FutureCheck. Ben je FutureProof? React to the future Create your future 6 oktober 2009 Drs Wim Davidse trendwatcher futureshaper business acupuncturist expeditie21leider Wat staat ons allemaal te wachten? Hebben we de relevantie daarvan voor onze organisatie, voor onze bedrijfstak, voor onze bedrijfskolom in beeld? Zijn we er klaar voor? Zo niet, wat moeten en kunnen we doen? FutureCheck - Ben je FutureProof? 1
Neem even de tijd Waarover ben je erg tevreden? Waarover ben je ontevreden? 2 2 1 3 5 6 7 8 10 9 0 4 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kijk even naar je eigen organisatie. En jouw rol daarin. Neem even de tijd, stel jezelf open, durf ook een beetje onrustig te zijn, wees eerlijk. (Wie herinnert zich nog die Postbus 51-reclame, Stoer is meestal nogal stom!. Gericht op bouwvakkers en installateurs die bij werkzaamheden op bouwplaatsen om stoerheidsredenen geen helm droegen en daarvan regelmatig best last kregen, omdat er nou eenmaal wel eens zware, harde dingen naar beneden vallen. Zeker zijn, niet twijfelen, is níet stoer. Een beetje onrustig zijn, een beetje onzeker, een beetje twijfelen, dát vergt moed, dát is verstandig! Weet je nog, die sterke, snelle, stoere Tyrannosaurus Rex, ooit de meedogenloze heerser van de aarde? Die moet zich echt op z n gemak hebben gevoeld, denk je niet? Laatst nog ergens gezien? Heel sterk en snel en stoer, heel erg overheersend en de baas, maar inmiddels ook heel erg dood. Je kunt misschien beter een beetje minder zeker zijn van jezelf en de toekomst, een beetje onrustig zijn, alert. Agiel. Geneigd om mee te veren, te veranderen. Is veel beter voor je continuïteit en succes op wat langere termijn. Heeft Darwin al bijna twee geleden bewezen.) FutureCheck - Ben je FutureProof? 2
Neem nog even de tijd 3 Welke nieuwe mogelijkheden zie je? 2 1 3 5 6 7 8 10 9 0 4 Waarover ben je onzeker? 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kijk naar de wereld, en naar de omgeving van je organisatie. En de rol van jouw organisatie daarin. Neem even de tijd, stel jezelf open, verwacht het onverwachte, zie andere mogelijkheden, durf een beetje onrustig te zijn, wees eerlijk. (Wie herinnert zich nog die Postbus 51-reclame, Stoer is meestal nogal stom!. Gericht op bouwvakkers en installateurs die bij werkzaamheden op bouwplaatsen om stoerheidsredenen geen helm droegen en daarvan regelmatig best last kregen, omdat er nou eenmaal wel eens zware, harde dingen naar beneden vallen. Zeker zijn, niet twijfelen, is níet stoer. Een beetje onrustig zijn, een beetje onzeker, een beetje twijfelen, dát vergt moed, dát is verstandig! Weet je nog, die sterke, snelle, stoere Tyrannosaurus Rex, ooit de meedogenloze heerser van de aarde? Die moet zich echt op z n gemak hebben gevoeld, denk je niet? Laatst nog ergens gezien? Heel sterk en snel en stoer, heel erg overheersend en de baas, maar inmiddels ook heel erg dood. Je kunt misschien beter een beetje minder zeker zijn van jezelf en de toekomst, een beetje onrustig zijn, alert. Agiel. Geneigd om mee te veren, te veranderen. Is veel beter voor je continuïteit en succes op wat langere termijn.) FutureCheck - Ben je FutureProof? 3
4 Dit trends- en visierapport is de basis. Ik mocht t schrijven in opdracht van en samen met branchespecialisten en analisten van ABN AMRO. FutureCheck - Ben je FutureProof? 4
