Jaarplan Veiligheid 2015 Gemeente Neder-Betuwe

Jaarplan Veiligheid 2015 Gemeente Neder-Betuwe Veiligheidsbeleid gemeente Neder-Betuwe 2015-2018

Inhoudsopgave 1. Aanleiding... 3 2. Doelstelling... 3 3. Opzet... 3 3.1. Partners... 3 3.2. Werkwijze... 3 3.3. Beschikbare gegevens... 4 3.4. Opzet beschrijving speerpunten... 4 4. Financiën... 4 5. Communicatie... 4 6. Thema Jeugd en Veiligheid... 4 6.1. Aanpak hinderlijke/overlastgevende jeugd)... 5 6.2. Zorg en Veiligheid gaan hand aan hand bij aanpak risicojongeren... 7 6.3. Aanpak verslavingsproblematiek... 8 6.4. Aanpak alcohol... 10 6.5. Halt... 12 7. Thema Bedrijvigheid en Veiligheid... 13 7.1 Keurmerk Veilig Ondernemen (gericht op het bedrijventerrein Bonegraaf in Dodewaard)... 13 7.2 Keurmerk Veilig ondernemen (gericht op bedrijventerrein t Panhuis in Kesteren)... 14 8. Thema Veilige woon- en leefomgeving... 15 8.1. Woninginbraken... 16 9. Veiligheidshuis (veelplegers, jeugdigen en volwassenen). 18 9.2 Huiselijk Geweld (Tijdelijk Huisverbod)... 19 9.3 Nazorg ex-gedtineerden... 20 10. Burgernet... 21 11. Project Oud en Nieuw... 23 12. Vandalisme offensief.25 13. Project Buurtbemiddeling... 26 14. Campagne Voorkom Fietsdiefstal...27 15. Ontwikkelingen rondom het veiligheidsbeleid.... 28 15.1 Nieuwe politie organisatie....28 15.2 Wijkagenten 28 15.3 Nieuwe (bestuurlijke) overlegvormen....29 15.4 Overzicht Veiligheidsplannen.....30 15.5 Overige gemeentelijke taken.. 31 Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 2

1. Aanleiding De Kadernota Veiligheid 2015-2018 is tijdens de raadsvergadering van 5 juni 2014 vastgesteld. Om uitvoering te geven aan de Kadernota Veiligheid wordt jaarlijks een jaarplan opgesteld. Voor u ligt het jaarplan veiligheid 2015. 2. Doelstelling Het Jaarplan Veiligheid is een uitvoeringsplan dat op basis van de in de kadernota veiligheid 2015-2018 genoemde veiligheidsthema s de diverse veiligheidsonderwerpen beschrijft. Per onderwerp wordt aangegeven wat er in 2014 is gedaan en daarnaast wordt aangegeven welke activiteiten worden voortgezet en welke nieuwe activiteiten in 2015 worden ontplooid. Op deze manier geeft de gemeente sturing aan het veiligheidsbeleid en vult zij haar regierol adequaat in. 3. Opzet Binnen de Kadernota Veiligheid 2015-2018 zijn drie veiligheidsthema s benoemd. De drie veiligheidsthema s en de daarbij behorende speerpunten zijn: 1. Thema Jeugd en Veiligheid o Aanpak hinderlijke/overlastgevende jeugdgroepen (d.m.v. handhavingoverleg) o Zorg en Zorg en Veiligheid gaan hand in hand bij aanpak risicojongeren o Aanpak verslavingsproblematiek (preventieve aanpak alle vormen van verslaving) o Preventie- en handhavingsplan alcohol o Halt (aanpak preventie en bestrijding van veelvoorkomende criminaliteit) 2. Thema Bedrijvigheid en Veiligheid o Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO), bedrijventerrein Bonegraaf o Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO), bedrijventerrein t Panhuis 3. Thema veilige woon- en leefomgeving o Woninginbraken o Veiligheidshuis Huiselijk geweld en Tijdelijk Huisverbod Overlastveroorzakers en veelplegers, zowel jeugdigen en volwassenen Nazorg ex-gedetineerden o Burgernet o Project Oud en Nieuw o Vandalisme offensief o Buurtbemiddeling o Campagne Voorkom Fietsdiefstal 3.1 Partners Het jaarplan veiligheid 2015 wordt door de gemeente Neder-Betuwe in samenwerking met haar partners opgesteld en uitgevoerd. Elk veiligheidsthema beschikt over een aparte expertisegroep. 3.2 Werkwijze De samenstelling van de expertisegroepen is gebaseerd op de expertise(deskundigheid) van de betrokken leden per thema. De samenstelling van de expertisegroep (leden) kan per thema verschillen. De expertisegroepen bestaan uit in- en externe uitvoerders die betrokken zijn bij het betreffende thema. Bijvoorbeeld bij de aanpak hinderlijke/overlastgevende jeugd bestaat de expertisegroep uit: de beleidsmedewerker Jeugd en de beleidsmedewerker Openbare Orde en Integrale Veiligheid, de wijkagent van de politie, de interventie- en jongerenwerker (Mozaïek) en straathoekwerk(iriszorg). De leden komen regelmatig bijeen om de voortgang in de uitvoering te bespreken. Er wordt gekeken in hoeverre de doelstellingen worden behaald en of er bijgestuurd moet worden door het initiëren van nieuwe activiteiten. De bijeenkomsten worden voorgezeten door de projectleider van het betreffende thema. Bij alle genoemde veiligheidsonderwerpen is de beleidsmedewerker Openbare Orde Integrale Veiligheid betrokken. De speerpunten worden geëvalueerd aan de hand van cijfers (politiecijfers en andere van belang zijnde rapportages). Het jaarplan is een uitvoeringsplan van de Kadernota Veiligheid 2015-2018. De Kadernota Veiligheid is door de raad vastgesteld. Het jaarplan wordt vastgesteld door het college van B&W en ter informatie naar de gemeenteraad gezonden. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 3

3.3 Beschikbare gegevens Een belangrijke beschikbare objectieve bron waarmee de stand van zaken t.a.v. de speerpunten wordt weergegeven zijn de cijfers van de politie. Door het gebruik van de politiecijfers wordt per speerpunt een objectief beeld geschapen en kunnen cijfers niet alleen met voorgaande jaren worden vergeleken maar ook met andere gemeenten. Door de komst van de nationale politie is een begin gemaakt om een nieuw landelijk model te ontwikkelen met het doel om per speerpunt een duidelijk objectief beeld in cijfers weer te geven. Doordat in de loop der jaren gezocht is naar de juiste wijze van registratie (welk feit wordt waar ondergebracht) is het niet mogelijk om de cijfers(weergave) die voorheen werden gebruikt te vergelijken met de incidentencijfers die in de jaren ervoor zijn gebruikt. In het jaarplan veiligheid 2015 zijn de politiecijfers over de jaren 2012, 2013 en 2014 uit het nieuwe model gebruikt. De cijfers van 2014 geven een overzicht van januari t/m oktober 2014. Door het gebruik van het nieuwe model kan in het jaarplan veiligheid 2016 voor het eerst weer een vergelijking met het jaar ervoor (2015) plaatsvinden. 3.4 Opzet beschrijving speerpunten In de hoofdstukken 6, 7 en 8 worden de diverse speerpunten per veiligheidsthema (kaders) weergegeven. Per speerpunt wordt weergegeven: > Doelstellingen > Aanleiding > Wat is er in 2014 gedaan > Wat gaan wij in 2015 doen 4. Financiën De (veiligheid-)maatregelen worden bekostigd uit de aan verschillende begrotingsprogramma s gekoppelde budgetten, die u kunt vinden in de reguliere begroting. 5. Communicatie Uitgangspunt bij het veiligheidsbeleid is dat veiligheid niet alleen een verantwoordelijkheid is van de gemeente, politie en het openbaar ministerie, maar ook van andere partners en de inwoners van onze gemeente. Dit uitgangspunt heeft belangrijke consequenties voor de communicatie over het veiligheidsbeleid. Immers, een zinvol beleid staat of valt met de betrokkenheid van burgers, instellingen en bedrijfsleven bij de totstandkoming en de uitvoering van het beleid. De gemeente heeft hierbij op lokaal niveau een regierol en fungeert daarom als woordvoerder voor alle partijen. Met de vaststelling van het jaarplan veiligheid 2015 door het college van B&W wordt de uitvoering van het veiligheidsbeleid voor 2015 weergegeven. Om burgers op de hoogte te stellen van het jaarplan worden er gedurende het jaar artikelen op de gemeentepagina en op de website geplaatst. Verder wordt, indien nodig, per activiteit apart gecommuniceerd. 6. Thema Jeugd en Veiligheid Het thema jeugd en veiligheid betreft het voorkomen, beheersen en bestrijden van hinderlijk, overlastgevend en crimineel gedrag van jongeren in de openbare ruimte. Daarnaast is ook expliciet aandacht voor alcoholgebruik en drugsgerelateerde incidenten door jongeren. Binnen het thema jeugd en veiligheid zijn zes speerpunten benoemd t.w.: Aanpak hinderlijke/overlastgevende jeugdgroepen (via handhavingsjeugdoverleg) Aanpak Risico Jongeren zorgkant (Jeugd Preventie Netwerk JPN) Aanpak drugs (preventie) loopt via het gezondheidsbeleid (o.a. Iris in de Buurt/straathoekwerk/wijkagenten) Overlast op de openbare weg (via handhavingsjeugdoverleg). De aanpak richt zich op zaken waarbij de openbare orde ernstig wordt verstoord. Meldingen over verkoop van drugs worden door de politie behandeld. Aanpak alcohol (preventief) loopt via het gezondheidsbeleid. Handhaving via de Drank & Horeca Wet. Halt: De bestrijding van veelvoorkomende lichte criminaliteit loopt via Halt (Halt-straf en preventie op scholen zowel op basis- als voortgezet onderwijs. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 4

