JAARDOCUMENT. Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK)

JAARDOCUMENT Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK) 2007

Inhoudsopgave 1 VOORWOORD... 3 2 PROFIEL VAN DE ORGANISATIE... 5 2.1 ALGEMENE IDENTIFICATIEGEGEVENS... 5 2.2 STRUCTUUR VAN HET CONCERN... 5 2.3 KERNGEGEVENS... 6 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering... 6 2.3.2 Productie, personeel en opbrengsten... 7 2.3.3 Werkgebieden... 10 2.4 BELANGHEBBENDEN... 11 3 GOVERNANCE... 14 3.1 BESTUUR EN TOEZICHT... 14 3.1.1 Zorgbrede Governance Code... 14 3.1.2 Raad van Bestuur... 14 3.1.3 Raad van Toezicht... 14 3.1.4 Vaststellling en goedkeuring maatschappelijk verslag 2007... 15 3.2 BEDRIJFSVOERING... 16 3.3 ONDERNEMINGSRAAD... 17 3.4 CLIËNTENRAAD... 18 4 BELEID, INSPANNINGEN EN PRESTATIES... 19 4.1 MEERJARENBELEID... 19 4.2 ALGEMEEN BELEID... 19 4.3 ALGEMEEN KWALITEITSBELEID... 20 4.4 KWALITEITSBELEID... 21 4.4.1 Kwaliteit van zorg... 21 4.4.2 Klachten... 22 4.4.3 Toegankelijkheid... 22 4.4.4 Veiligheid... 23 4.5 KWALITEIT T.A.V. MEDEWERKERS... 23 4.5.1 Personeelsbeleid... 23 4.5.2 Kwaliteit van het werk... 24 4.6 SAMENLEVING... 25 4.7 FINANCIEEL BELEID... 25 5 SAMENGEVOEGD JAARRAPPORT 2007... 28 Maatschappelijk verslag 2007 2

1 Voorwoord Het jaar 2007 was een veelbewogen jaar voor de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK). Aan het begin van het jaar voldeed de organisatie nog niet aan alle eisen die externe wet- en regelgeving stelt aan de door de NSDSK geboden diensten. Aan het eind van het jaar was de organisatie behoorlijk op orde. In januari 2007 is een nieuwe bestuurs- en organisatiestructuur geïmplementeerd volgens het Raad van Toezichtmodel. Tevens vond op dat moment de juridische fusie plaats van vijf stichtingen wat resulteerde in de NSDSK met vier afdelingen. In juli 2007 zijn de statuten van de stichting aangepast. Met deze aanpassing is het bestuur van de NSDSK en het toezicht hierop in overeenstemming met de eisen van de Zorgbrede Governance Code. De afdeling Gezinsbegeleiding behaalde in juli het fase 1 certificaat Harmonisatie Kwaliteit Zorg (HKZ). In november is de tweede audit geweest en nu is de Gezinsbegeleiding volledig HKZ gecertificeerd. De afdeling Gezinsbegeleiding heeft deelgenomen aan het landelijke benchmarkonderzoek van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN). De uitkomsten waar zeer positief en zijn besproken met cliënten en personeel. Het Audiologisch Centrum Holland Noord (ACHN) heeft eveneens een externe audit laten uitvoeren. De resultaten daarvan zullen tot verbeteringen leiden zodat ook het Audiologisch Centrum richting certificering kan bewegen. In 2007 is een nieuwe peutercommunicatiegroep in Hilversum van start gegaan. Op vier ochtenden worden kinderen met ernstige spraak- en taalmoeilijkheden (ESM) begeleid. De voorbereidingen voor de start van vergelijkbare activiteiten in Amsterdam (Zuid-Oost en Lutmastraat) hebben in 2007 plaatsgevonden. Ook voor de omgeving Haarlem en Alkmaar worden, in samenwerking met scholen voor cluster 2 onderwijs, voorbereidingen getroffen om peutercommunicatiegroepen te starten. In oktober is de cliëntenraad voor de NSDSK geïnstalleerd. Deze vertegenwoordigt de cliënten van het ACHN en de Gezinsbegeleiding. Op organisatieniveau is met ingang van 1 januari 2007 de juridische fusie naar een stichting met de overstap van het bestuursmodel naar het Raad van Toezichtmodel gerealiseerd. Het managementteam heeft zich verder ontwikkeld richting het beoogde model van integraal management vanuit een gemeenschappelijk gedragen visie. De procedures rondom personeel zijn vernieuwd en beschreven in het kwaliteitshandboek. Ondanks een flinke achterstand in de financiële administratie aan het begin van 2007 zijn de financiële doelstellingen uit de begroting ruim bereikt. Vooral de resultaten van de afdelingen Vroegtijdige Onderkenning Gehoorstoornissen (VOG) en Gezinsbegeleiding zijn gunstig. Voor de afdeling Onderzoek & Ontwikkeling (O&O) wordt een nieuw projectadministratiesysteem opgezet dat per 1 januari 2008 zal zijn geïmplementeerd. Het jaar 2008 zien wij met vertrouwen tegemoet. Door het vroeg signaleren van kinderen met spraak/taal problematiek (ESM kinderen) neemt de vraag naar vroege diagnostiek, begeleiding en behandeling toe. Om zoveel mogelijk de thuisnabijheid waar te maken zal de NSDSK de geografische gaten die zich nog bevinden in het aanbod van zorg op dit gebied, invullen door middel van uitbreiding van locaties. Naar verwachting zal ook de diagnostiek naar ESM kinderen toenemen. Het ACHN zal hierin mee groeien. Bij de academische centra bestaat behoefte aan het afstoten van het afregelen van het cochleair implantaat (CI). Het ACHN gaat in 2008 onderzoeken of en hoe zij deze behandeling kunnen uitvoeren. Op basis van recent onderzoek naar de behandeling van kinderen met een CI, staat de tweetalige communicatieve ondersteuning ter discussie. De afdeling O&O en de afdeling Gezinsbegeleiding gaan onderzoeken op welke manier tweetaligheid meerwaarde biedt en daarop zal de behandeling afgestemd worden. Maatschappelijk verslag 2007 3

Het ACHN zal in 2008 een dependance openen in het Gemini ziekenhuis in Den Helder. Ook in Haarlem zal een dependance worden geopend: de mogelijkheden om dit binnen het Kennemer Gasthuis te doen zullen worden onderzocht. Op het gebied van de neonatale gehoorscreening zal de NSDSK blijven fungeren als Kenniscentrum voor de vroegtijdige opsporing van slechthorendheid bij kinderen. Het geven van trainingen aan uitvoerders van de neonatale gehoorscreening zal uitgebreid worden met trainingen op Curaçao om daar de implementatie van de neonatale gehoorscreening mogelijk te maken. In 2008 wil de afdeling O&O starten met een onderzoek naar de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen met een CI, in samenwerking met de Universiteit Leiden. Ook zijn er plannen onderzoek te doen naar de ontwikkelen van kinderen met ESM. Voor beide onderzoeken zijn inmiddels subsidieaanvragen ingediend. Mw. G.A. van den Brink Raad van Bestuur Maatschappelijk verslag 2007 4

