VERBOUWEN IN STIJL BEELDKWALITEIT NUMANSGORS DECEMBER 2005
INLEIDING VERBOUWEN IN STIJL De grote waardering voor het Numansgors als woon- en recreatiegebied wordt veroorzaakt door de unieke combinatie van landschappelijke, stedenbouwkundige en architectonische kwaliteiten. Het is derhalve van groot belang deze kwaliteiten te behouden en te koesteren. Zonder de importantie van het landschap en de stedenbouw te ontkennen, gaat deze brochure alleen in op de architectonische waarden van de woningen op het Numansgors. In deze handleiding wordt in het kort omschreven wat de procedures en reglementen zijn bij verbouwen. Vervolgens wordt in gegaan op de stijlkenmerken van de woningen op het Numansgors waarop de toekomstige verbouwingen worden getoetst. Tot slot worden u foto s getoond met de wel-en- niet-in-stijl-verbouwingen op basis van de originele situatie. Indertijd zijn de woningen op het Numansgors gebouwd als tweede woningen en hebben de juridische status van recreatiewoningen gekregen. De gemeente overweegt nu om permanent wonen toe te staan waarbij andere reglementen met betrekking tot verbouwen worden gehanteerd. Om de architectonische kwaliteit van de woningen te behouden is, op verzoek van de Raad van Commissarissen, door drie bewoners\architecten de voor u liggende verbouwingshandleiding g gemaakt. Het was hierbij ondoenlijk om alle verbouwingsmogelijkheden aan te geven. Er zijn weliswaar maar drie woningtypes maar door de ligging in het park en de wijze van schakeling, is bijna iedere woning uniek. Om de kennis over de architectuur op het Numansgors te vergroten, is gekozen voor deze handleiding. Bij een rondgang door het park hebben de architecten geconstateerd t dat -met enige kennis - veel meer in de stijl van het Numansgors verbouwd had kunnen worden. Hierbij was voor de architecten niet de oorspronkelijke situatie het referentiekader maar werden de verbouwingen vooral op de stijlkenmerken getoetst. Indien u zelf een verbouwing overweegt kunt u zien waar op gelet moet worden en welke materialen u moet toepassen. Bij de voorbeelden gingen de architecten zonder meer uit van goedwillendheid van de bewoners, bouwkundige bureaus en aannemers. Om die reden zijn de verbouwingen zoveel mogelijk anoniem weergegeven. 2
PROCEDURES EN REGLEMENTEN PROCEDURES EN REGELEMENTEN BIJ VERBOUWEN: Het Bestemmingsplan geeft de bestemming en het maximaal te bebouwen volume aan. Het Bouwbesluit stelt eisen aan nieuwbouw en verbouw van woningen. In het Bouwbesluit staat omschreven wanneer en welke bouwvergunning men moet aanvragen bij de gemeente. Ook staat t in het Bouwbesluit wanneer een bouwplan getoetst moet worden door een onafhankelijke Welstandscommissie. De gemeente Cromstrijen heeft een Welstandsnota geschreven waarin een Beeldkwaliteitsplan is opgenomen. De Welstandscommissie toetst de bouwvergunningsaanvragen aan dit Beeldkwaliteitsplan. Het Burgerlijk Wetboek behandelt onder andere kwesties tussen buren, over o.a. aard en afmetingen van erfafscheidingen, ramen en balkons die uitzicht geven op naburige erven. Deze worden NIET altijd en allemaal door Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente getoetst en geven veel aanleiding tot burenruzie. Wel is toetsing door rechtspraak mogelijk. In het Splitsingsregelment (art. 10 lid 6, art. 7) staat: Zonder schriftelijke toestemming van de Ambachtsheerlijkheid en de Vereniging van Eigenaars is het niet toegestaan verdere bebouwingen danwel enigerlei verbouwing op verandering aan het appartementsrecht uit te voeren. De RvC kan zich hierover laten adviseren. Een professionele begeleidingscommissie toetst t t alle verbouwingsaanvragen (ook degene die niet vergunningsplichtig zijn) op stijl en globaal op: Bestemmingsplan, Burenrecht en type bouwvergunning en adviseren hierover de RvC. Tekeningen van de bouwplannen die vervolgens instemming krijgen van de RvC worden één week opgehangen bij de brievenbussen om mogelijke bezwaren van belanghebbenden te inventariseren. Van directe buren worden verklaringen overlegd waaruit instemming blijkt. Geen toestemming wordt verleend