Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk
|
|
- Sarah van der Wolf
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk
2 AGENDA Houtcafé 25 september uur Inleiding Milieuaspecten van hout Eric D. de Munck, projectleider en secretaris Centrum Hout/VVNH uur Inleiding CO 2 -footprint en CO 2 -prestatieladder Christine Wortmann, Adviseur Duurzaamheid & MVO, Primum, Driebergen uur Inleiding BREEam Mark Spetter, directeur, Globalance, Almere uur Discussie uur Napraten onder genot van hapje en drankje
3 MILIEUASPECTEN VAN HOUT USP s van hout op milieugebied Levenscyclus Analyse (LCA) Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen Nationale Milieudatabase Environmental Product Declaration LCA en de houtsector
4 MILIEUASPECTEN VAN HOUT USP s van hout op milieugebied Levenscyclus Analyse (LCA) Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen Nationale Milieudatabase Environmental Product Declaration LCA en de houtsector
5 MILIEUASPECTEN VAN HOUT
6 HERNIEUWBARE GRONDSTOF
7 KEURMERKEN VOOR GOED BOSBEHEER DUURZAAM BEHEERDE BRON
8 100% MATERIAALGEBRUIK
9 GESLOTEN LEVENSCYCLUS
10 Cascade effect RECYCLEBAAR RECYCLEBAAR
11 CRADLE TO CRADLE
12 CRADLE TO CRADLE
13 VERMINDERING BROEILASEFFECT MINDER KLIMAATVERANDERING: GEBRUIK HOUT!
14 Hout legt CO 2 vast - CO 1 m vastlegging: hout = 0,9 ton CO 2 - CO 2 - sink-effect: : 0,9 ton CO 2 = 0,9 ton CO2 - CO 2 - substitutie: 1 m3 = 1,1 ton CO 2 0,9 ton + 1,1 ton = 2,0 ton CO 2 m 3 O,9t
15 9 verdiepingen CLT London, Waugh Thistleton Architects
16 Hout 350 Beton 700 Staal Aluminium Tabel : Energie verbruik bouwmaterialen (kw/m3)[bron: NTC, 1998] Energieverbruik productie grondstof LAGE ENERGIE-INHOUD
17 LCA Bron: NIBE Duurzame Bouwmaterialen
18 Source: Athena Sustainable materials Institute
19 Moisture regulation Natural insulation capacity No heat accumulation Non toxic No radiation Warm aesthetics Comfortable ZOND BINNENMILIEU
20 MILIEUASPECTEN VAN HOUT USP s van hout op milieugebied Levenscyclus Analyse (LCA) Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen Nationale Milieudatabase Environmental Product Declaration LCA en de houtsector
21 Wat is een Levenscyclus Analyse (LCA?) Maakt milieubelasting in gehele keten inzichtelijk Maakt milieubelasting eenheden vergelijkbaar In de bouw te gebruiken voor: - grondstoffen, - producten, - bouwdelen, en - gebouwen Data + Rekenmodule = Score (Toerekening milieueffecten aan eenheid product) Normen: ISO ISO EN Benaderingen: Cradle to gate Cradle to grave
22 Hoe werkt een Levenscyclus Analyse (LCA?) Databank (EcoInvent, Gabi, ILCD, USDA, Athena, etc.) - productdata, milieubelasting en emissies - productbladen: samenstelling product per eenheid (Functionele Eenheid (FE: m1, m2, m3)) + Rekenmodule (EcoInvent, Simapro, GreenCalc,DuboCalc etc) - rekenprogramma (volgens NEN 8006/ EN 15804) - vertaald data per FE, via milieu-effecten, naar eindscore = Eindscore (systematiek verschilt per LCA-methode) - Puntensysteem (bv score is:100, 131, 200) - Classificatie (bv klasse 1a, 3b, 7b) - Milieukosten Indicator: score milieueffect wordt gemonitatiseerd ( /FE)
23 Wat moeten we weten? Input Processen Emissies/Output Energie Winning Productie Gebruik Afvalfase Lucht Gas Water Water Bodem Verpakkingen Overige stoffen Hergebruik Overig
24 Winning grondstof Energie Kettingzaag Schonen Emissies Gas Water Forwarder /lier Vellen Uitslepen Water Afval Verpakkingen Overige stoffen Truck Transport naar zagerij Rondhout Overig
25
26 Milieueffect-categorieën Voorbeeld uit milieuclassificatie NIBE volgens TWIN
27 CO 2 -footprint
28
29
30 MILIEUASPECTEN VAN HOUT USP s van hout op milieugebied Levenscyclus Analyse (LCA) Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen Nationale Milieudatabase Environmental Product Declaration LCA en de houtsector
31 Bouwbesluit 2012 Milieu Prestatie Gebouwen Doel overheid: 1) Verlagen energiegebruik, verhogen energie efficiëntie gebouwen (EPC/EPG en Energie-nul) 2) Verlagen milieubelasting van materialen bij nieuwbouw en renovatie Bouwbesluit 2012 is een eerste aanzet om de milieubelasting van materialen in gebouwen terug te dringen
