Griffie Commissie Zorg, Welzijn en Cultuur Datum commissievergadering : - DIS-stuknummer : 1572965 Behandelend ambtenaar : J. Duenk/H. Huisjes Directie/bureau : E&M / PMEM Nummer commissiestuk : ZWC-0783 Datum : 25 augustus 2009 Bijlagen : 3 Onderwerp: Motie financiële onderbouwing BCHE2018 Voorstel van GS aan PS: X Ter kennisneming X uitvoerende rol Opmerkingen van het Presidium/Griffie: Griffier van Provinciale Staten, namens deze, ing. J.W.H.M. Dankers Bijlagen: 1. uitgewerkte begroting Plan van Aanpak Programmabureau BCHE2018 2. (deel van de) brief Uitwerking PS-besluiten 7 november 2008 3. motie
Notitie ten behoeve van: Commissie Zorg, Welzijn en Cultuur 1. Inleiding U heeft GS middels een motie opgedragen duidelijkheid te geven over de financiële onderbouwing van BrabantStad Culturele Hoofdstad 2018 (BCHE2018). Ter introductie volgt hier een korte reconstructie van de stappen tot dusver: PS heeft bij de begrotingsbehandeling voor 2009 3 miljoen van de begroting van Dynamisch Brabant toegewezen aan BCHE2018. Deze middelen waren een maand daarvoor echter al door PS toegewezen aan het toen vastgestelde Toptalentenbeleid. Middels de brief Uitwerking PS besluiten 7 november 2008 (09/12/08 met kenmerk 1470524) bent u hierover geïnformeerd. De claim van 3 miljoen is vervolgens naar de Voorjaarsnota verwezen. (Zie bijlage 2 voor de betreffende pagina uit de in totaal 22 pagina s tellende brief.) Voor de besteding van de 3 miljoen heeft in april 2009 de Commissie ZWC met instemming kennis genomen van het Plan van Aanpak Programma BrabantStad Culturele Hoofdstad. Dit plan was goedgekeurd door de Stuurgroep BCHE2018 (wethouders Cultuur en gedeputeerden Cultuur en Economie) en door GS. In dit Plan van Aanpak is afgesproken dat alle 6 BrabantStadpartners elk een eigen bouwsteen toevoegen. In juli 2009 is de Provinciale Bouwsteen goedgekeurd door PS. Het benodigde budget is opgenomen in de voorjaarsnota. Alvorens we in paragraaf 3 antwoord zullen geven op de afzonderlijke vragen uit de motie, zullen we in paragraaf 2 duidelijk maken hoe de onderdelen die eerder aan u zijn voorgelegd zich tot elkaar verhouden. 2. Samen op weg naar 2018 Het Programmabureau BCHE2018 Met de oprichting van het gemeenschappelijke programmabureau in februari 2009 wordt toegewerkt naar de eerste mijlpaal, het indienen van het bidbook in september 2012. Het programmabureau stimuleert de Brabantse sectoren om nu al inhoudelijke projecten uit te voeren ter voorbereiding op een sterk programma in 2018. Dit komt tot stand door het verstrekken van inhoudelijke opdrachten, het organiseren van bijeenkomsten om Brabantse partijen samen te brengen en het produceren van de centrale campagne. Het programmabureau en diens activiteiten worden gefinancierd door Provincie en de steden (zie ook paragraaf 3 beantwoording vraag 2). Op weg naar 2018 zal, te starten in 2011, ieder jaar een specifiek thema krijgen waarbij zichtbare uitvoering tot stand komt. Bij elk thema zal steeds 1 van de 6 BrabantStad-partners het initiatief nemen en in de spotlights staan, maar daarbij maximaal de andere 5 partners betrekken en laten meedelen. Het programmabureau coördineert dit en ondersteunt deze themajaren met een studentenpool en communicatie. Voorbeelden zijn: 2012 Eindhoven Capital of Design, 2013 Provincie Jaar van het culturele ommeland, 2014 Breda Capital of Visual Arts& Heritage en 2016 s-hertogenbosch Jheronimus Bosch 500. De 6 afzonderlijke BrabantStadpartners sluiten aan op het gemeenschappelijke programmabureau met een eigen bouwsteen, waarin o.m. ook deze themajaren zijn opgenomen. De projecten die uit de 6 bouwstenen ontstaan en de projecten die vanuit het programmabureau worden gestimuleerd liggen zodoende direct in elkaars verlengde. 2
