Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof, plek van cultuur en ontmoeting In deze notitie worden de verbouwingsplannen van de Agnietenhof toegelicht. Het is bedoeld om, na de beeldvormende avond van afgelopen januari, te informeren en een schets te geven van de stand van zaken. Naar verwachting kan er in het voorjaar van 2013 een definitief voorstel volgen. Op dit moment is het van belang om te onderzoeken of er draagvlak is voor de gepresenteerde denkrichting. Achtereenvolgens komen aan de orde: 1. Achtergrond en huidige situatie 2. Gewenste situatie 3. Financiën 4. Planning Achtergrond en huidige situatie De Agnietenhof is gebouwd in 1969. Dat betekent dat het huidige gebouw inmiddels 43 jaar oud is. In 2001 is de uitbreiding met de kleine zaal gerealiseerd, met het theatercafé onder de kleine zaal. Daarmee beschikt de Agnietenhof over twee mooie en goed geoutilleerde theaterzalen. In 2009 is in de kleine zaal Filmtheater Agnietenhof gestart waarmee een substantiële en succesvolle uitbreiding van het aanbod is gerealiseerd. Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof heeft een belangrijke functie voor Tiel en voor een wijde regio. Een goede culturele infrastructuur is van belang voor de aantrekkingskracht van de stad en vormt een belangrijke factor in het streven om een centrumstad te zijn voor het Rivierenland. Tiel kan met recht trots zijn op zijn theater. De Agnietenhof hoort bij de grotere regionale schouwburgen van Nederland en is een plek waar artiesten graag komen spelen. De programmering is breed, divers en van hoog niveau, gekenmerkt door een combinatie van amusement en verdieping. Alle genres komen aan bod, van toneel tot opera en van muziek tot cabaret. De Agnietenhof is ook een gastvrij huis voor voorstellingen van (lokale en regionale) amateurgezelschappen, hetgeen o.a. tot uitdrukking komt in sterk gereduceerde tarieven voor zaalhuur. Daarnaast vindt er jaarlijks een aantal sociaal-culturele en commerciële evenementen plaats. De bezoekersaantallen zijn goed te noemen, zeker in vergelijking met het inwonertal (en ook in landelijk perspectief). Zoals bij vrijwel alle theaters in Nederland, is er sinds 2010 wel een daling opgetreden als gevolg van de economische crisis. In het kader van de evaluatie van de interne verzelfstandiging, die binnenkort volgt, zal dieper ingegaan worden op de cijfers. Al met al kent de Agnietenhof een rijk verleden en een gezond heden. De organisatie staat er goed voor en de exploitatie is op orde. De interne verzelfstandiging (sinds 2009) functioneert naar tevredenheid.
Echter, de accommodatie wordt een steeds groter knelpunt. Naar het theater gaan is meer dan een voorstelling bezoeken. Het gaat om de totale beleving. Voor veel mensen is het een avondje uit. Het theater moet een plek zijn waar het ook voor en na de voorstelling aangenaam vertoeven is, waar het publiek kan genieten, ontmoeten en ontspannen. Een sfeervolle omgeving draagt bij aan de kwaliteit van de belevenis en verleidt de bezoeker tot een langer verblijf in de schouwburg. Met name de publieksruimtes (café, foyers, entree) hebben een gedateerde inrichting en uitstraling. Ook de indeling en logistiek zijn onhandig. Bij de uitbreiding in 2001 was er geen budget om oud en nieuw met elkaar te verbinden. De hal beneden is laag en somber. Ook de bovenfoyer heeft weinig uitstraling. Het theatercafé heeft weliswaar een meer moderne inrichting maar een onhandige indeling en situering. De bar in het café ligt om de hoek en het café ligt buiten de natuurlijke looproute van het publiek. De bezoeker die uit de zaal komt, ziet niet het café maar direct de garderobe en de uitgang waardoor de aandacht gericht wordt op naar huis gaan. Gewenste situatie De plannen richten zich op een verbouwing en herinrichting van de publieksruimtes. Overigens wordt ook onderzocht of een uitbreiding van het aantal stoelen in de grote zaal haalbaar is, door het toevoegen van twee rijen op het balkon (ca. 60 stoelen). Een uitbreiding van de capaciteit kan de mogelijkheden van de programmering vergroten en de Agnietenhof aantrekkelijker maken voor met name de grote namen, c.q. bekende artiesten. Maar zoals gezegd, de focus ligt op de publieksruimtes. Daarbij zijn uit kostenoverwegingen de volgende twee kaderstellende criteria meegegeven aan de architect: - blijf binnen de huidige buitengrenzen van het gebouw - respecteer de belangrijke constructieve elementen en de installatietechnische infrastructuur. Centraal in de plannen staat het realiseren van een grote café/foyerruimte op de begane grond, met een open verbinding naar de ruimtes op de omloop op de eerste verdieping en een open uitstraling naar buiten (het plein). Middels een ingrijpende doorbraak wordt oud en nieuw één geheel en ontstaat er een hoge, uitnodigende ruimte waar het publiek uit de grote en de kleine zaal als vanzelf in terecht komt.