2 Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK) Adres Lutmastraat 167 Postcode 1073 GX Plaats Amsterdam Telefoonnummer 020-5745945 Identificatienummer Kamer van Koophandel 41197688 E-mailadres nsdsk@nsdsk.nl Internetpagina www.nsdsk.nl 2.2 Structuur van het concern Organisatie De Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK) biedt zorg en ondersteuning aan kinderen met een auditieve en/of communicatieve beperking in de leeftijd van 0-16 jaar en hun ouders, met een accent op de leeftijdsgroep van 0-5 jaar. De NSDSK bestaat uit vier afdelingen: het Audiologisch Centrum Holland Noord (ACHN), Vroegtijdige Onderkenning van kinderen met Gehoorstoornissen (VOG), Gezinsbegeleiding Amsterdam (GBA) en Onderzoek & Ontwikkeling (O&O). Het ACHN en de gezinsbegeleiding verlenen zorg aan mensen met een auditieve en/of communicatieve beperking. Het ACHN richt zich hierbij met name op gehooronderzoek, aanpassen hoortoestellen en adviezen op het gebied van audiologische hulpverlening en hulpmiddelen, terwijl de afdeling Gezinsbegeleiding zich meer richt op opvoedingsondersteuning, gebarentaalcursussen en speciale peutergroepen. De afdeling VOG ondersteunt uitvoerders van de neonatale gehoorscreening en bewaakt de kwaliteit hiervan. De afdeling O&O voert onderzoek uit en ontwikkelt producten die nauw aansluiten bij de behoeften van de andere afdelingen van de NSDSK. Structuur De NSDSK wordt aangestuurd door de directeur, die tevens als de Raad van Bestuur fungeert. Voor de dagelijkse leiding zijn er vier afdelingsmanagers en een hoofd bedrijfsvoering die samen met de directeur het managementteam vormen. De NSDSK functioneert in een Raad van Toezichtmodel. Formele besluitvorming vindt plaats door de Raad van Bestuur die hierover verantwoording aflegt aan de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur wordt geïnformeerd en geadviseerd door het managementteam. Direct onder de Raad van Bestuur vallen de volgende organisatie-onderdelen: bedrijfsvoering, financiën, P&O, secretariaat en de ICT afdeling. Daarnaast heeft de NSDSK een Ondernemingsraad en sinds oktober 2007 ook een Cliëntenraad. Maatschappelijk verslag 2007 5

Bestuurstructuur 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering In 1953 is de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK) te Amsterdam opgericht. Een belangrijke activiteit van de NSDSK is de diagnostiek en behandeling bij jonge kinderen met een auditieve handicap (specialistische zorg). Andere activiteiten van de NSDSK zijn: de begeleiding van gezinnen met een jong doof kind, inclusief stimulering van gebruik gebarentaal (AWBZ-zorg) en de vroegtijdige opsporing van gehoorstoornissen door middel van de ondersteuning van de uitvoering van een landelijke gehoorscreening. De NSDSK biedt zorg en ondersteuning aan kinderen met een auditieve en/of communicatieve beperking in de leeftijd van 0-16 jaar en hun ouders, met een accent op de leeftijdsgroep van 0-5 jaar. Ook doet de NSDSK toegepast wetenschappelijk onderzoek rond deze activiteiten. Volwassenen met een auditieve en/of communicatieve beperking behoren eveneens tot de doelgroep, voorzover het de activiteiten van het Audiologisch Centrum Holland Noord betreft. Maatschappelijk verslag 2007 6

2.3.2 Productie, personeel en resultaten Zorg De zorgtak van de NSDSK bestaat uit twee afdelingen, het Audiologisch Centrum Holland Noord en de afdeling Gezinsbegeleiding. Hieronder zullen we per afdeling de cliënten, productie en personeel beschrijven. Audiologisch Centrum Holland Noord Cliënten In onderstaande figuur is het verloop weergegeven van de leeftijdsopbouw van de patiënten waarvoor in de betreffende jaren een nota is verstuurd. Het valt op dat in 2007 met name in de leeftijdsgroep 7-16 een afname te zien is. De grootste leeftijdsgroep 0-7 is in vergelijking met 2006 constant gebleven en de leeftijdsgroepen 50-65 en 65-80 zijn groeiende. Om aan deze groeiende vraag te voldoen is per oktober 2007 een audioloog in dienst genomen die zich richt op de volwassen doelgroep. Aantal jaarkaarten per leeftijdscategorie over de periode 2002-2007 per kalenderjaar 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 0-7 jaar 7-16 jaar 16-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar 65-80 jaar > 80 jaar 2002 710 305 143 72 67 65 43 2003 681 321 150 74 83 69 28 2004 646 336 122 90 72 62 27 2005 694 326 151 98 93 69 31 2006 789 296 126 98 126 72 33-0 0 0 0 0 0 0 2007 791 222 112 90 111 105 43 De cijfers genoemd in de grafiek geven het aantal jaarkaarten 1 weer in de verschillende leeftijdscategorieën. Per 2007 wordt er gewerkt met AP s (audiologische producten). De getallen van 2007 zijn slechts indicatief voor de verhoudingen tot de verschillende leeftijdscategorieën. Door correcties voor onderhandenwerk zijn deze getallen niet vergelijkbaar tot de getallen van voorgaande jaren. 1 Jaarkaart: tot 1 januari 2007 kreeg het Audiologisch Centrum a.d.h.v. een jaarkaart per patiënt een behandeltraject (van maximaal een jaar) vergoed. Maatschappelijk verslag 2007 7

Nota s: jaarkaarten 2002 2003 2004 2005 2006 2007 1562 1557 1508 1619 1537 1763* *fictieve aantal jaarkaarten berekend door FENAC aantal AP s is 1474 (AP s jaarkaarten) Sinds een aantal jaar is een duidelijke stijging van het aantal verwijzingen op te merken; het betreft hier voornamelijk een toename door verwijzingen van KNO-artsen. De verwijzingen door huisartsen is de laatste jaren een stabiel percentage (35 á 40%) van het totaal aantal verwijzingen (zie onderstaande tabel). Het betreft verwijzingen die tot een bezoek aan het audiologisch centrum hebben geleid. KNO-arts Huisarts Kinderarts Overig Totaal 2002 386 261 35 13 695 2003 342 274 38 25 679 2004 352 274 44 66 736 2005 410 314 30 40 794 2006 459 293 37 50 839 2007 536 366 29 42 973 55% 38% 3% 4% Productie De afgelopen jaren schommelt het totale aantal nota s rond de 1500 met een piek in 2007 naar 1700. Per jaar schrijft het ACHN ongeveer 1350 nota s uit voor gehooronderzoek en revalidatie. In 2007 is dit aantal flink gestegen in vergelijking met 2006. Dit is vooral te verklaren door de nieuwe telling sinds 1 januari 2007 op basis van verrichtingen in het nieuwe registratiesysteem OpenAC. Zo zijn sommige taal/spraak (zie tabel hieronder bij *) activiteiten ondergebracht onder gehoor terwijl dit voorheen als taal/spraak werd geregistreerd. Tevens is per 1 januari 2007 is de nieuwe financieringssystematiek ingegaan. De jaarkaarten werden vervangen door Audiologisch Producten (AP s). Dus in plaats van via een jaarkaart vooraf aan de behandeling budget te krijgen, krijgt het Audiologisch Centrum nu achteraf op basis van een AP vergoed. Er bestaan twee AP-productgroepen, gehoor en taal/spraak. We kunnen de cijfers dus nog redelijk met voorgaande jaren vergelijken, zie onderstaande tabel. Gehoor Taal/ spraak Totaal 2002 1405 157 1562 2003 1403 154 1557 2004 1355 153 1508 2005 1462 157 1619 2006 1349 188 1537 2007 1611 152* 1763 In 2007 had het ACHN met behulp van het verrekenpercentage de te verrekenen verliezen van de jaren 2005 en 2006 moeten inlopen. Dit is slechts voor een klein gedeelte gelukt. Het overige tekort zal in 2008 moeten worden ingehaald. 2007 Productie Aantal verrichtingen 9880 Aantal Audiologisch producten (AP s) 1474* *CAVE AP s jaarkaarten, Onder het begrip van één AP vielen vroeger meerdere jaarkaarten! Vooruitzichten Maatschappelijk verslag 2007 8