Provinciale bouwsteen Over de wijze waarop de provincie haar bouwsteen zal invullen gaat de nota Cultuur schept ruimte. U heeft hierin kunnen lezen dat de provincie vooral zal bijdragen door de niet-stedelijke omgeving bij culturele hoofdstad te betrekken. Zie de beantwoording van vraag 5 van de motie voor de criteria die gelden voor investeringen vanuit de provinciale bouwsteen. De bouwstenen van de steden De 5 steden hebben elk een eigen tempo in het vrijmaken van budget en de hoogte daarvan, maar het is nadrukkelijk de inzet dat de steden vanaf de nieuwe gemeenteakkoorden met een eigen concrete bouwsteen komen. Samen investeren 2007 2011 Eerdere investeringen door provincie en gemeenten in het kader van Samen investeren in BrabantStad vanuit de ambitie culturele hoofdstad zijn met name geïnvesteerd in activiteiten in de steden. Een overzicht van deze investeringen wordt in paragraaf 3 bij de beantwoording van vraag 2 gegeven. 3. In antwoord op de motie Onderstaand zullen we per vraag het antwoord formuleren. 1. PS een hernieuwde financiële onderbouwing van het huidige plan van aanpak te presenteren waarbij de middelen vooral aan uitvoering ten goede komen. Dit punt heeft betrekking op 3 miljoen die PS met het amendement in november 2008 ter beschikking heeft gesteld. Deze gelden worden besteed aan activiteiten uit het Plan van Aanpak van het gemeenschappelijke Programmabureau BCHE2018. Dit plan is besproken in de Commissie ZWC op 3 april 2009. In de bijlage is een geactualiseerde begroting opgenomen met een toelichting op de uitgaven. Uitgangspunten zijn: Het budget wordt voor het grootste deel aan direct productieve activiteiten besteed. Dit zijn zaken die nu al voordeel opleveren voor Brabant. Deze activiteiten zitten in het projectenbudget, maar juist ook bijvoorbeeld in het communicatiebudget omdat daarmee sectoren tot samenwerking en ontwikkeling worden aangezet. Bovendien wordt aan de positieve uitstraling van de regio gebouwd. Een beperkt deel van het budget wordt ingezet voor kantoor en personeelskosten. Het Programmabureau steunt met relatief lagere bedragen (hink) volgens hink-stap-sprong nu de bottum-up projecten in de 1 e fase tot 2012. Dus relatief kleinschalig (bijvoorbeeld vergeleken met subsidiebedragen Samen Investeren), maar zeer wezenlijk voor een goede start. De uitvoering van alle activiteiten wordt steeds gedaan door Brabantse bedrijven en steeds met inzet van top-studenten uit Brabantse opleidingen. De Brabantse studenten blijven door deze bijzondere opdrachten beter aan de Brabantse regio verbonden. De overhead wordt minimaal gehouden en de inspanningen zijn ook duurzaam als de titel niet wordt behaald. Omdat het proces van kandidaatstelling minstens zo belangrijk is als de uitkomst, wordt veel aandacht gegeven aan het activeren en verbinden van partijen en is dat als directe winst te beschouwen. 2. Daarbij een geactualiseerde gespecificeerde weergave van de middelenverdeling tussen provincie en steden. De steden en de provincie dragen gezamenlijk bij aan de begroting van het gemeenschappelijke programmabureau/plan van Aanpak en zullen ieder een bouwsteen aanleveren. Provincie en 3