32 Artikel 5.8 Aansturingsartikel Een te bouwen bouwwerk is zodanig dat de belasting van het milieu door de in het bouwwerk toe te passen materialen wordt beperkt. Artikel 5.9 duurzaam bouwen Voor de samenstelling van constructie-onderdelen van woonfuncties en gebouwen met kantoorfuncties met een GO > 100 m2 is de uitstoot van broeikasgassen en de uitputting van grondstoffen gekwantificeerd volgens de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW werken
33 Milieuprestatieberekening (MPG): - omgevingsvergunningsaanvraag - nieuwbouwwoningen en kantoren - grondoppervlak > 100 m2
34 Artikel 3.1 Waar in artikel 5.9 van het besluit wordt verwezen naar de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken is bedoeld de Berekeningswijze voor het bepalen van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken gedurende hun gehele levensduur, gebaseerd op de levenscyclusanalysemethode (LCA)
35 MILIEUASPECTEN VAN HOUT USP s van hout op milieugebied Levenscyclus Analyse (LCA) Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen Nationale Milieudatabase Environmental Product Declaration LCA en de houtsector
36 Nationale Milieudatabase (NMD) LCA s Productkaarten in Nationale Milieu Database Rekenmethode Milieuprofiel voor vergunningsaanvraag BREEam (Materialen tool)
37 Cradle to gate to grave Jaar 0 Jaar 75 Winning Productie Bouw Onderhoud & beheer Transport Afvalfase
38
39 Nationale Milieudatabase Drie soorten lca s in NMD: - Categorie 3: Merkongebonden, niet getoetste data - Categorie 2: Merkongebonden, getoetste data - Categorie 1: Merkgebonden, getoetste data NEN > NEN-EN (eind 2014) Duurzaamheid van bouwwerken - Milieuverklaringen van producten - Basisregels voor de productgroep bouwproducten NEN-EN 15978:2011 en Duurzaamheid van constructies - Beoordeling van milieuprestaties van gebouwen - Rekenmethode
40 Milieuprestatie berekening (MPG): totale milieukosten per m2 BVO
41 Milieuprestatieberekening 1. GPR Bouwbesluit 2. MRPI- free tool MPG 3. Materialentool DGBC 4. DuBoCalc (GWW)
42 MILIEUASPECTEN VAN HOUT USP s van hout op milieugebied Levenscyclus Analyse (LCA) Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen Nationale Milieudatabase Environmental Product Declaration LCA en de houtsector
43 Environmental Product Declaration (EPD) - Vereenvoudige LCA op productniveau - In de toekomst verplicht vanuit CPR - NEN-EN 15804:2012 en Duurzaamheid van bouwwerken - Milieuverklaringen van producten - Basisregels voor de productgroep bouwproducten - NEN-EN 16485:2014 en Rondhout en gezaagd hout - Milieuverklaringen van producten - Basisregels voor de productgroepen houtproducten en op hout gebaseerde producten voor gebruik in de bouw
44 Environmental Product Declaration (EPD)
45 Environmental Product Declaration (EPD) Beschrijvingen - Bedrijf - Certificerende instelling - Normen van toepassing - Product specificatie - Procesbeschrijvingen Analyse - Energie gebruik - Grondstofgebruik - Transport - Afval/hergebruik Resultaat - Overzicht milieubelasting per milieucategorie
46 Environmental Product Declaration (EPD) - In de toekomst waarschijnlijk onderdeel van CE-markering - Beschrijven essentiële milieu-eigenschappen Bijv. bijdrage broeikaseffect, uitputting, verzuring,.. CE Houthandel Janssen Vurenhoutlaan 34, 1234 AB HOUTEN NEN-EN Massief houten wand-gevelbekleding Brand en rookklasse: F Volumieke massa en dikte: 370, <18/13 mm Western Red Cedar NEN-EN Bijdrage broeikasgas: Ozondepletie: Verzuring: E WC THPL 2 370/ /0.3 E1
47 MILIEUASPECTEN VAN HOUT USP s van hout op milieugebied Levenscyclus Analyse (LCA) Bouwbesluit en Milieuprestatie gebouwen Nationale Milieudatabase Environmental Product Declaration LCA en de houtsector
48 LCA en de houtsector Diverse onderzoeken VVNH: - Afgerond: 6 bouwdelen - Lopende onderzoeken: 2 bouwdelen en Grondstofstromen 5 continenten - Samenwerkingsvormen in de sector worden onderzocht ten aanzien van: - vergelijkende studies, - onderzoek naar alternatieve vormen van verificatie, - en modules om EPD s te genereren voor lidbedrijven.
