Handboek: Informatie voor stagebegeleiders

Stagiairs Organisaties en gezinshuizen in De Glind in De Glind Villa Flex (Postweg 77) Jeugddorp De Glind Handboek: Informatie voor stagebegeleiders Stageloket De Glind De Glind Leren over jezelf! Leren werken met anderen! Leren van elkaar! Leren werken voor anderen! Leren innoveren! Krachtige leeromgeving voor stagiairs Projectgroep Leerhuis De Glind, 2015

2. HANDBOEK Informatie voor de stagebegeleider Informatie over stages in De Glind en achtergrondinformatie over het starten met en begeleiden van stagiairs. Inhoud: Stages in De Glind: Vraag en aanbod: www.glind.nl Coördinator stage loket Verklaring Omtrent Gedrag Achtergrondinformatie over starten met en begeleiden van stagiairs: Waarom een stageplek aanbieden? Wat voor stageplek aanbieden? Omschrijven opdracht Investeringen en randvoorwaarden De werving en selectie van stagiairs Introductieprogramma Begeleiding, tussentijdse- en eindevaluatie Afronden van de stage 2 BIJLAGEN BIJLAGE B.1 BIJLAGE B.2 BIJLAGE B.3 BIJLAGE B.4 BIJLAGE B.5 BIJLAGE B.6 BIJLAGE B.7 BIJLAGE B.8 BIJLAGE B.9 BIJLAGE B.10 BIJLAGE B.11 Overzicht stage biedende organisaties Stage formulier Korte uitleg over het VMBO en MBO HBO en WO: De vernieuwde Stagecode-hbo 2009 + nadere toelichting Schematisch overzicht van de verantwoordelijkheden van betrokkenen binnen een stage traject; het BPV (beroepspraktijkvorming) protocol Stage overeenkomst Intermetzo Checklist voor de komst van de stagiaires Voorbeeld Introductieprogramma Voorbeeld begeleidingsgesprek De stage verloopt stroef, wat te doen? Exit formulier Vragenlijst Leerlingen.

Inleiding Dit handboek is geschreven voor stagebegeleiders die een verbinding hebben met zorg voor jeugd. Er staat veel praktische informatie in over hoe het met stages in De Glind geregeld is en achtergrondinformatie over werving, selectie en begeleiding van de stagiair. Mocht u na het lezen vragen, opmerkingen of aanvullingen hebben, mail deze dan naar de coördinator stageloket Arienne Wunderink, awunderink@rudolphstichting.nl. Alvast mijn dank hiervoor. Goede leerbedrijven zijn onmisbaar voor het middelbaar- en hoger beroepsonderwijs. Stages bieden studenten de kans om kennis te maken met de actuele beroepspraktijk en het leert hen beroepsvaardigheden. In dit handboek gebruiken we het woord stagiairs, hiermee worden alle studenten van alle onderwijsniveaus (mbo, hbo en wo) en alle jaren (snuffelstage, 2 e,, 3 e en 4 e jaars stage, afstudeeronderzoek) bedoeld. Een overzicht van de contactpersonen van de stagebiedende organisaties in De Glind is te vinden in bijlage B.1. Stages in De Glind Vraag en aanbod: www.glind.nl Op de website van jeugddorp De Glind, www.glind.nl heeft Stageloket De Glind een eigen pagina. Hier komt vraag en aanbod bij elkaar. De vraag van studenten naar een stageplek, het aanbod van stageplekken door stagebiedende organisaties oftewel het aanbod van studenten stage te willen lopen in De Glind en de vraag van stagebiedende organisaties om stagiairs. Op het prikbord staan vraag en aanbod vermeld. 3 Op de site staat een formulier om een vraag c.q. aanbod op het prikbord in te dienen bij de redactie/coördinator stageloket. De redactie/coördinator stageloket plaatst het bericht op het prikbord voor de duur van twee maanden. Daarna wordt het bericht verwijderd of na overleg nogmaals twee maanden op het prikbord vermeld. Zodra een vraag is ingevuld wordt dit gemeld aan de coördinator stageloket/redactie en wordt het bericht verwijderd. Formulier voor stagebiedende organisatie: Naam organisatie (+ website): Aanbod : stageplek (met opdracht) of onderzoek Niveau : (WO/HBO/MBO; 1 e, 2 e, 3 e, 4 e jrs) Stagevorm : (bijv. snuffelstage, afstudeeronderzoek) Stageomvang : (bijv.: 336 uur = 2,5-3 dagen per week) Stageperiode : (een schooljaar, 1 semester, etc.)