steden dragen ook bij met Samen Investeren in BrabantStad. Deze investeringen zullen we u daarom ook presenteren. Programmabureau BCH2018 De begroting van het Plan van Aanpak is aan bod gekomen bij de beantwoording van vraag 1. De steden dragen bij met 80.000 per stad aan het Plan van Aanpak (totaal 400.000 ingehouden op beschikking Samen Investeren 2 e tranche) en 100.000 per stad (uit eigen gemeentebegroting) voor de inzet van de eigen cultuurmakelaar. De provincie draagt bij aan het Plan van Aanpak met 3,7 miljoen en aan de eigen cultuurmakelaar met 300.000. Samen Investeren in BrabantStad / BCHE2018 (Dynamisch Brabant) In tabel 1 is uiteen gezet welk bedrag de provincie investeert en welk bedrag door de stad in kwestie. Om u een indruk te geven van de activiteiten die met deze middelen worden gefinancierd wordt in tabel 2 een overzicht gegeven van de activiteiten per stad die met middelen uit Samen investeren gefinancierd worden. Tabel 1 investeringen Samen investeren BCH verdeeld naar stad* en provincie Stad* Provincie Breda 3.515.000 3.545.000 Eindhoven 5.787.000 4.300.000 Helmond** PM 8 miljoen 's-hertogenbosch 1.750.000 2.300.000 Tilburg 3.000.000 2.400.000 *) de investeringen per stad zijn gebaseerd op de oorspronkelijke projectfiches. Momenteel wordt de voortgang van Samen investeren onderzocht. Daaruit zal een actueler beeld naar voren komen. Daarbij wordt ook in beeld gebracht hoe de verdeling is tussen provincie, steden en derden. **) De totale investering in Helmond vereist een toelichting: a) Het bedrag voor Helmond is in tabel 1 een PM-post omdat het op dit moment nog een raming is (maximaal indicatief). Er is nog geen beschikking uit. b) De investeringen in Helmond hebben een ander karakter dan bij de overige steden. Helmond investeert op dit moment niet in festivals en activiteiten, maar ziet met BCH2018 kans om de stedelijke ontwikkeling te stimuleren; industrieel erfgoed / de sluis. De integrale ontwikkelingsplannen maken onderdeel uit van Dynamisch/Mooi/Perspectiefrijk. Het geheel wordt verbonden met BCH2018. Tabel 2 overzicht van de activiteiten per stad Breda Eindhoven AV-Cluster Internationale exposities Graphic Design Museum De Beyerd Festivals beeldcultuur: Breda Photo & Graphic Design Festival Centrum Beeldcultuur Colin Electron Bloos Internationale programmering Chassé Theater Internationaal Filmfestival Breda Verse Waar Dutch Design Week Designhuis Versterking talenten, productie en presentatie 4
Internationale programmering Van Abbe en Muziekcentrum Lichtfestival Glow STRP Festival Licht en kunst aan de A2 s-hertogenbosch Jeroen Bosch 500 Theaterfestival Boulevard Tilburg Tilburg 2011 Culturele Hoofdstad van Nederland Culturele activiteiten spoorzone 3. PS een duidelijk inzicht te geven welke budgettaire controlemiddelen zij heeft over welke financiële posten. Bij de beantwoording van deze vraag onderscheiden we drie financiële lijnen: a) gelden Programmabureau b) gelden provinciale bouwsteen Cultuur schept ruimte c) gelden Samen investeren in BrabantStad - Dynamisch Brabant Over b) kunnen we kort zijn: dat is geheel in lijn met de reguliere wijze waarop Provinciale Staten door GS worden geïnformeerd. Een toelichting bij a en c: ad.a) Controlemiddelen budget programmabureau Het programmabureau werkt aan het Plan van Aanpak ten behoeve van alle 6 BrabantStadpartners, maar valt organisatorisch onder de directie Economie en Mobiliteit van de provincie, zowel in juridische zin als voor de financiële verantwoording. Dat betekent dat voor de uitgaven, de controle en monitoring ervan gewerkt wordt volgens de reguliere procedures van de provincie. Het programmabureau valt onder de bestuurlijke verantwoordelijkheid van de gedeputeerde Economie, zij is de voorzitter van de stuurgroep BCHE2018. De stuurgroep BCHE2018 ziet toe op de koers en uitvoering van het Plan van Aanpak, leden zijn de wethouders cultuur en de