49 VRAGEN
50
MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE
MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY
Nadere informatieAluminium, LCA en EPD
Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15
Nadere informatieDuurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013
Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Presentatie Achtergronden duurzaam bouwen Bepalingsmethoden milieuprestatie gebouw LCA Nationale Milieudatabase Duurzaamheid en verf -> een
Nadere informatieKingspan Geïsoleerde Panelen. Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid
Kingspan Geïsoleerde Panelen Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid TOEKOMSTBESTENDIG BOUWEN Wie bouwt voor de toekomst weet ook dat je verder moet denken dan de gewenste levenscyclus van een
Nadere informatieDuurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving
Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Agnes Schuurmans Voorzitter NEN 351 281 (CEN TC350) Rockwool International 1 Bouwbesluit - 1 april 2012 Milieuparagraaf Artikel
Nadere informatieInvloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG
Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Olga van der Velde Datum: 14-06-2018 Constructeursdag Circl paviljoen www.nibe.org o.vandervelde@nibe.org 06 34 06 54 25 Voorstelronde: NIBE in het kort
Nadere informatieMethode en data in Europees perspectief
Methode en data in Europees perspectief SBK-symposium Nationale Milieudatabase 24 februari 2011 Agnes Schuurmans (vz normcie 351 281 / lid SBK-TIC / Rockwool) Europese ontwikkelingen waarvoor milieu-informatie
Nadere informatieDuurzaam bouwen, betere toekomst
Duurzaam bouwen, betere toekomst Welke keuzes kunt u vandaag maken Jeannette Levels Directeur Stichting MRPI, www.mrpi.nl Vennoot LBP SIGHT Duurzaam bouwen in 30 minuten Waarom? Wat? Hoe? Wie? Waarom?
Nadere informatieKiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa
Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa 19 april 2018 Trust Quality Progress Voorstellen Wet kwaliteitsborging voor het bouwen 2 statement Hedendaags ondernemen is jongleren
Nadere informatieDuurzaam construeren met. Frans van Herwijnen
Duurzaam construeren met Frans van Herwijnen 1 Duurzaam construeren 1. Ontwerpen op levensduur (flexibel, aanpasbaar, demontabel) 2. Inzet massa als warmteaccumulator (BKA) 3. Hergebruik van bestaande
Nadere informatieAantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen
Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen Aanleiding Het schaarser worden van grondstoffen maakt zorgvuldig omgaan met bouwmaterialen (nog) belangrijker! Wat
Nadere informatieKwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen
Kwantificeren van Milieuprestatie Mantijn van Leeuwen NIBE (Experts in Sustainability) Ondersteund door LCA gegevens, maakt u betere beslissingen NIBE speelt een centrale rol tussen producenten, ontwerpers,
Nadere informatiePROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD. Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase
PROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase Concept, versie 2.0, 23 juni 2014 SBK Stichting Bouwkwaliteit
Nadere informatieMilieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet
Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet 4 april 2018 W/E adviseurs Maakt moeilijke materie makkelijk Organisatie: Onafhankelijke stichting, sinds 1979 Missie: Bijdragen aan duurzaam
Nadere informatieOverzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011
Overzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011 Al enige jaren worden er in de praktijk verschillende instrumenten gebruikt waarmee de materiaalgebonden
Nadere informatieNATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN
NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN Vastgesteld door het CvD Duurzaamheid bouwproducten, d.d. 2014-xx-xx Uitgave: IKOB-BKB,
Nadere informatieLife Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum
Samenvatting uit rapport: Life Cycle Analysis Granova Heros Sluiskil B.V Datum 10-10-2014 Opdrachtgever Heros Sluiskil B.V. Oostkade 5 4541 HH Sluiskil Opdrachtnemer EcoChain Technologies B.V. Oostenburgermiddenstraat
Nadere informatieOp weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman
Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman 1 Inhoud : Wat is en doet de NMD Herstructurering Harmonisatie Onderzoek Toekomst 2 Doelstellingen NMD: Landelijke geharmoniseerde
Nadere informatieVerantwoorde keuze van bestratingsproducten
Verantwoorde keuze van bestratingsproducten Bij de keuze van producten voor bestratingen gelden verschillende afwegingsfactoren. De impact van een bepaalde keuze op het milieu is daar één van, een factor
Nadere informatieDaadwerkelijk duurzaam
Daadwerkelijk duurzaam Wie we zijn De ROCKWOOL Group is wereldwijd marktleider in steenwol isolatieproducten en -systemen. Verdeeld over 27 productielocaties en meer dan 30 verkooplocaties heeft de ROCKWOOL
Nadere informatieMilieuPrestatieGebouwen
MilieuPrestatieGebouwen @Merosch_ @Merosch_Llab linkedin.com/company/merosch merosch.nl merosch.nl/living-lab Inhoud Wat is de MilieuPrestatie Gebouwen? Waarom is de MilieuPrestatie Gebouwen ingevoerd?