Stagedag(en) : (ma-di-wo-do-vr / in overleg) Aantal studenten : ( In principe 1 student, in overleg eventueel 2 studenten) Opdracht : Omschrijving van de opdracht(en), taken, werkzaamheden en/of project waarvoor u een stagiair zoekt (graag zo duidelijk en specifiek mogelijk). Hoe concreter en vollediger uw advertentie, hoe eerder studenten op uw aanbod zullen reageren. Reageren voor dd. :... Sollicitatie mailen naar :. (mailadres stageaanbieder) Formulier voor student c.q. stagiair: Naam :. m/v Vraag : stageplek (met opdracht) of onderzoek bij Niveau : (WO/HBO/MBO; 1 e, 2 e, 3 e, 4 e jrs) Stagevorm : (bijv. snuffelstage, afstudeeronderzoek) Stageomvang : (bijv.: 336 uur = 2,5-3 dagen per week) Stageperiode : (bijv. sept. 2015 tot zomer 2016, 1 semester, etc.) Stagedag(en) : (kan ook door de opleiding worden aangegeven) Aantal studenten : (evt. naam medestudent) Motivatie : CV : bijvoegen Welke eisen aan praktijkbegeleiding zijn er vanuit de opleiding?: Reactie mailen naar: :. (mailadres student) 4 Coördinator stageloket De coördinator heeft een loketfunctie, zorgt voor coördinatie van vraag en aanbod. De coördinator stageloket speelt geen rol bij de selectie en matching van stagiairs en stagebiedende organisaties. Zij regelt organisatorische en praktische zaken richting stageplekken en onderwijs. Het takenpakket van de coördinator stageloket bevat de volgende elementen: Loketfunctie: contactpersoon vraag en aanbod Input databank scholen: (ondersteuning bieden bij) omschrijving opdrachten Monitoring matching Organiseren introductie bijeenkomst stagiaires Organiseren tussentijdse stage ontmoetingsbijeenkomsten Organiseren einde stage bijeenkomst/presentaties Contact met scholen Contact met organisaties in De Glind. Wij werken samen met onderstaande onderwijsinstituten: Windesheim (Zwolle) www.windesheim.nl

CHE (Christelijke Hogeschool Ede) www.che.nl HU (Hogeschool Utrecht) www.hu.nl Aanvragen van deze opleidingen worden als eerste in behandeling genomen. Aanvragen van andere opleidingsinstituten worden beperkt in behandeling genomen. Daarnaast werken we samen met diverse MBO s. Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) Iedereen die in De Glind werkt en contact heeft met kinderen en jongeren moet een VOG kunnen overleggen. Vanuit de Jeugdwet is dit verplicht gesteld. De kosten worden vergoed door de stagebiedende organisatie. De procedure en een voorbeeld formulier is te vinden op http://www.vng.nl/onderwerpenindex/decentralisaties-sociaal-domein/decentralisatiejeugdhulp/nieuws/jeugdwet-vergt-verklaring-omtrent-gedrag-vog-van-hoofdbehandelaars en http://www.vng.nl/files/vng/20141024_vog-mzkh.pdf De VOG moet door de stagebiedende organisatie aangevraagd. Afronden van de stage Exit-formulier Om het resultaat van de stage te meten, kunt u uw stagiairs een exit-formulier (zie bijlage B.11) in laten vullen. Het is aan te raden om dit formulier te bespreken bij uw exitgesprek na de beoordeling. Als lerende organisatie gebruikt u deze uitkomsten om uw stagebeleid eventueel bij te stellen. 5 Digitale informatie Vraag de stagiair alle relevante informatie die digitaal verzameld is, te kopiëren naar een voor u toegankelijke plek. Poster- of PowerPointpresentatie Aan HBO en WO stagiairs wordt gevraagd aan het eind van de stage een korte poster of PowerPoint presentatie te geven over hun stageonderzoek. Betrokkenen, stagebegeleiders en stagedocenten, en belangstellenden, worden hier voor uitgenodigd. www.glind.nl Het stageverslag c.q. onderzoeksrapport kan worden opgeslagen door de coördinator stageloket, waardoor het voor iedereen inzichtelijk is. Hiervoor moet u toestemming geven aan de student waarna deze het rapport mailt aan de coördinator stageloket.

Achtergrondinformatie over starten met en begeleiden van stagiairs Onderstaande informatie is een selectie van wat allemaal op internet te vinden is. Het is algemene informatie, pak er uit wat voor u interessant is en pas het toe op uw eigen organisatie en situatie. Waarom een stageplek aanbieden? Voordat u een stageplek aanbiedt is het van belang te bedenken waarom u dit wilt. Wat is de toegevoegde waarde van stagiairs voor uw organisatie en wat is de toegevoegde waarde voor de stagiair? Return on investment Bedenk wat u als organisatie terugkrijgt voor uw investeringen in stagiairs. Voorbeelden: De kans om stagiairs in te zetten voor acties. Verjonging van de organisatie; jongeren zorgen voor een frisse wind. Stagiairs zijn in staat onverwachte vragen te stellen. Een diversiteitsbeleid dat erop gericht is om alle aspecten waarop mensen van elkaar Verschillen te onderkennen, waarderen en benutten. Het managen van dit beleid leidt tot een duurzame ontwikkeling van de organisatie als geheel. Kennis vergroten binnen de organisatie. Jongeren komen vers uit de schoolbanken en beschikken over kennis van de nieuwste theorieën, zoals het gebruik van social media en softwaretechnologie. Lange-termijn personeelsplanning in het kader van vergrijzing. Als wervingsmiddel/scouten van talent. Bij gebleken geschiktheid kan de stagiair mogelijk doorstromen naar een vacante functie. Een constante stroom van stagiairs houdt de organisatie dynamisch in tijden van weinig instroom van nieuw personeel. Extra menskracht. Er wordt jongeren een kans op werkervaring geboden, waardoor zij straks als werkzoekenden gemakkelijker een baan vinden op de (regionale) arbeidsmarkt. 6 Wat voor stageplek aanbieden? Er zijn verschillende stagevormen mogelijk: Snuffelstage Beroepsbegeleidende leerweg (BBL) mbo (niveau 1 tot en met 4) (zie bijlage B.3) Beroepsopleidende leerweg (BOL) mbo (niveau 1 tot en met 4) Leerstage HBO 2 e en 3 e jaar Afstudeerstage / onderzoek (HBO, WO) Traineeship De coördinator stageloket kan hier meer informatie over geven.

