De reële economie houdt stand

IAA 2009 IN HANNOVER De reële economie houdt stand De Mercedes Actros werd verkozen tot Truck of the Year 2009. Geen salon of seminarie meer waar het milieu niet in de schijnwerpers staat. Maar vanaf 2009 komen de alternatieven ook echt op de markt. Het was een vreemde beurs Liefhebbers van grote primeurs keerden ontgoocheld naar huis terug, maar de nakende komst van de eerste hybride vrachtwagens luidt een heuse revolutie in. Een en ander vindt plaats in een economische context waarin productierecords worden opgetekend, terwijl iedereen zich afvraagt hoe groot de terugval van de bestellingen in Europa zal zijn. Niet vergeten: de commentaren die wij kregen, dateren... van net voor de eerste tekenen van crisis in de Europese banken. Omdat de voornaamste nieuwigheden al in de maanden voor het salon werden aangekondigd (Renault Magnum, Mercedes Actros, evoluties bij Volvo en MAN), presenteerde de IAA slechts enkele kleine evoluties in de gamma s (zie kaderstuk). Maar het Duitse salon kaderde wel 100% binnen de hot topics van dit ogenblik, zoals de mondialisering, het verminderen van de schadelijke uitlaatgassen en de conjuncturele terugval. Dat de IAA een wereldwijde uitstraling geniet, werd dit jaar opnieuw bevestigd, terwijl op hetzelfde ogenblik de internationale toekomst van Bedrijfsauto RAI in Amsterdam steeds meer ter discussie wordt gesteld. Bij de vrachtwagenconstructeurs is het Turkse BMC al jaren een trouwe exposant, en Daimler Trucks zette zijn wereldwijde aanwezigheid kracht bij met de voorstelling van diverse Mitsubishi s Fuso en Freightliner. Volkswagen plaatste verschillende Braziliaanse voertuigen in de kijker, maar de expansie was vooral Chinees getint. Twee jaar geleden stelde een onbekende constructeur twee wagens tentoon, maar nu palmde FAW, 7e constructeur wereldwijd met 155.000 stuks per jaar, een volledige stand in met op het eerste zicht heel moderne voertuigen. Om niet achterop te blijven, toonde het Japanse Isuzu twee voertuigen uit het F-gamma (12/18 ton), die duidelijk distributeurs in Europa zoeken. Alleen Russen vielen in geen velden te bespeuren. Vermindering van het verbruik Maar het voornaamste thema van de beurs draaide hoofdzakelijk rond de beperking van de schadelijke uitlaatgassen. Voor het eerst zijn de zes constructeurgroepen (binnen de ACEA) trouwens rond een initiatief verenigd: Vision 20-20. Daarmee verbinden de constructeurs zich om het gemiddelde verbruik van hun vrachtwagens tegen 2020 met 20% te verminderen ten opzichte van de eerste generatie Euro 5-motoren (2005). Recente tests van Mercedes-Benz op de omloop van Nardo wezen uit dat een verbruik van 20 liter per 100 km haalbaar is, weliswaar in uitzonderlijke omstandigheden. Naast deze schijnbare goede wil (die door alle merken in koor werd overgenomen), bleek waterstof de grote afwezige in de debatten en presentaties (bovendien verkondigde Andreas Renschler van Daimler Trucks dat we dit niet voor 2020 moeten verwachten). Toch komt ieder merk tegenwoordig op de proppen met heel verschillende voertuigen en manieren van aandrijving. Omdat we een Euro 5-motor nu al niet meer als een groene motor 56 - Truck&Business 208

in hybride vorm De gunstige situatie in de nieuwe markten (niet in de Verenigde Staten) compenseert de mindere bestellingen in Europa. mogen bestempelen, vormen de EEV-motoren het eerste ecologische alternatief op de markt. Alle constructeurs hebben hun model klaar, maar met verschillende technische accenten. DAF stelt een compleet EEV-gamma voor (LF, CF en XF105) met een passieve partikelfilter op basis van zijn Euro 5 SCR-motoren. Iveco haalt het EEV-niveau dan weer voor de Tector- en Cursor-motoren zonder partikelfilter, dankzij een veel betere verbranding. En ook MAN en Scania stellen enkele EEV-dieselkrachtbronnen voor, terwijl Volvo Trucks pas in 2009 EEVversies van haar D13-motor op de markt zal brengen. Op het vlak van de alternatieve brandstoffen biedt enkel Scania zich als een overtuigde aanhanger van