MINISTERIE VN ONERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING EXMENUREU UNIFORM EINEXMEN MULO tevens TOELTINGSEXMEN VWO/HVO 2013 VK : ERIJFSREKENEN TUM: ONERG 04 JULI 2013 TIJ : 09.45 11.25 UUR (MULO-III KNITEN) 09.45 11.45 UUR (MULO-IV KNITEN) EZE TK ESTT UIT 36 ITEMS. MULO-III kandidaten maken de items 1 t/m 30. MULO-IV kandidaten maken de items 1 t/m 36. INTREST 1 e berekening van de intrest is afhankelijk van: I het rentepercentage II het kapitaal III de looptijd alleen I en II juist zijn. alleen I en III juist zijn. alleen II en III juist zijn. I, II en III alle juist zijn. 2 Kapitaal Tijd Procent SR 2.549,60 90 dgn 6% e juiste berekening van de intrest met behulp van het rentenummer en de standvastige deler is: 2.549,60 90 : 360 100 6 2.549,60 90 6 100 360 2.550 90 : 360 100 6 2.550 90 6 100 360 Kapitaal I en II staan beide uit tegen 10% intrest per jaar. Na 1 jaar zijn beide kapitalen aangegroeid tot SR 1.210,-. Kapitaal I inclusief intrest is na één jaar SR 550,-. Kapitaal II zonder intrest bedraagt SR 594,- SR 600,- SR 660,- SR 726,- 3 VREEM GEL eschouw de volgende beweringen: 4 I e koers waartegen de handelaar vreemd geld koopt, wordt ook wel de laatkoers genoemd. II e rekeneenheid van Frans-Guyana is de Euro. alleen I juist is. alleen II juist is. I en II beide juist zijn. I en II beide onjuist zijn.
5 Voor een reis naar uitsland koopt een zakenman Euro 2.200,-. In uitsland geeft hij Euro 1.600,- uit. Terug in Suriname wisselt hij de overgebleven Euro s in US. Koersen per stuk: US 3,25 3,35 Euro 4,10 4,20 e juiste berekening van het bedrag, dat hij aan US ontvangt, is: (2.200 1.600) : 3,25 (2.200 1.600) : 3,35 {(2.200 1.600) x 4,10} : 3,35 {(2.200 1.600) x 4,20} : 3,25 6 Surin koopt voor een reis naar Sint Maarten NG 3.000,-. ij zijn terugkeer in Suriname wisselt hij de overgebleven NG 250,- in SR. e prijs van de ticket naar Sint Maarten bedraagt SR 1.250,-. Koersen per stuk: NG 1,80 1,90 e totale reiskosten zijn: SR 4.000,- SR 4.950,- SR 5.225,- SR 6.500,- 7 Een handelaar in Suriname koopt in Trinidad een partij goederen: factuurbedrag TT 15.000,- korting TT 500,- TT 14.500,- Hij betaalt met GP s die hij in zijn bezit heeft. Koersen per stuk: TT 0,50 0,55 GP 5,15 5,25 Hoeveel GP s biedt hij aan om zijn schuld te betalen? GP 1.380,95 GP 1.428,57 GP 1.548,54 GP 1.601,94 GOEERENHNEL Het nettogewicht is het gewicht: I van de goederen zonder de verpakking. II waarover de prijs berekend wordt. III waarover de vrachtkosten berekend worden. alleen I en II juist zijn. alleen I en III juist zijn. alleen II en III juist zijn. I, II en III alle juist zijn. rutoprovenu SR 25.000,- Kosten SR 4.500,- ommissie % = SR SR Nettoprovenu SR 20.000,- e juiste berekening van commissie in procenten is: 25.000 20.000 1% van 25.000 25.000 20.000 1% van 20.000 8 9 25.000 20.000 4.500 1% van 25.000 25.000 20.000 4.500 1% van 20.000 10 Een handelaar koopt een partij goederen met een factuurprijs van SR 6.900,-; vrachtkosten SR 350,-. Hij verkoopt deze partij voor SR 8.880,- inclusief SR 80,- verkoopkosten. e brutowinst op deze partij goederen bedraagt SR 1.550,- SR 1.630,- SR 1.900,- SR 1.980,-
EFFETEN 11 Op 1 mei 2012 koopt Rina vier 6% obligaties Surcom nominaal SR 1.000,- per stuk, koers 106; couponvervaldag 1 mei. ankoopkosten SR 37,50. Welke van de volgende beweringen ten aanzien van het bovenstaande is juist? e couponrente wordt over de koerswaarde berekend. e lopende rente is SR 0,-. e koersnotering is beneden pari. Het aankoopbedrag is SR 4.240,-. 