PENSIOENWOORDENBOEK
AOW Franchise: dat deel van je salaris waar je geen pensioen over op kunt bouwen. Je ontvangt later immers AOW. Je AOW samen met je pensioen is later je inkomen. Afstempelen: verlaging of korting van pensioenen. Gepensioneerden voelen de pijn direct in hun portemonnee, maar ook de toekomstige pensioentoezeggingen van werkenden gaan omlaag. Zij kunnen de kortingen nog inlopen. APF: is een Algemeen Pensioen Fonds. Een nieuwe pensioenfondsconstructie (eerste vergunningen zijn afgegeven in 2016) om het pensioen van meerdere werkgevers tegelijk uit te voeren of andere pensioenfondsen overneemt. De uitvoering van het pensioen wordt onder gebracht in verschillende collectiviteitskringen. Binnen deze Kring zijn deelnemers solidair met elkaar, zij delen risico s met elkaar, zoals arbeidsongeschiktheid of overlijden. Tussen de Kringen bestaat er geen solidariteit. Dit houdt in, dat de pensioenbeleggingen tussen de Kringen van elkaar gescheiden zijn. Om de belangen van werkgevers en deelnemers binnen een Kring te behartigen, is er een Belanghebbendenorgaan. Belangrijke beslissingen over de Kring, moeten door dat orgaan worden goedgekeurd. Beschikbare premie regeling: dat is een pensioenregeling waarbij (vaak via een beschikbare premie staffel) het uitgangspunt is wat er per maand wordt ingelegd. Wat er op pensioendatum voor pensioen kan worden aangekocht is afhankelijk van het rendement van de inleg. Beschikbare premiestaffel: hiermee wordt de premie van een beschikbare premieregeling bepaald. Deze is vaak leeftijdsafhankelijk. Eigen bijdrage: Dat is jouw bijdrage aan de premie voor je pensioen. Dit kan in alle verhoudingen zijn afgesproken. Vaak kun je dit terugvinden in het pensioenreglement of startbrief. CDC: Collective defined contribution. Het is een bijnaam van het huidige NL pensioenstelsel (een uitkeringsovereenkomst). Er worden geen keiharde garanties afgegeven. Het is een soort beschikbare premieregeling geworden met collectieve elementen (afdekking van de risico s arbeidsongeschiktheid- en overlijden). Het is het beste van beide werelden, of het slechtste, afhankelijk van wie je spreekt. DB: defined benefit; zie uitkeringsovereenkomst. DC: defined contribution; zie beschikbare premieregeling. Dekkingsgraad: de verhouding tussen het vermogen van een pensioenfonds en in de toekomst uit te betalen pensioenen.. Bij een dekkingsgraad van 100% is er precies genoeg geld in kas. De actuele dekkingsgraad is de verhouding op één moment. De in 2015 geïntroduceerde beleidsdekkingsgraad is de gemiddelde dekkingsgraad over de afgelopen twaalf maanden en wordt gebruikt bij het besluit om de pensioenen al dan niet te indexeren. De vereiste dekkingsgraad is de dekkingsgraad waarbij een pensioenfonds helemaal gezond is. (de minimale dekkingsgraad moet 105% zijn). Dit houdt in, dat voor elke Euro 100 het fonds Euro 105 in kas moet hebben. Naarmate het beter gaat op de beurzen en de rente stijgt, verbetert de dekkingsgraad. Het omgekeerde geldt ook: gaat de beurs omlaag en/of de rente daalt, verslechtert de dekkingsgraad. Doorsneesystematiek: elke werkende betaalt in het NL pensioenstelsel een gelijk percentage van zijn salaris aan pensioenpremie en bouwt daarvoor een gelijk pensioen op. Dit heet de zogenaamde doorsneepremie en doorsneeopbouw. Met name is dit de systematiek van de Algemene Ouderdom(s) Wet en pensioenfondsen. Klinkt logisch, maar is het niet. Eigenlijk zouden jongeren veel minder hoeven inleggen (of meer moeten opbouwen), omdat hun inleg pas veel later nodig is en veel langer kan renderen. Ouderen moeten juist veel meer inleggen (minder opbouwen), omdat zij bijna met pensioen gaan. In het verleden is besloten tot de doorsneesystematiek in de veronderstelling dat jonge werknemers die te veel betalen vanzelf oude werknemers worden, in dezelfde sector, die te weinig betalen. Maar dat is niet langer vanzelfsprekend.