Nadere informatieStakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0
Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt
Nadere informatieLCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden
LCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden Management samenvatting Inleiding Damwanden zijn een belangrijke markt voor duurzaam geproduceerd tropisch hout,
Nadere informatieDe ecologische keuze van bouwmaterialen: aandachtspunten en basisbegrippen
De ecologische keuze van bouwmaterialen: aandachtspunten en basisbegrippen Opleidingscyclus 'De ecologische keuze van bouwmaterialen' 21 april 2009 1 Inhoud: 1. Enkele cijfers 2. Grijze energie: een basisbegrip
Nadere informatiedr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid
Seminar duurzaam bouwen met staal dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid Inhoud Inleiding ontwikkelingen duurzaam
Nadere informatieDefinitie. Wat is Duurzaamheid?
Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing
Nadere informatieWIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 *
WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 * Wijzigingsdatum: 1 augustus 2017 Vastgesteld door: SBK Deze wijziging betreft: Aanwijzing welke constructies en installaties er in beschouwing moeten worden
Nadere informatiePCR VLOERBEKLEDING. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag
PCR VLOERBEKLEDING Versie 1.0 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief
Nadere informatieWK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties Programma en Voor een goed begrip Masterclass Duurzaam Onderhouden en Renoveren
WK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties Programma en Voor een goed begrip Masterclass Duurzaam Onderhouden en Renoveren Ad Straub Delft University of Technology Challenge the future Programma 9.45
Nadere informatieDuurzame oplossing door houtreparatie!
Duurzame oplossing door houtreparatie! Het systeem om meerpalen te repareren in plaats van vervanging door nieuwe palen, is niet alleen goedkoper maar blijkt ook minder belastend te zijn voor het milieu.
Nadere informatieMILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE. Suzanne de Vos-Effting
MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE Suzanne de Vos-Effting OPZET PRESENTATIE Motivatie RWS milieuprofielen scheepsbrandstof Aanpak berekening Resultaten Gebruik milieuprofielen
Nadere informatieTKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015
TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik
Nadere informatieDuCO N:\3435\C\R\R-01
Postbus 50521 3007 JA Rotterdam Piekstraat 77 3071 EL Rotterdam T 010 201 23 60 E imd@imdbv.nl www.imdbv.nl HANDLEIDING DuCo PROJECT: DuCO KENMERK: N:\3435\C\R\R-01 RAPPORTDATUM: 21-12-2012 OPDRACHTGEVER:
Nadere informatieWP4: Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden in constructies! 1 april 2015, TKI KIEM!
WP4: Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden in constructies 1 april 2015, TKI KIEM WP4 - Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden Projectpartners IMd Raadgevende Ingenieurs, Rotterdam
Nadere informatieNationale Milieudatabase onderdeel van Stichting Bouwkwaliteit MILIEUPRESTATIEBEREKENINGEN
Nationale Milieudatabase onderdeel van Stichting Bouwkwaliteit MILIEUPRESTATIEBEREKENINGEN 1 INHOUDSOPGAVE 1 2 Inleiding De berekening in een notendop 2.1 Bepalingsmethode 2.2 Nationale milieudatabase
Nadere informatieProduct sheet. Milieukostenberekening Materiaalgebruik. Koningin Wilhelminalaan 2, Leidschendam. financiële fundament onder uw bouwprojecten
Product sheet Milieukostenberekening Materiaalgebruik 1 Koningin Wilhelminalaan 2, Leidschendam IGG Bointon de Groot Postbus 444 2240 AK Wassenaar Rijksstraatweg 354a 2242 AC Wassenaar T. 070-514 54 20
Nadere informatieBepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015
Bepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bepaling van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken 7 2.1 Klare taal in de bouw
Nadere informatieMilieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel. W/E adviseurs Ruud van Vliet
Milieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel W/E adviseurs Ruud van Vliet 11 oktober 2018 W/E adviseurs Maakt moeilijke materie makkelijk Organisatie: Onafhankelijke stichting, sinds 1979 Missie:
