Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Jeffrey Sluyters 08 April 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/46517 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.
Inhoudsopgave VOC Inleiding Taak Werkwijze opgave 1 opgave 2: oprichting van de VOC opgave 3 beroepen bij de voc opgave 4 : specerijen opgave 5 : eerlijke handel opdracht 6 : stelopdracht Bronnen beoordelingspagina docentenpagina Over dit lesmateriaal Pagina 1
VOC vaar mee met de VOC Pagina 2
Inleiding Inleiding Ik neem jullie mee terug in de tijd. We gaan terug naar de tijd van de VOC. Ik laat jullie zien hoe het er vroeger aan toe ging. Je gaat als het ware mee met een schip van de VOC. Overleef je de reis dan zal er een grote beloning op je wachten. Maar er zijn veel risico s onderweg. Deze risico s ga ik jullie niet vertellen, maar dat mogen jullie zelf uitzoeken. Jullie stappen in de voetsporen van Jan Pieterszoon Coen. Een van de grootste Nederlanders van die Tijd. Stap aan boord en ga mee met de VOC! Jan Pieterszoon Coen Pagina 3
Taak De opdracht Jullie gaan onderzoeken wie er allemaal op een VOC schip te vinden zijn. Geef daarbij ook aan welke functie deze personen hebben. Het is heel leuk dat je weet dat er een chirurgijn aan boord was, maar wat doet deze persoon. Verder ga je kijken naar de risico s die een reis naar het Oosten met zich meebrachten. Ten slotte ga je mee met Jan Pieterszoon Coen. Jullie gaan onderzoeken hoe zijn reis naar Indië er uit zag en wat hij in Indië allemaal deed. Was het allemaal wel zo netjes wat hij deed. Hier gaan jullie een mening over vormen. Met de antwoorden op deze vragen maak je een stukje voor in de VOC krant. Het stukje moet minstens 10 regels ( op de computer) of 20 regels ( met de hand) lang zijn. Daarnaast lever je, je blaadje met antwoorden in. Veel succes op jullie reis. p.s. Er staan een aantal handige links. Deze staan bij het kopje bronnen maar ook nog een keer bij de vraag. Vergeet deze niet te gebruiken! Pagina 4
Werkwijze opgave 1 liedje over de VOC kn.nu/ww.034578f (canonliedjes.nl) opgave 2: oprichting van de VOC Oprichting VOC Hoe heette de raadspensionaris die de VOC oprichtte? http://nl.wikipedia.org/wiki/specerijenhandel a. Jan Pieterszoon Coen b. Cornelis de Witt c. Johan van Oldenbarnevelt d. Johan de Witt opgave 3 beroepen bij de voc raadspensionaris beroepen bij de VOC Er moest natuurlijk wel gerwerkt worden op een schip van de VOC. Welke beroepen waren er? Zet deze op alfabetische volgorde neer! Gebruik voor deze vraag het volgende liedje http://www.youtube.com/watch?v=hb5rsdeceem Pagina 5
opgave 4 : specerijen specerijen Zoals je misschien al weet haalde de VOC veel specerijen uit Indie en andere eilanden. Welk specerij komt nou waarvandaan? Vul de goede specerij in. Gebruik daarvoor deze onderstaande link http://nl.wikipedia.org/wiki/specerijenhandel UitKeralahaaldeik UitCeylon,wattegenwoordigSriLankaheet,haaldeik NooimuskaatenFoeliekwamenvan dezelfdeeilanden. Dezeeilandenhetende KruidnagelkwamuittweeeilandjesvandeMolukken.Kies éénvandetwee eilandenwaarjekruidnagelkonkrijgen. Vanheteiland konikkruidnagelkrijgen opgave 5 : eerlijke handel specerijen; nootmuskaat,, kaneel, peper, kruidnagel Filmpje VOC gevaren kn.nu/ww.eef65a8 (schooltv.nl) eerlijke handel? kn.nu/ww.c6e34b4 (schooltv.nl) eerlijke handel Ging die specerijhandel wel helemaal eerlijk? Pagina 6
