juli/augustus 2015 MaandJournaal Special De onverzadigbare honger van software Fonds onder de aandacht NN Information Technology Fund www.nnip.nl
Maandjournaal Informatie technologie: De onverzadigbare honger van software Weet u het nog? Nummers opzoeken in een dikke Gouden Gids, met het 100.000 Stratenboek in de auto op zoek naar dat ene adres in Arnhem, wachten op een vrije telefooncel, de transistorradio mee op vakantie en geld opnemen met een eurocheque. Door de digitale revolutie van de afgelopen 15 jaar is het allemaal verleden tijd. Software, programma s en apps op computers, smartphones en tablets, heeft veel apparaten, drukwerk en handelingen tot het museum veroordeeld. Deze ontwikkeling gaat steeds verder. Hoe gaan fondsmanagers bij NNIP hiermee om? John Elliott Software is eating the world, betoogde durfinvesteerder Marc Andreessen al in 2011 in een inmiddels historisch artikel in de Wall Street Journal. Daarom stak hij ook miljoenen in software-startups en andere internetbedrijven. Computerprogramma s bepaalden steeds meer de bedrijfsvoering van ondernemingen: van landbouw tot de nationale defensie, aldus Andreessen. De grootste bedrijven in veel sectoren zijn in feite softwarebedrijven, constateerde de investeerder: De grootste boekverkoper? Amazon De grootste videotheek? Netflix Het grootste marketingsplatform? Google Grootste muziekleveranciers? Apple s itunes, Spotify, Pandora. En de lijst van bedrijfstakken die door de softwarerevolutie zijn veranderd is lang. Uitzendbureau s en recruiters? Werken via internet en met LinkedIn. Media? Zowel het vergaren als verspreiden van informatie gaat digitaal. Postbedrijven? Computers doen de logistiek - zoals dat in feite geldt voor alle distributiebedrijven, detailhandelaars en vele andere ondernemingen. Technologie innoveert en verstoort Andreessen beschreef de softwarerevolutie die mogelijk was gemaakt door zogenoemde disruptive technology : technologie die een bedrijfstak volledig op zijn kop zet of een geheel nieuwe bedrijfstak creëert. Zo veranderde de personal computer volledig onze manier van werken en communiceren. Inmiddels maken smartphones en tablets de pc s deels overbodig, met in het kielzog ook foto- en videocamera s, mp3-spelers, navigatieapparatuur en calculators. Dat heeft ingrijpende gevolgen voor bedrijven, licht John Elliott, Hoofd aandelenresearch Technologie, Media en Telecom van NN Investment Partners toe.,,technologie kan steeds gemakkelijker verdienmodellen volledig verstoren. Hotels kregen vroeger bijvoorbeeld veel inkomsten uit telefoontjes van hotelgasten. Nu gebruikt niemand meer de hoteltelefoon, maar belt mobiel of gebruikt Skype. Telecombedrijven zelf hebben inmiddels niet alleen inkomsten uit het bellen verloren, maar verdienen ook weinig meer op sms jes. Tegelijkertijd biedt de opkomst van mobiele apparaten veel nieuwe mogelijkheden.,,iedereen heeft tegenwoordig een supercomputer in zijn zak en gebruikt die ten volle. De smartphone (of tablet) is je camera, je gouden gids, je reisbureau, je kaart, je winkelstraat en niet te vergeten: je band met vrienden en familie. Bovendien is je telefoon 2
juli/augustus 2015 ook je bank. Een supercomputer en geldautomaat ineen: aanvullende producten en diensten kunnen zo heel makkelijk worden geïntroduceerd bij tientallen miljoenen potentiële klanten. Banken zijn nu aan de beurt Banken hebben tot nu toe weinig druk gevoeld van de softwarerevolutie. Maar dat gaat snel veranderen, denkt Elliott.,,Je ziet het al gebeuren in Azië, dat ons vaak voorgaat in deze zaken, en in de Verenigde Staten. Financiële dienstverleners, vaak nieuwe partijen, weten massaal klanten van traditionele banken weg te kapen door ze extra mogelijkheden online te bieden. Zo zijn er al partijen die via het internet consumentenkrediet aanbieden, dat soms ook via crowdfunding tot stand komt. Ook bedrijven die oorspronkelijk niets met financiële dienstverlening van doen hebben, wagen zich met succes op deze markt. WeChat, een Chinese versie van Whatsapp, kreeg onlangs binnen drie dagen de bankrekeningen van 100 miljoen klanten in handen, omdat het bedrijf de mogelijkheid bood om geld dat op feestdagen traditioneel in een rode envelop wordt geschonken, digitaal cadeau te doen. Bijzonder populair bleek de speelse inslag van de cadeau-app: als er geld aan een groep vrienden werd geschonken, verdeelde de app het bedrag zelf willekeurig over de gelukkigen. Het Chinese Alibaba, het grootste e-commerce platform ter wereld, snoept met zijn eigen betaaldienst dagelijks miljoenen transacties van banken af. Ook Google en Apple vechten om hun deel van de digitale portemonnee van de moderne consument. Gebruikers van gratis diensten zijn veel geld waard. Google, Facebook en Apple hebben miljoenen gebruikers en bezitten een schat aan informatie over de voorkeuren van hun klanten. Deze gegevens, die soms ook gekoppeld zijn aan betaalgegevens (bijvoorbeeld creditcards van itunes-gebruikers) leveren weer miljarden aan advertentieinkomsten op. Whatsapp en Pinterest zouden het volgende marketingkanaal