gedeputeerde cultuur. Naast de reguliere verantwoording in de provincie-rapportages maakt het programmabureau vanaf het 3 e kwartaal 2009 publieke kwartaalrapportages waarin voortgang en uitgaven inzichtelijk worden gemaakt. Deze rapportages worden ook aan Staten en Raden van BrabantStad beschikbaar gesteld en kunnen daar geagendeerd worden. ad. c) Controlemiddelen t.a.v. Programma Samen Investeren De budgettaire controle van PS op Samen Investeren (als geheel): GS informeren vanaf oktober 2009 halfjaarlijks de Commissie EMG over de stand van zaken van Samen Investeren: In juni middels een bijlage bij de Voorjaarsnota. In oktober worden eventuele majeure afwijkingen gemeld bij de behandeling van de Najaarsbrief. Waarbij zoveel mogelijk wordt aangesloten bij de reguliere P&C-cyclus. Aan de commissie EMG is aangegeven dat het overzicht van de voortgang van de projecten van Samen Investeren wordt geactualiseerd voor de vergadering in september 2009. Daarnaast rapporteren we dan over de stand van zaken van de verdeling van middelen tussen provinciesteden-derden. 4. PS de financiële voorstellen te presenteren gescheiden naar uitvoering en organisatie. Zie bijlage 1 voor de uitgewerkte begroting van het Programmabureau BCH2018. De organisatiekosten van het programmabureau bevatten inhuur van personeel en kantoorhuur (tegen 5
kostprijs bij UIT in Brabant). Het programmabureau heeft een personele bezetting van totaal 4,5 fte, daarvan worden 3 medewerkers uit de bestaande personeelsformatie van directie E&M van de provincie geleverd en zijn 2 medewerkers extern en in deeltijd ingehuurd. Voor de provinciale bouwsteen worden geen middelen geïnvesteerd in organisatie (niet anders dan de fte s van de betrokken ambtenaren). Bij de vaststelling van de provinciale bouwsteen waren de volgende projecten uitvoeringsgereed: Circusfestival Circo Circolo 2010: 500.000 het Vincent van Gogh initiatief: 250.000 per jaar in 2009-2011 Brabant Metropoly 10-up : 150.000 per jaar in 2009 en 2011 Hiervoor is in totaal 1.600.000 beschikbaar. 5. PS indien noodzakelijk aanvullende voorstellen te presenteren. Om in lijn met de ambitie Cultuur schept ruimte meer projecten te kunnen initiëren en uitvoeren, is 3.400.000 opgenomen in bijlage 3 van de Voorjaarsnota op de financiële wensenlijst. Bedoeld voor projecten die vanaf nu worden opgespoord en ontwikkeld door de provinciale cultuurmakelaar die voldoen aan de vier criteria die horen bij de provinciale bouwsteen: 1. past het in een of meer inhoudelijke dragers relatie maakindustrie, R&D en cultuur Design en beeldcultuur Symbiose entertainment, volkscultuur en de kunsten Erfgoed en samenleving 2. is of zijn er een of meer facetten bij betrokken Mozaïekmetropool als overkoepelend beeld Benutten schaal en diversiteit BrabantStad Netwerkstad Familiewaarden Duurzame ontwikkeling Ontwikkelen toptalenten cultuur 3. biedt het invulling aan criteria die opgesteld zijn vanuit Europa; twee belangrijke criteria: de Europese dimensie in de kandidatuur het draagvlak in de eigen samenleving en voor lange termijn een sterkere structurele inbedding van cultuur daarin 4. past het binnen het provinciale werkterrein de groene component uit de visie Mozaïekmetropool betrekken; d.w.z. ontwikkelen / positioneren van de gebieden buiten de steden als factor van belang (kleinere steden en kernen, natuur en landschap) de verbinding tussen niet-stedelijk en stedelijk gebied tot stand brengen meesturen op en versterking van het interstedelijk (cultureel) netwerk. s-hertogenbosch, 25 augustus 2009, Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant. 6