Ik maak mooie kunst en kan het verkopen

Onafhankelijk magazine voor ondernemend Twente Nr. 1 januari 2012 12 Kunstenares en ondernemer Bianca Leusink: Ik maak mooie kunst en kan het verkopen 08 Wildkamp kansen verzilveren in het buitenland 16 Reggefiber samen met Cogas glasvezel aanleggen? 20 Antagonist tegenpool in de wereld van webhosting

Als er geen rek meer in in uw archief zit Als er geen rek meer in uw archief zit Archiefopslag van 1 meter tot 40 kilometer. Vanaf 0,86 per strekkende meter. Archiefopslag van van 1 meter 1 meter tot tot 40 kilometer. 40 kilometer. Vanaf Vanaf 0,86 0,86 per per strekkende strekkende meter. meter. www.archiefbeheertwente.nl

huurt u simpelweg Als er geen extra meters bij Archiefbeheer Twente. rek meer in Opslag doen, zorgen wij dat uw archief klaar staat en dat u het ter uw zit Archieven vragen om een professionele opslag. plekke kunt opschonen om weer ruimte te krijgen voor Archief beheer Twente biedt u hiervoor een veilige en nieuw archief. efficiënte oplossing. U huurt bij ons alleen de meters die u Het vernietigen van het door u opgeschoonde archief nodig heeft. Wij bieden u flexibele opslagsystemen, zodat verzorgen wij bij Reisswolf Hengelo. u zelf kunt bepalen hoe u uw archief wilt opslaan. U kunt ervoor kiezen om ordners direct in onze stellingen te zetten, maar u kunt bij ons ook archiefdozen in verschillende Belangrijke dossiers moeten continu en snel beschikbaar zijn. Raadpleging formaten bestellen. Door ons unieke barcodesysteem weten wij exact waar het deel van uw archief staat dat u wilt raadplegen. Dat maakt het mogelijk Opslaglocatie dat wij u zowel fysiek als digitaal (scanning on demand) het Uw archief wordt opgeslagen in ons elektronisch beveiligd benodigde dossier of document, indien gewenst binnen 24 uur, gebouw uiteraard inclusief brandbeveiliging. De archiefdozen worden door ons geregistreerd en verzegeld, zodat u kunnen terugleveren. altijd weet dat uw archief 100% dicht en beveiligd is. Wij laten u graag onze opslagmethode zien, dus Tevens biedt ons gebouw de faciliteiten voor het (jaarlijks) kom gerust kijken. Maakt u a.u.b wel vooraf een opruimen van uw archief. Als u aangeeft wanneer u dat wilt afspraak. www.archiefbeheertwente.nl Archiefopslag van 1 meter tot 40 kilometer. Vanaf 0,86 per strekkende meter. www.archiefbeheertwente.nl Aquamarijnstraat 80, 7554 NT Hengelo Tel.: (074) 250 72 82 Fax: (074) 259 39 57 E-mail: info@archiefbeheertwente.nl www.archiefbeheertwente.nl YAKOV effectieve communicatie Enschede

inhoud Januari 2012 Inhoud 20 Webhoster Antagonist de grens over Het gaat goed met het Enschedese bedrijf van Wouter de Vries. Antagonist biedt één overzichtelijk alles-inéén pakket met webhosting, domeinnaamregistratie en e-mailadressen. Alles wat je nodig hebt om een website online te krijgen. Het voordeel is bij ons dat je geen keuze hebt. Daardoor kunnen we alles heel eenvoudig houden en garanderen dat het gebruikersgemak optimaal is. Twentevisie 08 Gait Lennips De directeur van technische groothandel Wildkamp over zijn buitenlandplannen. 12 Bianca Leusink De Twentse kunstenares legt uit waarom kunst en geld verdienen geen vieze combinatie vormen. 16 Bert Nijboer Reggefiber ziet nog steeds toekomst in glasvezel. 28 Robin Dragstra Afhaalcentrum De Buren: binnen twee jaar landelijke dekking met honderd vestigingen. 30 Wouter du Gardijn Begaan met FC Twente Vrouwen. 36 Lars Zwanenburg Oldenzaals electronicabedrijf Hortec wil naar de absolute top. Columns 22 Juridisch Gezien 35 Financieel Accent 38 Bankzaken Rubrieken 07 Commentaar Jan Medendorp 14 Beursanalyse door en met ABN AMRO 23 Personeelstransacties 24 Beeldverslag Memphis 32 Te Gast bij 39 Nieuws en Feiten 40 Onroerend goed transacties 43 IKTelgids Colofon Twentevisie Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische programma Memphis. De opnames vinden maandelijks op dinsdag plaats, onder meer in de Hatrans Lounge van De Grolsch Veste in Enschede. Uitgever Twentevisie b.v., Stationsstraat 10, Nijverdal, Postbus 816, 7550 AV Hengelo, Telefoon 053-484 21 80, Fax 0548-62 00 77, E-mail:info@twentevisie.nl Website: www.twentevisie.nl. Bladmanager Anno Oude Engberink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Anno Oude Engberink (eindredactie), Eric Brinkhorst (fotografie) Advertentie-exploitatie Twentevisie bv, Angelica van Veen, Telefoon 053-484 23 35, Fax 0548-62 00 77, E-mail: info@twentevisie.nl Vormgeving TerZake reclame communicatie internet, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Coverfoto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 7.000 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde decision makers. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. Twentevisie bv 4 Twentevisie 01/2012