a. Ja, de VOC betaalde namelijk gewoon netjes de producten met goud en zilver b. Ja, de VOC ruilde de spullen voor rijst en kleding c. Nee, de VOC heeft nooit iets betaald voor de specerijen d. Nee, Jan Pieterszoon Coen heeft veel mensen vermoord om maar aan de specerijen te komen. De VOC heeft nooit op een eerlijke manier de specerijen gekregen e. Ja en nee, in het begin betaalde de VOC netjes de spullen met goud en zilver maar dat werd voor de VOC te duur. Daarom besloten ze om spullen te ruilen, nootmuskaat in ruil voor rijst en kleding. Dit ging mis toen de Banda-eilanden te weinig rijst kregen. Toen heeft Jan Pieterszoon Coen een leger erop afgestuurd en de bevolking bijna uitgemoord. Dus in het begin was de handel wel eerlijk maar later niet meer. perperduur Een pond ( 500gram) peper werd ingekocht voor 10 cent. En verkocht voor 60 cent. Een arbeider verdiende in die tijd ongeveer 15 cent per dag. Hoeveel dagen moest hij dan werken om een pond peper te kopen? Is peper dan goedkoop of duur? Dearbeidermoestvooreenpondpeper dagenwerken. Peperwasduseenspecerij opdracht 6 : stelopdracht Beste Matrozen, Gefeliciteerd, jullie hebben de gevaren getrotseerd en de VOC reis overleeft, hoezee! Als het goed is weten jullie nu wat ik uit het verre Indië haal en wie er allemaal aan boord zijn tijdens deze lange reis. Ik wens jullie alvast veel schrijfplezier toe voor het stukje wat jullie gaan schrijven voor de VOC krant. Met vriendelijke groet, Jan Pieterszoon Coen Gouverneur Generaal der VOC Met de antwoorden op deze vragen maak je een stukje voor in de VOC krant. Het stukje moet minstens 10 regels ( op de computer) of 20 regels ( met de hand) lang zijn. Daarnaast lever je het blaadje met antwoorden in. Pagina 7
Pagina 8
Bronnen Handige links die je kan gebruiken 1. http://nl.wikipedia.org/wiki/jan_pieterszoon_coen 2. http://www.youtube.com/watch?v=hb5rsdeceem (liedje van de VOC) 3. http://www.kb.nl/dossiers/geschiedenis/dossier-voc-1602-1799 4. http://nl.wikipedia.org/wiki/specerijenhandel 5. http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20061219_voc05 ( filmpje over de VOC) 6. http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20061219_voc06 ( voor opdracht 6) Pagina 9
beoordelingspagina Beoordeling hoofdonderwerpen subonderwepen Max. pnt score leerling Grammatica en spelling ( hoofdletters, punten en komma s, werkwoordspelling) 20 stellen opbouw van het verhaal (titel, logische volgorde, alinea s) 20 De antwoorden Zitten de antwoorden van de vragen voldoende in het verhaal. 4/5 antwoorden = 10 pnt 5/6 antwoorden = 15 pnt 7 of meer = 20 pnt meerkeuze opdracht 2 opdracht 5a invulopdrachten opgave 3 en 4 opdracht 5b 20 5 voor een goed antwoord 2.5 punt per goed ingevuld antwoord overleg 20 samenwerken Verantwoordelijkheid Nemen 10 Conflict oplossend 10 totaal 155 0-50 punten = onvoldoende 50-60 punten = 4 60-70 punten = 5 70-80 punten = 6 80-110 punten = 7 110-130 punten = 8 Pagina 10
130-150 punten = 9 150-155 punten = 10 Pagina 11
docentenpagina Titel:...De VOC-reis van Jan Pieterszoon Coen.... Onderwerp:.VOC...... Schooltype:..PO/VO..... Bestemd voor de groepen / klassen:...7/8 leerjaar 1t/m2.... Vakgebied(en):.....geschiedenis.. Uitvoering door (hoeveel) leerlingen:.2..... Tijdsinvestering voor leerling(en):.100 minuten...... Opbrengst:.een artikel...... Extra materialen die nodig zijn:..schrijfblaadjes, atlas..... Naam + mailadres van de webquest-auteur: Jeffrey Sluyters Pagina 12
Antwoorden Oprichting VOC Hoe heette de raadspensionaris die de VOC oprichtte? http://nl.wikipedia.org/wiki/specerijenhandel 1. Jan Pieterszoon Coen 2. Cornelis de Witt 3. Johan van Oldenbarnevelt De felle concurrentie, vooral tussen de Amsterdamse en de Zeeuwse voorcompagnieën, dreigde de winstgevendheid van de expedities te ondermijnen. Op initiatief van de Hollandse landsadvocaat Johan van Oldenbarnevelt werd daarom in 1602 de VOC, de Vereenigde Oostindische Compagnie, opgericht. Deze handelsonderneming kreeg het alleenrecht op de Nederlandse handel met Azië. 4. Johan de Witt beroepen bij de VOC Er moest natuurlijk wel gerwerkt worden op een schip van de VOC. Welke beroepen waren er? Zet deze op alfabetische volgorde neer! Gebruik voor deze vraag het volgende liedje http://www.youtube.com/watch?v=hb5rsdeceem Juist antwoord: Er moest natuurlijk wel gerwerkt worden op een schip van de VOC. Welke beroepen waren er? Zet deze op alfabetische volgorde neer! Gebruik voor deze vraag het volgende liedje http://www.youtube.com/watch?v=hb5rsdeceem chirugijn lichtmatroos Kok predikant kapitein Pagina 13
