Herstructurering en informatie & consultatie 9 mei 2011 Chris Engels Claeys & Engels 1
Begrip collectief ontslag Niet overal identiek (CAO nr. 10 versus CAO nr. 24 versus KB 9 maart 2006) Aantal werknemers in de onderneming Aantal ontslagen CAO nr. 24 - Renault 20 100 > 9 in een periode van 60 dagen minimum aantal ontslagen in een onderneming (TBE) of een afdeling ervan 100 300 10% > 300 30 geen betrekking op de persoon 2
Case: IBM (Vz. Arbrb. Brussel 14 juli 2005) Bridge To Retirement programma Belgische wetgeving versus EU Richtlijn 98/59: beëindiging van de arbeidsovereenkomst die uitgaat van de werkgever Europese rechtspraak Elke beëindiging die de werknemer niet heeft gewild Niet wanneer op initiatief van de werknemer Directe werking van een Richtlijn / uitspraak in kortgeding 3
Begrip sluiting Definitieve stopzetting van de hoofdactiviteit Vermindering van het personeelsbestand tot minder dan 25% Vergelijkingspunt: laatste vier kwartalen Onderneming (TBE) of afdeling 4
Case Batico: Arbh. Luik 14 november 2007 Batico: aankoop, verhuur, bouw en exploitatie van onroerend goed Ontslag van 25 van de 27 werknemers (bouwvakkers) Sluiting van de onderneming of een afdeling? Hoofdactiviteit Begrip afdeling: cohesie + technische autonomie + afzonderlijke activiteit + afzonderlijke personeelsgroep 5
Informatie & consultatie CAO nr. 9 Artikel 11: fusie, concentratie, overname, sluiting, belangrijke structuurwijziging CAO nr. 24 Bijzondere consultatie bij collectief ontslag Doel: collectief ontslag vermijden / verminderen + gevolgen verzachten Sluitingswet Sectorale CAO s Bij gebrek aan sectorale CAO: artikel 19 KB Sluitingen Informatie bij beslissing tot sluiting Werknemers door aanplakking Ondernemingsraad (of vakbondsafvaardiging) 6
Overzicht van de procedure Beslissing (Raad van Bestuur) mbt intentie Aankondiging van de intentie aan de OR Brief met intentie aan regionale tewerkstellingsdienst Consultatie over intentie Afsluiten van consultatie (in onderling akkoord of eenzijdig) Beslissing (raad van bestuur) mbt collectief ontslag Mededeling aan de OR Brief met beslissing aan de regionale tewerkstellingsdienst Brief aan diverse ministeries (bij sluiting) Aanplakking in onderneming Sperperiode Oprichting tewerkstellingscel Aanvraag erkenning economische & technische redenen Aanvraag brugpensioen aan verlaagde leeftijd 7
Wie consulteren? Ondernemingsraad Vakbondsafvaardiging Personeel of vertegenwoordigers (hoe organiseren?) Preventiecomité (wet van 23 april 2008) 8
Case DHL EUHQ + directe I&C Grootschalige reorganisatie van EUHQ Volgend op eerder collectief ontslag 1j tevoren Procedure directe I&C personeel Groot aantal hooggeschoolde buitenlandse werknemers Start procedure moment voorafgaand vraag oprichting VA 9
CASE DHL 08/06/2009 intentie collectief ontslag aan werknemers 17/06/2009 vakbond + sommige personeelsleden 19/06/2009 LBC, BBTK en ACLVB aanvraag oprichting VA 22/06/2009 namenlijst mogelijke VA meegedeeld 01/07/2009 dagvaarding 03/07/2009 zal verzoek evalueren I&C eenzijdig afgesloten 14/07/2009 oprichting VA betwist VA in oprichting of betwist # VA Nood betrekken secretarissen? 10
Waarover informeren & consulteren? Schriftelijk verslag Redenen van de voorgenomen ontslagen Selectiecriteria Aantal en categorie van de te ontslagen werknemers Aantal en categorie van de in dienst zijnde werknemers Wijze en berekening van eventuele extrawettelijke afvloeiingsuitkeringen Periode tijdens dewelke tot collectief ontslag zal worden overgegaan Sociaal plan? 11
Wanneer consulteren? CAO nr. 9 Voor enige bekendmaking (maar: artikel 3: alvorens de beslissing wordt genomen) CAO nr. 24 wanneer de werkgever voornemens is tot collectief ontslag over te gaan is hij ertoe gehouden vooraf de werknemersvertegenwoordigers in te lichten en hen daarover te raadplegen Intentie versus beslissing 12
Case Continental: Arbh. Luik 30 april 2007 29 januari 2001: pessimistisch over de toekomst 9 februari: fax van holding: intentie tot sluiting 12 februari: inlichting ondernemingsraad 19 februari: werknemers stellen 18 vragen 21 februari: schriftelijk antwoord + PV wettelijke verplichtingen voldaan 28 februari: mededeling aan Forem 26 april: raad van bestuur 25 mei: goedkeuring door algemene vergadering 29 mei: werknemers aanvaarden voorstel sociaal plan 30 mei: CAO 13
Case Continental Geen reële consultatie? Plan al te ver gevorderd: Ces considérations constituent véritablement les motifs mêmes du licenciement collectif, plutôt que les motifs du simple projet de licenciement tels que requis par l article 6, alinéa 4 de la CCT n 24 Bovendien: niet voldoende ernstig 14