Nadere informatieOpleiding Duurzaam Gebouw : MATERIALEN
Opleiding Duurzaam Gebouw : MATERIALEN Leefmilieu Brussel Instrumenten voor materiaalkeuze - Workshop Els Van de Moortel info@vibe.be www.vibe.be DOELSTELLING VAN DE WORKSHOP INSTRUMENTEN VOOR MATERIAALKEUZE
Nadere informatieSBK Nationale Milieudatabase
SBK Nationale Milieudatabase Betreft : SBK-procedure opname productdata in de Nationale Milieudatabase Versie : 1.0 Status : Definitief Datum : 1 juli 2011 Stichting Bouwkwaliteit (SBK) Visseringlaan 22b
Nadere informatieVoorbij energiebesparing: milieueffecten van energiebesparende maatregelen
Voorbij energiebesparing: milieueffecten van energiebesparende maatregelen 9 Oktober 28 Laure Itard 1 november 28 1 Renovatie van een rijtjehuis gebouwd in de periode 1966-1976 1 november 28 2 1. Isolatie
Nadere informatieAlles van waarde beschermen en behouden
Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,
Nadere informatieGeokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint
Geokunststoffen en de reductie van de CO2 footprint M. Nods Nods Consultancy www.nods-consultancy.com m.nods@nods-consultancy.com Principes circulaire economie 2 NGO: algemene introductie 1 De Life Cycle
Nadere informatieAlles van waarde beschermen en behouden
Alles van waarde beschermen en behouden Rond 2050 wonen er zo n 9 miljard mensen op onze aarde. De vraag naar water, mais, olie en metaal zal dan ook drastisch toenemen. Onze aarde is niet onuitputtelijk,
Nadere informatieProduct Sustainability Indicator
Product Sustainability Indicator Waarom een scorecard? Duurzaam bouwen is al lang geen trend meer. De vraag naar duurzame gebouwen groeit en daarmee de vraag naar duurzame producten. Maar wat is een duurzaam
Nadere informatieVERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN
VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN Aan: Van: Evert Kraaima [Kingspan Insulated Panels] Kamiel Jansen, Joost van Leeuwen [NIBE] Datum: 21-09-2018, laatste wijzigingen: 26-11-2018
Nadere informatieEdwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen
08.06.2017 Edwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen *werknaam INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform INSIDE INSIDE-Platform
Nadere informatiePCR ACCESSOIRES. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag
PCR ACCESSOIRES Versie 1.1 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief
Nadere informatieNaar Energie-nul in 2020: Renoveren of nieuw bouwen?
Naar Energie-nul in 2020: Renoveren of slopen en nieuw bouwen? Verschenen in Vastgoedmarkt, juni 2011 John Mak, W/E adviseurs Naar Energie-nul in 2020: Renoveren of nieuw bouwen? Kiezen voor nieuwbouw
Nadere informatieBeheer en onderhoud van de bepalingsmethode Milieuprestatie gebouwen en GWW-werken en de daarbij aangesloten de Nationale Milieudatabase (NMD)
1 Beheer en onderhoud van de bepalingsmethode Milieuprestatie gebouwen en GWW-werken en de daarbij aangesloten de Nationale Milieudatabase (NMD) Jaarplan 2018 Rijswijk: maart 2018 1. Speelveld Bepalingsmethode
Nadere informatieLevenscyclusanalyse - LCA
1 Inhoud 1 Inhoud... 1 2 Wat is een LCA?... 2 3 Hoe is een LCA opgebouwd?... 3 4 Toepassingen en mogelijkheden... 7 5 Aandachtspunten en praktische info... 8 6 Links... 8 Een initiatief van: Met steun
Nadere informatieInleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen!
Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen!! Onderwerpen! Wat is duurzaam bouwen?! Kunnen we dit meten?! Bouwbesluit per 1-1-2013! Staaldata! MilieuRelevante ProductInformatie (MRPI)! Nationale MilieuDatabase
Nadere informatieTKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014
TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik
Nadere informatieEen overzicht van duurzame rekentools. Ir. Ragna Clocquet Sr. adviseur duurzaam bouwen en energie
Een overzicht van duurzame rekentools Ir. Ragna Clocquet Sr. adviseur duurzaam bouwen en energie Introductie Royal HaskoningDHV + Introductie Royal HaskoningDHV Environmental Geotechnical Mechanical Coastal
Nadere informatieREGEL- GEVING BOEKJE
REGELGEVING BOEKJE WEGWIJZER IN BOUWREGELGEVING, NORMERING EN CERTIFICERING Bouwwerken moeten passen in hun omgeving en mogen geen gevaar opleveren voor de veiligheid en gezondheid van bewoners en gebruikers.