6.1. Aanpak hinderlijke/overlastgevende jeugd Doel: Oplossen van de klachten of in elk geval de klachten tot een aanvaardbaar niveau terug brengen. Jeugdoverlast incidenten 2012 2013 t/m okt. 2014 Meldingen van incidenten bij de politie 79 74 65 Meldingen van jeugdoverlast bij de gemeente 32 Aanleiding Binnen de grenzen van de gemeente wonen veel jongeren en met de meesten gaat het goed. Toch wordt regelmatig door inwoners overlast ervaren van jongeren die vaak in groepsvorming, geluidoverlast en vandalisme veroorzaken. Het gedrag van deze jongeren heeft een negatieve uitwerking op het leefgenot en de veiligheidsbeleving van burgers. De jeugdoverlast wordt zowel preventief als repressief aangepakt. Het doel daarbij is de overlast te reduceren (bij voorkeur wegnemen) of het in elk geval tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen. De regie m.b.t. hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugd ligt in handen van de gemeente. Binnen de gemeente is geen criminele jeugdgroep actief. De gemeente Tiel kent wel een criminele groep. In november 2014 is bekend geworden dat er drie jongeren woonachtig in Neder-Betuwe deel uitmaken van de criminele groep in Tiel. De aanpak verloopt via het Veiligheidshuis onder regie van de gemeente Tiel. Wat hebben wij in 2014 gedaan: 1 maal per maand heeft het jeugdoverleg handhaving, onder regie van de gemeente, plaatsgevonden. Daarnaast is tussentijds via de mail/telefoon meerdere malen per week contact onderhouden en direct ingespeeld op een gewijzigde situatie. Van de klachten die bij het jeugdoverleg handhaving binnenkomen is een analyse gemaakt volgens een vast stappenplan. In het jeugdoverleg handhaving is afgesproken wie in gesprek gaat met de jongeren, ouders en de melder van de overlastklacht. Er zijn diverse medewerkers die onder regie van de gemeente gesprekken kunnen voeren t.w. Jongerenwerker: Indien een overlastklacht wordt gemeld en de leeftijd ligt ver onder de 16 jaar. Interventiemedewerker: Als de klacht wordt veroorzaakt door jongeren boven de 16 en/of als de overlast gepaard gaat met intimidatie, lichte vernielingen, of vervuiling. Straathoekwerk (Iriszorg) indien blijkt dat er drank, drugs of andere verslavingsproblematiek aan de orde is (zie 6.3 Aanpak verslavingsproblematiek). Medewerker Jeugdbeleid: indien het gaat om de inrichting van een jongeren ontmoetingsplaats. Alle hierboven genoemde personen zijn in 2014 op diverse locaties ingezet. Inzet interventiewerk: In de praktijk blijkt dat door tussenkomst van de interventiemedewerker de overlastsituatie in alle gevallen rustiger/beheersbaar wordt. De inwoner, vaak melder van jeugdoverlast, voelt zich serieus genomen als deze in een persoonlijk gesprek zijn/haar klacht kan toelichten. Door het persoonlijke contact van de interventiemedewerker met de melder, de jongeren en eventueel hun ouders wordt veel van de ergernis en overlast al weggenomen. De interventiemedewerker signaleert en analyseert wensen, problemen en ambities onder jongeren en brengt jongeren met hulpvragen in contact met hulpverleners. Het contact wordt gestimuleerd en bewaakt. Jongeren zijn opgezocht daar waar ze in hun vrije tijd te vinden zijn, op straat, op de hangplek, pleinen en jeugdsozen. Daar is contact met hen gelegd. Jongeren worden verwezen naar en betrokken bij (de organisatie van) activiteiten, programma s of projecten. Bij het ontbreken van een passend aanbod worden, samen met hen, activiteiten en/of programma s geïnitieerd. Een uitgebreid overzicht van de aanpak op de diverse locaties is vastgelegd in kwartaalrapportages die door de interventiewerker zijn opgesteld. De kwartaalrapportages liggen ter inzage bij de beleidsmedewerker jeugd. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 5

Inzet medewerker Jeugdbeleid 2014 In 2013 heeft het college besloten een 12+plek te realiseren op het grasveld voor het gemeentehuis. Dit besluit is genomen naar aanleiding van de uitkomsten van een jongerenparticipatietraject in Opheusden, waarbij de jeugd aangegeven had behoefte te hebben aan een ontmoetingsplek in de buitenruimte. Omwonenden van de beoogde locatie hebben bezwaar gemaakt tegen de plannen en de raad heeft middels een motie het college verzocht de plannen terug te draaien. Het college heeft gehoor gegeven aan deze motie. Er is (nog) geen nieuwe locatie op het oog. In Dodewaard heeft een groepje jongeren met hun ouders een handtekeningenactie gehouden voor de realisatie van een 12+plek in dit dorp. Zij hebben meer dan 700 handtekeningen aan de gemeente overhandigd. Overeenkomstig het beleid is een traject gestart waarbij de gemeente in samenwerking met de betrokken jongeren en het jongerenwerk op zoek is gegaan naar een geschikte locatie. De keuze is gevallen op de parkeerplaats voor Voetbalvereniging Dodewaard. Vanwege bezwaar van buurtbewoners is realisatie van de plek uitgesteld. De uitkomst van de procedure over het wel of niet realiseren van de 12+ plek zal begin 2015 bekend zijn. Het hekwerk en de ingangen van de speeltuin aan de Plataanstraat in Ochten worden aangepast, om ervaren overlast van omwonenden te beperken. De gemeente heeft meldingen binnen gekregen over jongeren die met scooters de speeltuin betraden en die zich voor de ingang ophielden. De inwoners die tegenover deze ingang wonen, ervoeren hiervan overlast. Door verplaatsing van de ingang naar een zijde waar geen woningen tegenover staan en door het plaatsen van een lage stang, hoopt de gemeente, de ervaren overlast te beperken. Wat gaan wij doen in 2015 De leden van het jeugdoverleg komen 1 x per maand bijeen. Alle meldingen van jeugdoverlast worden in het jeugdoverleg besproken. Vanuit dit overleg zal daar waar nodig de interventiewerker, jongerenwerker en/of de straathoekwerker, de medewerker Jeugdbeleid, de politie en/of overige in- en externe partners worden ingezet. In de praktijk is het vaak een combinatie van meerdere partners die gelijktijdig optrekken. Uiteraard wordt tussentijds ingespeeld op acute problematiek voordoet en waar nodig worden direct acties uitgezet. Indien nodig zal een plan van aanpak m.b.t. hinderlijke/overlastgevende jeugd worden opgesteld. Vernielingen worden, voor zover mogelijk, direct gerepareerd. Racistische leuzen (graffiti) worden direct verwijderd. De gemeente zal aangifte doen indien eigendommen van de gemeente zijn vernield De schade zal, indien mogelijk, op de dader worden verhaald. (vandalisme offensief, zie beschrijving bij project Oud en Nieuw) In 2015 zal in het kader van het speelruimtebeleid de raad een uitspraak doen over het realiseren van jongerenontmoetingsplaatsen (12+plekken) in de openbare ruimte. Hiermee worden de kaders geschetst waarbinnen het beleid uitgevoerd dient te worden. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 6