Gezien de toegenomen vraag naar audiologische zorg bij volwassenen door het ACHN heeft het team in 2007 een tweede audioloog aangenomen. Er is in samenspraak met de zorgverzekeraars, besloten de capaciteit van de volwassenenzorg gefaseerd uit te breiden. Personeel Halverwege 2007 heeft het ACHN een nieuwe manager gekregen, daardoor is er 0.22 FTE bijgekomen. Tevens is er 0.66 FTE audioloog bijgekomen. Personeel* Aantal personeelsleden per einde verslagjaar 2006 2007 mannen 1 2 vrouwen 12 13 13 15 Aantal FTE personeelsleden per einde verslagjaar 8,8 9,6 Gemiddelde leeftijd 42 43 * inclusief ingehuurd personeel van de VUmc (FTE 0.5) Gezinsbegeleiding Cliënten In 2007 werden 92 kinderen aangemeld. Van de nieuw aangemelde kinderen hadden 49 ernstig communicatieve problemen. Zie onderstaande tabel. Deze groep heeft de grootste groei doorgemaakt, er is in september een nieuwe peutercommunicatiegroep geopend in Hilversum voor kinderen met ernstig communicatieve problemen. Deze groei zal in het komende jaar doorzetten, de groep in Hilversum is dan het gehele jaar geopend en er zullen nieuwe groepen bijkomen in o.a. Amsterdam Zuidoost en Amsterdam Zuid. Slechthorend Doof ESM Totaal Uit zorg 2004 6 37 10 53 2005 9 27 24 60 2006 25 36 29 90 35 2007 23 20 49 92 41 Per einde verslagjaar waren er 150 kinderen in zorg. Productie 2004 2005 2006 2007 Productie Aantal declareerbare uren productie in verslagjaar 13872 Aantal huisbezoeken 842 848 935 760* Het aantal huisbezoeken is in 2007 niet vergelijkbaar met voorgaande jaren, vanwege een veranderde registratie. Maatschappelijk verslag 2007 9

2007 Aantal dagdelen zorg per peutergroep Grootoudermodule (GOM) 3 Oudermodule 2 (OM2) 39 Oudermodule 3 (OM3) 67 Oudermodule 4 (OM4) 6 Ouderprogramma peutergroep 86 Peutercommunicatiegroep Doof/ESH 289 Peutercommunicatiegroep ESM 259 WipWapper (Doof/ESH) 76 Personeel Afdeling gezinsbegeleiding heeft in de zomer van 2007 een nieuwe manager gekregen. Tevens zijn door de opening van de peutercommunicatiegroep in Hilversum twee pedagogisch medewerkers en een logopediste aangenomen. 2006 2007 Personeel Aantal personeelsleden per einde verslagjaar mannen 3 3 vrouwen 33 34 35 37 Aantal FTE personeelsleden per einde verslagjaar 19,5 20,9 Gemiddelde leeftijd 38 40 2.3.3 Werkgebieden Het werkgebied van de NSDSK beslaat voor het audiologisch centrum de provincie Noord-Holland, terwijl het werkgebied van de afdeling gezinsbegeleiding bovenregionaal is en heel Noord- en West Nederland omvat. De afdelingen Vroegtijdige Onderkenning van kinderen met Gehoorstoornissen en Onderzoek & Ontwikkeling bestrijken het hele land. Maatschappelijk verslag 2007 10

2.4 Belanghebbenden Zorgaanbieders JGZ-organisaties In het kader van de neonatale gehoorscreening heeft de NSDSK in 2007 weer trainingen gegeven aan uitvoerders van de neonatale gehoorscreening. Bovendien ondersteunde de NSDSK de JGZ bij de coördinatie van de neonatale gehoorscreening en fungeerde zij als helpdesk. De NSDSK heeft ook de kwaliteitsmonitoring gedaan voor bijna alle JGZ-organisaties. Dit vond plaats in de vorm van het per kwartaal toetsen van de resultaten van de neonatale gehoorscreening aan de kwaliteitseisen op organisatie- en op screenersniveau. CI-team Amsterdam De participatie van de NSDSK in het CI-team Amsterdam is gecontinueerd in 2007. Het CI-team Amsterdam is een samenwerkingsverband tussen de KNO afdelingen en de Audiologische Centra van het VUmc en het AMC en de NSDSK. De operatie vindt plaats in het VUmc of het AMC. Een deel van de diagnostiek, de training en begeleiding voor en na de operatie vindt plaats bij de NSDSK. VUmc In Hilversum is door het audiologisch centrum van het VUmc een dependance gestart. De NSDSK heeft op deze locatie de peutercommunicatiegroep gestart waardoor verwijzing en consultatie plaats kan vinden. Landelijke Beleidscommissie Gezinsbegeleiding Met de zes andere instellingen voor gezinsgebegeleiding werkt de NSDSK samen binnen deze commissie. De uitkomsten van onderzoek naar nieuwe methoden (project draagzak) worden via dit kanaal landelijk geïmplementeerd. Collega-organisaties Pentogroep De NSDSK heeft een samenwerkingsrelatie met de Pentogroep. Deze samenwerking vindt plaats op een aantal activiteiten. Ten eerste is er uitwisseling tussen beide organisaties ten behoeve van het primaire proces. Ten tweede is er samenwerking op onderzoeks-/ontwikkelprojecten. Op dit moment loopt het project Matig Slechthorende Kinderen. De Pentogroep is hierin een actieve onderzoekspartner, zij leveren zowel een inhoudelijke bijdrage aan het project als proefpersonen. Koninklijke Auris Groep De samenwerking met de Koninklijke Auris Groep vindt op een aantal niveaus plaats en heeft betrekking op zowel het primaire proces als het ondersteunende proces. De Koninklijke Auris Groep is ook een samenwerkingspartner in onderzoeks-/ontwikkelprojecten. In 2007 is het project Elektronische Leeromgeving opgeleverd. Dit softwareprogramma voor het leren van gebarenwoordenschat is ontwikkeld in nauwe samenwerking met de Koninklijke Auris Groep en de TU Delft. Op het project Matig Slechthorende Kinderen biedt de Koninklijke Auris Groep de mogelijkheid tot het werven van proefpersonen. In 2007 is in dit samenwerkingsverband een nieuw project opgestart gericht op peutercommunicatiegroepen voor kinderen met ernstige spraaktaalontwikkelingsproblematiek. Koninklijke Effatha Guyot Groep Met de KEGG vormt de NSDSK een zorgketen voor kinderen met auditieve en/of communicatieve beperkingen in de regio Noord-Holland. Kinderen die in gezinsbegeleiding zijn geweest bij de NSDSK komen veelal op een school (Signis) van de KEGG. Ter voorbereiding op de transitie van zorg naar onderwijs vindt uitwisseling plaats tussen de NSDSK en de school. Viataal, Sint Marie en KEGG Met Viataal, Sint Marie en de KEGG vindt samenwerking plaats in diverse activiteiten. De onderzoeksactiviteiten van de genoemde instituten hebben zich gebundeld in Pontem. De NSDSK heeft onderzoeks-/ontwikkelprojecten met de verschillende Pontem leden. Daarnaast is de NSDSK adviseur op een project naar Meertaligheid dat vanuit Pontem wordt uitgevoerd. Maatschappelijk verslag 2007 11