Januari 2012 inhoud 48 Björn Kuipers Topscheidsrechter Björn Kuipers mag deze zomer tijdens het EK voetbal een aantal wedstrijden fluiten. Geweldig, maar hij heeft meer aan zijn hoofd dan voetbal alleen. Kuipers is eigenaar van drie C1000 supermarkten in zijn woonplaats en is druk bezig met zijn vernieuwde centrumwinkel. Ondanks zijn landelijke bekendheid voelt hij zich vooral ondernemer. Als ik van de KNVB zou moeten kiezen, hing ik subiet mijn fluit aan de wilgen. Industriële Kring Twente 50 Michelinster voor Landhuishotel De Bloemenbeek Raymond Strikker was onmeunig trots toen zijn Landhuishotel De Bloemenbeek een Michelinster kreeg. Zijn topkok Lars van Galen profiteert ook. Hij begint voor zichzelf in t Lansink in Hengelo. 52 Jan Wolters De combinatie van creativiteit en harde (informatie)technologie leidt binnen Saxion tot fraaie dingen. Het bedrijfsleven kan profiteren. 55 Kinderen en techniek Stichting Zwaluwstaarten zoekt bedrijven die scholen willen adopteren om kinderen te laten kennismaken met techniek. De combinatie met de Cas Spijkers Academie beviel de IKT-ers goed. Columns 47 Herman Spenkelink Rubrieken 57 Scope 58 Twente Agenda 56 Hulp aan Expats Het WTC start een Expat Center om kenniswerkers en andere buitenlanders te helpen met het overwinnen van de Nederlandse bureaucratie en zich thuis te voelen in Twente. Colofon IKT Twentevisie fungeert tevens als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente. Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053-432 99 92 E-mail: secretariaat@ikt.nl, Website: www.ikt.nl Acquisitie IKTelgids Lidy Busscher Twentevisie 01/2012 5

U ziet een controle. Audits door KroeseWevers leveren u meer op dan alleen het certificeren van uw cijfers. Wij maken ook een specifieke risicoanalyse van uw bedrijfsprocessen en financiële administratie. Resulterend in verfrissende inzichten en significante verbeterpunten. Wij een managementletter. van cijfers naar visie accountancy audit belastingadvies corporate finance estate planning pensioenadvies personeels- en salarisservice subsidie-advies

ADVERTENTIES JAN MEDENDORP COMMENTAAR EXact consultancy Goeie komen nu boven Twentevisie JAN MEDENDORP T: 0541-768 460 www.itenz.nl Uw partner in opleidingen Uw partner in opleidingen www.maatwerktwente.nl www.maatwerktwente.nl Ik ben goed begonnen door weinig nieuwjaarsbijeenkomsten bij te wonen; veel organisaties sturen onder embargo de speeches van hun voorzitter zodat de media daar goed uit kunnen citeren en ook lezen hoe goed en geestig de voorman is. Zonder uitzondering zijn ze negatief gestemd. En nooit hun schuld, maar altijd van de overheid, banken Daarom nu een ander geluid: deze crisis en dit kabinet brengen Nederland verder! Er komt definitief een einde aan het pamperen. Minister Kamp is de goede man op de goede plaats: streng maar rechtvaardig. Ziek of echt geen werk: uitkering! Lapzwansen worden onder vuur genomen. Deze crisis en dit kabinet brengen Nederland verder! leverancier van complete drukwerkoplossingen Al die subsidieverslindende organisaties van culturele instellingen tot economieversterkende clubs worden tegen het licht gehouden. Weg met Oost NV, weg met de Kamer van Koophandel (leve een landelijk digitaal handelsregister). Clubs als IKT en VNO-NCW bestaan bij de gratie van het lidmaatschapsgeld van ondernemers; als die geen lid meer willen zijn, dan gaat zo n club vanzelf ten onder. Het bedrijf Wildkamp wordt in deze uitgave op fraaie wijze door Martin Steenbeeke geportretteerd. Een bedrijf dat wellicht profiteert van de crisis (repareren in plaats van nieuw kopen ) maar dat ook tegen de mensen heeft gezegd: harder werken. En wat dacht u van het bedrijf De Buren, bedacht door Robin Dragstra. Typisch zo n voorbeeld waarvan iedereen zegt: had ik ook kunnen bedenken. Maar dan wel zonder subsidie De BKR heeft de kunstenaarsscene ook geen goed gedaan. Ik zeg wel eens gekscherend tegen mijn beurscommentator, als je het zo goed weet, waarom ben je dan niet zo rijk als Dik Wessels? En tegen al die belangrijke mensen van die innovatieclubjes: wat hebben jullie zelf ooit gepresteerd? Ooit ondernemer geweest? Ooit zelf risico gelopen? Man, je betaalt zelden je eigen lunch In 2012 zullen we in Twentevisie bedrijven en ondernemers aan het woord laten die tegen de stroom in ondernemen. Nu pas zullen de goeie komen bovendrijven Arnhem www.apexdrukwerk.nl Enschede Middelburg Reageren? www.twentevisie.nl Jan Medendorp Hoofdredacteur Twentevisie 01/2012 7