6.2. Zorg en Veiligheid gaan hand in hand bij aanpak risicojongeren Doel: Het voorkomen van problemen bij jongeren en indien nodig het ondersteunen van deze jongeren. Doelstellingen: Het terugdringen van eerste en tweedelijnszorg en het versterken van de eigen kracht van jongeren Een verschuiving van zware naar lichte zorg Jongeren die onvoldoende eigen kracht of geen of nauwelijks een sociaal netwerk hebben kunnen altijd bij de gemeente terecht voor zorg en ondersteuning. Alle hulpverleners werken met elkaar samen en er is van elke cliënt duidelijk wie de casemanager is. Jeugdzorg meldingen aan het Jeugd Preventie Netwerk 2012 2013 t/m half oktober (aangemeld door diverse partners) 2014 Neder-Betuwe totaal 16 14 18 (drie zaken zijn heropend) Aanleiding: Met de komst van de Jeugdwet, hebben wij als gemeente nog meer de kans om de zorg voor onze kinderen dichtbij en met aandacht voor hun sociale omgeving te organiseren. Uiteindelijk behoren wij kinderen aandacht, veiligheid en geborgenheid te bieden. Zo dicht bij huis mogelijk, zolang de veiligheid dit toestaat. Omdat we al onze kinderen een kans willen bieden op een zorgeloze jeugd. Dit organiseren wij vanuit de Kernpunten en in afstemming met het Veiligheidshuis. Wat hebben wij in 2014 gedaan: Vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) zijn diverse preventieve activiteiten georganiseerd, zoals beschreven in het jaarverslag 2014 van het CJG. De verbinding tussen het casusoverleg Jeugdpreventie Netwerk en de Kernpunten is gelegd. Overdracht van het JPN naar de Kernpunten is uitgesteld tot 2015. Er zijn in 2014 negen JPN-overleggen geweest. De ketenpartners en scholen hebben jongeren aangedragen die (ernstig) probleemgedrag vertonen, en/of jongeren die signaalgedrag vertonen. Er zijn 13 casussen besproken en vijf casussen zijn rechtstreeks doorgeleid naar de Hulpverlening. Alle casussen kregen een casemanager die verantwoordelijk is voor een plan van aanpak (opstellen en monitoren). Alle besproken casussen betreffen meervoudige problematiek, d.w.z. ernstige problemen op meerdere leefgebieden, o.a. verslaving, opvoeding, thuissituaties, psychiatrische stoornis, psychosociale problemen, (vermoedens van) kindermishandeling, schoolverzuim. Het regionale project Jeugdzorg dichtbij dat jeugdzorg zonder indicatie beoogt is aangehaakt bij het JPN. Vanaf de zomer 2014 is gestart met de pilot Save teams. Een SAVE-team biedt: Expertise op het gebied van drang en dwang; de jeugdbescherming in de breedste zin van het woord. consultatie en advies aan professionals in de eerste lijn zoals de gebiedsteams, huisartsen en basisvoorzieningen zoals het onderwijs, de kinderopvang, peuterspeelzalen etc. Participerend consult aan professionals: de SAVE-medewerker gaat dan daadwerkelijk mee naar het gezin en coacht de professional zodanig dat deze zelf verder kan. Een werkwijze volgens een specifieke, vastgelegde methodiek en volgens kwaliteitseisen, gewaarborgd door het normenkader en de Jeugdwet. Een meldpunt (crisis). De toekomstige SAVE-teams gaan nauw samenwerken met het Meldpunt Bijzondere Zorg (en Veiligheidshuis), het Advies Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (AMHK) en de Raad voor de Kinderbescherming. Wat gaan wij in 2015 doen: Het uitbreiden van individuele ondersteuning aan jongeren. Met preventieve activiteiten aansluiten bij vindplaatsen op scholen, jongerensozen en peuterspeelzalen. Het opzetten van maatjesprojecten voor diverse doelgroepen als gezinnen met problemen, individuele jongeren met problemen. De regie en zorg coördinatie voor probleemgezinnen/-jongeren organiseren in de Kernpunten. Het vereenvoudigen van de zorgstructuur als onderdeel van de Kernpunten en hierbij aansluiten op de werkwijze van scholen en Veiligheidshuis. Het inrichten van het onderdeel dwang en drang in de vorm van SAVE teams. Het inrichten van het AMHK en dit aansluiten op bestaande voorzieningen als het Meldpunt Bijzondere Zorg. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 7

6.3. Aanpak verslavingsproblematiek Doelen: Jongeren en volwassenen zoveel mogelijk bewust te maken van de gevaren van alcohol- en drugsgebruik. Inwoners van Neder-Betuwe in een zo vroeg mogelijk stadium hulp bieden achter de voordeur zodat erger wordt voorkomen middels IRIS in de Buurt Drugs/drank overlast Incidenten 2012 2013 t/m oktober 2014 Neder-Betuwe totaal 8 18 16 Aanleiding: Het bestaande programma Preventie Middelengebruik (gebaseerd op het landelijke project De Gezonde School en Genotmiddelen) met het doel, riskant experimenteergedrag met verslavende middelen door leerlingen te voorkomen en terug te dringen heeft niet het gewenste resultaat opgeleverd. Het programma Gezonde School en genotsmiddelen blijkt voor de scholen te arbeidsintensief te zijn, om binnen het onderwijsprogramma op te pakken. Voor een deel had dit te maken met het feit dat IrisZorg de lessen niet zelf verzorgde en daarnaast sloot het aanbod soms ook niet voldoende aan bij de (religieuze) identiteit van de scholen. Een aantal scholen geeft de voorkeur aan Stichting Voorkom omdat zij in het lesprogramma wel rekening houden met de religieuze achtergrond van de school. Een deel van het beschikbare budget bij IrisZorg werd in 2013 aan Stichting Voorkom gegeven zodat zij de lessen op de scholen konden verzorgen. In 2014 is het budget dat voor Stichting Voorkom beschikbaar was aanzienlijk gedaald omdat er een start is gemaakt met de nieuwe preventieve methode die IrisZorg heeft ontwikkeld onder de naam Iris in de Buurt. De kracht van de methode zit hem in het feit dat in een afgebakend gebied gelijktijdig meerdere interventies plaatsvinden. Interventies van IrisZorg richten zich op beïnvloeding van beschikbaarheid van verslavende middelen (alcohol), vroegsignalering (wonen, alcohol, drugs), omgaan met gebruik, kennis over middelen (alcohol en drugs), terugdringen (ongezond) gebruik (alcohol en drugs), snelle toeleiding en intensieve nazorg (wonen, alcohol, drugs). Door deze aanpak wordt de bewustwording van gezond gedrag en verantwoord gebruik (en onthouding op jonge leeftijd) gestimuleerd. Tevens wordt overlast, criminaliteit en zorgconsumptie teruggedrongen. Ook zullen meer mensen als ze dat nodig hebben zich eerder beroepen op lichtere vormen van ondersteuning om hun problematisch gebruik te overwinnen. Alle inwoners van de gemeente Neder-Betuwe kunnen een beroep doen op een Iris in de Buurt adviseur. Een telefonische melding komt binnen bij een centraal punt, en binnen 24 uur wordt contact gezocht, een eerste afspraak gemaakt of zelfs al langs gegaan. De professional komt daarbij achter de voordeur. Er wordt niet alleen hulp geboden aan de persoon met verslavingsproblemen, maar er worden ook indien gewenst hulplijnen uitgezet naar familieleden. Op basis van de resultaten van het afgelopen jaar heeft IrisZorg aan de gemeente aanbevolen deze succesvolle aanpak voort te zetten. Dit betekent wel dat er afstemming moet komen over de financiën. IrisZorg zal dit inzichtelijk maken en aan de gemeente voorleggen. Wat hebben wij in 2014 gedaan: Project Iris in de Buurt Iris in de Buurt is eind augustus 2013 als pilot van start gegaan. Het uitgangspunt van het project is dat er vraaggericht in plaats van aanbodgericht wordt gewerkt.. Opheusden, Dodewaard, Ochten, IJzendoorn en Kesteren hebben, buiten de inzet van straathoekwerk, een eigen Iris in de Buurt adviseur. Dit heeft voor een laagdrempelig aanbod gezorgd. Alle zaken die binnen Iris in de Buurt zijn behandeld zijn geregistreerd en daarbij is ook genoteerd wat het resultaat van de zaak is. Er zijn 20 zaken t/m oktober 2014 in behandeling genomen. 14 Zaken zijn afgerond. 6 zaken zijn nog in behandeling. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 8