specerijen Zoals je misschien al weet haalde de VOC veel specerijen uit Indie en andere eilanden. Welk specerij komt nou waarvandaan? Vul de goede specerij in. Gebruik daarvoor deze onderstaande link http://nl.wikipedia.org/wiki/specerijenhandel UitKeralahaaldeik UitCeylon,wattegenwoordigSriLankaheet,haaldeik NooimuskaatenFoeliekwamenvan dezelfdeeilanden. Dezeeilandenhetende KruidnagelkwamuittweeeilandjesvandeMolukken.Kies éénvandetwee eilandenwaarjekruidnagelkonkrijgen. Vanheteiland konikkruidnagelkrijgen Juist antwoord: Zoals je misschien al weet haalde de VOC veel specerijen uit Indie en andere eilanden. Welk specerij komt nou waarvandaan? Vul de goede specerij in. Gebruik daarvoor deze onderstaande link http://nl.wikipedia.org/wiki/specerijenhandel UitKeralahaaldeikpeper UitCeylon,wattegenwoordigSriLankaheet,haaldeikkaneel NooimuskaatenFoeliekwamenvan dezelfdeeilanden. DezeeilandenhetendeBanda eilanden (alternatieven: banda eiland, banda) KruidnagelkwamuittweeeilandjesvandeMolukken.Kies éénvandetwee eilandenwaarjekruidnagelkonkrijgen. VanheteilandTridore (alternatieven: Ternate) konikkruidnagelkrijgen eerlijke handel Ging die specerijhandel wel helemaal eerlijk? 1. Ja, de VOC betaalde namelijk gewoon netjes de producten met goud en zilver 2. Ja, de VOC ruilde de spullen voor rijst en kleding 3. Nee, de VOC heeft nooit iets betaald voor de specerijen 4. Nee, Jan Pieterszoon Coen heeft veel mensen vermoord om maar aan de specerijen te komen. De VOC heeft nooit op een eerlijke manier de specerijen gekregen 5. Ja en nee, in het begin betaalde de VOC netjes de spullen met goud en zilver maar dat werd voor de VOC te duur. Daarom besloten ze om spullen te ruilen, nootmuskaat in ruil voor rijst en kleding. Dit ging mis toen de Banda-eilanden te weinig rijst kregen. Toen heeft Jan Pieterszoon Coen een leger erop afgestuurd en de bevolking bijna uitgemoord. Dus in het begin was de handel wel eerlijk maar later niet meer. perperduur Een pond ( 500gram) peper werd ingekocht voor 10 cent. En verkocht voor 60 cent. Een arbeider Pagina 14
verdiende in die tijd ongeveer 15 cent per dag. Hoeveel dagen moest hij dan werken om een pond peper te kopen? Is peper dan goedkoop of duur? Dearbeidermoestvooreenpondpeper dagenwerken. Peperwasduseenspecerij Juist antwoord: Een pond ( 500gram) peper werd ingekocht voor 10 cent. En verkocht voor 60 cent. Een arbeider verdiende in die tijd ongeveer 15 cent per dag. Hoeveel dagen moest hij dan werken om een pond peper te kopen? Is peper dan goedkoop of duur? Dearbeidermoestvooreenpondpeper 4dagenwerken. Peperwasduseenduurspecerij Pagina 15
Over dit lesmateriaal Colofon Titel:...De VOC-reis van Jan Pieterszoon Coen.... Onderwerp:.VOC...... Schooltype:..PO/VO..... Bestemd voor de groepen / klassen:...7/8 leerjaar 1t/m2.... Vakgebied(en):.....geschiedenis.. Uitvoering door (hoeveel) leerlingen:.2...... Tijdsinvestering voor leerling(en):.100 minuten...... Opbrengst:.een artikel......(wat levert de leerling in of laat hij zien) Leerpunten:....... Extra materialen die nodig zijn:..schrijfblaadjes, atlas..... Naam + mailadres van de webquest-auteur: Jeffrey Sluyters jeffreysluyters@msn.com Auteur Jeffrey Sluyters Laatst gewijzigd 08 April 2014 om 11:10 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Bronnen Bron liedje over de VOC http://www.canonliedjes.nl/luister/voc.html Filmpje VOC gevaren http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20061219_voc05 eerlijke handel? http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20061219_voc06 Type Link Video Video Pagina 16