biobrandstoffen aan, meer bepaald dan van ethanol. Ook bij Daimler staat dit thema op de agenda (uitsluitend in de vorm van onderzoek naar biobrandstoffen van de tweede generatie, dus zonder impact op de voedselketen). Maar geperst aardgas (CNG) wint wel aan belang. Bij Iveco kan deze brandstof de Eurocargo s vanaf 2009 aandrijven, meer bepaald via de nu al verkrijgbare Daily CNG. Zelfs een prototype van de Stralis CNG werd voorgesteld (Cursor 8-motor met 272 pk). Renault Trucks gebruikt die techniek in diverse gamma s: Midlum, Premium Distribution en Puncher, met drie motorenversies van 230, 250 en 280 pk. Bij Mercedes blijven motoren op gas enkel mogelijk voor de Sprinter (in een GNV-bibrandstof versie van 156 pk) en voor een interessant prototype. In dit geval gaat het immers om een Econic die een motor op gas en een hybride systeem combineert. Hybrides in productie Constructeurs die met de hogerbeschreven technieken nog niet aan NIEUWE TELEMATICADIENSTEN DAF lanceert een nieuw platform, DAF Telematics, met een geïntegreerde boordcomputer, een GPRS-verbinding en een beveiligd internetportaal. Het beheert de informatie over het voertuig, haar positie en een mailingdienst in twee richtingen, maar nog geen beheer van de werkuren van de chauffeur via de digitale tachograaf. Iveco volgt dezelfde weg met de lancering van Blue & Me Fleet, dat gebaseerd is op het Fleetvisor-platform van Qualcomm. Het automatisch downloaden van de tachograafgegevens is voor later voorzien. Ook MAN breidt zijn telematica-aanbod uit: downloaden van de gegevens van de chauffeurskaart en vermelding van de resterende rijtijd tot de volgende pauze. Scania zal (in 2009 en met de nieuwe generatie tachografen) de automatische download van de gegevens van de digitale tachograaf aanbieden, meer bepaald via het Communicator-platform. Truck&Business 208-57

De Chinese constructeur FAW was er voor het eerst bij in Hannover. Mitsubishi Fuso stelde een prototype van een Canter EcoD voor, met hybride aandrijving uiteraard. NIEUWE VEILIGHEIDSSYSTEMEN De DAF CF en XF wordt in juni 2009 (optioneel) uitgerust met een adaptieve snelheidsregelaar (ACC) en een waarschuwingssysteem voor frontale botsingen. DAF stelt een nachtgrendel, de Night Lock, voor om de chauffeurs die in de cabine slapen, te beschermen. Iveco stelt een Stralis Engage prototype voor met verbeteringen in de cabine (waaronder een volledig configureerbaar dashboard door de klant en een speciaal stuur) en diverse veiligheidssystemen: ACC van de tweede generatie, een hulpsysteem om binnen het rijvak te blijven, een hindernissendetector in de bochten en een ESP. Bij MAN wordt een hulpsysteem bij richtingsveranderingen optioneel aangeboden in 2009. Mercedes Bank steunt de aanschaf van pakketten met veiligheidssystemen door een korting op de verzekeringspremie (tot 10%) toe te kennen op de door haar gefinancierde voertuigen. Naast het Driver Alert Support systeem (nu al aanwezig), kondigt Volvo een panoramisch bewakingssysteem van de omgeving van het voertuig aan, dat samen met Toshiba werd ontwikkeld. Dit Overview Surveillance System is momenteel in testfase op de vuilniswagens. de slag zijn gegaan, spreken uiteraard wel over hybride aandrijfmogelijkheden. DAF had al een hybride LF voorgesteld tijdens het voorbije salon van Amsterdam. Sindsdien onderging dit voertuig de laatste testen bij klanten, zodat de officiële lancering voor eind 2009 kan worden aangekondigd. Andere constructeurs die klaar zijn om een hybride in omloop te brengen, zijn Volvo (dat een vuilniswagen voorstelde) en Mitsubishi Fuso, dat in Japan al een groot aantal hybride Canters heeft rijden. Renault Trucks zou hen binnenkort de pas kunnen afsnijden. Het Hybrys truck-concept dat we vorig jaar in Amsterdam te zien kregen, werd immers omgevormd tot een vuilniswagen die in Lyon zal worden getest. Iveco (met een Eurocargo), Nissan (dat een prototype op basis van de Cabstar toonde) en MAN (met een TGL) zitten pas in het stadium van de prototypes die nog naar de