Keizersgrach T 020-6 info@mocca-amsterdam.nl Factsheet 2014 Basispakket, MoccaAcademie en Cultuurbus Amsterdam
Basispakket, MoccaAcademie en Cultuurbus Amsterdam De gemeente heeft de ambitie om drie uur cultuureducatie te faciliteren voor elke leerling in het Amsterdamse primair en speciaal onderwijs. Het Basispakket Kunst- en Cultuureducatie is een pakket maatregelen en diensten van de gemeente Amsterdam om dat te ondersteunen. Scholen zijn vrij in hun keuze voor welke discipline zij leerlijnen opzetten. Binnen het Basispakket zijn voor muziek extra faciliteiten beschikbaar. Mocca adviseert scholen en culturele instellingen bij visievorming, opzet en uitvoering van cultuuronderwijs en zorgt voor de inhoudelijke en praktische invulling van het Basispakket Kunst- en Cultuureducatie. Dit houdt in dat Mocca: Samen met Amsterdamse scholen en culturele instellingen en kunstenaars raamleerplannen opstelt op basis van de landelijke richtlijnen; Inventariseert aan welke leerlijnen een school wil gaan werken; De vraag van de school centraal stelt; LeerlijnenLabs opzet (mede gefinancierd door het Fonds voor Cultuurparticipatie) waarin scholen en instellingen de leerlijnen gedurende één tot vier jaar kunnen toetsen; Samenwerkt met Muziek Op School in Amsterdam (MOSA), om muziekeducatie een stevige basis te geven; De onafhankelijke disciplinedeskundigen aanstuurt; De opzet van doorgaande leerlijnen monitort en evalueert; Volgt of scholen aan de voorwaarden voor het gebruik van de faciliteiten voldoet; Onderzoek doet en laat doen naar de opbrengsten van het Basispakket; Netwerken opzet tussen culturele instellingen en tussen scholen onderling; Het vervoer met de Cultuurbus en de Cultuurboot coördineert. De scholen worden ondersteund met de inzet van deskundigen voor leerlijnen muziek, erfgoed, dans, drama en beeldend onderwijs. De MoccaAcademie brengt verdieping, scholing en kennisdeling in cultuureducatie. De informatie over alle activiteiten van Mocca vindt u in het jaarverslag 2014. Deze factsheet geeft een stand van zaken van het Basispakket, de Cultuurbus Amsterdam en de Mocca Academie op peildatum 1 januari 2015. Disciplinedeskundigen Een van de faciliteiten van het Basispakket is de inzet van disciplinedeskundigen. Scholen krijgen zo vakgerichte ondersteuning bij het maken van doorgaande leerlijnen en advies bij hun keuze voor culturele partners en geschikte projecten bij de leerdoelen die de school heeft gesteld. Om hierin te voorzien hebben de stadsdelen en de centrale stad geld beschikbaar gesteld voor de inzet van onafhankelijke disciplinedeskundigen. Dit zijn vakdocenten met een vakspecifieke opleiding en ervaring in het werken op scholen. Zij zijn vertrouwd met beleidszaken op het gebied van kunst- en cultuureducatie zoals die op basisscholen aan de orde zijn. Ze worden begeleid door een coördinator en werken nauw samen met de accountmanagers van Mocca. 2