Inzet straathoekwerk De straathoekwerker is 3 uur per week werkzaam in de gemeente en is ondergebracht in het preventieteam van de afdeling preventie van IrisZorg. De straathoekwerker heeft op afroep deelgenomen aan het jeugdoverleg handhaving. Er is bijna 2-wekelijks contact geweest met de jongeren uit de gemeente. Er waren over het algemeen bij alle rondes op straat jongeren aanwezig; de aantallen schommelden tussen de 4 en 10 jongeren. De leeftijd verschilde van 11 t/m 23 jaar en jongens waren in de meerderheid ten opzichte van meisjes zo n 80-20%. Buiten de casuïstieken van IRIS in de Buurt zijn er 3 individuele casussen geweest binnen Neder- Betuwe. 2 jongere zijn via het straathoekwerk verwezen naar de polikliniek/jeugdkliniek van Iriszorg. 1 jongeren is opnieuw naar de hulpverlening terug verwezen. De straathoekwerker heeft geen nieuwe trends en ontwikkelingen op het gebied van alcohol, drugs, internet, gamen, gokken gesignaleerd. In Neder-Betuwe is de samenwerking met de jongeren- en interventiemedewerkers van Mozaïek, de wijkagenten en de gemeenten goed en frequent te noemen. De nauwe samenwerking wordt vooral bewerkstelligd door Iris in de Buurt omdat deze aanpak om veel afstemming en advies vraagt. Het project Alcohol en roken, een ander verhaal voor het basisonderwijs wordt afgenomen door basisschool de Hien in Dodewaard. Op deze school is ook een goed bezochte voorlichting gegeven aan ouders van groep 8. In 2014 heeft een drugsincident plaatsgevonden op een voortgezet onderwijsschool en daarbij is de hulp van IrisZorg ingeroepen. Op verzoek van de school heeft IrisZorg toen een gastles verzorgd. In de praktijk is gebleken dat een aantal scholen liever met Stichting Voorkom dan met IrisZorg de verslavingsproblematiek met leerlingen en ouders bespreekbaar wilden maken. In goed overleg tussen beide instanties verzorgt Stichting Voorkom nu de lessen op de diverse scholen. Omdat de nieuwe methode Iris in de Buurt van start is gegaan had Stichting Voorkom minder budget tot haar beschikking. In 2014 heeft Stichting Voorkom 36 (vorig jaar 106) lessen over alcohol, roken en blowen verzorgd. IrisZorg zal eind 2014 financieel inzichtelijk maken wat het betekent als Iris in de Buurt, straathoekwerk en de werkzaamheden die Stichting Voorkom uitvoert in de gemeente Neder-Betuwe worden voortgezet. In november 2014 zal een bespreking plaatsvinden over de voortgang van de werkzaamheden die IrisZorg en Stichting Voorkom voor de gemeente uitvoert. Wat gaan wij in 2015 doen: Begin 2015 zal duidelijk worden op welke wijze Iris in de Buurt, straathoekwerk en Stichting Voorkom de werkzaamheden gaat voorzetten. Ervan uitgaande dat Iris in de Buurt wordt voortgezet zal de gemeente het komend jaar Iris in de Buurt opnieuw onder de aandacht brengen zodat in- en externe partners, waaronder bewoners op de hoogte zijn dat Iris in de Buurt kan worden ingezet/aangeboden. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 9

6.4. Aanpak Alcohol Doel: Het alcoholgebruik onder jongeren te laten afnemen Aanleiding: Per 1 januari 2014 is de Drank- en Horecawet (DHW) opnieuw aangepast. De alcoholgerechtigde leeftijd is verhoogd van 16 naar 18 jaar, dit geldt dan meteen voor de strafbaarstelling van jeugd die alcohol in het bezit hebben in voor publiek toegankelijke ruimten en op openbare plaatsen. Nieuw is ook dat de gemeente voor een periode van 4 jaar een Preventie- en Handhavingsplan alcohol heeft opgesteld. Het plan bevat de hoofdzaken van het beleid betreffende de preventie van alcoholgebruik, met name onder jongeren, en de handhaving van de wet. Wat hebben wij in 2014 gedaan: De afdelingen Samenleving en Vergunningverlening & Handhaving hebben in samenwerking met alcohol-verstrekkers en overige instellingen een Preventie- en Handhavingsplan alcohol gemeente Neder-Betuwe opgesteld. De gemeenteraad heeft voor een periode van 4 jaren dit preventie- en handhavingsplan alcohol vastgesteld. Dit plan is aan de minister overhandigd, gepubliceerd en toegezonden aan alcoholverstrekkers en toezichthouders (incl. politie). Horecaverordening, afd. 8A in APV vastgesteld (schenktijden paracommercie en verbod happy hours) In 2014 is een pilot gestart waarbij door 8 gemeenten regionaal BOA s van de Avri zijn ingehuurd die de toezicht en handhaving DHW hebben uitgevoerd. Presentatie horecaverordening en wijzigingen DHW tijdens bijeenkomst horecabedrijven en paracommerciële instellingen. In het najaar 2014 worden op diverse locaties mysteryshop onderzoeken uitgevoerd, waarop de naleving op leeftijdgrenzen wordt onderzocht. Het resultaat van dit onderzoek wordt teruggelegd aan de bezochte alcoholverstrekkers en wordt tevens uitvoerig bekendgemaakt. Controles gehouden bij alcoholverkooppunten. Tot 1 november zijn er ongeveer 80 (her)controles uitgevoerd (waarvan 12 evenementen). Het resultaat m.b.t. het invullen van bestuurlijke boete en het sanctiebeleid is dat er één bestuurlijke boete is opgelegd en verder ongeveer 20 waarschuwingsbrieven zijn verzonden na gehouden (basis)controles. Bedrijven of instellingen waar geen overtredingen zijn geconstateerd hebben een bedankbrief van de burgemeester ontvangen. In het 3 e kwartaal lag de nadruk op meer uitgebreide leeftijdscontroles (op moment van schrijven staan nog diverse controles in planning). Presentatie naleving leeftijdsgrenzen en info over handhavingsbeleid DHW aan alcoholverkopers Publicaties over alcohol in het Neder-Betuwe Magazine (wetswijzigingen, alcohol en sport, alcoholmatiging). Instructie Verantwoord Alcohol schenken (IVA) is aangeboden aan barvrijwilligers bij verenigingen en stichtingen. Er zijn diverse publicaties in RBC geplaatst over IVA-instructie barvrijwilligers en 18+, afspraak van NIX, alcoholvrije recepten (Drink veilig: alcoholvrij, brochure recepten), Club van Frisse Ouders van start, Kinderen alleen op vakantie? ' afspraken over alcohol etc, over noodzaak en gang van zaken DHW controles in Neder-Betuwe en over het handhavingsbeleid. Ouders van kinderen tussen de 14 t/m 17 jaar zijn middels een brief op de hoogte gebracht van de wetswijziging en de reden daartoe. Folders 'hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen' met begeleidende brief van burgemeester verzonden aan ouders van kinderen in de leeftijd van 10 t/m 14 jaar. Gratis workshop 'happy fris' (alcoholvrije cocktails) aangeboden aan jeugdsozen, sportverenigingen en horecabedrijven. Deze workshop wordt begin 2015 uitgevoerd. Folder 'de afspraak van Nix' in wachtkamers fysio/apotheek/artsen/kernpunten gelegd. Promotiemateriaal (posters en bierviltjes) 18+ gratis beschikbaar gesteld inclusief startbijeenkomst met demo Happy Fris. Tevens mail verstuurd aan verenigingen en stichtingen met voorbeeldtekst ter ondersteuning barvrijwilligers naleven leeftijdsgrens 18 jaar. Meldpunt ingesteld en bekendgemaakt richting ouders voor allerlei zaken rondom horeca en alcoholverkoop (vooralsnog via mailadres alcohol@nederbetuwe.nl) Bijeenkomst voor alcoholverkopers en voor gemeenteraad over uitkomst onderzoek misteryshopping. Verkopers individueel benaderen over uitkomst onderzoek misteryshopping (naar verwachting december 2014) Jaarlijks overleg met reguliere horecabedrijven waarbij met nadruk verzoek tot organiseren alcoholvrije uitgaansavond voor jongeren vanaf 14-16 jaar. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 10