12 Verkoopnota: Koerswaarde aandelen NV Surmij nominaal SR 200,- per stuk, koers 50 SR Verkoopkosten SR 100,- SR 2.000,- e juiste berekening van het aantal verkochte aandelen is: 2.000 : 50 (2.000 + 100) : 50 2.000 : 1% van (200 x 50) (2.000 + 100) : 1% van (200 x 50) 13 NV Goudy heeft 1.000 aandelen nominaal SR 500,- per stuk in omloop. In het jaar 2011 bedraagt het totale dividend SR 40.000,-. ividendbelasting 25%; provisie 1%. Elly bezit 10 aandelen van NV Goudy. e netto-dividenduitkering, die Elly ontvangt, is SR 296,- SR 396,- SR 592,- SR 792,- RENEMENT 14 Koerswaarde 5 aandelen totaal SR 175,- ankoopkosten SR 5,- ankoopbedrag SR 180,- ividend SR 40,- ividendbelasting SR 10,- Provisie SR 0,40 SR 10,40 SR 29,60 e juiste bedragen, die nodig zijn voor het berekenen van het rendement op bovenstaande belegging, zijn: elegd kapitaal Netto-opbrengst SR 175,- SR 29,60 SR 175,- SR 39,60 SR 180,- SR 29,60 SR 180,- SR 39,60 15 Koerswaarde drie-5% obligaties nominaal SR 1.000.- per stuk is SR 2.850,- ankoopkosten SR 20,- SR 2.870,- Lopende rente SR 18,- ouponvervaldagen 1 april en 1 oktober e provisie bij het verzilveren van de coupons is SR 0,50 per keer. e juiste berekening van het rendement is: 150 : 2 0,50 x 100% 2.870 150 : 2 0,50 2.870 + 18 x 100% 150 ( 0,50 x 2) x 100% 2.870 150 ( 0,50 x 2) x 100% 2.870 + 18
16 Joyce heeft SR 175.000,- geïnvesteerd in het bouwen van 2 appartementen. Zij verhuurt elk appartement voor SR 3.000,- per kwartaal. e totale jaarlijkse kosten voor beide appartementen bedragen SR 9.500,-. Het rendement op deze belegging is (1 dec. n.k.) 4,9% 5,1% 6,9% 8,3% INEXIJFERS 17 Jaar Prijs Indexcijfer 2011 SR 80,- 100 2012 SR 176,- 220 2013 SR Men verwacht dat de prijs in 2013 tweemaal zo groot zal zijn als in 2012. e juiste berekening van het indexcijfer in 2013 is: 80 2 176 176 2 80 2 80 176 100 100 100 2 176 100 80 Gegevens met betrekking tot de lonen van een bepaald bedrijf: Maand Indexcijfer april 130 mei 180 juni 160 e lonen bedragen in het jaar 2011 SR 60.000,-. ls basis wordt het gemiddelde maandloon gebruikt. 18 e lonen over de maand juni bedragen SR 8.000,- SR 16.000,- SR 32.000,- SR 96.000,- FSHRIJVINGEN 19 eschouw de volgende beweringen: I e afschrijving per jaar geeft de waardedaling van het productiemiddel in dat desbetreffende jaar aan. II e totale afschrijvingen zijn altijd gelijk aan de aanschaffingsprijs. alleen I juist is. alleen II juist is. I en II beide juist zijn. I en II beide onjuist zijn. Een machine is op 1 januari 2007 aangeschaft voor SR 55.000,-. e jaarlijkse afschrijving geschiedt als volgt: - de eerste 2 jaren 10% van de aanschaffingsprijs; - daarna 20% van de aanschaffingsprijs. Per 31 december 2011 wordt de machine verkocht met een winst van SR 8.280,-. 20 e juiste berekening van de verkoopprijs is: 8.280 + {(100% - 50%) van 55.000} 8.280 + {(100% - 60%) van 55.000} 8.280 + {(100% - 70%) van 55.000} 8.280 + {(100% - 80%) van 55.000} 21 an het eind van het zesde jaar is de boekwaarde van een gebouw SR 60.000,-. an het begin van het zevende jaar vindt er een verbouwing plaats, de kosten hiervan bedragen SR 20.000,-. e levensduur wordt na de verbouwing gesteld op 30 jaar en de restwaarde op SR 5.000,-. Er wordt jaarlijks met gelijke bedragen afgeschreven. Het afschrijvingsbedrag aan het eind van het zevende jaar is SR 2.500,- SR 2.666,67 SR 3.125,- SR 3.333,33
VERZEKERINGEN 22 eschouw de volgende beweringen ten aanzien van verzekeringen: I e poliskosten worden alleen bij het afsluiten van de verzekering betaald. II ij oververzekering is de uitkering nooit groter dan de geleden schade. III e premie wordt uitgedrukt in een percentage (%) of per-mille ( ) van het verzekerde bedrag. alleen I en II juist zijn. alleen I en III juist zijn. alleen II en III juist zijn. I, II en III alle juist zijn. 23 Een partij goederen is verzekerd voor SR 30.000,-. e gezonde waarde is SR 40.000,-. Na een brand wordt de schade berekend en vastgesteld op 62%. e juiste berekening van het bedrag, dat de verzekerde zelf moet