EXPANSIE INTERVIEW Wildkamp gaat Europa in Wildkamp ontgroeit Nederland. De technische groothandel uit Lutten wil in verschillende Europese landen vestigingen openen en zich ook meer toeleggen op import en handel. Wij staan eigenlijk nog maar aan het begin van het verzilveren van de kansen die wij zien, zegt directeur Gait Lennips. Twentevisie MARTIN STEENBEEKE Fotografie Eric Brinkhorst Hoe we dit allemaal bij elkaar hebben verzameld, vragen we ons ook wel eens af Alsof er geen recessie is, zo somt directeur Gait Lennips de ontwikkeling van Wildkamp in 2011 op. Niet alleen zijn er vijf nieuwe filialen bij gekomen, ook is de omzet met tien procent gestegen tot 45 miljoen euro en zijn de kosten teruggebracht. We hebben een magnifiek jaar gehad, verklaart Lennips. Natuurlijk weet ik dat er een recessie is, en dat er bijvoorbeeld minder huizen worden gebouwd. Maar je moet dan anders gaan denken. Niet in bedreigingen, maar in kansen. Ook wij waren alleen maar gewend te groeien en het was niet zo erg als er een klant afviel, er kwamen er toch steeds meer bij. Nu zitten we er meer bovenop, proberen we de achterdeur gesloten te houden en meer uit onze bestaande klanten te halen. Als één installatiebedrijf met tien werknemers voor 30.000 euro afneemt en een vergelijkbaar bedrijf vijfduizend euro, dan doe je met die ene te weinig. Dan moet je kijken hoe je dat kunt veranderen. Wildkamp, dat zich van oorsprong richtte op de agrarische sector, moet het tegenwoordig ook hebben van bedrijven uit bijvoorbeeld de installatiebranche, bouw, recreatie en industrie. Die kunnen kiezen uit een aanbod van meer dan 50.000 technische producten. Het varieert van zwembadstofzuigers tot brandslangen en van thermostaatknoppen tot ventilatiemateriaal. De catalogus is een compleet boekwerk. Hoe we dit allemaal bij elkaar hebben verzameld, vragen we ons ook wel eens af, maar het is al met al een uniek concept. Landenonderzoek. Het succesvolle jaar 2011 is voor Wildkamp de reden om nadrukkelijk ook buiten de landsgrenzen te kijken. In diverse landen wil Wildkamp vestigingen openen. Eigenlijk praten we hier al tien, vijftien jaar over maar nu we de zaak goed op de rails hebben staan, willen we het daadwerkelijk aanpakken. Wij zien zeker kansen om binnen tien jaar onze buitenlandse activiteiten tien keer zo groot te maken als Nederland. Wildkamp heeft al een vestiging in Bosnië en in het verleden zijn in Duitsland en Denemarken activiteiten ontplooid. De initiatieven in Denemarken en Duitsland werden om uiteenlopende redenen geen succes. De grootste fout was dat we het op een Nederlandse manier wilden doen. Bovendien deden we het er eventjes bij en dan werkt het niet. Het ontstaan van de Deense vestiging is hiervoor illustratief. Oprichter Jan de Wilde zag tijdens een gezinsvakantie een bedrijf met een stuk grond te koop staan en besloot spontaan om het te kopen, terwijl de rest van de familie in de auto zat te wachten. Nu worden de zaken serieuzer aangepakt. Zo krijgt de Bosnische vestiging meer aandacht - en mogelijk navolging in omringende Balkanlanden - en worden elders in Europa vestigingen opgezet. We gaan zeker naar België toe, Duitsland en Denemarken liggen voor de hand. Maar we gaan eerst een goed landenonderzoek doen. Wat is de concurrentie in bijvoorbeeld België, hoe en waar koopt een Belg, in welke plaatsen moet je zitten? Als dat is onderzocht en het pakt positief uit dan stellen we iemand uit dat land als directeur aan en richten wij ons op het volgende land. De wijze waarop de Wildkampformule in het buitenland wordt uitgerold, staat nog niet vast. Wij werken hier in Nederland met eigen filialen maar je kunt je voorstellen dat in sommige landen de franchiseformule beter werkt. Het kan ook best zijn dat we gaan werken met bestaande dealers of één grote distributeur. Dat moet uit het landenonderzoek blijken. Jarola International. Het buitenlandse concept wordt ondergebracht in een nieuwe poot onder moederbedrijf Jarola en krijgt de naam Jarola International. Hiertoe gaan ook twee andere nieuwe bedrijven behoren. Eén onderneming legt zich toe op de exclusieve import en dealerschappen van technische producten. 8 Twentevisie 01/2012

Directeur Gait Lennips wil de groei van Wildkamp een extra dimensie geven met vestigingen in het buitenland.

EXPANSIE INTERVIEW We hebben als Wildkamp al enkele sterke exclusieve import- en dealerschappen van technische artikelen verworven. Die fabrikanten willen in Nederland of de Benelux meer verkopen dan wij met Wildkamp kunnen bieden. Onze mensen zijn toch vooral met hun filiaal en klanten bezig. We gaan daarom speciale vertegenwoordigers aanstellen die bijvoorbeeld bij andere technische groothandels verkoopkanalen aanboren. Het derde bedrijf legt zich toe op de internationale handel. We lopen bij de inkoop in landen in Azië en Oost-Europa wel eens tegen iets aan wat je moeilijk in ons assortiment kunt opnemen maar waar we wel handel in zien. Dat kunnen meubelen, televisies of scooters zijn, het maakt niet uit. We willen dat serieus oppakken en bij wijze van spreken complete containers of vrachtwagens doorverkopen naar andere handelaren die groot af kunnen nemen. Het moet niet op een kruidenierachtige manier. Vakantiewerker. De nieuwe structuur gaat gepaard met een directiewisseling. Gait Lennips krijgt de verantwoordelijkheid over Jarola International. Gert-Jan de Wilde, zoon van oprichter Jan de Wilde en volledig eigenaar van Wildkamp, gaat zich (weer) bezig houden met de Nederlandse activiteiten. Gert-Jan de Wilde volgde in 1999 zijn vader op als algemeen directeur maar hield zich de afgelopen jaren niet bezig met operationele zaken om zodoende in alle rust na te kunnen denken over de toekomstige strategie van het bedrijf. Dat in de tussentijd Gait Lennips de scepter zwaaide is niet meer dan logisch omdat hij het bedrijf van haver tot gort kent. Lennips kwam halverwege de jaren zeventig als vakantiewerker in het bedrijf, dat toen nog achter het huis van De Wilde sr. in Ommen was gevestigd. We maakten bronfilters en dat ging in de warme zomer van 1976 bijna dag en nacht door. Het perforeren van buizen was toen nog handwerk. Lennips bleef er hangen en werkte in de loop der jaren in verschillende functies (verkoop, magazijn, transport, inkoop, planning) voordat hij in 1998 toetrad tot de directie. Dat lag, toen ik als vakantiewerker begon, niet voor de hand, maar dit is dan ook een uniek bedrijf.