(n)ftk: het nieuw Financieel toetsingskader. De spelregels voor de pensioensector die bepalen aan welke financiële eisen pensioenfondsen moeten voldoen en hoe ze moeten omgaan met financiële tegenvallers. Factor A: dit is jouw pensioenopbouw in dat jaar. Deze factor heb je ook nodig voor het berekenen van je ruimte om lijfrente premie af te trekken van je inkomstenbelasting. Indexatie: Je pensioen volgt de ontwikkeling van de prijzen. Kinderen: dat zijn je eigen kinderen maar ook stief-, pleeg- en geadopteerde kinderen die door jouw worden onderhouden of opgevoed. Lifecycle: als je zelf geen verstand hebt van beleggen dan kun je dit overlaten aan de pensioenuitvoerder. Met het beleggen houden zij rekening met het doel en de nog resterende looptijd. Richting je pensioen bouwen zij het risico af. Onbepaald partner of wezen systeem: bij deze keuze wordt ervan uitgegaan dat er altijd een partner of kinderen zijn mee verzekerd. Of ze er nu zijn of niet. Bij een bepaald partner of wezenpensioen moet de persoon zijn aangemeld anders is er geen dekking. Opting out: als je hier voor kiest dan stap je uit de lifecycle fondsen en ga je zelf je beleggingsstrategie bepalen. Hiervoor moet je wel eerst een beleggings rijbewijs halen. Aangezien je hiermee meer risico kan nemen. Partner: de man of vrouw waarmee je bent getrouwd, geregistreerd partner bent of met wie je samenwoont (gezamenlijke huishouding) Pensioen 1-2-3: is een initiatief van de pensioenfederatie en het verbond van verzekeraars. Alle pensioenuitvoerders moeten op dezelfde wijze deelnemers voorzien van informatie over hun pensioenregeling. Dit doen zij op drie manieren (lagen). Informatie op hoofdlijnen (laag 1), toelichting op de hoofdlijnen (laag 2) of details (laag 3). Vanaf 1 juli 2016 is de toepassing verplicht voor deelnemers. Laag 1 vervangt tevens de startbrief. Pensioendatum: de datum waarop je met pensioen kan of mag. Pensioengevend salaris: het salaris waarmee de pensioenberekening wordt gedaan. Dit is afhankelijk van de regeling maar vaak is het je maandloon maal 12 (of vierwekelijks loon maal 13) plus vakantietoeslag. Hoe het precies zit staat in je pensioenreglement of startbrief. Pensioengrondslag: het is een misverstand dat je over je gehele salaris pensioen opbouwt. Het is namelijk je salaris minus de franchise. Wat je van deze rekensom overhoudt is de pensioengrondslag. Hierover bouw je pensioen op. Afhankelijk van de regeling wordt dit gebruikt voor bepaling van de premie of aanspraak. Pensioenkapitaal: het geldbedrag wat je tijdens je diensttijd opbouwt voor aanschaf van een pensioenuitkering op pensioendatum Pensioenovereenkomst: je gaat geen overeenkomst aan met een verzekeraar maar altijd met je werkgever. Dit is een onderdeel van je arbeidsovereenkomst. De werkgever brengt het echter op zijn beurt onder bij een verzekeraar of pensioenfonds. Pensioenreglement: dit zijn de voorwaarden van de regeling. Hierin kun je alle afspraken terugvinden. Pensioenuitvoerder: het bedrijf dat de pensioenregeling van je werkgever uitvoert. Vaak een verzekeraar, een premie pensioeninstelling of een pensioenfonds. Pensioenverzekeraar: is een pensioenuitvoerder die premies int van verzekerden voor opbouw van het ouderdomspensioen en afdekking van de risico s van arbeidsongeschiktheid en nabestaandenpensioen (partner-, wezen- en ANW pensioen, niet vallende
onder een bepaalde bedrijfstak (o.a. bouw, metaal, ambtenaren, zorg enz.) Slechts 15% van de NL bevolking is verzekerd in de vrije sector. Premiepensioeninstelling (PPI): sinds 2011 een pensioeninstelling, ook in de vrije sector, die voorkomt uit de Europese richtlijn en is oorspronkelijk ontworpen om ook pensioenregelingen in het buitenland uit te kunnen voeren vanuit NL. Een PPI voert een beschikbare premieregeling uit. Zij mogen geen verzekeringstechnische risico s dragen (afdekking arbeidsongeschiktheid- en nabestaandenpensioen). De focus ligt op de opbouwfase van het pensioenkapitaal. Op het moment van pensioneren draagt de PPI het opgebouwde