt bij aan duurzaam omgaan met bouwwerken, bouwdelen en materialen Afval, grondstoffen en recycling worden steeds belangrijker. duurzaam aluminium 36

Tot slot.. Duitsland, Frankrijk, Spanje, Scandinavië en België bepalen de agenda voor milieuprestatie voor bouwwerken (gebouwen en GWW) Nederland is met afvalbeleid (recycling) bezig. Nederlandse instrumenten zijn weinig/niet Europees georiënteerd. Nederlandse beleid sluit beperkt aan bij EU regelgeving en policies LET OP UW DEUR! als Nederlandse industrie moet u er ook uit kunnen! duurzaam aluminium 37

Tot slot Duurzaamheidsberekeningen gebouwen worden net zo gewoon als andere gebouwberekeningen zoals EPC. Levenscyclus gebouw wordt leidend Grondstoffen en recycling krijgen meer aandacht Een bron van grondstoffen Echte duurzaamheid gaan we bereiken in de praktijk: integraal denken en doen! duurzaam aluminium 38

Duurzaamheid begint bij jezelf duurzaam aluminium 39

Normalisatie is een teamsport! Voor en door de markt taco.vandenbroek@nen.nl, tel.: 015 2 690 164 duurzaam aluminium 40

duurzaam aluminium 41

EN 15978 calculation method Is based on Life Cycle Assessment (LCA) Assess the environmental performance of a building, Gives the means for the reporting and communication The approach to the assessment covers all stages of the building life cycle Based on data obtained from Environmental Product Declarations (EPD), their "information modules", (EN 15804) The assessment includes all building-related construction products, processes and services, used over the life cycle of the building. Duurzaamheid volgens 351 281 42

EN 15804 EPD provides core product category rules for Type III environmental declarations of any construction products and services. provides a structure to ensure that all Environmental product declarations EPD of construction products, construction services and construction processes are derived, verified and presented in a harmonised way. An EPD communicates verifiable, accurate, non-misleading environmental information for products and their applications, thereby supporting scientifically based, fair choices and stimulating the potential for market driven continuous environmental improvement. duurzaam aluminium 43

22+2 milieu indicatoren (EN 15804) voor elke fase v.d. levenscyclus Milieueffecten uit de LCA Resource use Waste Broeikaseffect (GWP) Ozonlaagaantasting (ODP) Verzuring 7 (AP) Vermesting (NP) Zomersmog (POCP) Uitputting grondstoffen niet fossiel (ADP) fossiel (MJ) Renewable primary energy (MJ) Renewable primary energy resources as raw material (MJ) Total renewable (MJ) Non renewable primary energy (MJ) 8 Non renewable primary energy resources as raw material (MJ) Total non renewable (MJ) Secondary material (kg) Renewable secondary fuels (MJ) Non renewable secondary fuels (MJ) Net fresh water (m3) Hazardous waste (kg) 3 Non hazardous waste (kg) Radioactive waste (kg) Output flows Components for re-use (kg) 4 Materials for recycling (kg) Materials for energy recovery (kg) Exported energy (MJ) duurzaam aluminium 44

Wat wordt bedoeld? Milieueffectcategorie Uitputting abiotische grondstoffen (exclusief fossiele energiedragers) - ADP Uitputting fossiele energiedragers - ADP Klimaatsverandering Aantasting ozonlaag Fotochemische oxidantvorming Verzuring Vermesting Humane toxiciteit Zoetwater aquatische ecotoxiciteit Mariene aquatische ecotoxiciteit Terrestrische ecotoxiciteit Milieuprestatiekengetallen Grondstoffen Emissies Eengetalsaanduiding 1-puntsscore (schaduwprijs) Wegingsfactoren? duurzaam aluminium 45

Naast Europa ook mondiaal (ISO) O.a. (en nog veel meer): Life cycle assessment (LCA) ISO 14040 Principles and framework Environmental labels and declarations ISO 14025 Type III environmental declarations Social Responsibility (MVO) ISO 26000 Guidance on social responsibility Buildings and constructed assets (LCC) ISO 15686-5 Part 5: Life-cycle costing Sustainability in building construction (EPD) ISO 21930 Environmental declaration of building products duurzaam aluminium 46