Stageopdracht / afstudeeropdracht Een goed omschreven stageopdracht geeft de student een helder beeld wat er van hem verwacht wordt. De school toetst zo globaal of de opdracht past binnen de stage-eisen die aan de opleiding gesteld worden. De omschrijving van de stageopdracht bevat doorgaans de volgende zaken: Stageomvang Stageperiode Stagedag(en) Aantal studenten : (bijv.: 336 uur = 2,5-3 dagen per week) : (een schooljaar, 1 semester, etc.) : (kan ook door de opleiding worden aangegeven) : ( In principe 1 student, in overleg eventueel 2 studenten) Omschrijving van de opdracht(en), taken, werkzaamheden en/of project waarvoor u een stagiair zoekt (graag zo duidelijk en specifiek mogelijk). Uw advertentie wordt op de interne website geplaatst. Op basis van uw omschrijving maken studenten een keuze. Hoe concreter en vollediger uw advertentie, hoe eerder studenten voor uw aanbod zullen reageren. Reageren voor dd...., Sollicitatie mailen naar:. (mailadres stageaanbieder) Bij de omschrijving kan nog een opmerking over Villa Flex in De Glind gezet worden: We hebben niet alleen een werkplek, maar ook een slaapplek voor de studenten die bij ons stagelopen. Villa Flex is gehuisvest in een karakteristieke vrijstaande villa midden in het dorp. Op de 1 e en 2 e etage zijn de slaapplekken gerealiseerd. Op de begane grond zijn werkplekken met aansluiting op internet aanwezig. In ruil voor het gebruik van Villa Flex wordt er van studenten gevraagd om naast hun stage-opdracht vanuit school, ook een specifieke opdracht voor het dorp te doen en/of een inzet als vrijwilliger bij een activiteit voor het dorp. 7 Beschrijving van een 4 e jaars HBO afstudeeropdracht: Onderwerp / vraag De opdracht: Wat is de opdracht? Aanleiding: Wat is de aanleiding voor de opdracht? Uit welke vraag komt deze voort? Wat is het probleem of de uitdaging waar deze opdracht een oplossing voor moet bieden? Hoe past de opdracht in het beleid van de organisatie? Is de opdracht onderdeel van een project?

Doel: Wat is het doel van de opdracht? Of in het geval van een onderzoek: op welke vraag moet het onderzoek antwoord geven? Doelgroep(en): Op welke doelgroep(en) richt de opdracht en/of het project zich? Resultaat: Tot welk concreet product of dienst moet de opdracht leiden? Gebruikers: Voor wie is het product bestemd? Ofwel: wie gaan er iets mee doen en hoe zal het product worden verspreid en geïmplementeerd? Planning: Wanneer moet de uitvoering van de opdracht van start gaan? Wanneer moet het zijn afgerond? Tijdsinvestering: Wat is de geschatte tijdsinvestering voor de student in uren of dagdelen? 8 Begeleiding: Wie draagt vanuit de organisatie zorg voor de begeleiding van de opdracht? Waar bestaat deze begeleiding uit? Opmerkingen: Welke overige zaken zijn van belang om te vermelden? Investeringen en randvoorwaarden Stages vragen om een tijdsinvestering van de stagebegeleider, zeker aan het begin van de stageperiode. Naarmate de stage vordert, zal de hoeveelheid tijd die men kwijt is aan begeleiding minder worden. Gedurende de stageperiode wordt de inzetbaarheid van de stagiair groter waardoor de tijdsinvestering wordt terugverdiend. Ook bij het terugkeren van een (nieuwe) stagiair op dezelfde stageplaats, zal deze relatief minder tijd kosten dan de eerste keer. Tijdsinvestering Werven en selecteren van stagiairs (i.c.m. coördinator stageloket); Introduceren en inwerken;