Scholen De NSDSK werkt samen met verschillende scholen in Amsterdam en omstreken (b.v. Van Gilzeschool, Haarlem; Burg de Wildeschool, Noord-Holland Noord; Prof Burgerschool, Amsterdam; A. Roozendaalschool, Amsterdam, Signis, Amsterdam). De samenwerking bestaat uit op kind niveau uit het informeren van ouders over de scholen en vervolgens zorgen voor een goede overdracht naar de scholen. Op organisatieniveau wordt cursus gegeven door de NSDSK aan schoolteams (gebarentaal). Op de Burg. De Wilde school wordt door het ACHN de audiologie verzorgd. Met de van Gilzeschool wordt samengewerkt in Haarlem op dezelfde locatie. Jeugdzorg organisaties In 2007 werden in opdracht van onderstaande instellingen door de afdeling Vroegtijdige Onderkenning Gehoorstoornissen diensten verleend met betrekking tot de uitvoering van de neonatale gehoorscreening: Stichting Thuiszorg Groningen, Thuiszorg Het Friese Land, Thuiszorg Zuid-West Friesland, Thuiszorg de Friese Wouden, Icare Jeugdgezondheidszorg, Carinova, Zorggroep Oude en Nieuwe Land, Naviva Kraamzorg, Livio Zorg aan Huis, Carint, Thuiszorg Noord West Twente, Zorggroep Almere, Kruiswerk West-Veluwe, Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland, Stichting Thuiszorg & Maatschappelijk Werk Rivierenland, GGD Regio Nijmegen, Vérian, Yunio, Vitras, Zuwe, Stichting Entadministratie Utrecht & Noord-Holland, Aveant, Amant, Evean Jeugdgezondheidszorg, GGD Gooi en Vechtstreek, GGD Kennemerland (vh Amstelland-de Meerlanden), Amsterdam Thuiszorg, GGD Amsterdam, Omring (vh West-Friese Zorggroep en Corbis Plus) Jeugdgezondheidszorg Kennemerland, Valent RDB, Florence, Vierstroomzorgring, Meavita Opgroeiende kinderen, ActiVite Thuiszorg Groot-Rijnland, De Stromen Opmaat Groep, Stichting Zorgbeheer De Zellingen, Careyn Noord (voorheentnwn en Maatzorg/ De Werven), Careyn Midden (voorheen St. Zorg en Welzijn Groep), Rivas Zorggroep, Consultatiebureau Ouder & Kind Rotterdam bv, GGD Zeeland (vh Stichting ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen), Zorgstroom, Allévo, Thuiszorg West-Brabant, Thebe (vh ook Mark en Maasmond), Vivent, Thuiszorg Breda, ZuidZorg, Stichting Thuiszorg Brabant Noord-Oost, De Zorgboog Jeugdgezondheidszorg, Zorggroep Noord- en Midden Limburg (vh zorggr. Noord-Limburg en st. thz. Midden-Limburg), Orbis Thuiszorg (vh thz. Westelijke Mijnstreek), MeanderGroep Zuid-Limburg en Stichting GroenekruisDomicura. Landelijke (koepel)organisaties Stichting Samenwerkende Instellingen Auditief en/of Communicatief beperkten (SIAC) In 2007 is de NSDSK aangesloten bij het SIAC. Het SIAC beoogt de landelijke belangen van de sector auditief-communicatief te behartigen. Federatie van Nederlandse Audiologische Centra (FENAC) In 2007 heeft de landelijke invoering van de APs (Audiologische Producten) plaatsgevonden. Door samenwerking binnen de Fenac heeft de ondersteunende ICT-ontwikkeling gezamenlijk plaatsgevonden. Expertisecentrum Kind en Ontwikkeling In 2007 is de participatie van de NSDSK in het Expertisecentrum Kind en Ontwikkeling gecontinueerd. Het Expertisecentrum Kind en Ontwikkeling is een samenwerkingsverband tussen de stichtingen Vroegtijdige Onderkenning van kinderen met Gehoorstoornissen (VOG) en Onderzoek en Ontwikkeling (O&O) van de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind, de Stichting Tijdig Onderkennen van Visuele Stoornissen (TOV) en de Stichting Van Wiechen Ontwikkelingsonderzoek (VWO). Per 31 december 2007 is de functie coördinator expertisecentrum vervallen. Universiteiten/onderzoeksinstellingen Universiteit van Amsterdam Met de faculteit Algemene Taalwetenschappen van de Universiteit van Amsterdam is in 2007 de afspraak gemaakt dat onderzoeksgegevens van de NSDSK beschikbaar worden gesteld aan een promovendus van deze faculteit. Ook is afgesproken dat twee master studenten van de faculteit hun onderzoeksstage bij de NSDSK zullen doen. Maatschappelijk verslag 2007 12