INTERVIEW EXPANSIE Webshop. Het kenmerkende van Wildkamp schuilt volgens Lennips in de wijze waarop de klanten benaderd worden. Ondanks dat we steeds groter worden denken we met elke klant mee. De kracht is onze voorraad, de snelle levering en de kennis van zaken. Er zijn veel bedrijven die zich groothandel noemen maar in werkelijkheid een bureautje op een zolderkamer hebben staan. Dat noem ik geen groothandel. Wildkamp is actief op internet, maar tot grote verschuivingen in koopgedrag, zoals op de consumentenmarkt, heeft dit niet geleid. Wij hebben geen webshop waar op laagste prijs geselecteerd wordt, maar proberen wel toegevoegde waarde te geven. Klanten kunnen met een inlogcode via internet vragen stellen en krijgen inzage in bestel- en factuurhistorie. Met hulp van internet en de automatisering is de dienstverlening verbeterd en uitgebreid. We zijn niet bang voor voorraad en kunnen snel leveren. Producten die voor acht uur s avonds besteld worden, gaan via een nachtlevering naar de verschillende filialen of de grote klanten zodat ze daar s ochtends zijn. De digitale groei gaat volgens Lennips hand in hand met de fysieke expansie. In 2012 zullen er wederom nieuwe filialen bijkomen, al zal het tempo van de achterliggende jaren niet gehaald worden. Het is goed om tegen de verdrukking in te groeien, maar je moet wel oppassen dat je niet te snel gaat. Ik denk dat 2012 meer een jaar wordt van stabilisatie in Nederland en groei in het buitenland. Het is goed om tegen de verdrukking in te groeien, maar je moet wel oppassen dat je niet te snel gaat Handel zit Wildkamp in het bloed Wildkamp is in 1972 opgericht door Jan de Wilde. De bedrijfsnaam is een samentrekking van het eerste deel van de achternamen van de oprichter en zijn vrouw Toos Kamphuis. Opmerkelijk is dat Jan de Wilde al 50 jaar is als hij voor zichzelf begint. De Wilde, zoon van een keuterboer op de Veluwe, ziet bij zijn werkgever Wavin dat veel restmateriaal bij de productie van pvc-buizen naar de vuilstort wordt gebracht. Hij ziet kansen om buizen die net een verkeerde kleur hebben gekregen of licht beschadigd zijn als tweedekeus aan de man te brengen. In een schuur achter zijn woning maakt hij van het restmateriaal ook eigen producten als bronfilters en nestkastjes. Hij verkoopt duizenden kunststoffen nestkastjes aan gemeenten, vogelverenigingen en buitenlandse afnemers. Als de handel groeit en het assortiment zich uitbreidt, koopt De Wilde in 1976 een leegstaande aardappelmeelfabriek in Lutten, waar nu nog altijd het hoofdkantoor gevestigd is. Het geeft de rashandelaar De Wilde letterlijk en figuurlijk de ruimte om nog meer in te kunnen kopen. Vanuit heel Nederland komen klanten naar Lutten; reden voor Wildkamp om in het land vestigingen op te zetten. Hiervoor laat De Wilde meestal het oog vallen op voormalige melkfabrieken of coöperatiegebouwen in plattelandskernen. Deze zijn makkelijk bereikbaar en genieten een grote bekendheid bij de agrariërs. Aanvankelijk richt Wildkamp zich op de agrarische sector. Als het aantal boerenbedrijven in de loop der jaren afneemt, richt Wildkamp zich meer op sectoren als industrie, recreatie, hoveniers, bouw en de installatiebranche. In lijn hiermee kiest het bedrijf de laatste jaren bewust voor nieuwe vestigingen in grotere woonkernen. Waar mensen zitten, zit ook handel want daar zijn veel installateurs, aannemers, zzp-ers aan het werk, verklaart directeur Gait Lennips. In 2011 zijn er vijf nieuwe vestigingen geopend waardoor het totale aantal op 44 is gebracht. Door de nieuwe buitenlandse en handelsactiviteiten zal in 2012 in Nederland waarschijnlijk even pas op de plaats gemaakt worden wat betreft de uitbreiding van vestigingen. In totaal telt het bedrijf 210 werknemers, waarvan een groot aantal (60) werkt in Coevorden. Op een terrein van dertig hectare is hier een distributiecentrum van 15.000 vierkante meter gevestigd. De bedoeling is dat we daar tussen nu en vier jaar een nieuw modern distributiecentrum van 40.000 vierkante meter bouwen. Voor Nederlandse begrippen is Coevorden niet het meest centraal, maar internationaal gezien ligt het gunstig, met name ten opzichte van Scandinavië en Duitsland. 11