Begeleiden van stagiairs; Onderhouden van contacten met de onderwijsinstellingen. Financiële investering Vergoedingen voor stagiairs zijn niet in de wet geregeld. Stagevergoedingen: iedere organisatie bepaalt zelf (of volgt hierin de van toepassing zijnde cao) of er een stagevergoeding wordt gegeven en zo ja, hoe hoog de stagevergoeding zal zijn. Reiskostenvergoeding? Ook hierin is de organisatie vrij om een eigen beleid te volgen. Bijvoorbeeld: een reiskostenvergoeding gelijk aan de vergoeding voor personeel dat een arbeidscontract heeft? En welke afspraken maak je over de vergoeding van reiskosten wanneer de student in het bezit is van een Ov-jaarkaart? Kosten van de Verklaring Omtrent Gedrag (VOG): voor stagiair of stagebiedende organisatie? Randvoorwaarden voor een goede werkplek Een werkplek moet voldoen aan de Arbonormen. Randvoorwaarden voor een goede stagebegeleider Een stagebegeleider: heeft tijd en middelen tot zijn beschikking voor een goede begeleiding; heeft een open houding; kent het opleidingsniveau van de stagiairs; kan werkzaamheden vertalen in stage-opdrachten en omgekeerd; kan positieve steun en feedback geven op basis van leerdoelen en houding en gedrag; is vertrouwd met zijn vak en kan vakinhoudelijke begeleiding bieden; beschikt over zelfkennis en kan goed communiceren; kent de organisatie goed; kan problemen vroegtijdig signaleren en bijsturen waar dat nodig is. 9 Voor het aannemen van mbo-stagiairs moet een organisatie een erkend leerbedrijf zijn. Hier treft u informatie aan hoe u een Erkend Leerbedrijf wordt: http://www.mboamersfoort.nl/wp-content/uploads/2013/05/bbl_brochure_mbo_amersfoort.pdf Hier treft u een overzicht van alle leerbedrijven in De Glind: http://www.stagemarkt.nl/zoekresultaten.aspx?p=de+glind&pg=7 U kunt trainingen volgen die de deskundigheid van stagebegeleiders bevorderen en de efficiëntie (tijdwinst) vergroten. De werving en selectie van stagiairs Studenten kunnen op verschillende kenbaar maken dat ze stage willen lopen in De Glind: 1. Reageren naar de stagebiedende organisatie of coördinator stageloket op een vacature op hun intranet van de school of op een vacature op www.glind.nl ; 2. Mail sturen aan het coördinator stageloket n.a.v. informatie over De Glind;

3. Rechtstreeks contact opnemen met de stagebiedende organisatie. De coördinator stageloket geeft de mails van de studenten door aan de organisaties, die vervolgens wel of niet aangeven aan de coördinator stageloket belangstelling te hebben voor deze student. De selectie vindt rechtstreeks plaats tussen student en stagebiedende organisatie. Als u zelf contacten heeft met de scholen, houdt de coördinator stageloket dan op de hoogte, zodat zij een totaalbeeld heeft. Hebt u zelf geen contacten met de hogescholen dan lopen de vacatures via de coördinator stageloket. Checklist voor werving van stagiairs Plaats uw stagevacature voor hbo ers op www.stagemarkt.nl en www.glind.nl Een vacature bevat een duidelijk omschreven stageopdracht met een beschrijving van de stagewerkzaamheden: - Omschrijving opdracht - niveau (1 e, 2 e, 3 e, 4 e jrs) en stagevorm - Omschrijving organisatie (+ website) - Reactie naar emailadres. Selectie Kennismakings- en/of sollicitatiegesprek: Het is belangrijk om uitgebreid stil te staan bij de wederzijdse verwachtingen en realistische mogelijkheden. Onderwerpen in sollicitatiegesprek: De organisatie en afdeling waar de stagiair komt te werken: doel, visie, product- en dienstverlening, achtergrond, uit te splitsen naar: - de aard van de werkzaamheden; - verwachtingen en leerdoelen vanuit de opleiding (MBO) en eventueel persoonlijke leerdoelen; - reeds opgedane ervaringen (bijbaantjes, eerdere stages); - de werkplek; - vergoedingen en arbeidsvoorwaarden en het verdere verloop van de sollicitatieprocedure, Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG), tekenen stage-overeenkomst (zie bijlage B.2). Huisregels; Sollicitatieformulier. Bij het inplannen van stagiairs is het belangrijk om rekening te houden met de stageperiodes die de stagiairs vanuit de onderwijsinstelling meekrijgen. 10 Introductieprogramma Een voorbeeld van een checklist voor de komst van de stagiair. (zie bijlage B.7) In een Introductieprogramma komen praktische zaken en regels aan bod zoals: aanvraag verlof, ondertekening stage-overeenkomst. Met andere woorden; alle zaken die geregeld moeten worden voor de komst van de stagiair. Hoe stelt de stagiair zich voor binnen de organisatie? Is dit op dezelfde wijze als andere medewerkers?

