Taak en invloed gemeenteraad op de Integrale veiligheid 1
Definitie veiligheid Veiligheid is de mate van afwezigheid van potentiële oorzaken van een gevaarlijke situatie of de mate van aanwezigheid van beschermende maatregelen tegen deze potentiële oorzaken. Veiligheid is een relatief begrip, aangezien niets onder alle omstandigheden volledig zonder gevaar is. Kortom: 100 % veiligheid bestaat niet! Wat wordt verstaan onder veiligheid in de gemeente? Betekent dit zonder gevaar leven in de gemeente? Betreft dit zowel de publieke ruimte als privé achter de voordeur? In hoeverre zijn gevaren volledig uit te sluiten of blijft er toch altijd een restrisico bestaan? Allemaal vragen om het begrip veiligheid te kunnen definiëren. 2
VEILIGHEID Sociale Veiligheid mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen persoonlijk leed door misdrijven (criminaliteit), overtredingen en overlast door andere mensen. Fysieke Veiligheid de mate waarin mensen beschermd zijn en zich beschermd voelen tegen persoonlijk leed door ongevallen, bijvoorbeeld in het verkeer of in de industrie, en tegen onheil van nietmenselijke oorsprong, zoals in Nederland vooral overstromingen en stormschade, en soms blikseminslag. 3
Hoe veilig is Leusden eigenlijk? Criminaliteit in Leusden is in 2013 met -15% gedaald t.a.v. 2012 Leusden staat in de AD misdaadmeter op plaats 325 en is daarmee voor 2013 de veiligste gemeente in de regio Stijging waarneembaar in het aantal aangiften van huiselijk geweld en zakkenrollen. Daling in het aantal autokraken, bedrijfsinbraken en meldingen van jongerenoverlast. 4
Bevoegdheden gemeente De burgemeester is wettelijk belast met de handhaving van de openbare orde en veiligheid, art 172 gemeentewet. Indien de politie in een gemeente optreedt ter handhaving van de openbare orde en ter uitvoering van de hulpverleningstaak, staat zij onder gezag van de burgemeester, art 11 politiewet. Daarnaast heeft de gemeente de regierol over de lokale veiligheid. In een in 2011 naar de Tweede Kamer gestuurd wetsvoorstel, krijgt de gemeentelijke regierol een wettelijke basis. Het wetsvoorstel regelt dat de gemeenteraad verplicht een integraal veiligheidsplan moet vaststellen én dat de burgemeester hiervoor verantwoordelijk is. 5
Bevoegdheden gemeente De burgemeester krijgt daarnaast een zorgplicht (een inspanningsverplichting) om de veiligheid te bevorderen. Deze inspanning resulteert in de gemeente Leusden onder andere in preventieve taken op het gebied van Openbare Orde en Veiligheid. Wet Veiligheidsregio s: het college is verantwoordelijk voor de voorbereiding op rampen en crisis. De burgemeester heeft ten tijde van het opperbevel. 6
Taken van de gemeenteraad De gemeenteraad zet veiligheid op de politieke agenda Stelt veiligheidsprioriteiten (kaders) vast en is (mede) betrokken bij het formuleren van de randvoorwaarden en/of middelen die nodig zijn voor een effectief integraal veiligheidsbeleid. De aanpak is een bevoegdheid van het college (uitvoering). Behalve de gemeente hebben inwoners en vele andere organisaties een verantwoordelijkheid met betrekking tot veiligheid en leefbaarheid. 7
Integraal Veiligheidsbeleid Het Integraal Veiligheidsbeleid Leusden bevat de visie en de doelstellingen die er zijn op het gebied van veiligheid voor de komende vier jaar. Het huidige beleid loopt in 2015 af, dus 2014 zal in het teken staan van het ontwikkelen van een nieuwe Integraal Veiligheidsbeleid 2015-2019. In het jaarlijkse Integraal veiligheidsplan worden de doelstellingen uit het beleid uitgewerkt in concrete activiteiten. 8
4 thema s: Veiligheidsthema s Veilige woon- en leefomgeving Bedrijvigheid en veiligheid Jeugd en veiligheid Fysieke veiligheid 9