Wat gaan wij in 2015 doen: Uitvoering Preventie- en handhavingsplan Drank- en Horecawet: in samenwerking met GGD en Iriszorg, lessen op voortgezet onderwijs in combinatie met brieven aan ouders. Tevens ludieke acties voorbereiden om jeugd en ouders te bereiken en te informeren (Nix18). Ook toezichthouders vervullen een informatieve rol richting alcoholverkopers en jeugd. In samenwerking met de belastingdienst, brandweer, (vreemdelingen)politie en toezichthouders Drank & Horeca Wet wordt onaangekondigd een integrale horecacontrole uitgevoerd. Gedurende het jaar zal toezicht en handhaving DHW worden uitgevoerd. Evenementenbeleid vaststellen waarin aandacht is voor alcoholmatiging en helderheid over ontheffingen artikel 35 DHW. Dit artikel houdt in dat de burgemeester ten aanzien van het verstrekken van zwak-alcoholhoudende drank op aanvraag ontheffing kan verlenen voor de uitoefening van het horecabedrijf gestelde verbod, bij een in de beschikking aangewezen bijzondere gelegenheid van zeer tijdelijke aard voor een aaneengesloten periode van ten hoogste twaalf dagen, mits de verstrekking geschiedt onder onmiddellijke leiding van een persoon die a. de leeftijd van eenentwintig jaar heeft bereikt en b. niet in enig opzicht van slecht levensgedrag is. De naam van deze persoon staat op de ontheffing vermeld Publicatie Neder-Betuwe magazine/rbc/website paracommerciële instellingen met alcoholvrije cocktails (verslag workshop met foto) Alcoholverstrekkers wijzen op de cursus 'durf te vragen' voor medewerkers die leeftijdscontrole moeten uitvoeren, en de training 'soms moet je nee verkopen'. Publicatie uitgereikte bestuurlijke boete(s). Posters ophangen 'mijn kind gaat naar de brugklas, hoe help ik hem nee zeggen tegen roken en alcohol? Toezicht Drank- en Horecawet krijgt vervolg, verlengde pilot voor een extra jaar via AVRI. Half 2015 bestuurlijk besluit hoe het toezicht voor de komende jaren te waarborgen. Mogelijkheid bezien voor alcoholvrij tentfeest. Jaarlijks overleg reguliere horecabedrijven. Aanschaffen twee id-swipers, een apparaat ter ondersteuning van een goede leeftijdscontrole bij toegang evenementen. Goede voorlichting richting organisatoren evenementen, eisen Drank- en Horecawet en aanbieden id-swipers. Media bij betrekken. Vervolg van artikelen in RBC/Neder-Betuwe magazine. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 11

6.5. Halt Doel: Als rechtspersoon met een wettelijke taak levert Halt kortlopende interventies ter voorkoming, bestrijding en bestraffing van jeugdcriminaliteit. Doel is het terugdringen van jeugdcriminaliteit en zo een bijdrage leveren aan een veilige en leefbare samenleving. Vanuit de expertise van Halt worden interventies op maat geboden. Als verbindende partner tussen het lokaal bestuur, de jeugdstrafrechtketen, de zorgketen en het onderwijs realiseren we normbesef en gedragsbewustzijn bij jongeren en hun ouders. Aanleiding: Ook jongeren in onze gemeente maken zich schuldig aan strafbare feiten. Na aanhouding door de politie kunnen jongeren onder bepaalde voorwaarden worden doorgestuurd naar Halt voor een Halt-straf (12-18 jaar), dit houdt in dat zij een leer en/of werkstraf krijgen opgelegd en dat er afspraken worden gemaakt over de terugbetaling van wat is vernield. Daarnaast ligt de nadruk op het confronteren van de jongere met zijn gedrag en het weer goedmaken door middel van het aanbieden van excuses. Uiteraard is er wel een aantal eisen om in aanmerking te komen voor een Halt-straf. De aanpak is in samenwerking met politie, justitie en gemeenten. Jongeren die in onze gemeente worden aangehouden voor een strafbaar feit worden in onze gemeente tewerkgesteld. Wat hebben wij in 2014 gedaan: Totaal hebben 20(22 in 2013) jongeren een Halt-straf gekregen. De delicten zijn de volgende: 0 (1 in 2013) jongere voor een vuurwerkdelict. 3 (6 in 2013) jongeren voor een diefstal delict. 5 (9 in 2013) jongeren voor een overtreding van de leerplichtwet. 0 (2 in 2013) jongeren voor drugs- of alcoholgerelateerde feiten voor zover strafbaar gesteld in een gemeentelijke verordening. 0 (4 in 2013) voor baldadig en/of overlastgevend gedrag voor zover strafbaar gesteld in een gemeentelijke verordening. 1 ( 0 in 2013) voor Vals ID. 1 (0 in 2013) voor Bedreiging 6 (0n 2013) voor zich op verboden terrein bevinden. 1 (0 in 2013) Lichte vormen van brandstichting. 2 (0 in 2013) voor vernieling. 1 (0 in 2013) voor Openlijke geweldpleging tegen goederen en groepsverband. De jongeren hebben voor bovenstaande feiten Halt-straf gesprekken, leer en/of werkstrafopdracht en het aanbieden van een excuus gekregen. De leer en/of werkopdrachten die zijn opgelegd zijn in de gemeente Neder-Betuwe uitgevoerd. Halt heeft op 14 (in totaal 16 lessen) basisscholen (groep 8) voorlichting gegeven over de gevolgen van criminaliteit, normen en waarden, over groepsdruk, overlast, respect en digipesten. Scholen kunnen zelf uit dit aanbod een onderwerp kiezen. Halt geeft op 14 (in totaal 16 lessen) basisscholen en op 3 voortgezet onderwijsscholen (in totaal 22 lessen), vooraf aan de jaarwisseling, een voorlichtingscampagne aan jongeren over gevaren en overlast van vuurwerk (Project Oud en Nieuw. Halt heeft de Halt-straf alcohol (Boete Of Kanskaart) ingevoerd. De Halt- straf m.b.t alcohol is een vroege interventie voor jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar, die overmatig alcohol gebruiken in de openbare ruimte met ongewenste neveneffecten voor de maatschappij tot gevolg. Jongeren die een delict begaan onder invloed van alcohol, krijgen geen boete, maar een pedagogische maatregel opgelegd via Halt, uitgevoerd door de verslavingszorg. Wat gaan wij in 2015 doen: Halt gaat zich nog meer richten op preventie en de uitvoering van de Halt-straf die bestaat uit verschillende modules t.w.; Afhankelijk van de bevindingen met het startgesprek met jongere en ouders wordt de invulling van de modules bepaald De modules zijn gericht op het aanleren van concrete vaardigheden die crimineel gedrag moeten verminderen en gewenst gedrag bevorderen Ouders worden meer betrokken bij de Halt-straf Meer leerstraffen(pedagogische aanpak) en minder werkstraffen. In de praktijk blijkt dat een leerstraf meer tot gedragsverandering leidt dan het uitvoeren van een werkstraf, vandaar in 2015 de nadruk op leerstraffen Nadruk op excuus; een excuusgesprek met het slachtoffer, de benadeelde, wordt voorbereid Halt gaat op 14 basisscholen (zestien groepen 8 in totaal) voorlichting geven over de gevolgen van criminaliteit, normen en waarden, over groepsdruk, overlast en respect en digipesten. Halt houdt op 14 basisscholen (zestien groep 8), vooraf aan de jaarwisseling, een voorlichtingscampagne aan jongeren over gevaren en overlast van vuurwerk (Project Oud en Nieuw) Halt gaat jaarlijks in overleg met de politie over verwijzingen, signalen uit het werkgebied en samenwerking. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 12

7. Thema Bedrijvigheid en Veiligheid Deze vorm van preventie richt zich op bedrijven die te maken hebben met criminaliteit en vandalisme. Binnen het thema bedrijvigheid en veiligheid is 1 speerpunt benoemd t.w.: Keurmerk Veilig Ondernemen 7.1. Keurmerk Veilig Ondernemen (gericht op het bedrijventerrein Bonegraaf in Dodewaard) Doel: Behoud en waar mogelijk verbeteren van een schoon, heel en veilig bedrijventerrein Bonegraaf te Dodewaard door zowel een preventieve als een repressieve aanpak. Inbraak bedrijventerrein Bonegraaf 2012 2013 t/m okt. 2013 Aangifte inbraken 3 0 Aanleiding: Door de afgelegen ligging van bedrijven op industrieterreinen en het geringe toezicht zijn inbraken in bedrijven regelmatig aan de orde. In Dodewaard hebben ondernemers van het bedrijventerrein Bonegraaf bij de gemeente ondersteuning gevraagd voor de aanpak tegen deze vorm van criminaliteit. Op welke wijze de gemeente ondersteuning heeft geboden wordt hieronder beschreven. Wat hebben wij in 2014 gedaan In november 2007 behaalde bedrijventerrein Bonegraaf te Dodewaard het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Het KVO-B heeft een geldigheidsduur van 2 jaar. Elke 2 jaar kan opnieuw het keurmerk worden aangevraagd. Hiervoor dient een evaluatie plaats te vinden van de afgelopen 2 jaar waarbij tevens een enquête onder ondernemers op het bedrijventerrein wordt gehouden. Op basis van die gegevens wordt een veiligheidsanalyse opgesteld. Daarnaast dient voor de komende 2 jaar een nieuw plan van aanpak te worden opgesteld met daarin een overzicht van te nemen maatregelen, waar in de komende 2 jaar aan gewerkt zal worden. In 2009, 2011 en 2103 hebben we opnieuw het KVO-B ontvangen. In 2014 stonden geen grote veranderingen of ingrepen op het programma. Hoofddoel was het behoud van het behaalde niveau en waar mogelijk verbeteringen te behalen. Organisatorisch zijn er wel enkele veranderingen opgetreden in 2014. De secretaris van de SBBD (Stichting Beveiliging Bedrijventerrein Dodewaard) heeft begin 2014 haar functie neergelegd en de voorzitter medio 2014. Op het moment van schrijven is er geen vervanging vanuit de ondernemersvereniging. De gemeente is hierover in overleg met de ondernemersvereniging. Zonder vertegenwoordiging van de ondernemers in de werkgroep is het niet mogelijk verder uitvoering te geven aan het KVO-B. In het afgelopen jaar is gewerkt aan verschillende maatregelen die geleid hebben tot een verminderde criminaliteit op het bedrijventerrein en een vergroting van het veiligheidsgevoel. Enkele opvallende maatregelen zijn: onderzoeken of de camerabeveiliging kan worden geoptimaliseerd, groenonderhoud, informatieverstrekking naar ondernemers, vergroting van aangiftebereidheid, Wat gaan wij doen in 2015 Ervan uitgaande dat de ondernemers voldoende vertegenwoordigd zullen zijn in de werkgroep: Uitvoering geven aan het plan van aanpak Keurmerk Veilig Ondernemen (2013-2015). Op basis van het plan van aanpak is een maatregelenmatrix opgesteld. De betrokken partners hebben een taak om hier uitvoer aan te geven. Toewerken naar de hercertificering om ervoor te zorgen dat in november 2015 opnieuw het Keurmerk Veilig Ondernemen kan worden aangevraagd. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 13