In bijlage B.8 een voorbeeld van een introductieprogramma. Leg afspraken vast en bespreek aan het eind van een introductieprogramma met de stagiair wat hij nog gemist heeft. Introductiegesprek Hierin worden zaken besproken zoals onder meer: vergoeding; duur van de stage; uitbetalingsdatum van de stagevergoeding; ondertekening van het stagecontract;. eventueel wordt er kennis gemaakt met alle (overige) collega s en eventueel de directie/het college. Maak een stagebrochure of een lijst met do s en don ts, waarin informatie staat over houding en gedrag van de stagiairs en stage-informatie. Laat de stagiairs nadenken over integriteit en hun rol daarin. Welkomstgesprek Voor de eerste stagedag benoem je wie binnen de organisatie het welkomstgesprek gaat voeren. Het doel van dit gesprek is dat de stagiair kennis maakt met het reilen en zeilen van de organisatie waar hij stage gaat lopen en tevens kennismaakt met zijn nieuwe (naaste) collega s. Inwerktraject Beschrijf hoe u het inwerkprogramma gaat vormgeven. Houd rekening met het feit dat gedurende de stage waarschijnlijk niet álle stagedoelen vanuit de onderwijsinstelling (zoals kerntaken en werkprocessen) aan bod kunnen komen. Wat er tijdens de stage geleerd wordt, is meestal een combinatie van de stagedoelen die de opleiding meegeeft, de persoonlijke leerdoelen van de stagiair én wat u als leerbedrijf wilt meegeven. Vanzelfsprekend ligt dit in het verlengde van de betreffende (beroeps)opleiding. 11 Begeleiding, tussentijdse- en eindevaluatie Vanuit de HBO-opleidingen zijn de stages doorgaans duidelijk opgezet. Er zijn voorbeeldformulieren, -contracten, - Plan van Aanpak e.d. die volgens planning ingevuld bij de school retour moeten zijn. Ook het begeleidingsgesprek tussen de stagedocent, u, als stagebegeleider en de stagiair wordt door de stagiair in samenspraak met school, ingepland. Begeleidingsgesprek: Plan bij aanvang van de stage de begeleidingsgesprekken in. Een voorbeeld van een opzet van een begeleidingsgesprek is te vinden in bijlage B.9. Stageplan stagiair Laat de stagiair een stageplan maken waarin hij duidelijk verwoordt wat hij van de stage verwacht,

welke (beroeps)taken hij wil gaan uitvoeren en wat zijn persoonlijke leerdoelen zijn. Laat de stagiair ook beschrijven hoe hij wordt begeleid door de onderwijsinstelling. Begeleiding vanuit de opleiding verschilt per onderwijsinstelling en is altijd op afstand (wie, wat, wanneer). Laat de stagiair in het stageplan omschrijven wie hem vanuit de organisatie begeleidt en wat hij van die begeleiding verwacht. Toets als stagebegeleider het stageplan van de stagiair. De stage verloopt stroef, wat te doen? Ups and downs horen bij de meeste leerprocessen, maar soms loopt het vast. Verloopt de stage niet naar wens? U bent ontevreden of de stagiair kan zijn draai niet vinden? Onderneem dan op tijd actie. Ga voor uzelf na wat het probleem kan zijn (zie bijlage B.9) Ga het gesprek aan met de stagiair: bespreek de situatie met de stagiair en vraag naar zijn of haar eigen ervaring/beleving. Voer voortgangsgesprekken en tussentijdse beoordelingsgesprekken. Neem contact op met de onderwijsinstelling wanneer u er samen met de stagiair niet uitkomt. Evaluatie voortgangsgesprekken Tijdens de stage voert de stagebegeleider meerdere evaluatiegesprekken. Onderwerpen van evaluatiegesprekken kunnen zijn: planning van de stage de realisatie tot dan toe (tussenevaluatie), taken voor de resterende stageperiode, in hoeverre de stagedoelen al zijn behaald, zit de stagiair op de goede weg en wat kan worden verbeterd, houding en gedragsaspecten. Plan regelmatig een gesprek met de stagiair en voer de gesprekken in een andere ruimte dan de vaste werkplek. 12 Tussentijdse beoordelingen en eindbeoordeling Een goede begeleiding kent tussentijdse beoordelingen, zodat de stagiair in de gelegenheid wordt gesteld om met (opbouwende) kritiek aan de slag te gaan. Zowel bij de tussentijdse beoordeling als de eindbeoordeling kijkt de begeleider naar de resultaten in relatie tot de voorgenomen doelen/afspraken. Aan het einde van de stageperiode voeren de stagebegeleider en de stagiair een afsluitend beoordelingsgesprek. Meestal is de BPV-begeleider of docent van de onderwijsinstelling ook bij dat gesprek aanwezig. Wees u er zich van bewust dat bij de beoordeling de stagiair later in zijn of haar loopbaan uw organisatie op het CV kan vermelden als stageorganisatie en u misschien als referentie bij sollicitaties. Eindbeoordeling Aan het einde van de stage vindt er een eindbeoordeling plaats over het functioneren van de stagiair.