door de RvC wanneer een (benodigde) bouwvergunning ontbreekt. Procedure bij verbouwingen Indien U voornemens bent wijzigingen aan woning of bijgebouw aan te brengen wordt de volgende procedure doorlopen: Aanvraag tot wijziging met tekening naar bestuurder Bestuurder zendt aanvraag naar: * Raad van Commissarissen * Erfpachtgever * Architectencommissie RvC maakt na ingewonnen adviezen voornemen kenbaar tot goed of afkeuring dan wel aanpassing Bestuurder hangt voorgenomen wijziging op bij de brievenbussen Eventueel worden bezwaren van belanghebbenden gehoord RvC besluit Aanvrager vraagt bouwvergunning aan bij gemeente Cromstrijen Bouw en woningtoezicht toetst bouwplan op: * Bouwbesluit * Bestemmingsplan * Welstand Verlenen bouwvergunning Kopie vergunning en goedgekeurde tekening naar bestuurder Bestuurder ziet toe dat overeenkomstig vergunning wordt gebouwd en raadpleegt eventueel bouw en woningtoezicht 3
STIJLKENMERKEN STIJLKENMERKEN VAN DE WONINGEN OP HET NUMANSGORS: De woningen op het Numansgors zijn in de zeventiger jaren van de vorige eeuw ontworpen door de architect Klopma van het bekende architectenbureau Van der Broek en Bakema. Dit architectenbureau ontwierp in die tijd veel recreatiewoningen voor SporthuisCentrum. De bouwstijl van de woningen vertegenwoordigen de architectuur van die tijd, waarbij een levendig beeld, individualisering en de menselijke maat belangrijke uitgangspunten waren. Typerende stijlkenmerken van de woningen op het Numansgors zijn: De woningen zijn geschakeld tot grotere bouwblokken die zowel oost-west als noord-zuid zijn georiënteerd. Per bouwblok zijn de nokken van de daken in één richting uitgevoerd. In het horizontale vlak zijn veel verspringingen tussen de woningen om de levendigheid te vergroten en het individuele karakter van de woningen te versterken. Deze verspringingen zijn altijd orthogonaal. Per woning is de splitlevel aan buitenzijde consequent zichtbaar gemaakt door de verticaal en vaak horizontaal, verspringende volumes. Alle woningen hebben schuine daken met gelijke hellingshoek. De bergingen langs de kopgevels van hoekwoningen zijn uitgevoerd met platte daken materialisering: De begane grond en de schoorstenen zijn gemetseld met witte, Gevo klissteen kalkzandsteen (82x102x214) halfsteensverband, lichte voeg (geborsteld) De verdiepingen i en de schuren zijn betimmerd met houten, zwarte, verticale sponningdelen. Hiermee is een verwijzing gemaakt naar de zwarte, houten schuren van de Hoekse Waard. Op de schuine daken zijn zwarte, gebakken pannen gelegd, met een aansluiting van randpannen op het metselwerk. De platte daken zijn afgewerkt met een aluminium daktrim op het metselwerk. Bij hoofdvolumes komen geen regenpijpen in het zicht. Regenpijpen langs schuren: naturel (grijs) pvc, rond 70mm Bij de woonkamers en zijgevels van hoekwoningen zijn zwarte, houten puien toegepast. Deze puien zijn in een vaste onderverdeling uitgevoerd met gekleurde deuren en schuifdeuren volgens een kleurenschema. Alle overige kozijnen en ramen zijn van hout en in vaste maten en verhoudingen ontworpen. Zij zijn eveneens zwart geverfd. Onder de ramen een aluminium blank geanodiseerde d raamdorpel. Voorbeelden: Bij de voorbeelden is specifiek gekeken in hoeverre de verbouwingen aan de stijlkenmerken voldoen. De volgende onderdelen zijn getoetst: aanbouw, voorzijde / aanbouw, achterzijde / hoge aanbouw, zijkant / lage aanbouw, zijkant / berging, uitbreiding / berging, vrijstaand / balkon / balkon, inpandig / dakvlak, richting / overkapping / gevelindeling, deuren / gevelindeling, ramen / details / toeters en bellen 4