De Ring van Vuur 7 grote krachten surfing these waves 1. Economie & creative destruction 2. Demografie: vergrijzing, groei buiten Europa, urbanisatie 3. Globalisering: The World goes Pacific 4. Natuur en milieu: onze leefomgeving 5. Voedsel, energie en materialen: no more plenty 6. ICT: anders organiseren 7. Maatschappelijk-economische attitude: naar duurzame gretigheid 5 De Ring van Vuur wordt uitvoerig beschreven in FutureShift: surfing the waves. Hiermee moet elke natie en elke organisatie aan de slag. Maar de impact van en de benodigde reactie verschilt per organisatie (en land). Daarvoor kan de volgende analyse (Quick Scan) een handvat en opstap bieden. NB. De Ring van Vuur is een lange keten van vulkaan- en aardbeving gevoelige gebieden rond de Stille Oceaan (the Pacific). In deze gebieden gebeurt continu iets, en vaak van ingrijpende proporties. Waarom een beeldspraak (letterlijk en figuurlijk) rond de Pacific? Omdat het economisch, politiek en cultureel epicentrum van de wereld zal verschuiven van de Atlantic naar de Pacific. FutureCheck - Ben je FutureProof? 5
FutureCheck Ben je FutureProof? Quick Scan Ring van Vuur Impact op de organisatie FutureProof? 1a Economie 1b Creative destruction 2 Demografie 3 World goes Pacific 4 Natuur en milieu 5 Voedsel, energie en materialen 6 ICT en organiseren 7 Duurzame gretigheid 6 Bestudeer de 7 krachten en schat in wat de mogelijke gevolgen (kansen & bedreigingen) ervan zijn voor je organisatie zoals die er nu staat en wellicht ook voor je bedrijfstak en je bedrijfskolom! Neem even de tijd, stel jezelf open, durf een beetje onrustig te zijn, verwacht het onverwachte, zie andere mogelijkheden, face the facts, wees eerlijk, worstel. Zie organisatie ruim: strategie, leiderschap, managementstijl, planning & control, interne communicatie, cultuur, interne en externe cohesie, organisatiesfeer, marketing & branding, commercie, HRM, processen + regelkringen + werkwijzen + procedures + systemen, structuur, performance (minimaal à la Balanced ScoreCard). Sterke punten stellen de organisatie in staat om kansen te benutten en bedreigingen te pareren. Zwakke punten maken het moeilijk om kansen te benutten en bedreigingen te pareren. In de kolom FutureProof? eerlijk en intuïtief en onderbouwd aangeven: ja of nee. FutureCheck - Ben je FutureProof? 6
Strategische conversatie 7 De quick scan doe je bij voorkeur in een sociale setting, b.v. met je management- of directieteam. Sámen begin je aan het bouwen van awareness en het voelen van de impact; in de vorm van een dialoog, de conversatie over de toekomst en de reactie daarop. Het gaat er om een Sense of Urgency + Sense of Impact + Sense of Responsibility te creëren, sámen te creëren, te delen. In een later stadium kan de strategische conversatie gebruikt worden om meer in detail de aanpassing van de strategie en de organisatie vorm te geven en te implementeren, om de voortgang te volgen, om de toekomstgerichtheid levend en levendig te houden, om nieuwe inzichten te delen,. (Sense of Impact: het gevoel hebben de K/B te kunnen beïnvloeden/benutten/pareren.) FutureCheck - Ben je FutureProof? 7
Getting things changed / planned / done 8 Zoals gezegd, is de strategische conversatie niet het hele verhaal. Er moeten samen oplossingen gecreëerd worden, en geïmplementeerd. Dat is een proces. FutureCheck - Ben je FutureProof? 8
Hoe er wordt gereageerd Kies je houding + + - - Hoe er wordt gereageerd Kies je oplossing 9 Het gaat er dus minder om wat er uiteindelijk van de trends terecht komt, en meer om wat mensen er mee gaan doen dát bepaalt de uitkomsten. Angst Eer Eigenbelang, Competitie Coöperatie Onafhankelijk, Behouden Behalen, FutureCheck - Ben je FutureProof? 9