Nadere informatieGPR GEBOUW Versie 4.3
GPR GEBOUW Versie 4.3 GLASWOL EN MINERALE WOL ISOLATIE MET ECOSE TECHNOLOGY GPR Gebouw geeft inzicht in de duurzaamheid van woning- én utiliteitsbouw. De prestaties op het gebied van energie, milieu, gezondheid,
Nadere informatieKetenanalyse. Aannemingsbedrijf van der Meer. Datum: 4 december 2014. Pagina 1 van 11
Ketenanalyse Aannemingsbedrijf van der Meer Datum: 4 december 2014 Status: definitief Pagina 1 van 11 Ketenanalyse Aannemingsbedrijf van der Meer B.V. November 2014 Bedrijfsgegevens Bedrijf: Aannemingsbedrijf
Nadere informatieWaarom scoort aluminium niet beter?
Aluminiummiddag 27.04.2010 Waarom scoort aluminium niet beter? In het hol van de leeuw te gast? prof.dr.ir. Michiel Haas 1 Inhoudsopgave Voorstellen Materiaal prestatie instrumenten Nederlandse Nationale
Nadere informatieMilieubeoordeling houten bruggen Diana de Graaf
Milieubeoordeling houten bruggen Diana de Graaf Vergelijkende milieustudie bruggen Onderzoek Brede studie met meerdere sectoren Specificatie, berekeningsmethode, data Niet-materiaal gebonden specificaties
Nadere informatieAb Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO
Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze
Nadere informatieDoor: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw)
Door: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw) Inhoudsopgave AluEco Gevels LCA aluminium referentiekozijnen Impact materialisatie LCA o o Productniveau Gebouwniveau AluEco
Nadere informatieRH en duurzaam ondernemen
RH en duurzaam ondernemen Milieubeleid Zoals het een Scandinavisch bedrijf betaamt, werkt RH volgens een strikt milieubeleid. Onze vooruitstrevende mening is dat bedrijven behalve winst maken nog een andere
Nadere informatieDuurzaamheid Certificaten, keurmerken, tools
KAM INFRA DAG 8 NOVEMBER 2012 Duurzaamheid Certificaten, keurmerken, tools Helen Visser Bouwend Nederland Enorme groei keurmerken en certificaten duurzaamheid Als gevolg van Duurzaamheid steeds belangrijker
Nadere informatieTrends in duurzaam bouwen
Trends in duurzaam bouwen De ontwikkeling naar energie neutraal bouwen en duurzaam materiaalgebruik auteur ir. W.D. Wormgoor ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - ROERMOND - DÜSSELDORF - BONN - BERLIJN - PARIJS
Nadere informatieMKI score van wegen aanleg en onderhoud
MKI score van wegen aanleg en onderhoud Inleiding Duurzaam gebruik van materialen & grondstoffen is onder te verdelen in twee hoofdonderwerpen: Keuze voor materialen & grondstoffen. Hierbij spelen aspecten
Nadere informatieDuurzaam construeren met materialen
Duurzaam construeren met materialen Over de CO 2 emissie van beton, staal en hout Auteur: em.prof.ir. Frans van Herwijnen Redactie: Commissie Vakmanschap VNconstructeurs Duurzaam construeren met materialen
Nadere informatieGER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse
GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering Heleen Pinkse Aanleiding Energiefabriek: Door toepassen van chemicaliën kan energiegebruik van de zuivering verminderen, maar..
Nadere informatieStarters Handleiding DuboCalc Project versie 4.0 21 juni 2015. DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding
Starters Handleiding DuboCalc Project versie 4.0 21 juni 2015 DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding Inhoud 1 Aan de slag met DuboCalc Project... 5 1.1 Wat is DuboCalc Project?... 5 1.2 Starten van
Nadere informatieRapportage Freetool MRPI Milieuprestatie Gebouw
In deze rapportage zijn de resultaten en de invoer opgenomen van de milieuprestatieberekening gebouw van 9 woningen Gerard Doustraat Voorthuizen. De resultaten zijn verdeeld naar de verplichte milieuprestatieberekening
Nadere informatieWijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
De Meeuw Nederland Industrieweg 8 Postbus 18 5688 ZG Oirschot T +31 (0)499 57 20 24 F +31 (0)499 57 46 05 info@demeeuw.com www.demeeuw.com De Meeuw en MVO Wijzer worden van Maatschappelijk Verantwoord
Nadere informatiebaksteen METSELWERK BLIJVEND GOED VOOR EEN DUURZAME LEEFOMGEVING
baksteen METSELWERK BLIJVEND GOED VOOR EEN DUURZAME LEEFOMGEVING aksteenmetselwerk - baksteenmetselwerk - Blijvend goed - Blijvend goed - baksteenmetselwerk - baksteenmets baksteen METSELWERK Blijvend
Nadere informatieOm te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak.