TNO Kwaliteit van Leven In 2007 werd de samenwerking met TNO Kwaliteit van Leven in het kader van onderzoek naar de implementatie van de neonatale gehoorscreening voortgezet. De NSDSK heeft in de begeleidingscommissie van het TNO-onderzoek naar Taalscreening geparticipeerd. Bovendien werd een start gemaakt met de actualisatie van de standaard visus voor de jeugdgezondheidszorg, waarin de afdeling O & O participeert. Koninklijk Instituut voor Doven en Spraakgestoorden (KIDS)/Onafhankelijk Informatiecentrum over Cochleaire Implantatie (ONICI), België In 2007 is het onderzoek naar de ontwikkeling van jonge dove kinderen met een cochleair implantaat in een tweetalige omgeving afgerond. Dit onderzoek werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met KIDS en ONICI. Zowel kinderen met een CI in zorg bij de NSDSK als kinderen in zorg bij KIDS participeerden in het onderzoek. Onderzoekers van de NSDSK en ONICI voerden het onderzoek uit. Technische Universiteit Delft In 2007 vond de eindevaluatie van het project een elektronische leeromgeving voor het leren van gebarenschat door ernstig auditief beperkte kinderen (ELO) plaats. Ten behoeve van de dit project ontwikkelde de Technische Universiteit Delft in samenwerking met de NSDSK en Auris een computerprogramma voor het leren van gebarentaal. Ook vonden verkennende gesprekken plaats tussen de NSDSK, Auris en de Technische Universiteit Delft over de implementatie van het computerprogramma. Erasmus MC, afdeling maatschappelijke Gezondheidszorg In november 2007 is op initiatief van het Erasmus MC, met een aantal deskundigen, waaronder NSDSK, een concept richtlijnen opgesteld voor uniforme signalering van een vermoeden van taalachterstand. In vervolg daarop is een gezamenlijk onderzoeksplan in ontwikkeling. Patiënten/cliëntenorganisaties De NSDSK hecht grote waarde aan de inbreng van ouders bij de zorg en het onderzoek. Bij de uitvoering van onderzoeks-/ontwikkelprojecten wordt deze inbreng o.a. gerealiseerd in de participatie van de FODOK in de begeleidingscommissies. Ook worden ontwikkelde producten in conceptfase voorgelegd aan de FODOK. Daarnaast wordt de mening van ouders bij ontwikkelprojecten altijd expliciet meegenomen in behoefteonderzoek en tevredenheidsevaluaties. Met de FOSS heeft de NSDSK een vergelijkbare samenwerking als met de FODOK. Daarnaast werkt de NSDSK met de FOSS samen in de ontwikkeling van een onderzoeksproject gericht op vroegtijdige signalering van kinderen met spraak-/taalontwikkelingsproblematiek. Samen zetten zij zich in voor onderzoek naar en implementatie van een taal-signaleringsinstrument binnen de jeugdgezondheidszorg. Overheid Met het ministerie van VWS is in 2007 gesproken over de overheveling van de regietaak neonatale gehoorscreening naar het RIVM. Inmiddels voert de NSDSK (kennis-)opdrachten uit ten behoeve van het RIVM (Centrum voor Bevolkingsonderzoek). Met het Centrum voor Jeugdgezondheid (eveneens RIVM) wordt samengewerkt ten behoeve van de standpuntontwikkeling taalsignalering. Kapitaalverschaffers In 2007 werd door de afdeling Onderzoek en Ontwikkeling een aantal ontwikkel-/onderzoeksprojecten gefinancierd door fondsen. - Matig Slechthorende Kinderen (2007-2011) wordt gefinancierd door het VSB fonds. - Zorg en begeleiding voor kinderen met een CI in een tweetalige omgeving (2003-2007) wordt gefinancierd door het Revalidatiefonds, het Kinderpostzegelfonds en stichting Fonds voor het Dove en Slechthorende Kind. - Elektronische Leeromgeving (2003-2007) wordt gefinancierd door het VSB fonds en stichting Fonds voor het Dove en Slechthorende Kind. - Zorg en begeleiding voor Turkse kinderen met een CI (2004-2008) wordt gefinancierd door het van der Lem fonds en het Kinderpostzegelfonds. Maatschappelijk verslag 2007 13

3 Governance 3.1 Bestuur en toezicht 3.1.1 Zorgbrede Governance Code Uitgangspunt bij het handelen van de Raad van Bestuur van de NSDSK is de Zorgbrede Governance Code. In januari 2007 is een nieuwe organisatiestructuur geïmplementeerd volgens het Raad van Toezichtmodel. Tevens vond op dat moment de juridische fusie plaats van vijf stichtingen wat resulteerde in de NSDSK met vier afdelingen. In juli 2007 zijn de statuten van de stichting aangepast. Met deze aanpassing is het bestuur van de NSDSK en het toezicht hierop in overeenstemming met de eisen van de Zorgbrede Governance Code. De voorzitter van de Raad van Toezicht is tevens vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van het VUmc. Het onderdeel van het VUmc waarmee de NSDSK samenwerkt maakt geen onderdeel uit van diens portefeuille, waardoor verstrengeling van belangen is voorkomen. 3.1.2 Raad van Bestuur De NSDSK kent een eenhoofdige Raad van Bestuur: Mw. Drs. G.A. van de Brink, directeur van de NSDSK. Relevante nevenfuncties van Mw. Drs. G. van den Brink 1. Raad van Toezicht Nederlands GebarenCentrum 2. Bestuursvoorzitter Stichting Expertisecentrum Kind en Ontwikkeling 3.1.3 Raad van Toezicht Samenstelling Raad van Toezicht: 1. Prof. Dr. T.J.F. Savelkoul, voorzitter Raad van Toezicht (vanaf 1 januari 2007) Hoofdfunctie: o Vice-voorzitter Raad van Bestuur VU medisch centrum Nevenfunctie: o Raad van toezicht KURIA 2. Drs. G.J.M. de Cock, lid Raad van Toezicht (vanaf 1januari 2007) Nevenfuncties: o Voorzitter Raad van Commissarissen CAK Bijzondere Zorgkosten, Den Haag o Lid Raad van Toezicht Gelre Ziekenhuizen, Apeldoorn o Voorzitter bestuur FENAC (Federatie van Nederlandse Audiologische Centra), Utrecht o Voorzitter Werkcommissie Ziekenhuizen van College Bouw Zorginstellingen, Utrecht o Voorzitter Bestuur Stichting Vervroegde Uittreding Ziekenfondsen, Zeist o Voorzitter Raad van Toezicht van twee Gezondheidscentra, Nieuwegein o Lid Raad van Toezicht van de Stichting Bibliotheek en Kunstuitleen, Nieuwegein o Lid Ledenraad Rabobank Utrecht - Nieuwegein 3. Dhr. P.S.N. Boots, lid Raad van Toezicht (vanaf 1 januari 2007) Hoofdfunctie: Managing Director HR bij Fortis Insurance International 4. Mw. Drs. J.M. Schwencke, lid Raad van Toezicht (vanaf 1 januari 2007) Nevenfuncties: o Bestuurslid Stichting Fonds voor het dove en slechthorende kind o Bestuurslid Stichting Oscar Nederland (multi-etnische stichting voor patiënten en dragers van sikkelcelanemie en thalassemie), Amsterdam Maatschappelijk verslag 2007 14

5. Mw. Drs. M.G. Welle Donker-Gimbrère, lid Raad van Toezicht (vanaf 1 januari 2007 t/m 1 september 2007) Nevenfuncties: o Bestuurslid Stichting Kwecoo (Kleinschalig Wonen en Communicatie Ontwikkeling en Ondersteuning), Landgraaf o o Bestuurslid Stichting Kwecoo exploitatie Bestuurslid Stichting Fonds voor het dove en slechthorende kind (tot 1 september 2007) 3.1.4 Vaststelling en goedkeuring maatschappelijk verslag 2007 Werkzaamheden in 2007 De Raad van Toezicht vergaderde in 2007 vijf maal. Daarnaast waren de leden beschikbaar voor advies en consultatie voor de Raad van Bestuur. Twee leden van de Raad van Toezicht participeren namens de NSDSK in het bestuur van de Stichting Fonds voor het Dove en Slechthorende Kind. Een lid van de RvT zit de vergaderingen van de raad van Advies van het ACHN voor. Een afvaardiging van de Raad van Toezicht was aanwezig op de organisatiebrede eindejaarsborrel. In 2007 heeft de Raad van Toezicht een nieuwe externe accountant benoemd. In aanwezigheid van de accountant is de jaarrekening 2006 besproken en goedgekeurd. Begin 2007 is een plan van aanpak voor verbetering van de bedrijfsvoering aan de orde geweest. Hieraan lag een analyse van de risico s, interne beheersings- en controle systemen ten grondslag. Op basis van de nieuw opgebouwde systemen kon vanaf de zomer relevante bestuursinformatie worden gepresenteerd. In 2007 is de overgang gerealiseerd van bestuur naar Raad van Toezicht. Ook is de juridische fusie van vijf stichtingen naar één stichting gerealiseerd. De nieuwe RvT heeft een rooster van aftreden opgesteld om de continuïteit te waarborgen. Maatschappelijk verslag 2007 15