MATERIALISERING MATERIALISERING: Om in stijl te blijven, worden de volgende merken en leveranciers geadviseerd: Metselsteen: De Gevo-klissteen kalkzandsteen wordt noch in Nederland noch in België meer gemaakt. Het verzoek is om overtollige, originele metselstenen achter de botenloods op te slaan. MBI-wit-gebroken 505 (190x90x90) 90) is qua textuur t en kleur het beste alternatief. De steen is echter te hoog en sluit dus niet aan op origineel metselwerk. Bij planvorming hiermee rekening houden! Dakpannen: Zwarte, keramische, opnieuw verbeterde Hollandse pan. Isolatie dak: Als het dak aan de buitenzijde geïsoleerd wordt, de randpannen op het metselwerk aansluiten. Aluminium blank geanodiseerde raamdorpels kunnen verkregen worden via Betuwe Montage in Noordeloos: tel. 0183-582192, die aan de hand van een tekening voor zetwerk en anodiseren kan zorgen. Deuren: De volledig dichte deuren zijn de originele voordeuren. In stijl zijn deuren met gestapelde onderdorpel, volledig hardglazen en hardhouten dichte deuren. Dichte deuren en deuren met glas kunnen besteld worden bij Kegro deurenfabriek in Groesbeek, tel. 024-3999555 of bij aannemingsbedrijf de Hek te Giessen-Oudkerk, tel. 0184-651737 Hardglazen deuren kunnen besteld worden bij Metaglas in Tiel. Houten sponningdelen: Grenen of cedar 85 mm werkende breedte dikte 15mm. Glazen balkonhekken: gehard, blank glas. Glazen balkonhekken dienen te voldoen aan eisen t.a.v. veiligheid die niet zondermeer altijd middels gehard glas kunnen worden gehaald. Kleuren: Zwarte kleur: Lucite 1021 T, Kleuren van deuren: rood RAL 3003, groen Sigma 4839, geel Sigma 3803. Verkrijgbaar bij fa. Snijders te Numansdorp. Erfafscheidingen: Heggen of hagen. Zijn de erfafscheidingen bouwwerken volgens het bouwbesluit dan mag aan de voorzijde de afscheiding niet hoger dan 1m zijn. Aan de zijkant en achterzijde van het perceel zijn andere regels maar geadviseerd wordt om alle zijdes als voorzijde te beschouwen. RAL 3003 Sigma 4839 Sigma 3803 5
AANBOUW, VOORZIJDE Dakvlak in verlengde van hoofddakvlak Ophoging oorspronkelijke berging Oorspronkelijke berging intact, aansluiting met pui Verbreding oorspronkelijke berging Oorspronkelijke berging intact, aansluiting i met schuine pui 6
SERRE Dakvlak met pannen in dezelfde hellingshoek als hoofddakvlak Dichtzetten balkon woningtype B 7
HOGE AANBOUW, ZIJKANT Gevelopeningen in aanbouw Origineel Aanbouw verbrokkeld volume Aanbouw niet ondergeschikt aan hoofdvolume 8
LAGE AANBOUW, ZIJKANT Ophoging berging Hellend dak Lage gemetselde berging met plat dak en de deur aan het hoofdvolume Materialisering en verhouding Materialisering en afschuining 9
BERGING, UITBREIDING Uitbreiding interne berging Aansluiting berging op hoofdvolume Uitbreiding met dakvlak in het verlengde van het dakvlak van de berging Dakvlak en breedte Deuren Hoogte 10
BERGING, VRIJSTAAND Berging woonkamerzijde Origineel Uitbreiding origineel 11
BALKON Origineel Balkon niet evenwijdig aan gevel Balkon op slaapkamerverdieping 12
DETAILLERING BALKON Diagonale ondersteuning Diagonale ondersteuning en hekwerk k c.q. plantenbak Ondersteuning, houtafmetingen balkon en hekwerk, bevestiging glas, plaatsing ten opzichte van houten bekleding Origineel Uitkraging zonder kolom. Leuning zonder handrail. Plaatselijke uitbouw balkon in combinatie met gedraaide trap. Bevestiging glas en ondersteuning Gekleurd glas 13
BALKON, INPANDIG origineel Bovenlicht, pui Niet doorlopende goot Balkon opgeheven en ruimte bij woning betrokken. Afmetingen raam 14
DAKVLAK, RICHTING, NOK- EN GOOTHOOGTE Sprong in daken, verschillende goot- en nokhoogtes. Zelfde dakrichting en gooten nokhoogtes Dakvlakrichting niet gelijk aan dakvlakrichting hoofdvolume. 15
OVERKAPPING Luifel boven voordeur Zonneluifel Luifel frustreert compositie van de afzonderlijke woningen 16
DEUREN Origineel Hardglazen deur Deur met gestapelde dorpel Hardhouten buitendeur 17
GEVELINDELING, OPENINGEN Extra raam op de slaapkamerverdieping Grote pui op de slaapkamerverdieping Raam woonkamer Openingen begane grond Langwerpige ramen tussen dakvlakken Ramen tussen dakvlakken dichtgezet 18
DETAILS Lagenmaat; hoogte metselsteen Vertikale delen boven pui Raamdorpel steen Aluminium blank geanodiseerde raamdopel Verlengen gemetselde wand Plank onder randpannen Overstek Nageïsoleerd dak Regenpijpen in het zicht Contrasterende regenpijp 19
TOETERS EN BELLEN Air-conditioning installaties rookgasafvoer Herkwerk Rolluiken Zonneschermen 20
NUMANSGORS TEN TIJDE VAN DE OPLEVERING, EIND JAREN 70 21
NUMANSGORS TEN TIJDE VAN DE OPLEVERING, EIND JAREN 70 22
23