Nieuwegei -m Gemeenteraad 2 0 15-008 Onderwerp Algemeen belangbesluit Wet Markt en Overheid Datum 8 januari 2015 Raadsvoorstel Afdeling CJP Portefeuillehouder Mr. J.A.N. Gadella 1 Onderwerp Algemeen belangbesluit Wet Markt en Overheid 2 Gevraagd besluit De volgende activiteiten aan te wijzen als activiteiten die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25 h lid 5 van de Mededingingswet: Exploitatie van parkeergarages Exploitatie van fietsenstallingen "Afvalvrije school" 3 Aanleiding en probleembeschrijving Ingevolge de Wet markt en overheid (dit betreft de artikelen 25g t/m 25m van de Mededingingswet) gelden voor overheden die economische activiteiten verrichten bepaalde gedragsregels om concurrentievervalsing te voorkomen waaronder m.n.: 1. Integrale kostendoorberekening: overheden moeten ten minste de integrale kosten van hun goederen of diensten in hun tarieven doorberekenen aan de afnemers; 2. Bevoordelingverbod: overheden mogen hun eigen overheidsbedrijven niet bevoordelen ten opzichte van concurrerende bedrijven; In de vergadering van de Raad van 26 juni 2014 is het onderwerp Wet Markt en Overheid met nummer 2014-217 reeds aan de orde geweest. De raad kan besluiten dat bepaalde economische activiteiten worden uitgezonderd van de werking van de Wet markt en overheid door deze aan te wijzen als zijnde een activiteit in het algemeen belang. In de raadsvergadering van juni 2014 heeft uw raad reeds een dergelijk algemeen belangbesluit genomen voor de exploitatie van sportaccommodaties en voor de verhuur/in gebruik geven van onroerende zaken voor maatschappelijk en cultureel gebruik. Verdere inventarisatie van de economische activiteiten van de gemeente heeft ertoe geleid dat de raad nu geadviseerd wordt om ook voor de exploitatie van parkeergarages en fietsenstallingen en voor de "afvalvrije school" een dergelijk
Bladnummer 2/4 algemeen belangbesluit te nemen. Op dit moment zijn er verder geen economische activiteiten van de gemeente die hiervoor in aanmerking komen; in de toekomst kan er natuurlijk altijd weer een nieuw algemeen belangbesluit worden genomen als dit wenselijk is voor eventuele nieuwe economische activiteiten. Genoemde drie activiteiten die nu worden voorgedragen, worden alle gezien als een economische activiteit in de zin van de Wet markt en overheid. Dat betekent dat voor deze activiteiten de integrale kostprijs doorberekend zou moeten worden aan de gebruikers, wat de kosten voor de gebruikers zou doen laten stijgen. Waarom een uitzondering voor deze activiteiten? Exploitatie van parkeergarages Betaald parkeren in de binnenstad én in de omliggende wijken is geen doel op zich. Het is een maatregel die door de gemeente wordt ingezet om de juiste parkeerder op de juiste plek tegen het juiste tarief een vrije parkeerplaats aan te kunnen bieden. Middels betaald parkeren wordt de leefbaarheid op peil gehouden door te sturen in de parkeerdruk, de hoeveelheid zoekverkeer en de kwaliteit van het straatbeeld. De gemeente exploiteert in het algemeen belang 3 parkeergarages en maakt daar geen winst op: de kosten zijn hoger dan de opbrengsten, ergo er is een tekort. Het verhogen van de parkeertarieven om het tekort aan te vullen zou een politieke keuze zijn, maar lijkt geen reële maatregel. De parkeertarieven dienen in het kader van het algemeen belang zodanig te zijn, dat het gebruik van de parkeergarages wordt gestimuleerd. Als er een kostendekkend tarief in rekening wordt gebracht voor de parkeergarages zal de bezettingsgraad van de garages zeer sterk dalen en wordt de parkeerdruk op straat te hoog. Daarnaast is de parkeerexploitatie een 'gesloten systeem' waarin kosten en baten uit straatparkeren en garageparkeren worden verrekend. Er is nog 1 parkeergarage nabij de binnenstad van Nieuwegein die openbaar toegankelijk is maar privaat wordt geëxploiteerd (momenteel door Q-Park). Deze parkeergarage richt zich op een andere doelgroep dan de door de gemeente geëxploiteerde parkeergarages, namelijk ziekenhuisbezoekers. Dit vertaalt zich ook in een andere tariefstructuur voor de parkeerders aldaar. De gemeentelijke parkeergarages richten zich vooral op het faciliteren van de bezoekers van de binnenstad. Vanuit die scope vindt er naar inschatting geen marktverstoring plaats en voorzover die er in lichte mate toch zou zijn, achten wij de huidige tariefstelling om te komen tot een evenwichtige parkeerdruk van een zwaarwegender belang dan de belangen van particuliere exploitanten. Exploitatie van fietsenstallingen De gemeente exploiteert op dit moment drie fietsenstallingen waar fietsen in het algemeen belang gratis kunnen worden gestald. Met dit beleid wordt namelijk het woonen leefklimaat gediend omdat er hierdoor minder slordig geparkeerde fietsen zijn; de volksgezondheid wordt bevorderd omdat fietsen voor meer lichaamsbeweging zorgt; er is een milieu- en verkeersbelang omdat het autoverkeer wordt verminderd en er wordt fietsendiefstal mee tegengegaan. Een eventuele particuliere exploitant zal een fietsenstalling rendabel willen exploiteren en een stallingstarief willen rekenen. Dit zou het stallen van fietsen minder aantrekkelijk maken en afbreuk doen aan het hierboven geformuleerde algemeen belang. Dit algemeen belang is zwaarwegender dan het belang van mogelijke particuliere stallingsconcurrenten.