De RvT heeft in 2007 twee maal met de RvB gesproken over de strategie van de NSDSK. In december heeft een jaarevaluatie plaatsgevonden, zowel binnen de RvT als tussen een afvaardiging van de RvT en de RvB. In 2007 is een bijeenkomst geweest met de Ondernemingsraad en de RvT. De Raad van Toezicht heeft in 2007 onbezoldigd haar werkzaamheden verricht. 3.2 Bedrijfsvoering Planning- en controlecyclus Aan de hand van de planning- en controlecyclus wordt de bedrijfsvoering binnen de NSDSK gevoerd. De cyclus start met het verschijnen van het meerjarenplan en afgeleid daar van de jaarlijkse kaderbrief, waarin de Raad van Bestuur de doelstellingen voor het komende jaar formuleert. Per afdeling wordt een jaarplan geschreven. De ingediende plannen worden besproken met de directie, wat kan leiden tot een bijstelling van de plannen. Aan de hand van de plannen wordt door de afdelingsmanager samen met het hoofd bedrijfsvoering een begroting gemaakt per afdeling. Na afronding van bovenstaand traject wordt de begroting vastgesteld door de Raad van Bestuur en tenslotte door de Raad van Toezicht goedgekeurd. Aan het eindtraject staat het jaardocument waarin publiek verantwoording word afgelegd over het verslagjaar. Op grond van de vastgestelde begroting krijgt iedere afdelingsmanager een budget toegewezen. Bewaking vindt plaats door middel van diverse rapportages. Hieronder volgt een overzicht van de beschikbare managementinformatie. Afdelingsrapportage Maandelijks wordt een rapportage per afdeling gepubliceerd. Deze rapportage geeft een overzicht van realisatie voor productie, personeel en financieel op afdelingsniveau. Maandelijks geeft het hoofd bedrijfsvoering een toelichting van deze rapportage aan het MT. Productierapportage (in ontwikkeling) Buiten de afdelingsrapportage wordt separaat verslag gedaan van de productieontwikkelingen. Naast de feitelijke productie in de betreffende maand en de cumulatieve productie in het gehele jaar, wordt inzicht geboden in het voortschrijdende gemiddelde van de productie. Hiermee wordt de trend zichtbaar en kan van seizoensinvloeden worden geabstraheerd. Kwartaalrapportage In de kwartaalrapportage legt de afdelingsmanager (met het hoofd bedrijfsvoering) verantwoording af aan de Raad van Bestuur. In de betreffende rapportage wordt verantwoording afgelegd over de uitvoering van de plannen en ook van de feitelijke kosten en productieontwikkelingen van de afdeling. Na afloop van het jaar vinden er gesprekken plaats tussen afdelingsmanager en de Raad van Bestuur over de uiteindelijk gehaalde doelen en benodigde middelen. Meerjarenbegroting (in ontwikkeling) Komend verslagjaar zal worden gestart met het structureel opstellen van financiële meerjarenramingen. Een raming van de ICT investeringen over de periode 2008 tot en met 2012 is in dit verslagjaar opgesteld. Interne controleplan In 2007 is een intern controleplan geschreven waarin de audits zijn opgenomen die in het kader van de jaarrekening worden uitgevoerd. Het interne controleplan is door de externe accountant goedgekeurd. Het betreft onder andere audits naar de betrouwbaarheid van de productieverantwoording van AWBZ zorg en audiologische producten (AP), het inkoopproces en de salarisadministratie. Maatschappelijk verslag 2007 16

Goedkeurende verklaring inzake AWBZ productie In 2007 heeft er een controle plaatsgevonden op de juistheid van de gedeclareerde uren extramurale zorg van de producten AB speciaal 3 en BH-basis ZG. Deze controle is uitgevoerd door Agis Zorgkantoor en leidt tot de conclusie dat er sprake is van een zuivere declaratie van aangeleverde zorg. De resultaten van deze steekproef alsmede overige uitgevoerde werkzaamheden waren voldoende om een goedkeurende verklaring bij de productieverantwoording te ontvangen van de externe accountant. Kwaliteitsaudits In het verslagjaar hebben in totaal drie externe en een interne audit plaatsgevonden. Bovenstaande materiele controle van Agis Zorgkantoor, twee audits van HKZ (Fase 1 en Fase 3) en de interne HKZ audit voor de kwaliteitscertificering. Het kwaliteitscertificaat voor afdeling Gezinsbegeleiding is behaald. In verslagjaar 2008 zal gestart worden met de certificering van het Audiologisch Centrum (ACHN). 3.3 Ondernemingsraad Werkwijze De ondernemingsraad is in 2005 opgericht. De werkwijze van de ondernemingsraad is vastgelegd in een reglement. Om de drie jaar zijn er verkiezingen, waarbij alle leden aftreden en zich opnieuw beschikbaar kunnen stellen. In 2007 heeft de OR elf keer vergaderd, vijf maal met de directeur en zes maal afzonderlijk en jaarlijks 1 maal met de Raad van Toezicht. Samenstelling OR De ondernemingsraad bestond op 1 januari 2007 uit de volgende leden: Mw. N. Uilenburg; voorzitter Mw. S. van Oostrom, secretaris Mw. T. Haverkamp, lid In september 2007 heeft Mw. N. Uilenburg haar lidmaatschap van de OR beëindigd. Zij is opgevolgd door Mw. I. Bogaers. Vanaf dat moment is Mw. S. van Oostrom de voorzitter en Mw. I. Bogaers de secretaris. Initiatieven De OR heeft het voorstel gedaan om alle horende werknemers een beginnerscursus gebarentaal aan te bieden. De communicatie tussen horende en slechthorende/dove collega s gaat soms moeilijk. De mogelijkheden hiertoe werden door de Raad van Bestuur onderzocht, maar het bleek niet op korte termijn te regelen te zijn vanwege een tekort aan communicatiedocenten. De OR heeft het voorstel gedaan om een duidelijke taak- en functieomschrijving te maken voor de coördinatoren. Dit is een nieuwe functie in de organisatie en er bestaat onduidelijkheid over de precieze invulling van deze functie. De OR heeft het initiatief genomen om een collectieve ziektekostenverzekering te regelen voor de werknemers. Per 1 januari 2008 is een collectief contract met de zorgverzekeraar Agis afgesloten. Overige activiteiten van de OR in 2007: - alle leden van de OR hebben een tweedaagse OR cursus van de FNV gevolgd - de OR heeft ingestemd met de protocollen die ontwikkeld zijn voor de afdeling Gezinsbegeleiding in het kader van het HKZ kwaliteitstraject - de OR heeft ingestemd met de voorgestelde verplichte roostervrije dagen voor 2008 en 2009 - jaarlijkse vergadering van de RvT Maatschappelijk verslag 2007 17