KUNST EN COMMERCIE INTERVIEW Bianca Leusink: het oog wil ook wat De overheid bezuinigt flink op de kunst, per 1 januari zijn bijvoorbeeld de voorwaarden voor een uitkering voor een kunstenaar verder verzwaard. Bianca Leusink verdient een goede boterham aan haar kleurrijke schilderijen. Is zij een excellente schilderes, een uitmuntende onderneemster of een lekker wijf dat haar talenten volledig uitnut? We vroegen het aan haar en haar partner Marcel in het ondernemersprogramma Memphis. Twentevisie JAN MEDENDORP Fotografie Eric Brinkhorst Voor de eerste helft van 2012 hoeven we ons al niet meer echt heel druk te maken Bianca Leusink maakt vrolijke kunst met heel veel kleuren. Ik omschrijf het zelf als origineel, kleurrijk, modern. Kinderlijk, zeggen criticasters Venijnig: Ik zeg toch niet dat jij sprookjes schrijft? Ik denk dat het toegankelijke kunst is. Als jij het mooi vindt en het past in jouw interieur ja, wat is kunst? Ik vind niet dat mijn werk op elkaar lijkt, ik heb verschillende series. Ze is naar eigen zeggen niet in een vakje te stoppen: Ik heb een totaal nieuwe techniek op de markt gebracht. Die manier van schilderen is iets wat in mij opkwam, het is niet een bepaalde stroming. Sommigen zeggen dat het neigt naar popart. Ik vind het knap om tegenwoordig met iets te komen wat er totaal niet was Ze werkt met acrylverf. Ik ben ooit begonnen met olieverf, dat gaat mij niet snel genoeg. Een kunstopleiding heeft ze nooit gedaan. Ik ben gewoon creatief geboren; ik was als kind al creatief. Je kunt als kunstenaar wel wat aanleren, maar je wordt als kunstenaar geboren, dat zit gewoon in je hart. Ze had verschillende baantjes gehad toen ze ging schilderen: De omslag is gekomen bij mijn laatste werkgever. Toen al was ik drukker met de verkoop van mijn werken. Ik ben gestopt en heb ik me ingeschreven bij de Kamer van Koophandel; dat was zo n 2,5 jaar voordat we de galerie zijn begonnen. Haar man Marcel Leusink heeft Nederlandse roots, zijn ouders emigreerden in de jaren zestig naar Nieuw-Zeeland. Hij ontmoette Bianca in een kroeg: de liefde en de kunst fleurden op Hij nam haar ook financieel onder zijn hoede, maar al snel waren de rollen omgekeerd. Bianca had erg veel succes als kunstenares en nam Marcel in dienst. Ik ben de assistent. Ik doe het domme werk. Ootmarsum. Twente herbergt meer succesvolle kunstenaars, zoals Ruurd Hallema, die net als Leusink er veel voor doet om onder de aandacht te komen, en Ton Schulten, die volgens eigen zeggen ooit het licht zag. Ook Leusink heeft zich sinds een jaar vier gevestigd in het galeriestadje van Nederland, Ootmarsum. Ik zie dat mensen uit heel Nederland, Duitsland en België naar Ootmarsum komen voor de kunst. Ze heeft haar pr meer dan prima voor elkaar. Je kunt geen serieus magazine, krant of goedkoop blaadje openslaan of je komt verhalen met en over Bianca tegen. In het begin betaalde ik daarvoor. Nu word ik heel veel gevraagd. Maar in het begin moet je daarin investeren. Het is net een gewoon bedrijf. Ze rijdt in een bont geschilderde Volkswagen Tiguan en overal waar wat aan de hand is, duikt ze op. Ik hoor gewoon in een kleurrijke auto en in een kleurrijke outfit. Ik voel mij daar prettig in. Ik ga mij niet grijs kleden omdat ik dan niet opval. Ik was vroeger ook altijd al een buitenbeentje omdat ik anders was dan de rest. Ik durf mijn kop boven het maaiveld uit te steken. Een commercieel mirakel. Veel van die ideeën komen ook van mij, maar ik heb niet de kunstenaarshanden, hoewel ik wel creatief ben, aldus de echtgenoot die zich altijd in opvallende edoch fraaie colbertjes en mogelijk 12 Twentevisie 01/2012

Bianca Leusink weet vanuit Ootmarsum kunst en commercie wonderwel te combineren. nog fraaier en kleurrijk schoeisel vertoont. Ook omwille van de publiciteit? Dit jasje is van een Nederlandse ontwerper, de schoenen komen wel uit Nieuw-Zeeland. Zijn vrouw vult aan: Ik geef wel aan wat ik leuk vind, maar ik trek ook aan wat ik zelf leuk vind; als hij echt niet met bepaalde schoenen wil lopen, dan loopt hij er niet mee, zo streng ben ik niet hoor. Commercieel. Niet alleen de uitkeringen gaan omlaag, ook de aandacht voor de overheid voor kunst neemt sterk af als gevolg van de bezuinigingen en mensen zullen minder snel genegen zijn uitgaven voor schilderijen of beeldhouwwerken te doen. Volgens Ivo de Lange (van IQ) uit Zwolle, een van de mensen in het oosten van het land met een goede kijk op kunst, zullen er komend jaar heel veel galeries over de kop gaan. Bianca Leusink lijkt er niet onder te lijden. Ik maak mooie kunst en ik weet het ook nog te verkopen. Je kunt wel mooi schilderen, maar als je het niet kunt verkopen, tja, dan heb je niks. Marcel benadrukt dat het kunstenaarsechtpaar nog nooit een cent subsidie heeft gekregen. En niet alleen daarom komt ze graag en veel bij FC Twente en heeft ze zelfs een stoeltje in de Supportlounge, voor sponsors ongeveer het walhalla het hoeft geen betoog dat inmiddels een aantal gefortuneerden van deze club een Bianca Leusink boven de bank hebben hangen. Ik ben gek op voetbal. Ik combineer het met mijn kunst. Ze wil geen omzetcijfers geven (in haar galerie doet een kunstwerk van pakweg 80x60 zo n 1500 euro), ze heeft vorig jaar zo n zeventig schilderijen gemaakt. Tweederde van haar werk is in opdracht. En ze heeft grote opdrachtgevers, het etiket voor Grolsch is zeer bekend geworden. De opdrachten komen binnen via mond-op-mondreclame, ze is inmiddels een beroemd kunstenares en een aantrekkelijke vrouw, een combinatie die wonderwel scoort. Dank je, schat. Ik denk dat het een voordeel heeft dat ik mezelf kan verkopen. Dat vind ik niet negatief. Commercieel is toch geen vies woord; waarom mag je als kunstenaar niet commercieel zijn en als je bier of tafels verkoopt wel? Er hangt ten onrechte een suffig imago om kunstenaars. In de beeldvorming zit een kunstenaar de hele dag in een koud schuurtje te werken. Waarom mag ik als kunstenaar niet lekker naar buiten, mooie kleren aan, make-up opdoen en me laten zien? Voor 2012 ziet het er ook al weer goed uit. Voor de eerste helft van 2012 hoeven we ons al niet meer echt heel druk te maken. Bianca Leusink heeft daar natuurlijk een punt, maar bij kunstenaars heeft schrijver dezes een wellicht romantisch beeld van mensen met van god gekregen talent en inspiratie zonder hang naar het materialistische aardse Ik heb het geluk dat ik altijd inspiratie heb. Zet een doek neer en ik ga schilderen Toen ik net ging schilderen, heb ik nachten doorgewerkt. De kinderen waren nog klein; die gingen s middags een uurtje naar bed en dan kon ik ook gaan liggen. Op een gegeven moment kan dat niet meer, je hebt gewoon een bepaald ritme nodig. Twentevisie 01/2012 13