Gekozen disciplines Veel scholen hebben als eerste leerlijn muziek gekozen, onder andere als uitvloeisel van de muziekpilot. Verder wordt muziek extra gestimuleerd door per school tien uur coaching aan te bieden aan groepsleerkrachten en dertien uur muziekles voor alle groepen in de school vanaf groep 3 door een van de MOSA-instellingen. Dit schooljaar beginnen steeds meer scholen met een tweede leerlijn in een andere discipline. Discipline Aantal disciplinedeskundigen Aantal leerlijnen Muziek 5 168 Beeldend 3 92 Erfgoed 1 12 Theater 1 11 Dans 1 2 Totaal 11 285 Tabel 1: Overzicht van het aantal disciplinedeskundigen en het aantal leerlijnen per discipline. Bestedingen voucherbeheer De gemeente Amsterdam stelt jaarlijks een budget aan scholen beschikbaar dat specifiek bestemd is voor cultuureducatie. Het budget is beschikbaar voor alle groepen in het basisonderwijs, groep 1 tot en met 8 en voor de klassen 1 en 2 in het VMBO. Elke school krijgt een budget op basis van het totaal aantal leerlingen. Per kind is jaarlijks 20 tot 22 euro beschikbaar. Het bedrag fluctueert per jaar aangezien het budget per jaar door de gemeente wordt vastgesteld. Het beschikbare budget voor 2012-2013 was 1.413.205 en voor 2013-2014 1.626.790. Daarvan is respectievelijk 1.276.057 (90,2%) en 1.456.790 (89,5%) besteed. Naast het Voucherbudget heeft een school eigen middelen voor cultuureducatie. Dat is bijvoorbeeld de 10,90 euro van de rijksoverheid en de budgetten via de ouderbijdrage of andere geldstromen. Deze bedragen zijn niet in dit overzicht opgenomen. Er zijn geen grote verschuivingen tussen de disciplines opgetreden. Wel is er een lichte verschuiving naar bestedingen aan projecten binnen de school in 2013-2014 ten opzichte van het jaar daarvoor. Scholen besteden het geld via Voucherbeheer Amsterdam, die het bedrag beheert en betalingen namens de scholen op basis van ingediende facturen verricht. Voucherbeheer Amsterdam is een samenwerking van Cultuur en Ondernemen en DBF, een bedrijf in administratieve dienstverlening. 3
Figuur 1: In het schooljaar 2013-2014 heeft de Voucherbank een nieuwe discipline-indeling ingevoerd, waarbij scholen meer categorieën kunnen kiezen. Om een vergelijking te kunnen maken tussen de schooljaren zijn de nieuwe categorieën vertaald naar de oude categorieën. De categorieën Audiovisueel en Nieuwe media zijn samengevoegd. 2013-2014 laat een toename zien in de bestedingen voor Bewegen en muziek. De bestedingen voor dans zijn in zijn algemeen toegenomen. Bij muziek zijn de extra bestedingen met name voor het Leerokest en Aslan Muziekcentrum. Discipline Totale besteding Totale besteding per discipline 2012-2013 per discipline 2013-2014 Audiovisueel/Nieuwe media 100.897 72.074 Beeldende kunst 120.408 152.527 Bewegen en muziek 334.632 483.306 Literaire vorming 50.349 69.195 Podiumkunsten 301.368 311.771 Cultureel erfgoed 130.679 128.117 Multidisciplinair 237.723 239.801 Eindtotaal 1.276.057 1.456.790 4