Handelen en veranderen - Verbinding Van binnenuit of niet echt kiezen, bewust kiezen Huidige situatie Openstaan en waarnemen Huidige situatie Bewustworden Creatief keuzeproces Voelen Worstelen Durven Te creëren situatie Willen Doen volharden Kiezen Te creëren situatie Openstaan en waarnemen Reactief keuzeproces Doen Bewustworden 10 Voelen Anticiperen, reageren is letterlijk een gevoelige kwestie. Het kan goed gebeuren, en verkeerd (of niet) Neem daarom de tijd en de goede maatregelen om tot een creatief i.p.v. een reactief keuzeproces te komen! FutureCheck - Ben je FutureProof? 10
De fasen 1. Bewust worden: de veranderingen in de wereld zullen impact hebben op mijn organisatie 2. Worstelen: persoonlijke wil en durf om te gaan veranderen 3. Het involverende proces ontwerpen en beginnen 4. Doorpakken, succesjes boeken, volharden, de verandering groter maken 5. Vasthouden, beweging houden 11 Voordat er op basis van de quick scan (etcetera) ingegrepen, veranderd kan worden, moet eerst de leider door de fasen 1 en 2. Fase 2 (Worstelen) lijkt daarbij de belangrijkste en moeilijkste fase (zie ook de vorige sheet). Daarna volgt de rest van de organisatie (als het moet: top-down) en de fasen. FutureCheck - Ben je FutureProof? 11
Winnen op nieuwe golven 12 De FutureCheck en dan: surfing these waves, is niet zo maar iets. Op de goede golf klimmen, met een goede timing, levert echt geld en succes op FutureCheck - Ben je FutureProof? 12
13 Of: je schat de golven verkeerd in, of als niet belangrijk. Dat zal grote consequenties hebben! Survival of the fittest (Charles Darwin): niet de sterkste of de intelligentste exemplaren overleven, maar degene die zich het beste aanpassen. Niet of niet op tijd aanpassen is heel slecht voor je continuïteit. Weet je nog, die sterke, snelle, stoere Tyrannosaurus Rex, ooit de meedogenloze heerser van de aarde? Die moet zich echt op z n gemak hebben gevoeld, denk je niet? Laatst nog ergens gezien? Heel sterk en snel en stoer, maar ook heel erg dood. Je kunt misschien beter een beetje minder zeker zijn van jezelf en de toekomst, een beetje onrustig zijn, alert. Agiel. Geneigd om mee te veren, te veranderen. Albert Einstein zei ooit: Mijn definitie van krankzinnigheid: hetzelfde blijven doen en betere resultaten verwachten. Er zíjn bedrijven die heel goed gaan, dan ineens heel slecht omdat ze een golf hebben gemist en er dan tóch weer formidabel bovenop komen. IBM bijvoorbeeld (met hier het logo uit de eerste helft van de 20e eeuw). In 1992 $ 6 mrd winst, in 1993 $ 8 mrd verlies PC-markt gemist En nu is IBM geen producent en verkoper van pc s meer, maar van on demand, een dienstverlener, een totaal-oplosser die daarom ook een enorm netwerk van gespecialiseerde business partners inzet. FutureCheck - Ben je FutureProof? 13
FutureCheck Hoe word je FutureProof? Ambitie en WOW! & Starry Night of CT-scan Ring van Vuur FutureProof? Eerste verbeter- en vernieuwingsideeën 1a Economie 1b Creative destruction 2 Demografie 3 World goes Pacific 4 Natuur en milieu 5 Voedsel, energie en materialen 6 ICT en organiseren 7 Duurzame gretigheid 14 In de kolom FutureProof? is eerlijk en intuïtief en onderbouwd aangegeven: ja of nee. Probeer nu ook al samen de eerste kleine nieuwe ideeën (Starry Night) / Sense of Opportunities / Sense of Excitement te creëren. Het gaat niet alleen om een brainstorm of een individuele brain wave, maar ook om een guts storm en een team wave. Dat legt een geweldige basis voor een effectief vervolg. FutureCheck - Ben je FutureProof? 14