BEURS ACHTERGROND Kansen in de markt? Davita, KPN 2012 wordt het jaar van de veranderingen: begrotingsaanpassingen in de ontwikkelde landen en ingrijpende wijzigingen in het functioneren van de eurozone, voorspellen Sjoerd van Es en Chris Buunders van ABN AMRO MeesPierson. Twentevisie JAN MEDENDORP Fotografie Eric Brinkhorst Chris Buunders (links) en Sjoerd van Es van ABN AMRO Mees Pierson voorspellen dat 2012 het jaar van de veranderingen wordt. In ons algemene beleggingsbeleid adviseren wij een onderwogen belang in aandelen Bij beleggingen in aandelen is de huidige asymmetrie van risico en rendement een belangrijk aandachtspunt. Een oplossing van het Europese schuldprobleem kan zorgen voor stabiliteit en positieve aandelenrendementen. Het uitblijven van een oplossing zal leiden tot grote verliezen. In onze prognoses en ons basisscenario gaan wij uit van een progressieve terugkeer naar trendmatige groei en lichte besmetting door de Europese schuldencrisis. Van Es en Buunders zijn duidelijk negatiever over de naaste toekomst in Europa. Wij verwachten dit jaar een krimp van 0,8%, terwijl de gemiddelde verwachting ligt op een groei van 0,6%. De laatste tijd vertoont de ontwikkeling van de belangrijkste economieën een opvallende divergentie. De Amerikaanse economie is in de tweede helft van 2011 versneld en vertoont nu een bescheiden groei. In de opkomende economieën is de groei sinds medio 2010 afgenomen, maar het keerpunt lijkt nu te zijn bereikt. Voor Latijns-Amerika gaan Van Es en Buunders uit van een plus van 3,7% en voor Azië zelfs 7,3%. Recessie. Daarentegen is de economie van de eurozone in een recessie beland. De vooruitzichten voor de eurozone zijn grotendeels afhankelijk van de vraag of (en wanneer) de beleidsmakers de schuldencrisis onder controle krijgen. In een positief scenario krijgt de eurozone te maken met een onaangename recessie, maar zal de wereldeconomie hier waarschijnlijk aan ontkomen. In een negatief scenario glijdt ook de wereldeconomie af in een recessie, waarbij Europa de zwaarste klappen krijgt. In het negatieve scenario krijgen de beleidsmakers de eurocrisis niet onder controle en valt de eurozone uit elkaar. Een andere mogelijkheid is dat ze de crisis wel onder controle krijgen, maar dat dit te laat gebeurt en pas nadat de economie zware schade heeft geleden. In dit scenario belandt de economie van de eurozone in een diepe recessie. Hierdoor zullen ook andere economieën in een recessie terechtkomen. Doordat de ruimte voor beleidsmatige stimulering beperkt is, is een effectieve beleidsreactie niet erg waarschijnlijk en kan de recessie verschillende kwartalen voortduren. KPN. Voor wat betreft ons beleid ten aanzien van aandelen zorgt de eerdergenoemde scheve verhouding tussen risico en rendement ervoor dat we de voorkeur geven aan terughoudendheid. In ons algemene beleggingsbeleid adviseren wij dan ook een onderwogen belang in aandelen. Voor wat betreft de regionale verdeling zijn wij positief over Noord-Amerika en de opkomende markten van Azië en Latijns- Amerika en adviseren wij een onderweging van Europa en Japan. Op sectorniveau zijn wij positief ten aanzien van consumptiegoederen, zoals Davita en L Oreal, de gezondheidszorg met Roche en Sanofi en de telecommunicatie, zoals KPN en Vodafone. 14 Twentevisie 01/2012

Gullimex onderstreept marktleiderschap succesvol met u ook? komterzake.nl/gullimex

GLASVEZEL INTERVIEW Bert Nijboer, directeur van Reggegiber, pleit voor samenwerking met Cogas waar het gaat om aanleg van glasvezel.