In deze ruimte wordt een grote bar geplaatst. Omdat de zgn. rode trap verdwijnt, zal de toegang naar de kleine zaal gerealiseerd worden via de trap die ook naar de balkons van de grote zaal leidt. In de ruimte van het huidige theatercafé wordt een zaal gerealiseerd voor bijeenkomsten, ontvangsten, presentaties, inleidingen etc. (ook ter vervanging van de huidige bovenfoyer die verdwijnt). Deze zaal wordt toegankelijk via de ingang aan de Agnietenstraat, zodat bij kleinere bijeenkomsten/verhuringen niet het hele gebouw open hoeft. Tevens kan hier een ruimte komen waar gegeten kan worden en komt er een vernieuwde artiestenfoyer. Ook de keuken van de Agnietenhof wordt hier naar toe verplaatst. Grenzend aan de huidige kantoren wordt extra vergaderruimte gerealiseerd, met een open verbinding naar de centrale foyer en de rest van het gebouw. Verwacht wordt dat met deze plannen de Agnietenhof: - voor het publiek een eigentijdse, mooie en uitnodigende plek wordt - zijn positie als belangrijk theater kan vasthouden en verstevigen - als multifunctionele ontmoetingsruimte een centrale plek in de samenleving kan innemen - de centrumfunctie voor een wijde regio kan behouden en uitbouwen - voor de markt van evenementen en verhuringen een meer aantrekkelijke accommodatie wordt. Mochten deze plannen niet haalbaar blijken te zijn, dan zal een beperkte variant ontwikkeld worden. Restyling en herinrichting van de bestaande ruimtes wordt dan het uitgangspunt. Hiermee worden echter belangrijke knelpunten niet opgelost.
Financiën Op dit moment kan er slechts een voorlopige raming gegeven worden van de financiële aspecten van de verbouwing. De bijzondere uitdaging is gelegen in het feit dat de gemeente Tiel geen financiële middelen beschikbaar heeft voor dit project. Binnen dit kader wordt gekeken naar de uitvoerbaarheid van een verbouwing. Volgens opgave van de architect bedraagt het totaal benodigde budget 3,6-3,8 miljoen. Dekking: - vanuit de provincie Gelderland is, in het kader van GSO beleid, 1 miljoen toegezegd. - vanuit de reserves van de Agnietenhof kan ca. 800.000 vrij gemaakt worden. Het gaat hier om de reserve vervangingsinvesteringen. Een aantal vervangingen is de afgelopen jaren uitgesteld, c.q. niet uitgevoerd, in afwachting van een verbouwing. - het streefbedrag uit sponsor- en fondsenwerving wordt vooralsnog gesteld op 300.000-500.000. Volgens geraadpleegde deskundigen is 500.000 wellicht een te ambitieus bedrag in deze economisch moeilijke tijden. - op dit moment worden de mogelijkheden onderzocht om het resterende bedrag (ca. 1,5 miljoen) beschikbaar te krijgen door het afsluiten van een lening via de gemeente Tiel. Deze lening zal dan door de Agnietenhof terug betaald worden middels een jaarlijkse korting op het subsidiebedrag. Een dergelijke korting is verdedigbaar omdat de verbouwing moet leiden tot een kwaliteitsimpuls in de accommodatie en als gevolg daarvan een hogere omzet in met name de horeca. In andere woorden, een gedeelte van de investering dient te worden terug verdiend. Wat betreft de haalbaarheid van deze constructie zal veel afhangen van het gehanteerde rentepercentage.
Planning Gestreefd wordt naar realisatie in 2014. In januari van dit jaar zijn tijdens een beeldvormende avond van de gemeenteraad de plannen en de eerste schetsen van de architect gepresenteerd. Op dit moment worden deze uitgewerkt naar een voorlopig ontwerp. De komende maanden zullen gebruikt worden voor sponsor- en fondsenwerving, wellicht met behulp van een gespecialiseerd bureau. Begin 2013 zal duidelijk moeten zijn of er voldoende financiële middelen beschikbaar zijn. Mocht dit onverhoopt niet het geval zijn, dan zal gekeken moeten worden naar wat wel haalbaar is. De essentie en de grote kracht van de huidige plannen ligt in het realiseren van een mooie centrale café/foyerruimte middels een doorbraak in het gebouw. Deze ingreep is uiteraard van invloed op de kosten. Zonder deze ingreep zal een verbouwing zich beperken tot een herinrichting en restyling van de bestaande ruimtes. Uiteraard zinvol maar dit lost lang niet alle knelpunten op. Volgens de architect kunnen de plannen in 6-8 maanden uitgevoerd worden. Binnenkort starten alweer de eerste werkzaamheden voor de programmering van seizoen 13/14. Voorlopig zullen vanaf mei 2014 geen voorstellingen en evenementen gepland worden zodat per 1 mei 2014 gestart kan worden met de verbouwing. Eind 2014 kan het gebouw dan weer volledig in gebruik genomen worden. Overigens zullen er wellicht ook in de verbouwingsperiode voorstellingen kunnen plaatsvinden door op een creatieve manier tijdelijke café- en foyerruimte te realiseren. De nadruk bij de plannen ligt immers op de publieksruimtes en niet op de beide zalen.