testfase moeten overgaan. Eigenlijk stelt enkel Scania nog altijd hetzelfde prototype hybride bus voor, zonder een gelijkaardige ontwikkeling in het vrachtwagengamma aan te kondigen. Binnen een termijn van 1 tot 3 jaar zullen zowat alle merken dus hybride platformwagens voor een stedelijke omgeving met vuilnisomhaling voorop in hun gamma aanbieden. Mercedes gaat intussen nog een stapje verder met een prototype van de Axor bluetec Hybrid, de eerste in het genre voor een langeafstandstrekker. De winst in verbruik is minder spectaculair dan in een stedelijke omgeving (4 tot 10%), maar hij weegt slechts 155 kg meer, zodat er ruim voldoende manoeuvreerruimte overblijft voor het laadvermogen. Deze Axor gebruikt een OM 926-motor van 326 pk (1.300 Nm), een elektrische motor van 44kW (1.420 Nm) en een automatische Powershiftversnellingsbak met 12 gangen. Tot slot vonden we ook enkele uitsluitend elektrisch aangedreven modellen, zoals een nieuw Renault Maxity prototype. Standaardisering van de markt Maar de meeste waarnemers waren nog meer begaan met de huidige situatie van de Europese markt. Een paradoxale situatie, dat wel. Het 58 - Truck&Business 208

EVOLUTIES IN DE GAMMA S einde van een opgaande cyclus, die we in 2007 kenden, in combinatie met een oververhitting van sommige sectoren, zorgde voor een nooit gezien aantal bestellingen in Europa. Dat aantal was zeer hoog, maar verklaarbaar, in enkele belangrijke groeimarkten in Oost-Europa, maar abnormaal hoog in een aantal West-Europese landen. Abnormaal hoog omdat de cijfers gebaseerd waren op twee foute voorspellingen: dat de algemene economische conjunctuur even positief zou blijven als in 2006/2007, en vooral dat de restwaarden zouden standhouden op het niveau van begin vorig jaar. De geleidelijke overgang van de Russische markt naar een markt voor nieuwe voertuigen heeft de tweedehandszeepbel doen uiteenspatten. De lange levertermijnen deden de rest. Vandaag zijn veel voertuigen die 12 tot 15 maanden geleden werden besteld, ofwel overtollig, ofwel te moeilijk om te financieren omwille van de internationale kredietcrisis. Wij zijn de pipeline aan het opkuisen, verklaart Peter Erichreineke (Director Sales & Marketing van Volvo Trucks wordt een van de eerste constructeurs om hybride vrachtwagens in serie te produceren. MAN Nutzfahrzeuge). Bijgevolg blijft de productiecadans momenteel zeer hoog (toch bij DAF) om de bestellingen van vorig jaar te kunnen verwerken, maar niemand weet (of wil het weten) wat morgen ons zal brengen. Wel noteren we nu al belangrijke productiedalingen op het vlak van de trekkers (Schmitz Cargobull bijvoorbeeld is van een drie- naar eenploegenstelsel teruggeschakeld). Bij de bonzen was niemand bereid voorspellingen te maken over het aantal bestellingen voor 2008, en bijgevolg dus al helemaal niet over hun verwachte verkoop in 2009. Maar een daling is onvermijdelijk. Volgens optimisten zou de markt volgend jaar naar het niveau van 2007 terugkeren, volgens pessimisten zelfs naar dat van 2006. Hoe dan ook blijft het een stevige markt. Globaal blijven de basisbeginselen van de markt goed, zodat de constructeurs zich geen zorgen maken. Maar toch horen we overal hetzelfde verhaal: de markt normaliseert zich op een hoog niveau. Er is slechts een onbekende, maar wel een belangrijke: de houding van de banken en leasingmaatschappijen. DAF Een speciale uitvoering van de XF105 om de 80 e verjaardag van het merk te vieren. Een resem details die beter geworden zijn in de cabine van de CF en XF: nieuwe materialen en kleurencombinaties, nieuwe zetels. Nieuwe manuele 12-versnellingsbak ZF Ecosplit, 30 kg lichter, nieuwe Intarder en nieuwe achterbrugverhouding van 2.80:1. Iveco Nieuwe 4x4-versie van de Eurocargo (Iveco heeft dus een compleet gamma met vierwielaandrijving). Nieuwe Stralis Light Weight-trekker (Cursor 8-motor, Eurotronic-automaat en super single banden op de motoras). MAN Lichte stijlevoluties op de TGL/TGM: verbeterde aerodynamica, effen radiatorrooster, nieuwe zetels en betere ergonomie. Nieuwe EcoLion-versie van de TGX, met een combinatie van een nieuw beheer van de persluchtdruk, een nieuwe TipMatic-versnellingsbak en goed bestudeerde uitrustingspacks om volgens MAN een kampioen in doeltreffendheid in de transportsector te zijn. Plus een halve liter brandstofbesparing. Mercedes Van de nieuwe Actros werd een werfversie gemaakt met beter beschermde radiatoren en motoren. Idem voor de achteruitkijkspiegels, Powershift-automaat in optie en V6- (320 tot 476 pk) en V8-motoren (510 tot 598 pk). (Voorstelling in het volgend nummer van Truck & Business) Truck&Business 208-59