pensioenkapitaal over aan een verzekeraar naar keuze van de deelnemer, die met het kapitaal tegen het op dat moment geldend tarief een levenslang pensioen aankoopt. De verzekeringstechnische afdekking van arbeidsongeschiktheid en het nabestaandenpensioen wordt gedragen door een verzekeraar. De meeste verzekeraars hebben naast hun pensioen verzekeringsactiviteiten (N.V.) ook een PPI opgericht (Stichting). Pensioenfonds: dit kan zijn een bedrijfstakpensioenfonds (bedrijfstak gerelateerd zoals de bouw, metaal, ambtenaren, uitzendkrachten, zorg). Een ondernemingspensioenfonds. De onderneming zelf heeft een eigen pensioenfonds, zoals Heineken, Shell) of een beroepspensioenfonds voor beroeps beoefenaren zoals medici, notarissen, loodsen. 85% van de NL bevolking is deelnemer in een pensioenfonds. Pensioenvoorlichters: dit zijn mensen die op een begrijpelijke manier uitleg geven over je pensioen. Over het verleden, heden en toekomst. Op een manier waardoor eindelijk duidelijk wordt hoe je pensioen er uitziet. Percentage dienstverband: dit wordt ook wel parttimepercentage of deeltijdpercentage genoemd. Dit is van belang bij de opbouw van je pensioen. Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid: dit noemen ze ook vaak PVA. Door het meeverzekeren hiervan zorg je ervoor dat je bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid toch je pensioen (gedeeltelijk) blijft opbouwen. Zonder dat er premie (gedeeltelijk) betaald hoeft te worden. Salaris/diensttijdregeling: vaak is dit een pensioenregeling op basis van middelloon. Dat wil zeggen dat je elk jaar een stukje van je pensioenaanspraak opbouwt. Dus niet de inleg is bepaald maar wat je later aan pensioen gaat krijgen. Omdat je salaris niet elk jaar hetzelfde hoeft te zijn bouw je salaris op over het gemiddelde van je salaris. Vandaar middelloon Startbrief: deze was bedoeld om op een eenvoudige manier uitleg te geven over je pensioenregeling, maar is echter inmiddels zo uitgebreid dat ze vaak nog dikker zijn dan het reglement van de pensioenregeling. Totale diensttijd: de totale diensttijd is jouw datum in dienst vanaf 21 jaar tot aan de ingangsdatum van jouw pensioen. Uitkeringsovereenkomst: salaris/diensttijdregeling. Je weet precies wat je later aan pensioen gaat ontvangen. Niet meer en niet minder. Dat geeft zekerheid maar geen kans op een beter pensioen. De premie staat niet vast. Bij een lage rente betekent dit een hoge premie. Betaald jouw werkgever alles dan is de directe invloed voor jou minder groot. Betaal je een eigen bijdrage dan merk je dat ook in je portemonnee. UPO/Uniform. Ufr: Ultimate Forward Rate. Een kunstmatige rente voor de heel lange termijn die pensioenfondsen moeten gebruiken om de waarde van pensioenen over twintig jaar of langer door te rekenen. Hoe hoger de Ufr, hoe gunstigere voor pensioenfondsen. Pensioen Overzicht: elke deelnemer aan een pensioenregeling ontvangt eenmaal per jaar een overzicht met de stand van zaken van zijn of haar pensioen. Waardeoverdracht: bij het wisselen van werkgever en dus pensioenregeling heb je een wettelijk recht om je oude pensioenpot over te hevelen naar de regeling van de nieuwe werkgever. Je krijgt van te voren een voorstel om te kijken of dit wel interessant voor je is.
Wezenpensioen: kom je te overlijden dan ontvangen je kinderen tot een bepaalde leeftijd (vaak 18, soms 21 of 27 jaar) de vooraf afgesproken uitkeringen. WIA: dit is de wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen. Voor het pensioen is dit vooral belangrijk voor de bepaling van het percentage arbeidsongeschiktheid en de daarbij behorende premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid. www.mijnpensioenoverzicht.nl: deze website is in het leven geroepen door de overheid om zodoende te garanderen dat iedereen die pensioen opbouwt of heeft opgebouwd kan terugvinden wat zijn of haar pensioen is.
Groeneweg Pensioen Consultancy Frisostraat 23 3295 CE s-gravendeel 085-4894879 jan@groenewegpensioen.nl; conny@groenewegpensioen.nl www.groenewegpensioen.nl