7.2. Keurmerk Veilig Ondernemen (gericht op het bedrijventerrein t Panhuis in Kesteren) Doel: Terugdringen van het aantal inbraken bij bedrijven op bedrijventerrein t Panhuis door zowel een preventieve als een repressieve aanpak. Inbraak bedrijventerrein t Panhuis Aangifte inbraken 2011 2012 t/m okt. 2013 3 6 5 Aanleiding Bedrijventerrein t Panhuis ondervindt veel last van criminaliteit. Na het succes van het KVO-B op het bedrijventerrein in Dodewaard, hebben de ondernemers op t Panhuis zich verenigd en aangegeven ook KVO-B te willen behalen. Hiervoor hebben ze ondersteuning gevraagd van politie, brandweer en gemeente. Wat hebben wij in 2014 gedaan In oktober 2013 behaalde bedrijventerrein t Panhuis het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). Het Keurmerk heeft een geldigheidsduur van 2 jaar. Elke 2 jaar kan opnieuw het keurmerk worden aangevraagd. Hiervoor dient een evaluatie plaats te vinden van de afgelopen 2 jaar waarbij tevens een enquête onder ondernemers op het bedrijventerrein wordt gehouden. Op basis van die gegevens wordt een veiligheidsanalyse opgesteld. Daarnaast dient voor de komende 2 jaar een nieuw plan van aanpak te worden opgesteld met daarin een overzicht van te nemen maatregelen, waar in de komende 2 jaar aan gewerkt zal worden. In 2014 is gewerkt aan het uitvoeren van het plan van aanpak en de bijbehorende maatregelen. Hierbij wordt samengewerkt met de werkgroep die zich bezighoudt met uitvoering van de revitalisering op t Panhuis. Er is namelijk een overlap van doelen binnen het revitaliseringsproject en het KVO die bijdragen aan o.a. de verbetering van (verkeers)veiligheid, groenonderhoud, bewegwijzering en uitstraling. Enkele opvallende maatregelen zijn: Plaatsen van camera s die aangesloten zijn op de Regionale Toezichtruimte in Nijmegen. Verbeteren verlichting; Groenonderhoud; parkeerproblemen oplossen; informatieverstrekking naar ondernemers; vergroting van aangiftebereidheid; oprichten van een website met belangrijke actuele informatie voor ondernemers Wat gaan wij doen in 2015 Uitvoering geven aan het plan van aanpak Keurmerk Veilig Ondernemen. Nauw samenwerken met de werkgroep revitalisering. Toewerken naar de hercertificering om ervoor te zorgen dat in oktober 2015 opnieuw het Keurmerk Veilig Ondernemen kan worden aangevraagd. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 14

8. Thema Veilige woon- en leefomgeving De woon- en leefomgeving heeft enerzijds betrekking op de fysieke woon- en leefomgeving zoals de fysieke inrichting en indeling van de wijk, de aanwezigheid van voorzieningen, wegen, fietspaden, voetpaden, de kwaliteit van de huizen, kwaliteit en onderhoud van groen, stoepen en wegen, kwaliteit en onderhoud van verlichting, en zwerfvuil en hondenpoep. Anderzijds gaat het om de sociale woon- en leefomgeving, zoals relaties of het ontbreken daarvan tussen mensen die in dezelfde omgeving wonen, betrokkenheid van de mensen bij elkaar en bij het onderhouden van de (fysieke) omgeving en, niet onbelangrijk, gedrag in de openbare ruimte. De veilige woon- en leefomgeving bestaat ook uit objectieve of feitelijke onveiligheid. Bepaalde situaties zijn (objectief) meetbaar of zichtbaar denk hierbij bijvoorbeeld aan onoverzichtelijke kruisingen (fysiek), woninginbraken, autodiefstallen, de aanwezigheid van overlastgevende jeugdgroepen, agressieve buren of daders van huiselijk geweld of seksueel geweld (sociaal). Daarnaast kan er ook sprake zijn van subjectieve of gevoelde onveiligheid. De situatie is feitelijk (nog) niet onveilig maar wordt wel als onveilig ervaren door bijvoorbeeld verloedering van de openbare ruimte (fysiek), geluidsoverlast door burenruzies, aanwezigheid van groepen jongeren, of doordat men elkaar niet kent, men zich alleen voelt en kwetsbaar (sociaal) is. Binnen het thema veilige woon- en leefomgeving zijn zeven speerpunten benoemd t.w. Thema veilige woon- en leefomgeving Woninginbraken Veiligheidshuis Veelplegers, jeugdigen en volwassenen Huiselijk geweld en Tijdelijk Huisverbod Nazorg ex-gedetineerden Burgernet Project Oud en Nieuw Vandalisme offensief Buurtbemiddeling Campagne Voorkom Fietsdiefstal Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 15