Veilige woon en leefomgeving Prioriteiten op dit thema zijn: Woninginbraken Autokraken Huiselijk geweld Burgernet Burgernet is een uniek samenwerkingsverband tussen burgers, gemeente en politie om de veiligheid in de woon- en werkomgeving te bevorderen. Bij Burgernet wordt gebruik gemaakt van een telefonisch netwerk van inwoners en medewerkers van bedrijven uit de gemeente. Burgernet is een goed voorbeeld van verbetering van de veiligheid door De samenleving voorop. Ruim 3000 inwoners zijn lid van burgernet (dat is 10,6%) Project Waaks Project Waaks is een project waarbij hondenbezitters de ogen en oren in de wijk zijn voor de politie. Aan hondenbezitters vragen we op te letten tijdens het uitlaten van de hond en de politie te bellen bij verdachte situaties (woninginbraken, vernieling, auto-inbraak). De politie kan door 'Waaks' sneller handelen en dat vergroot de pakkans. Door samenwerking met onze inwoners, krijgen criminelen minder kans om hun slag te slaan in Leusden. 200 honden bezitters zijn lid van project Waaks 10
Bedrijvigheid en veiligheid Prioriteiten op dit thema zijn: Zakkenrollers Winkeldiefstal Geweld (straatroof, overvallen, uitgaansgeweld, geweld tegen werknemers met publieke taak) Keurmerk Veilig Ondernemen Het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) is een succesvolle methode om de criminaliteit en onveiligheid in winkelgebieden aan te pakken. Het doel van KVO is om op basis van samenwerking tussen ondernemers, gemeente, bewoners, jongerenwerk, politie en brandweer bestaande (veiligheid-)problemen in het winkelgebied aan te pakken en hierdoor een veilige omgeving te creëren. Concreet wordt beoogd de schade die het bedrijfsleven lijdt door criminaliteit, sociale onveiligheid en brand terug te dringen. Het KVO wordt in Leusden toegepast in de winkelcentra Biezenkamp, Hamershof en de Zuidhoek. MBO toezichthouders Hamershof en Biezenkamp 11
Prioriteiten op dit thema zijn: Jeugd en veiligheid Overlast en criminaliteit door jeugdgroepen verminderen Vernielingen/vandalisme Jongeren op Straat overleg (JOS overleg) Medio 2010 is de gemeente Leusden gestart met het ontwikkelen van een sluitende aanpak van hinderlijke, overlastgevende en criminele groepen jongeren. Deze ketenaanpak (JOS overleg) is gericht op het bestrijden van ernstige overlast veroorzaakt door groepen jongeren. Basis hiervoor is de shortlistmethode van Beke Ferwerda. Door de inzet van het Jongeren op Straat overleg, het opleggen van een groepsverbod en de Bliksem methode (waarbij jongeren persoonlijk worden uitgenodigd voor een gesprek) wordt beoogd snelle interventies te plegen door de jongeren goed in kaart te brengen en maatwerk te leveren. 12
Fysieke veiligheid Gemeente is primair verantwoordelijk voor fysieke veiligheid Verkeersveiligheid Externe veiligheid Crisisbeheersing en rampenbestrijding Brandveiligheid Veiligheidsregio Utrecht Voorbereiding en uitvoering fysieke veiligheid is op een aantal punten neergelegd bij de veiligheidsregio 13
De Veiligheidsregio (1) Vertegenwoordigers van gemeenten, brandweer, geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio. Politie werkt nauw samen maar maakt hiervan geen onderdeel uit (convenant). Verlengd lokaal bestuur Gemeenschappelijke regeling Gemeenten zijn opdrachtgevers en blijven verantwoordelijk Gemeenten bepalen beleid en begroting 14
De Veiligheidsregio (2) Regionaal Risicoprofiel -> consultatie raad Regionaal Beleidsplan -> consultatie raad Programmabegroting -> consultatie raad Regionaal Crisisplan -> geen consultatie raad (bedrijfsvoering -> hoe doen we dit) 15
Prioriteiten op dit thema zijn: Beleidsplan Veiligheidsregio Risicobeheersing Evenementenbeleid Risicocommunicatie (Brand) veilig leven Zelfredzaamheid en burgerparticipatie Crisisbeheersing Planvorming OTO Gemeentelijke Bevolkingszorg Crisiscommunicatie GHOR Incidentbestrijding (respons) Herijking brandweerorganisatie Informatievoorziening 16
17 einde