Cultuurbus Amsterdam Sinds november 2011 biedt het Amsterdamse gemeentebestuur alle Amsterdamse basisscholen besloten vervoer aan naar een veelheid van Amsterdamse culturele instellingen. Scholen kunnen zowel met de bus als met de boot naar een bestemming. Dit hoofdstuk bevat de belangrijkste cijfers van het kalenderjaar 2014 over de Cultuurbus. In het kalenderjaar 2014 zijn er in totaal 1.250 ritten en vaarten geboekt. In totaal zijn er in 2014 34.010 leerlingen en 5.468 begeleiders vervoerd. Scholen kunnen gebruik maken van de Cultuurbus en de Cultuurboot. In totaal zijn er 1.135 busritten geboekt en 110 vaarten. Van de 110 vaarten waren er 21 in het kader van het programma Wereldgrachten. Wereldgrachten bestaat uit een rondvaart en een bezoek aan de tuin van het Bijbels Museum. Gedurende de rondvaart wordt een educatie programma aangeboden. Wereldgrachten is een samenwerking van het Amsterdam Museum, Bureau Monumenten en Archeologie en de Cultuurbus. Type vervoer Aantal Cultuurboot 94 Cultuurboot Wereldgrachten 21 Cultuurbus 1.135 Eindtotaal 1.250 Tabel 2: Welk type vervoer gebruikten de scholen? Leerlingen van basisschool t Twiske bij het Stedelijk Museum 5
Bezochte Instellingen Scholen kunnen naar achttien vaste kerninstellingen. Zij kunnen deze instellingen zonder voorbehoud bezoeken. Afhankelijk van de doorgaande leerlijn in het Basispakket waarvoor een school heeft gekozen, kan de school ook kiezen voor overige culturele instellingen in Amsterdam, waaronder theaters en muziekpodia. In de onderstaande tabel zijn de kerninstellingen gemarkeerd met een sterretje. Bezochte Instelling Aantal vaarten/ritten Rijksmuseum Amsterdam * 151 Hermitage Amsterdam * 121 De Krakeling 103 Tropenmuseum * 100 Het Scheepvaartmuseum * 91 Van Gogh Museum * 85 Stedelijk Museum * 63 Amsterdam Museum * 57 Concertgebouw * 48 NEMO * 42 Muziek gebouw aan het IJ 36 Verzetsmuseum * 32 Museum Willet-Holthuysen * 25 Joods Cultureel Kwartier * 24 Anne Frank Huis * 23 Dansmakers 23 Het Rembrandthuis * 22 Wereldgrachten 21 Doelenzaaltheater 16 BIMhuis 15 FOAM * 11 Stadsschouwburg Amsterdam 11 Nationale Opera & Ballet 11 Muziektheater Amsterdam 10 EYE/Filmmuseum * 10 Artis 10 Carré 9 Bezochte Instelling Aantal vaarten/ritten MuzyQ 9 De Kleine Komedie 8 De Bazel 8 Openbare Bibliotheek Amsterdam 8 Ballorig 5 Bijlmerparktheater 4 Cobra museum 3 Amstelglorie 3 Muziekschool Noord 3 Podium Mozaïek 3 Het Westergasfabriek 3 Portugese Synagoge 2 Museum Ons Lieve Heer op Solder * 2 Afval en energiebedrijf 2 IJburg College 2 Allard Pierson Museum 2 Paleis op de Dam 2 NedPHO 2 De ontdekhoek 1 Compagnietheater 1 Geitenboerderij Amsterdamse bos Ridammerhoeve 1 Schiphol 1 Cinekid Studio K 1 Lego expositie 1 Pampus 1 Bijbels Museum * 1 MC Theater 1 Tabel 3: Aantal ritten/vaarten per instelling. 6
MoccaAcademie De MoccaAcademie biedt professionals in cultuureducatie verdieping via cursussen, bijeenkomsten, onderzoek, tools en publicaties. In 2014 zijn er in totaal 39 bijeenkomsten georganiseerd. De Cursus Interne Cultuurcoördinator leidt leerkrachten en andere hbo-opgeleide medewerkers uit het primair onderwijs op tot interne cultuurcoördinator (ICC er). De Focus op bijeenkomsten zijn voor het voortgezet onderwijs, waarbij steeds een ander actueel thema centraal staat. Bij de directeurenlunch wordt op een laagdrempelige manier overlegd met