betalen om de schade te dekken, is: 62% van 30.000 62% van 40.000 62% van (40.000 30.000) 40.000 (62% van 30.000) 24 Op 8 mei breekt er brand uit in het pakhuis van grossier atjo. e gezonde waarde van de aanwezige partij goederen is SR 95.000,- en het verzekerd bedrag SR 90.000,-. Op 20 mei wordt de schade door een expert vastgesteld. Van de goederen blijkt 35% onbeschadigd te zijn; 55% is geheel verloren gegaan en de rest kan nog verkocht worden voor SR 3.500,-. e schade bedraagt SR 44.000,- SR 46.250,- SR 55.000,- SR 58.250,- KOSTPRIJS HNELR 25 eschouw de volgende beweringen: I e vrachtkosten van een partij goederen worden tot de indirecte kosten gerekend. II e verkoopkosten worden over de nettoverkoopprijs berekend. alleen I juist is. alleen II juist is. I en II beide juist zijn. I en II beide onjuist zijn. 26 Inkoopprijs SR 900,- Indirecte kosten SR 60,- SR 960,- Winst 10% van de inkoopprijs SR 90,- Netto-verkoopprijs SR 1.050,- Verkoopkosten 5% SR ruto-verkoopprijs SR e juiste berekening van de brutowinst is: 5 95 5 100 1.050 + 90 1.050 + 90 + 60 100 1.050 900 95 100 1.050 960 95 27 e nettowinst van een artikel bedraagt SR 2.000,- en dit bedrag is gelijk aan 25% van de factuurprijs. e directe kosten bedragen SR 150,-. e inkoopprijs bedraagt SR 8.000,- SR 8.150,- SR 10.000,- SR 10.150,-
KOSTPRIJS FRIKNT 28 e fabrikant kan de indirecte kosten uitdrukken in procenten van de: I inkoopprijs; II lonen; III materialen; IV totale directe kosten. alleen I, II en III juist zijn. alleen I, II en IV juist zijn. alleen I, III en IV juist zijn. alleen II, III en IV juist zijn. 29 e totale kosten voor het vervaardigen van een keukenkast bedragen SR 5.000,-. e winst is 20% van de kostprijs en de verkoopkosten zijn 5%. e juiste berekening van de verkoopprijs is: 100 100 5.000 95 80 105 100 5.000 100 80 100 120 5.000 95 100 105 120 5.000 100 100 30 Grondstof I SR 5.400,- Grondstof II SR Lonen SR 7.500,- Sociale lasten 20% SR Totale directe kosten SR 15.900,- e prijs van grondstof II bedraagt SR 120,- SR 1.500,- SR 1.920,- SR 2.400,- VERVOLG MULO IV-KNITEN PRIJS PER KM 31 anschaffingsprijs bromfiets SR 2.200,- Restwaarde SR 300,- SR 1.900,- Levensduur 5 jaar Jaarlijkse kosten SR 240,- enzinekosten per km SR 6,- antal verreden km per jaar 7.000 km e juiste berekening van de prijs per km is: {(1.900 + 240) : 7.000} + 6 (2.200 + 240 + 6) : 7.000 {(1.900 : 5 + 240) : 7.000} + 6 {(2.200 : 5 + 240) : 7.000} + 6 MNUURTRIEF 32 Schoonmaakbedrijf usy zoekt naar werknemers. angeboden wordt een: - vijfdaagse werkweek van 8 uur per dag; - uurloon van SR 4,50; - vakantie van 2 weken per jaar. Het jaarloon van een werknemer in dit bedrijf bedraagt SR 9.000,- SR 9.360,- SR 12.600,- SR 13.104,- MHINE-UURTRIEF 33 Welke van de volgende kosten wordt niet opgenomen in het machine-uurtarief? fschrijvingskosten Renteverlies Sociale lasten Stroomverbruik
RENTILITEIT 34 eschouw de volgende beweringen: I e economische rentabiliteit wordt ook wel de rentabiliteit van het totale vermogen genoemd. II Het gewaardeerde loon is de vergoeding voor de eigenaar van het bedrijf. alleen I juist is alleen II juist is. I en II beide juist zijn. I en II beide onjuist zijn. 35 Eigen vermogen SR 650.000,- Vreemd vermogen SR 480.000,- SR 1.130.000,- Rente vreemd vermogen SR 48.000,- Economisch resultaat SR 18.200,- e juiste berekening van de rentabiliteit van het Eigen vermogen is: (18.200 : 6.500) (18.200 : 11.300) {(18.200 + 48.000) : 6.500} {(18.200 + 48.000) : 11.300} 36 Onderstaande grafiek geeft het verloop van de lonen van OVI aan over de jaren 2006 tot en met 2009. 25 20 15 10 SR 100.000,- 5 0 2006 2007 2008 2009 jaren In welke jaren wordt hetzelfde bedrag aan lonen uitbetaald? lleen 2006 en 2007 lleen 2008 en 2009 2006, 2008 en 2009 2007, 2008 en 2009