INTERVIEW GLASVEZEL We willen Twente als eerste aansluiten op glasvezel, het hoeft niet Een miljoen (van de zeven miljoen) huishoudens in dit land heeft inmiddels de beschikking over glasvezel. Nog tien jaar, dan is de rest van het land ook verglaasd. Wordt Reggefiber overal met de vlag binnengehaald? Nee, in het Cogas-gebied willen ze het zelf doen. Glasvezel: het nieuwe goud? Glasvezel is de infrastructuur waarop naar het schijnt onbeperkt en met de snelheid van het licht informatie gestuurd kan worden. Een digibeet van het zuiverste water (Dik Wessels; zijn mail wordt uitgeprint door zijn secretaresse en sms en doet hij niet) stond in 2006 aan de basis. Twentevisie JAN MEDENDORP Fotografie Eric Brinkhorst De komende tien jaar zullen we nog aan het bouwen zijn, dus de investeringen lopen door De koperleidingen (telefoon) en coax-kabels (televisie en radio) die in Nederland wijd vertakt in de grond liggen, zijn binnen een paar jaar buiten gebruik. KPN heeft nog wel pogingen ondernomen om de eigen koperleidingen op te waarderen, maar kwam er al snel achter dat een boerenknol zelfs met de beste trainer wel sneller wordt, maar nooit een serieuze wedstrijd zal winnen. De coax-netten zijn in de afgelopen decennia bij de liberalisering voor veel geld verkocht en nu (grofweg) in handen van twee partijen: Ziggo (ook in het oosten van het land) en UPC. En links en rechts zijn er nog een paar kleintjes, zoals Cogas. Het is de ambitie van Reggefiber om ieder huishouden in Nederland aan te sluiten op glasvezel. En als Wessels iets in zijn kop heeft, zit het niet in zijn kont... Dus zijn in de afgelopen jaren links en rechts bedrijfjes die met glasvezel bezig waren opgekocht en Reggefiber is gaan spitten om de glasvezel in de grond te leggen. Het balanstotaal van Reggefiber was over 2011 1,3 miljard. De gemiddelde aansluiting kost ongeveer duizend euro. Dat lag in de beginjaren flink hoger. De terugverdientijd is lang, vertelt directeur Bert Nijboer. De komende tien jaar zullen we nog aan het bouwen zijn, dus de investeringen lopen door. Maar naar mate de tijd vordert, zullen we natuurlijk wel steeds meer gaan verdienen dankzij de verhuur aan providers. KPN. De werkwijze van Reggefiber is vrij simpel. Ze benaderen alle mensen in een stad met de vraag of ze glasvezel willen. Als minstens één op de drie zegt een abonnement op de diensten (vooralsnog radio, televisie en internet) te nemen, wordt het aangelegd. Onze ambitie is daarna een marktaandeel van zestig procent te realiseren. Tot nu toe waren alleen de inwoners van Castricum (minder dan 20 %) niet enthousiast. En daar is het toen ook niet aangelegd. Toen wij in 2006 de ambitie meekregen om te gaan verglazen in Nederland, was er nog niemand die diensten op glasvezel aanbood. Dus we hebben in eerste instantie geïnvesteerd om de keten compleet te maken en om ervoor te zorgen dat je niet alleen een glasvezelaansluiting kreeg, maar ook radio, televisie en internet. Daarvoor werden onder andere serviceproviders als Lijbrandt en XMS opgetuigd. Het gouden moment voor Wessels was het moment in 2008 toen KPN definitief besloot over te stappen van koper naar glasvezel en het principe if you can t beat them, join them toe te passen. Ook Vodafone heeft zich inmiddels gecommitteerd en zegt nu we gaan in de toekomst onze strategie wijzigen, we gaan vast en mobiel combineren ; XS4all biedt diensten aan via ons net. Reggefiber biedt dus zelf geen diensten meer aan en concentreert zich op de infrastructuur. Nijboer: Iedereen kan bij ons ruimte huren op het net. Ik las dat dit programma (Nijboer was te gast bij het ondernemersprogramma Memphis) vanaf september niet meer door RTV Oost wordt uitgezonden. Ik zou zeggen, richt Medendorp TV op en huur en kom op ons net. Iedereen heeft dat recht. Dat is het grote verschil met de coax-kabel. Hier in Twente heb je voor TV diensten in de gebieden waar ons glasvezelnet nog niet ligt de keuze uit Ziggo en Ziggo of Ziggo. Kortom, geen keuze. KPN is niet alleen aanbieder van diensten geworden, het is ook deels eigenaar van de infrastructuur door de langzame overname van Reggefiber. Nu is KPN nog voor 41 procent eigenaar (en 59 procent van Reggeborgh, lees Wessels), maar dat zal in de komende jaren per brokje verschuiven tot KPN de meerderheid heeft. Reggeborgh wil 40 procent van de aandelen uiteindelijk overhouden. Die 19 procent is een klein vermogen waard, reden waarom Wessels in de beroemde Quote500 weer flinke stappen zal maken. Twentevisie 01/2012 17

Drukkerij Roelofs kleurt kwaliteit door een no-nonsense benadering en service. In ons pand te Enschede vormen de vier MAN Roland persen het kloppend hart. Vijfkleurenpersen plus lak die 24 uur per dag de meest uiteenlopende opdrachten verwerken. Van brochures tot productfolders, van corporate jaarverslagen tot kleurkaarten en van magazines tot posters. Expressieve kleuren, gedrukt in de allerhoogste rastertechnologie. Roelofs is een groene drukker met het gecertifi ceerde FSC-keurmerk. Drukkerij Roelofs kleurt kwaliteit Josink Esweg 23, Enschede T 053-430 63 60 E info@drukkerij-roelofs.nl I www.drukkerij-roelofs.nl