BEOORDELINGSMODEL DUURZAAM ONDERHOUD Integrale benadering Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak. Een integrale aanpak zou zich
Nadere informatieTKI KIEM en DuurzaamheidsPrestatie Gebouwen
TKI KIEM en DuurzaamheidsPrestatie Gebouwen Duurzaamheidsprestatie van gebouwen: nu en in de toekomst 12 januari 2017, Heijmans, Rosmalen Erik Alsema (W/E adviseurs), Prof. Henk Visscher (TUD) 1 TKI KIEM
Nadere informatieHout, klimaatverandering en verschillende milieuwaarderingen.
Hout, klimaatverandering en verschillende milieuwaarderingen. Met medewerking van Ernst-Jan Damen, Van Vliet Kastanjehout, Langbroek Een toename van de productie en afname van de CO 2 uitstoot; dat is
Nadere informatieWoning te Leiden. Milieuprestatieberekening. Behoort bij beschikking van Burgemeester en Wethouders van Leiden
Woning te Leiden Milieuprestatieberekening Behoort bij beschikking van Burgemeester en Wethouders van Leiden Wabo 142107-1497165 Woning te Leiden Milieuprestatieberekening Opgesteld door: Datum: 03-10-2014
Nadere informatieDe tool in excel bestaat uit een aantal werkbladen. Per werkblad wordt aangegeven welke elementen deze bevat en wat de gebruiker kan invullen.
Handleiding DuboMat tool DuboMat tool asfaltcontract Den Haag De DuboMat tool wordt beschikbaar gesteld aan de inschrijvers voor het asfaltcontract Den Haag. Ze mogen deze tool alleen gebruiken voor het
Nadere informatiePCR MEUBILAIR. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag
PCR MEUBILAIR Versie 1.1 12 December 2018 Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan 7 2596 AL Den Haag T (0)88 558 01 00 KvKnummer: 24437504 Banknummer: NL95ABNA0457578211 INSIDE/INSIDE is een initiatief
Nadere informatieFire Seminar 2015 Kingspan Group Tiel DUURZAAM BOUWEN. Hoe doen we dat ook alweer? Gert Jan van Beijnum
Fire Seminar 2015 Kingspan Group Tiel DUURZAAM BOUWEN Hoe doen we dat ook alweer? Gert Jan van Beijnum 1 1 Relevantie voor de bouwsector Bouwactiviteiten en gebouwen hebben een aanzienlijk aandeel in milieulast
Nadere informatieMPG-berekening stolpwoning aan de Stierop 3 te Uitgeest
2Advise bouwadvies Camphuysenlaan 5 Postbus 298 4700 AG Roosendaal T 0165-529729 F 084-8701840 www.2advisebouwadvies.nl info@2advisebouwadvies.nl MPG-berekening stolpwoning aan de Stierop 3 te Uitgeest
Nadere informatieParagraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel
Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel geheel-1 algemeen Bepalingsmethode (BM) splitsen in 3 documenten: 1. rekenmethode voor bepaling van gebouwen en GWWwerken die pretendeert En 15978 te vervangen
Nadere informatieVermeden broeikaseffect door recycling van e-waste
Vermeden broeikaseffect door recycling van e-waste 29-214 Datum: 27 juli 215 Versie: 1.1 In opdracht van: Opgesteld door: Hendrik Bijker Wecycle Laura Golsteijn Marisa Vieira Dit rapport is geschreven
Nadere informatieBouwkundig Ontwerp- en Adviesburo Heijnen
Bouwkundig Ontwerp- en Adviesburo Heijnen Kleine Veld 37 7751 BG Dalen Tel: 0524-553000 info@boaheijnen.nl www.boaheijnen.nl Project : Nieuwbouw woning aan de Buitenakker te Hooghalen (kavel 1), fam. Horst
Nadere informatieWIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1
WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1 Wijzigingsdatum: 1 juni 2017 Vastgesteld door: SBK Deze wijziging betreft: Overgang naar ecoinvent versie 3.3 en een aangepaste set met karakterisatiefactoren.
Nadere informatieRapportage Freetool MRPI Milieuprestatie Gebouw
In deze rapportage zijn de resultaten en de invoer opgenomen van de milieuprestatieberekening gebouw van Nieuwbouw woonhuis, Jurdensdijk 1A De Heurne.. De resultaten zijn verdeeld naar de verplichte milieuprestatieberekening
Nadere informatieVan Afvinken Naar Duurzame Innovaties. Willy Peelen
Van Afvinken Naar Duurzame Innovaties Willy Peelen 2 Inhoud Duurzaamheid Ketenintegratie Voorbeelden innovaties Instrumenten Conclusies Duurzaam inkopen Duurzaamheid Verkoopt! Duurzaamheid verkopen 3 Duurzaam
Nadere informatieWelk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE)
Welk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE) Klimaatakkoord Moet de invulling geven aan ons kabinetsbeleid: Broeikasgassen
Nadere informatieDuurzame Materialen. Labels en certificaten helpen om bewust te kiezen voor een. gezond en milieuvriendelijk materiaal, constructie enz.