EVOLUTIES IN DE GAMMA S Mercedes De Actros SLT, de buitengewone trekker van het gamma, krijgt nu ook de Powershiftbak (met 653 pk en 3000 Nm!) en een hydrodynamische koppeling met pneumatische ondersteuning. Nieuwe vrachtwagen voor extreme situaties: de Zetros met motorkap is bestemd voor militaire of humanitaire toepassingen. Peter Erichreineke stelt vast dat vandaag de financiële problemen en niet de vraag naar vervoer voor een inkrimping van de markt in Centraal-Europa zorgen. De leasemaatschappijen worden er voorzichtiger. Maar wat er ook van zij, de oververhitting van die markten ligt achter ons. Zullen de banken in West-Europa op dezelfde manier reageren indien de wereldwijde kredietcrisis verder uitdeint? Omdat we deze regels in het oog van de storm schrijven, kunnen we ons onmogelijk aan voorspellingen wagen (zie toch de mening van ING over dit onderwerp op de eerste pagina s van dit magazine). Volgens Hubertus Troska (Head of Mercedes-Benz Trucks) kan je de situatie moeilijk voorspellen. Het is duidelijk dat de banken zich momenteel wat strenger opstellen, maar ik voorzie geen grote problemen. En ook al zouden meerdere Europese banken hun kredietverstrekking zwaar verminderen, denk ik nog dat er op korte termijn geen problemen zullen opduiken. Claes Nilsson (Vice President van Volvo Trucks) meent dat ook de factor vertrouwen een rol zou kunnen spelen: De gebeurtenissen van de voorbije weken hebben voor twijfels gezorgd in de transportsector. De DAF LF hybride is bijna klaar om in productie te gaan. Dat merken we vooral bij de kleine en middelgrote vloten. De grote spelers blijven tot nog toe aan hun plannen op middellange en lange termijn vasthouden." Nochtans laat het perverse effect van de levertermijnen in 2007 zich voelen, zoals Ron Bonsen (Director Marketing & Sales bij DAF) uitlegt: Sinds juni voelen we al een vertraging bij de inschrijvingen. Veel klanten die hun voertuigen vorig jaar hadden besteld, wachten vandaag het juiste ogenblik af om die wagens aan hun park toe te voegen. Die situatie kan leiden tot het schrappen van bestellingen of zelfs tot negatieve orderboekjes in extreme gevallen: op de Spaanse markt bijvoorbeeld, die bijzonder zwak scoort door de ineenstorting van de bouw- en infrastructuursector, waren er in augustus soms meer annulaties dan bestellingen! Ver van de onheilsprofeten die voorspellen dat de ineenstorting nog erger zal zijn dan in 1929, hebben de helden van de echte economie in Hannover getoond dat ze het hoofd koel houden. Tekst: Claude Yvens Foto s: Claude Yvens en Julie Widart Nissan Nieuwe ZF gerobotiseerde versnellingsbak voor de Cabstar 150 pk, plus enkele verbeteringen aan het comfort in de cabine. Renault De Midlum krijgt een gerobotiseerde Optitronic-versnellingsbak met 6 gangen, gekoppeld aan motoren met 220, 240 en 280 pk. Scania Enkele aanpassingen in de cabine: betere slaapplaatsen, versterkte pneumatische ophanging, verbeterde vormgeving op het dashboard. Nieuwe standaardfunctie, Launch Control, om de prestaties in moeilijke startsituaties te verbeteren. RAIDS EN WEDSTRIJDEN Renault Trucks zal van maart tot juli 2009 opnieuw een raid van de Noordkaap naar Capetown in Zuid-Afrika organiseren. Doel: aantonen hoe robuust hun trucks zijn. Scania hernieuwt haar Young European Truck Driver-wedstrijd in 2009. Het ambitieuze doel: 50.000 kandidaat-chauffeurs in 50 verschillende landen. 60 - Truck&Business 208