BIJLAGEN Deel B Stagebegeleider BIJLAGE B.1 BIJLAGE B.2 BIJLAGE B.3 BIJLAGE B.4 BIJLAGE B.5 BIJLAGE B.6 BIJLAGE B.7 BIJLAGE B.8 BIJLAGE B.9 BIJLAGE B.10 BIJLAGE B.11 Overzicht stagebiedende organisaties in De Glind Voorbeeld Stageformulier Korte uitleg over het VMBO en MBO HBO en WO: De vernieuwde Stagecode-hbo 2009 + nadere toelichting Schematisch overzicht van de verantwoordelijkheden van betrokkenen binnen een stagetraject; het BPV (beroepspraktijkvorming) protocol Voorbeeld Stageovereenkomst Intermetzo Voorbeeld Checklist voor de komst van de stagiaires Voorbeeld Introductieprogramma Voorbeeld begeleidingsgesprek De stage verloopt stroef, wat te doen? Voorbeeld Exitformulier Vragenlijst Leerlingen. 13

BIJLAGE B.1 Overzicht stagebiedende organisaties in De Glind Contactpersonen stageplekken in De Glind naam organisatie emailadres Arienne Wunderink Rudolphstichting, Coordinator stageloket a.wunderink@rudolphstichting.nl Elly de Jong Rudolphstichting e.dejong@keurmerkgezinshuizen. nl Gerard de Jong Rudolphstichting info@rudolphstichting.nl Kees Elzinga EVS coördinatie care4families@gmail.com Jetteke Keuken Dorpscontactpersoon j.keuken@glind.nl Rikus Marring Bestuur Glindster rikus.marring@gmail.com Herman van Huissteden BLV De Glind h.huissteden@chello.nl Marc Vrugt Intermetzo mvrugt@intermetzo.nl Janneke Kuipers Rudolphstichting j.kuipers@rudolphstichting.nl Annemieke de Vries Gezinspiratieplein a.devries@gezinspiratieplein.nl atcdeglind@onsbedrijfbarneveld.nl Wilma Gorissen/Jetske de Boer Ons Bedrijf/ ATC Cees vd Heuvel Folda c.vdheuvel2@chello.nl Elke Seelmann DOK14 info@dok14deglind.nl Willem Moeleker Voetbalschool gmoeleker@gmail.com Mieke Groen Kerkelijke gemeente PKN hkgroen@kpnmail.nl Arie Zevenbergen zwembad De Glind arie.zeven@chello.nl Werner van Katwijk Ouders van Waarde werner@ouders.net Jacques Gordijn Donnerschool info@donnerschool.nl John van Kleeff Kluzo info@kluzo.nl Ella Mulder Intermetzo, groepshuizen emulder2@intermetzo.nl Renda Zwiers Intermetzo, gezinshuizen rzwiers@intermetzo.nl Jacob Bos / Pieter Woutering Kinderboerderij De Glind kinderboerderijdeglind@planet.nl Peter en Petra de Fauw gezinshuis 1 van gezinshuis.com pdefauw@planet.nl; lavandin@kpnmail.nl Wim en Petra Brandsen gezinshuis 2 van gezinshuis.com gezinshuis.walderveen@careande r.nl Willem en Orpa Moeleker gezinshuis 3 van gezinshuis.com gmoeleker@gmail.com Martijn Froom/Evelien vd Wetering gezinshuis 4 van gezinshuis.com gezinshuisevemar@gmail.com Jan van Ee/ Jenneke van Ee gezinshuis 5 van gezinshuis.com janmartenvanee@gmail.com / jennekevanee@gmail.com Gea Elferink Elferink Hoeve elferinkhoeve@online.nl Roel Rijskamp Gezinshuis.com r.rijskamp@gezinshuis.com Herman v Huissteden en Adrie Abma gezinshuis De Postweg h.huissteden@upcmail.nl 14

BIJLAGE B.2 Voorbeeld STAGEformulier Vul onderstaand formulier volledig in als je een stage wilt aanvragen. Dhr./Mevr. Achternaam Voorletters Roepnaam Geboortedatum Adres Postcode Woonplaats E-mailadres Telefoonnr. Opleiding Groep / leerjaar / niveau Onderwijsinstelling Begindatum Einddatum Totaal aantal uren/week Sollicitatie brief + CV meesturen Verstuur 15

BIJLAGE B.3 Korte uitleg over het VMBO en MBO VMBO: 16 MBO: De mbo kent twee type leerwegen: BOL (Beroepsopleidende Leerweg) = de leerling gaat de hele week naar school en loopt stage om praktijkervaring op te doen. Leerlingen lopen een van te voren vastgestelde periode stage. BBL (Beroepsbegeleidende Leerweg) = de leerling begint direct met werken en gaat hij een of twee dagen in de week naar school om de theorie te leren. Het praktijkonderdeel bevat tenminste 60% van de opleiding. Leerlingen werken 3 á 4 dagen bij een vaste werkgever en gaan 1 á 2 dagen naar school. Mbo-opleidingen zijn er op vier niveaus: Niveau 1 = assistent beroepsbeoefenaar. Deze leerlingen kunnen onder toezicht eenvoudige, uitvoerende werkzaamheden verrichten.