Het nut van labels Labels en certificaten helpen om bewust te kiezen voor een gezond en milieuvriendelijk materiaal, constructie enz. Er is onderscheid te maken tussen milieulabels en milieuverklaringen.
Nadere informatieMilieu Impact van Composieten
Milieu Impact van Composieten Ben Drogt BiinC Ben Drogt,BiinC Aerospace Engineer sinds 1987 23 jaar bijdsm in verschillende R&D and Business posities Sinds 2006 focus op composieten, innovatie en duurzaamheid
Nadere informatieRapport Milieuprestatie 2Amsterdam
Rapport Milieuprestatie 2Amsterdam Project 2Amsterdam Onderwerp Bouwaanvraag Onderbouw (parkeergarage) MPG Datum 20-02-2017 Paginas 5 Toelichting Dit rapport bevat de uitkomst van de berekende milieuprestatie
Nadere informatieEnvironmental Product Declaration
Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode
Nadere informatieKOMO attest-met-productcertificaat
halfproduct Telefoon: E-mail: Fax: Website: GEVINGERLAST HOUT VOOR DRAGENDE TOEPASSINGEN Nummer: Uitgegeven: Vervangt: Producent Tel. Fax E-mail: Website: Verklaring van CI Dit attest-met-productcertificaat
Nadere informatieMilieuprestatieberekeningen. Project: Slagen van Graafland Groot Ammers Kavel 124 & 125
Milieuprestatieberekeningen Project: Slagen van Graafland Groot Ammers Kavel 124 & 125 Slagen van Graafland Groot Ammers Kavel 124 & 125 I.o.v.: Woonlinie Postbus 51 4285 ZH Woudrichem Bosch & van Oers
Nadere informatieProductdatablad. PS-renovatievloer Standaard
Productdatablad PS-renovatievloer Standaard Productdatablad PS-renovatievloer Standaard 2/5 De VBI PS-renovatievloer is ideaal voor renovatie-, aanbouw en uitbouwprojecten. De PS-renovatievloer is uitstekend
Nadere informatieSt. Elisabeth en GreenCalc +
Gree encalc + inle eiding St. Elisabeth en GreenCalc + Erik Meijerink 1 GreenCalc + Beoordelingsinstrument i t duurzaamheid op basis van verborgen milieukosten Beoordeeld: Materiaalgebruik Energiegebruik
Nadere informatieCO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2016
CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2016 Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 569 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Zienergie BV Adres: Dokter Stolteweg 2 Plaats Zwolle
Nadere informatiedrs. H.J.O. van Doorn, directeur Het attest is voorts opgenomen in het overzicht op de website van Stichting KOMO:
Geïnstalleerd in bouwwerk SKH Bezoekadres: 'Het Cambium', Nieuwe Kanaal 9c, 6709 PA Wageningen Postadres: Postbus 159, 6700 AD Wageningen Telefoon: (0317) 45 34 25 E-mail: mail@skh.org Fax: (0317) 41 26
Nadere informatieRapportage Freetool MRPI Milieuprestatie Gebouw
In deze rapportage zijn de resultaten en de invoer opgenomen van de milieuprestatieberekening gebouw van Engelenhof 28 parkeergarage. De resultaten zijn verdeeld naar de verplichte milieuprestatieberekening
Nadere informatieRapportage Freetool MRPI Milieuprestatie Gebouw
Rapportage Freetool MRPI Milieuprestatie Gebouw In deze rapportage zijn de resultaten en de invoer opgenomen van de milieuprestatieberekening gebouw van Kolk. De resultaten zijn verdeeld naar de verplichte
Nadere informatieBeton Bewust Keurmerk Beton What s in it for me?
Beton Bewust Keurmerk Beton What s in it for me? Het keurmerk voor beton Ron Peters, directeur VOBN. Stelling: Bouwen met beton is duurzaam bouwen. Eens of Oneens? Inhoud Beton is duurzaam. Keurmerk Beton
Nadere informatieEnvironmental Product Declaration
Nederlandse Branchevereniging voor de Timmerindustrie Nieuwe 's-gravelandseweg 16 1405 HM Bussum Nederland www.nbvt.nl Environmental Product Declaration In overeenstemming met EN 15804, volgens de bepalingsmethode
Nadere informatie