1. Gewaagd doel & WOW! "We choose to go to the moon. We choose to go to the moon in this decade and do the other things, not because they are easy, but because they are hard, because that goal will serve to organize and measure the best of our energies and skills." 15 (JFK, 12 september 1962) OK, Dit is dus de ander helft: houding. FutureCheck - Ben je FutureProof? 15
2a. Een schitterend nieuw idee 16 En nu de tweede helft kies je oplossing althans: de helft dáárvan. Feitelijk zijn er drie manieren om een goed nieuw idee te creëren: 1. Nieuwe bedrijfstak. Vb. Lycos: de eerste internet zoekmachine; vaak wordt de eerste zeker niet de winnaar. Google deed dat een paar jaar later veel beter. 2. Blue Ocean: een nieuwe vorm van iets bestaands creëren. B.v. Quicken (van Intuit), Cirque du Soleil enzovoorts. 3. Continu experimenteren & continue verbeteren (je eigen evolutie organiseren). Het waarschijnlijk beroemdste voorbeeld op dit front: de Post-it van 3M. FutureCheck - Ben je FutureProof? 16
2b. CT-scan in praktijk U? 17 En de andere helft van de oplossing waarvoor je kunt kiezen. Je hoeft niet persé op zoek naar een nieuw idee, je kunt ook trend-gedreven zoeken & creëren. Hanteer daartoe b.v. de CT-scan, wat in dit verband betekent: Core competencies (Kernkwaliteiten) Trends scan. (Trends: Krachten). Een paar voorbeelden: 1. Accell (globalisering / goedkope Chinese fietsen + vergrijzing + welvaart + mobiliteit + energie + milieu = e-bike) 2. Boskalis (sterke urbanisatie + stedenbouw richting zee goedkoper + zeeën stijgen = meer baggerwerk + complexe grondwinning e.d.), 3. Unilever (milieu + econ.-maatsch. Attitude = vitaliteit & duurzaamheid/mvo), 4. Onna-onna (steeds meer vrouwen met economische volwassenheid + fin.dv zeer mannelijk in marketing & sales = verz.mij met autoverz. voor vrouwen), 5. VW (milieu + no more plenty = veel efficiëntere benzine- en brandstofmotoren), 6. Kleertjes.com (internet + drukke levens van werkende ouders = website om baby- en peuterkleding te kopen) FutureCheck - Ben je FutureProof? 17
De beste manier om de toekomst te voorspellen, is deze te creëren. Peter F. Drucker De taak is: een toekomst creëren, en niet: de toekomst voorspellen. Jim Collins & Jerry Porras De toekomst behoort aan hen die geloven in de schoonheid van hun dromen. Eleanor Roosevelt 18 Een paar belangrijke inzichten. Dus FutureCheck - Ben je FutureProof? 18
Naar een zonnige toekomst? 19 Krijgt u alweer de zon van de volgende dag op uw netvlies? Dat moet in ieder geval het resultaat van de FutureCheck zijn. FutureCheck - Ben je FutureProof? 19
Ideeën & Vragen Kijk op www.dzjeng.nl Mail naar wim@dzjeng.nl 20 Kijk ook eens op Dzjeng.blog (http://www.dzjeng.nl/blog/index.html), en lees de volgende blogs (en bijbehorende presentaties): 1. Recessie en FARE-challenge 2. Vooruitgang en groei 3. Management-innovaties evenwichtig benaderen (ook HNW) 4. ABS The Smell of Success 5. Het Nieuwe Werken Energize your Enterprise! 6. Lust for work 7. Nederlandse manager erg content oeps 8. W-vormig herstel? Omgekeerde J! 9. Doe de FutureCheck ben je FutureProof? 10.Lekker langer (door)werken! 11.AEX weg omhoog of even niet? 12.Free your Qi! Ontketen de kracht in mensen 13.De toekomst (en die andere) voorspellen belangrijk! 14.50% meer welvaart! 15.Winnen in een Nieuwe Wereld 16.Dzjeng op andere plekken 17.FutureShift: surfing the waves FutureCheck - Ben je FutureProof? 20