Niveau 2 = medewerker/basisberoepsbeoefenaar. Deze leerlingen worden opgeleid voor beroepen die vooral bestaan uit uitvoerende taken. Ze werken vaak samen met een leidinggevend of meer ervaren collega. Niveau 3 = zelfstandig medewerker/zelfstandig beroepsbeoefenaar/vakopleiding. Deze leerlingen kunnen volledig zelfstandig werkzaamheden uitvoeren. Niveau 4 = middenkaderfunctionaris/gespecialiseerd beroepsbeoefenaar. Deze leerlingen kunnen zelfstandig specialistische uitvoerende taken verrichten. Ze zijn breed inzetbaar en dragen verantwoordelijkheid voor de dagelijkse gang van zaken. Gediplomeerden op niveau 4 kunnen doorstromen naar het hbo. 17

BIJLAGE B.4 HBO en WO: De vernieuwde Stagecode-hbo 2009 De Stagecode hbo is als onderdeel van de notitie 'Praktijk arrangementen en Stagecode hbo' opgesteld door de hbo-raad, het VNO-NCW en het MKB. Aanleiding voor het opstellen van de code was de behoefte aan duidelijkheid rond de stage en dan vooral rond de eventuele relatie van een stage met mogelijke contract dienstverlening. 1. Onderscheiden worden: oriënterende stage; beroepsopleidende stage; afstudeerstage. 2. De stage is een onderdeel van de opleiding waar een stagebiedend bedrijf aan meewerkt door een stageplaats te bieden en te voorzien in begeleiding. De begeleiding door de hogeschool is een reguliere onderwijstaak en kan niet in rekening worden gebracht aan de stagebieder. Dat geldt ook voor de begeleiding door de hogeschool van duale trajecten. Het bedrijf of instelling vraagt evenmin een vergoeding van de hogeschool voor het bieden van de stageplaats. 3. Afspraken over stagedoelen, weekrooster, onkostenvergoeding, e.d. worden vastgelegd in een stageovereenkomst tussen de stagiair en de stagebieder. De stagedoelen omvatten zowel de onderwijskundige doelen van de opleiding, de persoonlijke doelen van de student, als de bedrijfsrelevantie doelen die het met het stagebedrijf zijn overeengekomen. 4. Ingeval van een oriënterende stage is een stagevergoeding niet van toepassing; daarvan is alleen sprake bij een beroepsopleidende stage of afstudeerstage. De vergoeding is nadrukkelijk bedoeld voor de stagiair, niet voor de hogeschool. 5. In een overeenkomst tussen hogeschool en stagebedrijf wordt de kwaliteitszorg rondom de stage geregeld. Goede afspraken over de begeleiding (aan beide kanten) zijn hiervan een belangrijk onderdeel. De overeenkomst geldt voor alle stagiairs van dezelfde opleiding of cluster van opleidingen van de hogeschool waarop deze overeenkomst betrekking heeft. 6. Samenloop met een contractactiviteit die een hogeschool met een bedrijf is overeengekomen, is alleen mogelijk bij een afstudeerstage en in bijzondere gevallen bij een beroepsopleidende stage, mits: a) het gaat om een contractopdracht van een bedrijf aan de hogeschool, waarbij tevoren expliciet is overeengekomen dat een deel van de uitvoering gerelateerd wordt aan een stageopdracht bij het bedrijf; b) zichtbaar wordt gemaakt wat als reguliere stageactiviteit en reguliere stagebegeleiding kan worden beschouwd waarop de punten 1 t/m 3 van toepassing zijn en wat de additionele inzet is van (docenten van) de hogeschool. Bij voorkeur wordt ook een tweeledig contract afgesloten: een stageovereenkomst met de student en een contractovereenkomst voor de additionele inzet met de hogeschool. 7. Om de stagemarkt open en flexibel te houden dienen potentiële stageplaatsen door de hogeschool alleen beoordeeld te worden op geschiktheid en relevantie voor de betreffende opleidingen. Dit geldt zowel voor stageplaatsen die de hogeschool zelf werft, als stageplaatsen die ondernemingen aanbieden of die ondernemende studenten zelf aandragen. De criteria waarop de stageplaats op geschiktheid wordt beoordeeld maken onderdeel uit van de kwaliteitszorg rondom de stage. 18