3.4 Cliëntenraad Conform de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen is een cliëntenraad ingesteld om de inbreng van cliënten in te bedden. De cliëntenraad is in 2007 opgericht en bestaat uit vier leden. Zij kan gevraagd en ongevraagd advies geven aan de directie over onder andere huisvesting, kwaliteit van de zorg, veiligheid, bejegening, begroting en jaarrekening. De cliëntenraad bestaat uit ouders van dove en slechthorende kinderen die gebruik maken van de diensten van de gezinsbegeleiding. Vertegenwoordigers van cliënten van het Audiologisch Centrum Holland Noord worden nog gezocht. De cliëntenraad komt minimaal twee keer per jaar bijeen, voor het eerst in oktober 2007. Jaarlijks zal de Raad van Bestuur in overleg met de cliëntenraad een begroting voor de cliëntenraad vaststellen. De cliëntenraad heeft inmiddels enkele adviezen uitgebracht. Zo zijn b.v. de uitkomsten van het cliënttevredenheidsonderzoek van de VGN door de cliëntenraad besproken en vervolgens in de vorm van een advies voorgelegd aan het MT. Dit advies heeft geleid tot het opzetten van gestructureerd beleid rondom klantevaluaties. In 2008 zal dit worden uitgewerkt en ingevoerd. Ook heeft de cliëntenraad geadviseerd over het communicatieplan, met name de website. Bij de nieuwe website die najaar 2008 gepland is worden de aanbevelingen van de cliëntenraad overgenomen. De adviezen betroffen: informatie over de cliëntenraad beschikbaar stellen en informatiemateriaal voor ouders ook via de website beschikbaar stellen. Om andere externe stakeholders te betrekken in het beleid van de afdelingen zijn verschillende organen ingesteld. Bij de VOG is dit gerealiseerd in de vorm van een cliëntenpanel, bestaande uit managers JGZ en een begeleidingscommissie bestaande uit een afvaardiging van wetenschap, klinische deskundigheid en beleid. In 2007 heeft geen cliëntenpanel raadpleging plaatsgevonden. Wel zijn in 2007 de opbrengsten van het cliëntenpanel in 2006 uitgewerkt in concrete producten die door de Jeugdgezondheidszorg als waardevol werden gezien, zoals een module Kennismanagement coördinatoren. In 2008 is een 2 e cliëntenpanel voorgenomen. Het voormalige bestuur van het ACHN, met daarin vertegenwoordigd de cliënten, de KNO-artsen en de huisartsen is in 2007 omgevormd tot een raad van advies voor het ACHN. Voor O&O wordt per project een externe begeleidingscommissie ingesteld. Samenstelling cliëntenraad 1. Mevrouw K. Bodewes 2. Mevrouw M. de Jong 3. De heer R. de Jong 4. De heer R. van Dijkhuizen Maatschappelijk verslag 2007 18

4 Beleid, inspanningen en prestaties 4.1 Meerjarenbeleid Missie De NSDSK is een multidisciplinaire kennisorganisatie die, wetenschappelijk gefundeerd en praktisch getoetst, zorg verleent en innovaties realiseert vooral voor jonge kinderen met een auditieve en/of communicatieve beperking. De NSDSK staat voor de gehele keten van zorg en innovatie: van signalering naar onderzoek en ontwikkeling, toepassing, scholing en (landelijke) implementatie. De NSDSK stel zich ten doel optimale zorg te verlenen aan kinderen met een auditieve of communicatieve handicap. Optimaal wil zeggen: tijdig beschikbaar, thuisnabij, multidisciplinair, volgens de meest recente wetenschappelijke inzichten en afgestemd op de klant. Om deze missie te realiseren heeft de NSDSK een meerjarenbeleid dat erop is gericht de uitvoerende zorgafdelingen binnen de regio uit te breiden en de samenhang tussen de onderzoekafdelingen en de uitvoering te versterken. In 2007 is een start gemaakt met het formuleren van een nieuw strategisch plan. In 2008 zal dit plan formeel worden vastgesteld. 4.2 Algemeen beleid Bovengenoemde missie heeft geleid tot de volgende speerpunten voor 2007: Borging en beheersing bedrijfsprocessen Voor 2007 was als doel gesteld om tot een betere beheersing van de zorg- en administratieve en financiële processen te komen. Bovendien zou de ondersteuning op het gebied van personeelszaken verder ontwikkeld worden, resulterend in een overzicht aan instrumenten voor in-, door- en uitstroom van personeel. De wachtlijst en wachttijd bij het ACHN moest voor de zomer van 2007 binnen de treeknormen gebracht worden. Processen: deze zijn beschreven en hebben geleid tot het kwaliteitscertificaat. Ook heeft het opgeleverd dat er vanaf augustus 2007 maandelijks financiële en zorgproductie-rapportages beschikbaar zijn. Personeel: in het kwaliteitshandboek zijn de procedures beschreven voor de in- door en uitstroom van medewerkers. Via het Management Team zijn de procedures geïmplementeerd. Wachttijd en wachtlijst ACHN: Er is meer zicht gekomen op de wachttijden. Voor de probleemgebieden zijn werkgroepen opgericht die oplossingen voor korte en lange termijn hebben ontwikkeld. Medio 2007 was de wachtlijst hanteerbaar. Bij toename van de vraag zullen zich ook in 2008 vragen voordoen rondom het in balans brengen van vraag en aanbod. Groei ESM Er komen steeds meer kinderen met ernstige spraak/taalstoornissen (ESM). In 2007 was als doel gesteld om de activiteiten rondom ESM kinderen te doen toenemen. Het gaat hierbij om signaleren, diagnostiek, begeleiding/behandeling van ESM kinderen en onderzoek op deze aspecten. Dit zou moeten resulteren in uitbreiding van de ESM-zorg bij de afdeling Gezinsbegeleiding, uitbreiding van de multidisciplinaire spraak-taal diagnostiek bij het ACHN en tenminste één onderzoek bij de afdeling O&O. Gezinsbegeleiding: Het aantal kinderen in begeleiding is toegenomen als gevolg van de opening van de locatie Hilversum. Door uitbreiding van de discipline psychologie zijn meer kinderen voor spraak-taaldiagnostiek gezien in het ACHN. De afdeling O&O heeft aan drie relevante onderzoekvoorstellen gewerkt rondom ESM. Van twee daarvan lopen aanvragen voor financiering. De derde is afgewezen. Maatschappelijk verslag 2007 19