directeuren van PO scholen. De Netwerkbijeenkomsten bieden professionals in cultuureducatie de mogelijkheid om ervaringen uit te wisselen en kennis op te doen. De Cursus Fondsenwerven is voor scholen die willen leren hun cultuureducatieprojecten op een handige manier te financieren. Voor cultuuraanbieders biedt de MoccaAcademie de cursus Hoe overleef ik een leerlijn? aan. Cultuuraanbieders krijgen daarin handreikingen om aan te sluiten bij de behoefte van de school. Voor nieuwe cultuuraanbieders organiseert de MoccaAcademie Kennismakingsbijeenkomsten. Daarnaast wijst zij hun de weg in het cultuureducatieve veld in Amsterdam. Aan het begin van het schooljaar organiseert de MoccaAcademie een Cultuurborrel voor alle cultuuraanbieders waar ze nieuwe contacten op kunnen doen en samenwerkingsverbanden aan kunnen gaan. Workshop bij Cultuureducatie in Amsterdam 2014. 7
Naam bijeenkomst Datum Doelgroep Aantal Aantal deelnemers bijeenkomsten ICC-cursus I: les 8 en Afsluiting 08-01-2014, Primair onderwijs 12 2 05-03-2014 Netwerk West 22-1-2014 Primair onderwijs 10 1 stadsdeel West Focus op Nieuwe Media 23-1-2014 Voortgezet onderwijs 40 1 Netwerk Noord 5-2-2014 Primair onderwijs 11 1 stadsdeel Noord Netwerk Zuidoost 6-2-2014 Primair onderwijs 15 1 stadsdeel Zuidoost V(SO) Netwerk 6-2-2014 Speciaal onderwijs 13 1 Cursus Fondsenwerven: 07-03-2014 Onderwijs 8 2 en 11-04-2014 Workshop Hoe overleef ik 11-3-2014 Culturele instellingen en 10 1 een leerlijn? - Beeldend kunstenaars Kennismakingsbijeenkomst 13-3-2014 Nieuwe cultuuraanbieders 8 1 Netwerk Centrum/Zuid 13-3-2014 Primair onderwijs 10 1 stadsdeel Centrum/Zuid Cultuureducatie in Amsterdam 2014 2-4-2014 Iedereen werkzaam in CE 308 1 ICC-cursus II: les 1 t/m 8, Afsluiting 29-01-2014 Primair onderwijs 16 9 t/m 25-06-2014 ICC Alumni 15-5-2014 Opgeleide ICC ers 8 1 Netwerk Kunstvakdocenten 21-5-2014 Kunstvakdocenten 25 1 primair onderwijs Workshop Hoe overleef ik 22-5-2014 Culturele instellingen 7 1 een leerlijn? en kunstenaars Netwerk West 4-6-2014 Primair onderwijs 11 1 stadsdeel West Netwerk vmbo 5-6-2014 Vmbo onderwijs 10 1 Netwerk Centrum/Zuid 5-6-2014 Primair onderwijs 10 1 stadsdeel Centrum/Zuid Kennismakingsbijeenkomst 17-6-2014 Nieuwe cultuuraanbieders 10 1 Alternatieve afsluiting ICC 17-9-2014 Opgeleide ICC ers 2 1 voorjaarscursus 2014 ICC I les 1 t/m 6 24-9-2014 PO 9 6 t/m 17-12-2014 Cultuurborrel 25-9-2014 Cultuuraanbieders 75 1 PO netwerk 1-10-2014 ICC ers 35 1 Directeurenlunch 24-10-2014 Directeuren PO 16 1 Kennismakingsbijeenkomst 30-10-2014 Cultuuraanbieders 9 1 Vakdocenten VII 5-11-2014 Kunstvakdocenten PO 21 1 Fondsenwerving I les 1 en 2 7-11-2014 Onderwijs en 8 2 en 12-12-2014 cultuuraanbieders Netwerk Erfgoedinstellingen 12-11-2014 Erfgoedinstellingen/Musea 10 1 PO netwerk 13-11-2014 ICC ers 19 1 Focus op muziek 18-11-2014 VO 12 1 ICC Alumni 27-11-2014 Opgeleide ICC ers 10 1 Over de Drempel 4-12-2014 Cultuuraanbieders 26 1 Totaal 685 39 Tabel 4: Workshops en aantal bezoeken MoccaAcademie 8
M CCA Baarsjesweg 224 1058 AA Amsterdam T 020 620 9567.mocca-amsterdam.nl 9