8.1. Woninginbraken Doel: Terugdringen aantal woninginbraken door zowel een preventieve als een repressieve aanpak. Woninginbraak (diefstal uit woning) Aangiften 2012 2013 t/m oktober 2014 Neder-Betuwe totaal 220 99 57 Aanleiding Door de stijging van het aantal inbraken in Gelderland-Zuid dringt Politie en het Openbaar Ministerie aan op een aanpak om woninginbraken te reduceren. Dit veiligheidsthema is als prioriteit door het OM, politie en gemeenten in alle veiligheidsplannen opgenomen. Ondanks het feit dat het aantal inbraken in 2014 in Gelderland-Zuid is afgenomen wordt de aanpak onverminderd voortgezet. Wat hebben wij in 2014 gedaan In de Kadernota Veiligheid 2014-2018 Neder-Betuwe en in het jaarplan veiligheid is het terugdringen van het aantal woninginbraken als speerpunt opgenomen. De politie, het OM en de negen gemeenten in district De Waarden hebben de aanpak van woninginbraken als prioriteit in de Veiligheidsstrategie Oost-Nederland 2015-2018, het meerjarenbeleidsplan 2015-2018 van de politie en in het veiligheidsplan District De Waarden opgenomen. Er is uitvoering gegeven aan de regionale aanpak woninginbraken. De hoofddoelstelling van het plan van aanpak is het creëren van bewustwording bij bewoners over de risico s op woninginbraken en het stimuleren van bewoners maatregelen te treffen tegen woninginbraken. De politie heeft een deel van de huidige opsporings- en analysecapaciteit ingezet voor de geconcentreerde aanpak van woninginbraken. Het Openbaar Ministerie heeft prioriteit gegeven aan de gerichte vervolging van verdachten van woninginbraken. Het resultaat hiervan is dat er een speciale officier van justitie beschikbaar is om deze onderzoeken te doen. Particulieren die nieuwbouw en of verbouwingen plegen zijn verplicht om op basis van het bouwbesluit de woning te bouwen of te verbouwen. Bij het verlenen van de vergunning wordt geadviseerd de woning zo te bouwen dat een certificaat KVW kan worden afgegeven. Informatie hierover wordt bij de bouwbalie meegegeven. Bij alle nieuwbouwprojecten krijgen de projectontwikkelaars van de gemeente de opdracht mee om volgens het keurmerk Veilig Wonen te bouwen. De woningbouwcorporatie is gestimuleerd om hun woningvoorraad op het niveau van het Keurmerk Veilig Wonen te brengen. Door de SWB is bij de gemeente een vergunning aangevraagd om circa 174 woningen in de Bomenbuurt in Ochten te renoveren. Het betreft renovatie van o.a. de voorgevels, deuren/hang- en sluitwerk. Het gevolg hiervan zal zijn dat de woningen beter bestand zijn tegen inbraak. Burgerparticipatie door inzet project Waaks. Door deelname aan Waaks wordt de informatiepositie van burgers verbeterd met als doel hen een signalerende rol te geven in het voorkomen van woninginbraken en het verhogen van de (heterdaad) pakkans van woninginbrekers. Circa 250 inwoners hebben zich aangemeld bij Waaks. Bij de politie zijn enkele meldingen van deelnemers van Waaks binnengekomen. Het streven van de politie is dat zij altijd een terugkoppeling geven aan melder. Niet in alle gevallen is dit gelukt waardoor het lastiger wordt om het vertrouwen van deelnemers in de politie goed te houden. De gemeente zal bij de politie erop aan blijven dringen dat zij melders altijd een terugkoppeling geven. Alle deelnemers aan Waaks hebben een brief ontvangen waarin uitleg wordt gegeven over het verloop van het project Waaks. Deelnemers zijn tevens bedankt voor hun deelname aan Waaks en worden verzocht om verdachte zaken te blijven melden. Ook is in de brief aangegeven dat als er onduidelijkheden zijn wat er met hun melding is gedaan dat zij altijd navraag bij de politie of de gemeente kunnen doen. Omdat sinds de start van Waaks slechts enkele meldingen bij de politie zijn binnengekomen en dat blijkt dat de meldingen niet hebben geleid tot aanhouding van daders heeft Waaks tot op heden niet het gewenste resultaat opgeleverd. Dit neemt niet weg dat inwoners zich via de gemeentelijke website zich nog steeds kunnen aanmelden. Elke melding die een inwoner maakt draagt toch bij aan het gezamenlijk bestrijden van criminaliteit. Omdat de opkomst bij de speciaal georganiseerde inbraak preventie avonden (aanbodgericht) in sommige dorpen bijzonder laag was en het aantal inbraken in Neder-Betuwe sterk is afgenomen is besloten in 2014 geen inbraakpreventieavonden te organiseren. De gemeentelijke organisatie ontwikkelt zich van aanbodgericht naar vraaggericht. Als inwoners een verzoek indienen om met de gemeente in gesprek te gaan over de onveiligheid die zij in hun directe woonomgeving ervaren dan zal de gemeente het initiatief nemen om de betrokken bewoners uit te nodigen. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 16

Burgernet is ingezet met het verzoek uit te kijken naar mogelijke daders. Door burgernet worden vanaf mei 2014 ook alerteringsbrieven (mails) verstuurd. Burgernet deelnemers (omwonenden waar een inbraak is gepleegd) ontvangen een bericht met daarin de aankondiging dat er in de nabijheid is ingebroken. Tevens staan hier ook inbraakpreventie tips en een verwijzing naar de website van de politie in. Daarnaast heeft de gemeente elke maand in de RBC een overzicht geplaatst van de inbraken die hebben plaatsgevonden. Bij dit bericht plaatst de gemeente ook inbraakpreventie tips en een verwijzing naar de gemeentelijke website. In november 2014 wordt in de RBC een speciale uitgave van 4 pagina s met het onderwerp maak het inbrekers niet te makkelijk geplaatst. Hierbij wordt aandacht gevraagd voor diverse veiligheidsonderwerpen waaronder Waaks, Burgernet, Keurmerk Veilig Wonen, registreren van kostbare bezittingen en preventietips om woninginbraken te voorkomen. Bij elk veiligheidsonderwerp wordt een verwijzing naar onze gemeentelijke- en andere websites geplaatst waar de veiligheidsonderwerpen breder worden belicht. De hierboven beschreven acties sluiten aan bij de landelijke campagne van het ministerie van Veiligheid en Justitie die in november van start gaat. Deze campagne Maak het inbrekers niet te gemakkelijk wordt gelanceerd met radio- en tv reclames. Wat gaan wij doen in 2015 Uitvoering geven aan de regionaal opgestelde preventiematrix waaronder het bevorderen van deelname Burgernet, Waaks, onder de aandacht brengen van preventietips zowel fysiek als gedrag. Om deze zaken onder de aandacht van de inwoners te brengen wordt gebruik gemaakt van de gemeentelijke website, magazine Neder-Betuwe en de RBC. Soms wordt ervoor gekozen om een huis aan huis mailing te verzorgen. Inspelen op vragen en/of initiatieven van inwoners zodat burgerparticipatie kan worden gestimuleerd. Het uitbrengen van een veiligheidskrant Neder-Betuwe. Alertering per mail wordt door Burgernet uitgevoerd. Daarnaast verschijnt 1x per maand in de RBC een overzicht van het aantal inbraken en daarbij de verwijzing naar de gemeentelijke website waar inwoners extra informatie (tips) kunnen vinden over het voorkomen van inbraken. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 17

9. Veiligheidshuis Doel: Het Veiligheidshuis levert een bijdrage om de criminaliteit en overlast te reduceren en de recidive terug te dringen. Behandelde zaken (cijfers) 2013 t/m oktober 2014 Top-X (risico) jeugd 2 0 Top-X Huiselijk Geweld 1 Top-X Volwassenen 0 1 Top-X Nazorg (ex-gedetineerden) 0 0 Criminele Jeugdgroepen 0 0 Halt Toepassingen 24 20 Huiselijk Geweld aantal aanmeldingen 45 31 Recidive Huiselijk geweld 14 5 Huisverboden 1 1 RIHG, geen huisverbod 0 1 Ex-gedetineerden (waarvan 3 nieuwe melding) 17 14 Slachtofferhulp intake totaal 245 158 Aanleiding: In het Veiligheidshuis werken instanties op één locatie samen aan opsporing, vervolging, (voorbereiding van) berechting en hulpverlening. Het doel van de samenwerking is het terugdringen van overlast, huiselijk geweld en criminaliteit. De ketenpartners signaleren problemen, bedenken oplossingen en voeren die samen uit. Werkprocessen worden op elkaar afgestemd, zodat strafrecht en zorg elkaar aanvullen. Ingezet wordt op gedragsverandering, vermindering risico recidive en verbetering van de kwaliteit van leven van de delinquent. Het Veiligheidshuis Tiel werkte met zgn. kamers. Deze kamers waren: Kamer Veelplegers, Kamer Jeugd, Kamer Huiselijk geweld, Kamer Nazorg ex-gedetineerden. In deze kamers werden de cliënten besproken en met elkaar werd een plan van aanpak afgesproken. In een Landelijk Kader Veiligheidshuizen is aangegeven dat geleidelijk een meervoudige/complexe TOP-X benadering de plaats inneemt van de huidige doelgroepbenadering. In het Veiligheidshuis Tiel heeft in 2014 een ombuiging plaatsgevonden van doelgroepbenadering naar een Top-X benadering van complexe zaken per gemeente, die een multidisciplinaire aanpak van zowel Zorg- als Justitiepartijen vragen. Wat hebben wij in 2014 gedaan: De gemeenteraad heeft 5 juni 2014 besloten de deelname aan het Veiligheidshuis voort te zetten. Ombuiging van doelgroepenbenadering naar Top-X heeft plaatsgevonden. Wekelijks hebben de screeningsoverleggen huiselijk geweld plaatsgevonden, Maandelijks hebben de top-x en signaleringsoverleggen voor de nazorg ex-gedetineerden, jeugd en volwassenen in het Veiligheidshuis plaatsgevonden. 9.1 Jeugd Het Jeugd Overleg Risicojongeren (JOR) is per januari 2014 overgegaan naar de Top-X. Er zijn geen risicojongeren uit Neder-Betuwe op de Top-X geplaatst. Het Justitieel Casus Overleg (JCO) is komen te vervallen en is naar ZSM gegaan. ZSM staat voor: Zo Spoedig Mogelijk. ZSM is ingericht met de zogenaamde ZSM-selectietafels in een ruimte op het politiebureau in Deventer voor het werkgebied Oost Nederland. De politie, OM, Reclassering, Slachtofferhulp en ook de Raad voor de Kinderbescherming zijn vertegenwoordigd. Grofweg is de opzet, dat relevante Justitiepartners iedere kalenderdag tussen 08.00 en 22.00 uur fysiek beschikbaar zijn om in samenspraak Zo Spoedig Mogelijk te beslissen over de richting van een op te starten opsporing/vervolgingsproces na iedere aanhouding. Indien nodig vindt afstemming plaats met het Veiligheidshuis. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 18