Bladnummer 3/4 2 O 15-008 "afvalvrije school" Het ophalen van afval bij scholen is formeel een economische activiteit die de gemeente normaal gesproken alleen tegen een marktconforme prijs zou mogen aanbieden. Nu kent de gemeente Nieuwegein sinds kort het concept "afvalvrije school". Op zo'n school wordt al het afval gescheiden waardoor alleen (herbruikbare) grondstoffen worden afgevoerd. Zo heeft een afvalvrije school straks geen "restafval" meer. De gemeente Nieuwegein wil nu dit gescheiden afval gratis ophalen bij deze scholen omdat scholen anders niet mee zullen willen werken omdat een marktconforme prijs voor hen te hoog is. Het ophalen van deze verscheidenheid aan afvalsoorten in relatief kleine hoeveelheden is dan veel te duur. Daarmee zou een unieke kans verloren gaan om leerlingen te leren niet in afval te denken maar in grondstoffen. Daar staat tegenover dat de scholen een educatieve taak op afvalgebied op zich nemen die de gemeente zelf niet op zich kan nemen en die, via ouders/verzorgers, tot ver buiten de school reikt. Gelet op al deze argumenten wordt voorgesteld om deze activiteit dus ook als een activiteit in het algemeen belang aan te merken. Het is overigens een activiteit die voor private ondernemers waarschijnlijk nauwelijks interessant is omdat het om zeer kleine hoeveelheden afval gaat. 4 Gewenst maatschappelijk effect Het vaststellen van een uitzondering voor de exploitatie van de parkeergarages en de fietsenstallingen en voor de "afvalvrije school" betekent voor de eerste twee activiteiten dat het huidige beleid in stand kan blijven en voor de "afvalvrije school" dat dit beleid zonder schending van de gedragsregels van de Wet markt en overheid kan worden geïntroduceerd. 5 Bestaand beleidskader Mededingingswet (Wet Markt en Overheid) Raadsvoorstel 2014-217 (Wet Markt en Overheid) Raadsvoorstel 2014-413 (parkeerregulering 2015) Raadsvoorstel 2014-157 (compensatie inkomstenderving scholen uit oud papier) 6 Voorgestelde oplossing Voorgesteld wordt om de volgende activiteiten aan te wijzen als economische acti /iteit in het algemeen belang: exploitatie parkeergarages exploitatie fietsenstallingen de "afvalvrije school" De aanwijzing geschiedt conform bijgevoegd raadsbesluit. 7 Alternatieven Geen uitzondering vast te laten stellen. Wat betreft de exploitatie van de parkeergarages en de fietsenstallingen zullen de parkeer/stallingstarieven dan moeten stijgen naar een kostendekkend niveau. Hierdoor zal het aantal bezoekers van de binnenstad verminderen en worden de bezettingspercentages van de parkeergarages en fietsenstallingen lager. Dit heeft een
Bladnummer 4/4 negatief effect op de algehele parkeerexploitatie. Wat betreft de "afvalvrije school" kunnen de scholen het gescheiden afval dan via reguliere inzamelbedrijven laten afvoeren. Afvoeren via de gemeenschappelijke regeling RMN mag ook, maar RMN moet hiervoor dan een marktconforme prijs berekenen. 8 Financiële aspecten Geen 9 Communicatie aspecten Het besluit wordt het gemeenteblad formeel bekend gemaakt. 10 Juridische aspecten Overheidsorganisaties hebben een grote mate van beleidsvrijheid bij het afbakenen van het algemeen belang. De algemeen belangvaststelling heeft het karakter van een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Dit komt omdat de vaststelling rechtsgevolgen heeft: de desbetreffende economische activiteiten of bevoordelingen vallen niet langer onder de WM&O. Tegen het besluit van de raad kan daarom bezwaar en beroep worden aangetekend door belanghebbenden. Daarom wordt het besluit van de raad formeel bekend gemaakt. Gelijktijdig wordt het besluit ter inzage gelegd bij de receptie van de stadswinkel. De standaardtermijn voor bezwaar en beroep van zes weken gaat in vanaf de datum van bekendmaking. 11 Risico's Het is mogelijk voor belanghebbenden om bezwaar en beroep aan te tekenen tegen dit besluit. Zie ook punt 10. Het is in principe mogelij dat uw raad naar aanleiding daarvan zich genoodzaakt ziet het uitzonderingsbesluit in te trekken. 12 Bijlagen Raadsbesluit burgemeester en wethouders, drs. P.C.M, van Elteren secretaris F.T.J.M. Backhuijs burgemeester
Nieuwegein //w(f^% 20 15-008 Raadsbesluit De raad van de gemeente Nieuwegein; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 6 januari 2015; gelet op art. 25h lid 5 van de Mededingingswet ; besluit: De volgende activiteiten aan te wijzen als activiteiten die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in art. 25h lid 5 van de Mededingingswet: Exploitatie van parkeergarages Exploitatie van fietsenstallingen "Afvalvrije school" Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 19 februari 2015. de griffier, de voorzitter,