8. Om toe te zien op de naleving van deze code stelt de hbo-raad een meldingspunt in, waar zowel studenten als bedrijven of instellingen terecht kunnen wanneer zij menen dat de code niet is gevolgd. 9. Studenten die een klacht hebben over het onderwijskundig aspect van de stage dienen daarvoor de interne procedure te volgen, zoals vermeld in het studentenstatuut dat op hen van toepassing is. Bron: VNO-NCW.nl Praktijkarrangementen en stagecode HBO; Een nadere toelichting Typen samenwerkingsarrangementen tussen hogescholen en bedrijven In de samenwerking tussen bedrijven en hogescholen is veel variëteit. Er zijn een drietal typen te onderscheiden. Type 1: contacten en samenwerking op incidentele basis. Bijvoorbeeld eens een keer een gastcollege; eens een keer een stagiair aannemen. Type 2: contacten en samenwerking op continue en (meestal ook) bredere basis. Bij een dergelijke samenwerkingsvorm zal bijvoorbeeld het bedrijf of de instelling, al kan het aantal wel variëren, in principe ieder jaar stageplaatsen willen bieden; zullen er met een of meer opleidingen regelmatige contacten zijn, zal het bedrijf of instelling bij behoefte aan nieuwe kennis of een ontwerpvraag dat (in elk geval ook) aan de samenwerkende onderwijsinstelling voorleggen. Type 3: aangaan van een strategische alliantie: de samenwerking berust op het voor meerdere jaren koppelen van wederzijds te verlenen diensten aan de strategische doelen van de onderneming of instelling en aan het profiel van de hogeschool (zoals dat b.v. tot uitdrukking komt in specifieke uitstroomprofielen; in lectoraten; in medegebruik van faciliteiten; in sterke samenwerkingsverbanden van de hogeschool met andere gespecialiseerde kennispartners zoals TNO). 19 Deze 3 typen zijn niet hiërarchisch: alle drie dragen bij tot dynamische verbindingen tussen bedrijfsleven en beroepsonderwijs en er is geen dwangmatig principe dat elk bedrijf of instelling zou moeten starten met type 1 en uiteindelijk bij type 3 dient uit te komen. De realiteit zal zijn dat de meeste samenwerkingsarrangementen van type 1 of 2 zullen zijn; zeker voor het MKB. Ook kan het bijvoorbeeld onder invloed van de conjunctuur voorkomen dat een bedrijf voor enige tijd kiest voor type 1, ook al opereerde het bedrijf de laatste jaren met het onderwijs volgens type 2. Deze typen samenwerkingsarrangementen hebben ook betekenis voor de inbedding van de stage in een breder palet van samenwerking op het gebied van kenniscirculatie. De mate waarin de relatie met de hogeschool tevens wordt benut voor kenniscirculatie neemt toe van type 1 naar type 3 en zonder dat daarmee een rigide koppeling is

bedoeld, zouden ook bij deze 3 typen behorende typen in de reikwijdte van kenniscirculatie kunnen worden aangegeven, met de stage steeds als een belangrijke ruggengraat en in aanvulling daarop extra ringen van contacten en samenwerking. Type 1: wat nagestreefd moet worden is dat stages en afstudeerprojecten naast onderwijskundige doelen, ook innovatiedoelen van het bedrijf dienen en dat dit bij het maken van stageafspraken waar mogelijk ook expliciet wordt meegenomen. Omgekeerd kan uit stages en afstudeerprojecten input komen voor nieuwe items in het curriculum. Ook kunnen de verslagen systematisch toegankelijk worden gemaakt voor bedrijven. Type 2: via de contacten in het kader van de stagebegeleiding kunnen ook andere direct aan het onderwijs gelieerde vormen van wisselwerking gehanteerd worden zoals gastcolleges, docentenstages, deelname aan regionaal overleg over de inhoud van de opleiding, facility sharing, deelname aan de kenniskring van een lectoraat. Type 3: stagecontacten kunnen tenslotte ook leiden tot vormen van dienstverlening door de hogeschool die wel gelieerd zijn aan het onderwijs dat de hogeschool verzorgt, maar daar niet direct onderdeel van zijn (ontwerp en ontwikkeling, scholing van werknemers, e.d.). Docenten en lectoraten van de hogescholen kunnen hierbij een goede rol vervullen. Bij de dienstverlening kunnen hogescholen ook samenwerken met derden, bijvoorbeeld met instellingen zoals ROC s, TNO en met universiteiten. Bedrijven kunnen erop geattendeerd worden dat in een aantal EZstimuleringsregelingen hogescholen een van de mogelijke partners zijn als kennisbron voor innovatie. 20 Stagearrangementen Oriënterende stage (of snuffelstage): het gaat om stages van korte duur (eerder in dagen of hooguit weken uit te drukken dan in maanden). Het gaat meer om workshadowing en kleine opdrachten onder begeleiding. Deze stages zijn primair dienstverlening aan de hogeschool en nauwelijks productief voor het bedrijf. Een manier om de lasten van organisatie en begeleiding te reduceren, is om al aanwezige ouderejaars stagiairs of afstudeerders, een rol te geven bij het begeleiden van studenten die voor een korte oriënterende stage komen. De beroepsopleidende stage: deze stage duurt tenminste enkele maanden. De stageopdracht wordt in overleg tussen student en bedrijf of instelling opgesteld. Primair doel van de stage is het competentiegericht leren in de praktijk, binnen de kaders van de doelen van de opleiding. De stageplaats en de stageopdracht dienen dan ook daarop te worden beoordeeld. De uitvoering vindt plaats met enerzijds praktijkbegeleiding door het bedrijf en stagebegeleiding door de hogeschool, maar anderzijds ook een beroep op zelfstandigheid en verantwoordelijkheid voor de student om de stageopdracht succesvol te voltooien. Stages van enkele maanden bieden voor alle betrokkenen uiteraard meer mogelijkheden en genereren meer resultaten dan korte oriënterende stages. Het is het middel bij