INTERVIEW GLASVEZEL Cogas. In 2012 zal Reggefiber, zo vermoedt Nijboer, zo n 400.000 huishoudens aansluiten op glasvezel. En ik schat dat we daarna nog zeker tien jaar nodig hebben de overige vijf à zes miljoen huishoudens aan te sluiten. Reggefiber heeft Twentse roots, Wessels wil graag dat we Twente voorrang geven bij het aanleggen van glasvezel. Dus we zijn nu onder andere bezig in Enschede, Holten, Bathmen, Deventer en Haaksbergen, maar het stokt in het Cogas-gebied. We willen graag verder, maar dat kan overal in Nederland waar ze bij wijze van spreken in rijen van drie staan opgesteld. De capaciteitsbeperking in de uitrol van het glasvezelnet zit in de bouw. Terwijl het met de bouw niet heel goed gaat. We halen iedereen met kennis van zaken. Zoals natuurlijk VolkerWessels, een andere grote deelneming van Reggeborgh. VolkerWessels bouwt vanzelfsprekend een deel van het netwerk, maar we werken ook samen met zeven, acht andere aannemers, dus we gebruiken echt alle capaciteit. Laat ik heel duidelijk zijn, als Cogas echt op korte termijn zelf gaat aanleggen, leggen wij niet aan De aanleg van glasvezel is een dure grap, vandaar dat iedereen met verbazing naar Cogas kijkt dat zijn 88.000 abonnees ook ineens glasvezel wil aanbieden. Cogas zal natuurlijk marktaandeel verliezen als een andere partij op zijn markt komt met glasvezel en met verschillende serviceproviders. Cogas heeft op de komst van Reggefiber gereageerd met een dure paginagrote advertentiecampagne om de politiek en de 88.000 klanten van Cogas wegwijs te maken. De aanleg van infrastructuur is natuurlijk geen kernactiviteit van Cogas dat nota bene in handen is van een aantal gemeenten. Een semioverheidsbedrijf dat de markt opgaat en voor vele miljoen gaat investeren De grootste verbazing en ergste woede bij Nijboer zijn alweer gezakt: Het is logisch dat Cogas zijn positie probeert te verdedigen, er hangt ook een dividendstroom aan voor de gemeentes die aandeelhouder zijn van Cogas. Wij willen graag samenwerken, de krachten bundelen, dat voorkomt ruis en borgt de beoogde uitrolsnelheid. Buitengebied. In het extreme geval kan het betekenen dat er straks in sommige gebieden twee glasvezelkabels komen te liggen. Want een gemeente heeft mee te werken aan de wens van een bedrijf om een kabel in de grond te stoppen. Een gemeente heeft wel zogenaamd coördinatierecht, dus heet recht om toestemming te geven de straat op te breken als bijvoorbeeld ook aan de riolering gewerkt moet worden. Maar ze kunnen niet zeggen jij wel en jij niet. Laat ik heel duidelijk zijn, als Cogas echt op korte termijn zelf gaat aanleggen, leggen wij niet aan. Ik zie niet gebeuren dat er twee infrastructuren worden aangelegd. Bovendien, als we gaan aanleggen, willen we juist binding met de gemeenschap, met de wethouder, en geen ruzie. Dan maar niet. Maar de kans is ook groot dat als Cogas en Reggefiber niet tot overeenstemming komen en Reggefiber besluit elders door te gaan, dat de 88.000 Cogas-klanten wellicht helemaal de boot missen. Dat is een stuk van mijn boodschap: we willen graag in Overijssel, maar we hoeven niet in Overijssel. Het heeft geen zin de consument verder te verwarren. Die vindt het überhaupt al lastig om een keuze te maken van koper naar glas. Wat betekent dat, wat kost het? Als er iets gewijzigd wordt in een nutsvoorziening is iedereen daar een beetje angstig voor. Deze markt is volkomen nieuw, we zijn nu van de opstartfase in de volgende, volwassen fase gekomen, we hebben nu de grote merken aan boord, je ziet nu dat de omgeving daarop reageert en dat met name lagere overheden het gevoel hebben dat ze nog heel veel dingen kunnen en willen regelen. Dat staat haaks op het uitgangspunt, dat we alles in Nederland privatiseren. Nu nog ligt het accent op de aanleg van glasvezel natuurlijk in de steden en de dorpen, maar er wonen - zeker in Overijssel - vele duizenden mensen in het buitengebied. En goede wethouders attenderen Reggefiber voor de aanleg niet alleen op de bewoners van wegen en lanen, maar ook op erven Nijboer: Ja, dat moet opgelost worden. Een deel van de oplossing kan zijn dat mensen in het buitengebied bereid moeten zijn een stukje mee te investeren door bijvoorbeeld maandelijks vastrecht te betalen. De koperdraad en de schotel kunnen dan als compensatie de deur uit Mobiel. Vrijwel overal in Nederland is het netwerk 3G verkrijgbaar. Kan dat niet sterk opgewaardeerd worden? Nijboer: Nee, de ultieme vorm blijft toch het vaste net. Iedereen belt heel veel mobiel. Ook de zendmasten die dat mogelijk maken worden verglaasd, dat wel. Hoe vaak worden gesprekken niet verstoord omdat het mobiele netwerk overvol is. Ik denk dat in en om huis alles mobiel wordt; dit maakt een glasvezel breedbandaansluiting thuis noodzakelijk. Optimaal draadloos werken vereist deze ondersteuning. Wat misschien toch wel tegenvalt is dat naast radio, televisie en het gewone internetgebruik nog onvoldoende nieuwe diensten zijn ontwikkeld speciaal voor glasvezel. We hebben nu een miljoen aansluitingen, dat is veel, maar voor dit soort nieuwe diensten wellicht toch nog te weinig voor bedrijven om daar echt op te investeren en met nieuwe dingen te komen. Ik had persoonlijk wel verwacht dat we bijvoorbeeld in de zorg al veel meer initiatieven zouden hebben, met bijvoorbeeld beeld-consults. Ik heb daar wel eens over met mensen van Google gesproken en die zeggen dergelijke innovaties komen vanzelf. KPN biedt nu de mogelijkheid om met je ipad veel meer dingen te doen, maar wat mij betreft zitten de vernieuwingen nog te veel in de telecomhoek. Glasvezel maakt ook veel meer maatschappelijk relevante diensten mogelijk. In de Amsterdamse wijk IJburg gaan kinderen in het voortgezet onderwijs naar school zonder boeken, daar wordt helemaal digitaal gewerkt; dat vind ik wel een mooi voorbeeld. Twentevisie 01/2012 19

TEGENPOOL INTERVIEW Webhoster Antagonist zoekt groei nu ook over de grens Van krantenbezorger van het jaar tot directeur van een snelgroeiend webhostingbedrijf. Wouter de Vries van Antagonist ziet parallellen tussen zijn oude bijbaan en zijn huidige professie. Het draait om afspraken, service en een heldere formule. De kracht van het concept van Antagonist is de simpelheid. Twentevisie MARTIN STEENBEEKE Fotografie Eric Brinkhorst Ik ben ooit met duizend gulden begonnen en heb nooit een stuiver hoeven te lenen Wouter de Vries van Antagonist: De kracht van ons concept is de simpelheid.