Sluitende exploitatie Minimaal dekkende exploitatie. Duidelijke kaders en vervolgens sturing op productiviteit binnen de afdeling Gezinsbegeleiding (realiseren van de productieafspraken. Plan van aanpak voor verdere reductie van de kosten (juni 2007) In 2007 is het systeem ingevoerd waarmee de afdeling Gezinsbegeleiding haar productie vastlegt. Terugkoppeling op afdelingsniveau en individueel niveau is nu mogelijk. Een nadere precisiering naar productiviteitsnormen per discipline is nodig voor 2008. Uit de jaarrekening blijkt dat de gestelde norm voor 2007 bereikt is. Kwaliteitsbeleid Het kwaliteitsbeleid van de NSDSK moest in 2007 resulteren in een audit bij het ACHN en een kwaliteitscertificaat voor de Gezinsbegeleiding. De gezinsbegeleiding behaalde in juli het fase 1 certificaat Harmonisatie Kwaliteit Zorg (HKZ). In november is de tweede audit geweest en nu is de gezinsbegeleiding volledig HKZ gecertificeerd. De 0-meting bij het ACHN heeft geleid tot het inzicht dat hier de processen nauwkeuriger beschreven dienen te worden. De kwaliteit van het uitvoerende werk, aldus het rapport, voldoet aan de kwaliteitseisen. De vastlegging en de verbetercyclus ontbreken. 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid Kwaliteitsbeleid wordt binnen de NSDSK integraal benaderd. Elke manager is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de diensten en werkprocessen van de eigen afdelingen. Kwaliteitsdoelstellingen worden geformuleerd in het jaarplan. Kwaliteitsbeleid is onderwerp op de agenda van de cliëntenraad. De cliëntenraad wordt voortdurend geïnformeerd over de ontwikkelingen en wordt gevraagd een adviserende rol te vervullen. Medewerkers van de NSDSK worden geacht de procedures te volgen zoals omschreven. HKZ De NSDSK heeft gekozen voor het HKZ-kwaliteitssysteem. Het HKZ keurmerk maakt zichtbaar dat het kwaliteitsmanagementsysteem voldoet aan eisen die vanuit de sector zelf, door financiers, patiënten/consumenten en de overheid worden gesteld. Dit wordt vastgesteld door een onafhankelijke certificatie-instelling. Het keurmerk biedt een basisgarantie voor kwaliteit. De gecertificeerde instelling heeft het werk zodanig georganiseerd, dat aan alle voorwaarden is voldaan om optimale zorg te kunnen leveren. Het perspectief van de cliënt is daarbij altijd het vertrekpunt. In 2007 is de afdeling gezinsbegeleiding gestart met de ontwikkeling van een kwaliteitssysteem. Dit resulteerde in het behalen van het fase 1 certificaat Harmonisatie Kwaliteit Zorg (HKZ) in juli 2007. In november is de tweede audit geweest en vanaf dat moment is de Gezinsbegeleiding volledig HKZ gecertificeerd. Dit certificaat is geldig tot 19 november 2010. Het HKZ Keurmerk betekent dat de NSDSK: - de zaken intern goed op orde heeft - de klant principieel centraal - betrouwbare resultaten kan presenteren - voortdurend werkt aan het verbeteren van de zorg- en dienstverlening Beveiliging gegevens cliënten In het kader van de Wet bescherming persoonsgegevens (WBP) heeft de NSDSK in 2003 een document opgesteld waarin vastgesteld werd hoe binnen de NSDSK gegevens verwerkt worden met inachtneming van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van cliënten. Voor de afzonderlijke afdelingen zijn de verplichtingen in kaart gebracht en werd aangegeven op welke wijze aan de verplichtingen is voldaan. Tevens is in 2003 een Functionaris Gegevensbescherming aangesteld, verantwoordelijk voor een zorgvuldige omgang met persoonsgegevens. Overige ontwikkelingen In 2007 zijn voorbereidingen getroffen voor de HKZ-certificering van het audiologisch centrum (ACHN). Er is o.a. een 0-meting gehouden die heeft geleid tot het inzicht dat de processen nauwkeuriger beschreven dienen te worden. De kwaliteit van het uitvoerende werk, aldus het rapport, voldoet aan de kwaliteitseisen. De vastlegging en de verbetercyclus ontbreken. In 2008 worden de voorbereidingen voor de HKZ-certificering voortgezet, resulterend in een kwaliteitshandboek en certificering. Maatschappelijk verslag 2007 20

In 2008 wordt tevens een start gemaakt voor een kwaliteitssysteem voor de hele NSDSK, inclusief de afdelingen VOG en O&O. 4.4 Kwaliteitsbeleid Algemeen In 2007 is een kwaliteitshandboek gemaakt waarin de zorg voor patiënten beschreven staat (zie kwaliteitshandboek). 4.4.1 Kwaliteit van zorg Keuzevrijheid en regie Gezinsbegeleiding is gericht op het voorkomen van ontwikkeling- en opvoedingsproblemen bij kinderen met een auditieve of communicatieve beperking. Ouders en hun kind met een auditieve of communicatieve beperking staan centraal. Vanuit hun hulpvragen kiezen ouders gezinsbegeleiding in een aard en omvang, zoals zij dat wensen en aankunnen. Er wordt aandacht gegeven aan gezinsleden van een kind met een auditieve of communicatieve beperking om te voorkomen dat zij teveel in de verdrukking komen. Zij worden, indien mogelijk, betrokken bij activiteiten van de gezinsbegeleiding. Ouders en grootouders kunnen gebruik maken van communicatielessen waarin zij de Nederlandse Gebarentaal leren, waardoor zij beter kunnen communiceren met hun kind. Ook worden er themalessen aangeboden die een specifiek thema rondom de begeleiding van dove en slechthorende kinderen. Deze thema bijeenkomsten worden ook georganiseerd voor ouders van kinderen met Ernstige Spraak-taal Moeilijkheden. Er is een procedure ontwikkeld om de hulpvraag van ouders in kaart te brengen en een gestandaardiseerde registratievorm hiervoor is onderdeel van het intakeformulier. Naar aanleiding daarvan worden nieuwe producten ontwikkeld. Zo is in 2007 de grootoudermodule ontwikkeld met als doel het leren van gebarentaal aan grootouders van dove en slechthorende kinderen zodat zij ook met hun kleinkind kunnen communiceren. Een andere nieuw product is begeleiding door logopedisten aan huis, waaraan ouders behoefte hadden. Ouders zijn vrij in hun keuze van organisatie waar zij hun kinderen in zorg willen onderbrengen. Er wordt samengewerkt met de verschillende Gezinsbegeleidingsorganisaties, zodat onderdelen van zorg ook thuisnabij geleverd kunnen worden bij een andere gezinsbegeleidingsdienst. De ontvangen zorg van de gezinsbegeleiding wordt aan het einde van het zorgtraject geëvalueerd. Hiervoor zijn speciale evaluatieformulieren ontwikkeld. Er zijn plannen om deze zorg jaarlijks te evalueren. Deze plannen zullen in 2008 hun beslag krijgen. Op het audiologisch centrum vindt diagnostiek en revalidatie van het gehoor plaats, daarnaast is het een erkend diagnostisch spraak/taal centrum voor kinderen. Bij aanmelding wordt gekeken voor welk type diagnostiek de cliënt in aanmerking komt. Tijdens het eerste bezoek of telefonisch contact worden de mogelijkheden uitgebreid besproken met de cliënt. Patiëntenwaardering De NSDSK streeft ernaar inzicht te verkrijgen in de patiëntenwaardering voor de geleverde zorg van de afdeling gezinsbegeleiding. Daarom heeft zij in 2007 geparticipeerd in het cliënttevredenheidsonderzoek van de VGN. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de cliënten van de gezinsbegeleiding over het algemeen (zeer) tevreden zijn over de geboden zorg. Sterke punten zijn de bejegening, de deskundigheid, de informatievoorziening en de bereikbaarheid. Ook de dagbesteding van de peuters wordt hoog gewaardeerd. Op bovengenoemde onderdelen scoort de NSDSK ruim boven het gemiddelde. Alhoewel het onderzoek geen duidelijke aanknopingspunten biedt voor verbeterpunten, bleek wel dat ouders het minst tevreden waren over de vervanging van medewerkers bij ziekte. Bovendien zijn er aanwijzingen dat cliënten niet goed op de hoogte zijn van de evaluatie van de zorg. Daarom wil de NSDSK in 2008 een richtlijn ontwikkelen over (de mogelijkheid tot) vervanging van een zieke medewerker en cliënten aan het begin van het zorgtraject goed informeren op welke momenten, hoe en met wie de zorg jaarlijks geëvalueerd wordt. Maatschappelijk verslag 2007 21