Case Fujitsu Siemens Computers EHJ 10 september 2009 triggering event Internationale groep 1 oktober 1999 NL Holding Vestigingen in Kilo (Finland) en Duitsland 7 december 1999 Directie comité moeder : voorstel sluiting Kilo 14 december 1999 RvB volgt voorstel maar geen concrete beslissing Raadpleging tussen 20 december 1999 en 31 januari 2000 RvB beslist 1 februari 2000 sluiting 8 februari 2000 ontslagen 15
Case Fujitsu Siemens Computers Q: wat betekent: overweegt tot collectief ontslag over te gaan Tijdstip strategische beslissingen of wijzigingen in bedrijfsactiviteit die collectief ontslag noodzakelijk maken of Plan opgevat om dergelijke maatregelen te treffen waarvan te verwachten is dat ze tot collectief ontslag zullen nopen 16
Case Fujitsu Siemens Computers Verplichting WG Ook indien beslissing door zeggenschaphebbende onderneming Ook indien niet op de hoogte Te vroeg onnodig/slecht Voor raadpleging relevante factoren bekend Te laat beslissing die collectief ontslag noodzakelijk maakt 17
Case Fujitsu Siemens Computers Kan wachten tot alle nodige info? mag tijdens raadpleging verdere info verstrekken niet noodzakelijk bij opening alle info al beschikbaar 18
Case Fujitsu Siemens Computers Beslissing zonder aanduiding filiaal voor ontslagen? Consultatie door werkgever Dochteronderneming moet bekend zijn 19
Hoe lang, hoe intensief consulteren? Tot alle vragen en suggesties onderzocht en beantwoord zijn Filibusteren Akkoord van iedereen nodig? Niet-naleving kan blijken uit Te weinig vergaderingen, te korte procedure Te weinig voorbereidingstijd voor werknemers Te snel antwoorden 20
Sanctiemechanisme wet Renault Vordering tot reïntegratie Enkel op grond van niet naleving verplichtingen uit de wet Renault Collectieve betwisting: 30 dagen na aanplakking beslissing Individuele betwisting: 30 dagen na ontslag Prejudiciële vraag Arbh. Luik 3 januari 2008 Schadevergoeding 21
Case Versatel: Arbh. Brussel 22 september 2006 Drie werknemers betwisten informatie- en consultatie via brief van hun vakbondssecretaris Collectieve betwisting? Advies Nationale Arbeidsraad (nr. 1301) Memorie van toelichting Vertegenwoordigingsbevoegdheid vakbondssecretaris 22
Case Continental: Arbh. Luik 30 april 2007 Timing: 21 februari 2001:PV wettelijke verplichtingen voldaan 28 februari: brief aan Forem (beslissing) 16 maart: brief van advocaat van 162 (op 190) werknemers Individuele betwisting mogelijk? Sancties wet Renault versus andere sancties (CAO nr. 24) Letterlijke lezing versus bedoeling van de wetgever Richtlijnconforme interpretatie Materiële en morele schadevergoeding 23
Case Mono Car Styling: Arbh. Luik 3 januari 2008 EHJ 16 april 2009 Feiten 27 april 2004: ondernemingsraad: productie voor Volvo loopt ten einde 24 mei: ondernemingsraad: bevestiging 3 juni: CAO Sociaal plan: procedure is nageleefd 8 juni: raad van bestuur beslist ontslagcriteria 9 juni: brief aan VDAB Individuele betwisting mogelijk? Arbrb. Luik: neen, maar wel andere vordering Arbh. Luik: prejudiciële vraag aan Europees Hof van Justitie EHJ 16 juli 2009 24
BELGISCHE EN SUPRANATIONALE CONSULTATIE Transnationale reorganisaties met collectieve ontslagen meerdere landen Coördinatie tussen Belgisch en internationaal/europees niveau (EOR) Is er een voorrangsregel? - start - tijdens procedure - afsluiting 25
BELGISCHE EN SUPRANATIONALE CONSULTATIE START PROCEDURE Wat gevolg van voorwaarde voor enige bekendmaking? OR in België altijd eerst Vóór enige derde EOR = derde Praktische aanpak 26
BELGISCHE EN SUPRANATIONALE CONSULTATIE TIJDENS PROCEDURE EN AFSLUITING Richtlijn EOR 94/45: niets Recast directive CAO n 101, art 45 EOR overeenkomst Indien niets bepaald, moet gelijktijdig kunnen 27
BELGISCHE EN SUPRANATIONALE CONSULTATIE Atijd vóór beslissing Nuttig effect 28
Na de consultatie Beslissing (Raad van Bestuur) Kennisgeving aan ondernemingsraad Brief aan regionale tewerkstellingsdienst Sperperiode van 30 / 60 dagen Onderhandelen sociaal plan 29
Herstructurering Rol advokaat? Opvragen correcte gegevens Tewerkstelling voorgaande kalenderjaar Per onderneming / TBC / afdeling... Beoordeling van alternatieven Collectief ontslag Gespreide ontslagen Voorbereiding Q&A Beoordeling van basispresentatie aan OR Beoordeling interne en externe communicatie Voorbereiding mogelijke rechterlijke tussenkomst Eenzijdig verzoekschrift Onderhandelen? 30
Chris Engels Advokaat-Vennoot Claeys & Engels Vorstlaan 280 1160 Brussel gsm: 0477 35 11 31 telefoon: +32 2 761 47 12 Fax: +32 2 761 46 77 E-mail: chris.engels@claeysengels.be Website: www.claeysengels.be 31