9.2 Huiselijk Geweld Het Meldpunt Bijzondere Zorg (MBZ) levert een ketenregisseur huiselijk geweld aan het Veiligheidshuis Rivierenland. Het doel van de aanpak huiselijk geweld is het terugdringen van het aantal geweldsmisdrijven in huiselijke kring door zowel een preventieve, inzetten zorg als een repressieve aanpak. In het Veiligheidshuis zijn/worden alle huiselijk geweld meldingen wekelijks gescreend en door de ketenregisseur (MBZ) uitgezet naar een zorg- of straftraject (Top-X). De coördinatie m.b.t Huiselijk geweld zaken verloopt in alle gevallen via de ketenregisseur huiselijk geweld (MBZ). Er worden geen huiselijk geweld zaken overgedragen naar de gemeente (kernpunten). Het spreekt voor zich dat samenwerking tussen de ketenregisseur HG en de gemeente (kernpunten) plaatsvindt. Het Veiligheidshuis heeft voor Neder-Betuwe t/m oktober 31 zaken gescreend. Het Veiligheidshuis registreert waar de zaak wordt ondergebracht en houdt toezicht op de uitvoering van het plan van aanpak dat door de zorgpartner is opgesteld. Er is 1 meervoudige complex huiselijk geweld Top-X zaak voor Neder-Betuwe behandeld. 14 nieuwe huiselijk geweldzaken zijn door het Meldpunt Bijzondere Zorg behandeld voor de gemeente Neder-Betuwe. Bij 1 van deze zaken is een Tijdelijk Huisverbod opgelegd. Huiselijk Geweld zaken waar kinderen bij betrokken zijn, zijn gelijk doorgezet naar Bureau Jeugd Zorg. Het MBZ nodigt standaard alle daders en slachtoffers uit voor gesprek, indien hier geen gehoor aan wordt gegeven worden cliënten thuis bezocht, net zolang totdat cliënten worden gesproken. Van de 14 huiselijk geweld-meldingen (waaronder 1 een Tijdelijk Huisverbod) zijn nog 2 meldingen actief in behandeling bij het MBZ. 10 van de meldingen zijn afgesloten en 2 meldingen staan op een evaluatie moment. Geen van deze meldingen zijn ondergebracht bij het Interventieteam/MBZ. * toelichting: het Interventieteam is een onderdeel van het Meldpunt Bijzondere Zorg. Dit team is er speciaal voor de moeilijk bereikbare (zorgmijdende) cliënten waarin meer tijd en energie gestoken moet worden en voor cliënten bij wie ongewenst gedrag en/of overlast blijft bestaan. Overige zaken die bij het MBZ zijn binnengekomen en behandeld. In de eerste helft van 2014 zijn tevens 12 meldingen bijzondere zorg binnen gekomen bij het MBZ, 2 betroffen advies en consultatie. Van de andere 10 meldingen is er 1 doorgezet naar het interventie team, 6 meldingen zijn afgesloten en 2 meldingen zijn nog actief. 1 melding staat op een evaluatie moment. Daarnaast is er 1 melding bij het team Psychosociale Hulpverlening bij Incidenten (PSHI) binnen gekomen, deze is nog actief. 9.3 Nazorg ex-gedetineerden Vanaf 2014 worden vanuit het Rijk geen gelden meer beschikbaar gesteld voor de nazorg exgedetineerden. Doordat de negen deelnemende gemeenten aan het Veiligheidshuis een hogere bijdrage betalen is o.a. de gecoördineerde aanpak nazorg (ex)-gedetineerden behouden. Er wordt (vanuit de ketenregie Nazorg) gewerkt met een zogenaamd stoplicht -model, afhankelijk van het aantal leefgebieden waar interventie gewenst is. Indien nodig, kan een casus worden opgeschaald richting top-x of juist worden afgeschaald richting gemeente. Indien de casus teruggelegd wordt bij de gemeente, dan wordt hierbij een complete analyse/vervolgadvies (met een prioritering van de doelen) geleverd, zodat de gemeente direct weet welke zaken cq items er opgepakt moeten worden om de cliënt te helpen. Toelichting: Als tijdens het signaleringsoverleg blijkt dat een casus niet in aanmerking komt voor de top-x, maar er wel sprake is van complexe problematiek, dan houdt het Veiligheidshuis m.b.t. de nazorg ex-gedetineerden de regie d.m.v. het monitoren van de casus. De Ketenregie in het Veiligheidshuis onderhoudt dan contacten met de relevante instanties, waaronder o.a. de politie, OM, ZSM en de verschillende casemanagers (o.a. Reclassering, Jeugdzorg en maatschappelijke diensten als Humanitas, STMR en MEE, alsook gemeentelijke diensten als Werk en Inkomen, leerplicht etc). Omdat alle belangrijke partners hun taak t.a.v. o.a. monitoring en screening in het Veiligheidshuis uitvoeren, kan er snel worden gehandeld indien dat nodig is. Partijen zitten als het ware bij elkaar op de gang cq ontmoeten elkaar daar op gezette momenten. Om die redenen zijn er ook flexplekken ingericht, zodat partnerorganisaties in hun eigen systemen kunnen inloggen en informatie kunnen delen, afgezet tegen de doelstelling van de casus. In 14 zaken is de volgende beslissing genomen: Er zijn geen Top-X zaken nazorg ex-gedetineerden. 6 zaken zijn afgesloten (bv door te korte detentie). 3 zaken zijn afgesloten en met analyse/vervolg advies overgedragen naar de Gemeente 1 zaak wordt actief gemonitord door Nazorg in het Veiligheidshuis. 2 zaken staan op de schaduwlijst van Nazorg en worden vanwege huidige/lange detentie t.z.t. actief gemonitord door Veiligheidshuis. 1 zaak wordt in tweede halfjaar van 2014 ingebracht voor het signaleringsoverleg (beslissing over verdere coördinatie). 1 zaak wordt in eerste halfjaar van 2015 ingebracht voor signaleringsoverleg. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 19

Alle gedetineerden in 2014 hebben een brief ontvangen in de penitentiaire inrichting waar de nazorgtaken zijn beschreven en waarin wordt uitgelegd dat er een nazorgcoördinator is die (ex)- gedetineerden kan begeleiden op de leefgebieden. In deze brief is de gedetineerde op de hoogte gesteld van de begeleiding die ze kunnen ontvangen zodat vervelende situaties zoveel mogelijk worden voorkomen. In de brief wordt ook de eigen verantwoordelijkheid van de gedetineerde in het kader van nazorg benoemd. De nazorg van de gemeente is namelijk in een vrijwillig kader, door de brief kan er bij een tweede detentie wel meer 'drang' worden opgelegd. Deze drang kan bijvoorbeeld een maatregel op de uitkering betekenen, dit blijft echter maatwerk. Wat gaan wij in 2015 doen: Voortzetting deelname aan het Veiligheidshuis. Indien inwoners van de gemeente Neder-Betuwe m.b.t. Nazorg ex-gedetineerden, meer- en veelplegers, overlastveroorzakers (jeugdigen en volwassenen) worden besproken/beoordeeld in het Veiligheidshuis dan neemt de gemeente deel aan het overleg dat in het Veiligheidshuis met de partners plaatsvindt. Indien inwoners van de gemeente Neder-Betuwe m.b.t. Huiselijk Geweld in het Veiligheidshuis worden besproken/beoordeeld dan neemt de ketenregisseur HG (MBZ), namens de gemeente, deel aan het overleg dat in het Veiligheidshuis met de partners plaatsvindt. Het meldpunt Huiselijk Geweld (HG) en het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) wordt in 2015 samengevoegd tot 1 meldpunt het Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld en Kindermishandeling (AMHK). In 2015 is de nieuwe Jeugdwet van kracht en is de gemeente verantwoordelijk voor alle jeugdhulp. De decentralisatie kan niet los worden gezien van het veiligheidsbeleid. Immers goede opvoeding en zorg voor jeugdigen leidt tot minder overlast op straat, minder criminaliteit, minder slachtoffers en meer veiligheid voor het kind. Ook het vroegtijdig signaleren van risico s draagt daar aan bij. In 2015 wordt een samenwerkingsprotocol opgesteld voor de 18 gemeenten in Gelderland Zuid over de verbinding tussen de zorg -en veiligheidsketen. Dit met als doel om de verbinding tussen de schakels van de zorg -en veiligheidsketen te borgen. Een bijeenkomst voor raadsleden organiseren waarin zij uitleg krijgen over de nieuwe werkwijze van het Veiligheidshuis. Jaarplan Veiligheid Neder-Betuwe 2015 20