kunnen worden, denkt Elliott. Onmisbaar Hoe spelen fondsmanagers van NN Investment Partners in op het disruption verhaal? Elliott:,,Wij proberen te kijken naar bedrijven die op verschillende manieren groeipotentieel hebben. Dat kunnen ondernemingen zijn die in theorie een veel grotere markt kunnen aanspreken, of misschien nu al veel klanten hebben, maar daar nog geen verdienmodel aan hebben gekoppeld. Het gaat vaak om ondernemingen die iets te bieden hebben wat voor heel veel mensen onmisbaar zou kunnen worden. De ontwikkelingen gaan razendsnel: een gevaar voor bestaande grote bedrijven. Als die niet op de juiste manier innoveren, is het soms snel gedaan.,,het klassieke voorbeeld is Nokia: 8 jaar geleden had de mobieltjesfabrikant nog een marktaandeel van bijna 50 procent. Nokia haakte veel te halfslachtig en laat aan bij de softwarerevolutie en van het marktaandeel is nu vrijwel niets over. In het algemeen proberen wij weg te blijven van bedrijven die hun toegevoegde waarde dreigen te verliezen aan software. Want software is nog steeds bezig de wereld op te eten. 3
Maandjournaal Fonds onder de aandacht NN Information Technology Fund Beleggen in leidende en vernieuwende technologie Het NN Information Technology Fund belegt wereldwijd in ondernemingen binnen de sector informatietechnologie. Dat zijn bedrijven die actief zijn in de ontwikkeling van nieuwe softwareprogramma s, in de it-dienstverlening en in de productie van technologische hardware. De selectie spitst zich toe op bedrijven die leidend zijn in hun sector en ook bewezen hebben zich snel aan veranderende marktomstandigheden aan te kunnen passen, vertelt John Elliott, Hoofd aandelenresearch Technologie, Media en Telecom.,,Wij zoeken naar ondernemingen die in feite een onmisbare positie hebben verworven in het technologische ecosysteem. En bedrijven die de trend zetten in nieuwe ontwikkelingen. Geografisch ligt de focus op Amerikaanse bedrijven (80 procent van het belegd vermogen). Daarnaast wordt 10 procent belegd in Japan, terwijl Nederlandse ondernemingen goed zijn voor ruim 2,2 procent van het belegd vermogen. Gevestigd en innovatief Google is een van de gevestigde namen in het fonds.,,google heeft het internet gemaakt tot wat het is, aldus Elliott.,,Dat er op het web geld kan worden verdiend, is Google s verdienste. Tegelijkertijd heeft het bedrijf met YouTube, inmiddels een van de belangrijkste entertainment kanalen voor jongeren, en met Android het grootste smartphone platform naast Apple cruciale markten in handen. Ook in Visa, een van de andere grotere beleggingen van het fonds, komen gevestigd en innovatief samen.,,creditcardondernemingen Visa en Mastercard wijzen de weg naar de toekomst: weg van cash. Deze belegging heeft een uitstekende bijdrage geleverd aan het fondsrendement, vertelt Elliott. Top 10 Holdings Apple Inc 9.36% Microsoft Corp 7.48% Google Inc-Cl C 5.49% Visa Inc-Class A Shares 5.25% Emc Corp/Ma 3.41% Canon Inc 2.87% Corning Inc 2.60% Intuit Inc 2.58% Western Union Co 2.47% Applied Materials Inc 2.46% Vernieuwing is ook het thema bij beleggingen in hardware producenten. Betere camera s, langere batterijduur, mooiere schermen: het zijn zaken waar smartphone gebruikers altijd meer geld voor over hebben en dus vrijwel zeker inkomsten genereren. Maar het fonds heeft ook oog voor kleinere, nieuwe bedrijven. Zo belegt het fonds ook in de onderneming die nu de zogenoemde force touch technologie ontwikkelt voor de nieuwe iphone, waarmee het scherm voelt hoe hard of zacht de gebruiker drukt. Een uitkomst voor spelletjesliefhebbers, bijvoorbeeld. Overige Technology Hardware & Equipment Semiconductors & Semiconductor Equipment Software & Services Waarom beleggen in het NN Information Technology Fund? Wereldwijd beleggen in grote namen in de technologie Geconcentreerde portefeuille Inspelen op technologische vernieuwingen Rendement over de afgelopen 12 maanden, per 14 juli 2015: 30,85% NN Information Technology Fund Fondsmanager: Pieter Schop Belegd vermogen in de strategie: 502 miljoen euro ISIN: NL0006311821 Lopende kosten: 0,83% 4
juli/augustus 2015 FundFocus Selectie juli 2015 Welke fondsen hebben op dit moment, volgens NN Investment Partners, de beste vooruitzichten? U leest dit iedere maand in de FundFocus. Hoe deze fondsen passen in een klantprofiel en welke plaats deze fondsen in een portefeuille kunnen innemen, verschilt natuurlijk per klant. Morningstar sterren Welke fondsen zijn een goede keuze? Morningstar vergelijkt beleggingsfondsen op basis van 3, 5 en 10 jaars rendementen en risico binnen zijn categorie. De resultaten geven zij aan met behulp van sterren: vijf sterren voor het best presterende fonds in zijn categorie en één voor het minst presterende. Onderstaand een selectie van de NN fondsen die samen ongeveer 75% van het fondsvolume bestrijkt: NN fondsen Aandelen wereldwijd NN Global Fund NN Global Opportunities Fund Aandelen regio s NN North America Fund NN (L) Emerging Europe Equity NN (L) Greater China Equity NN Far East Fund Sectoren NN Daily Consumer Goods Fund NN Energy Fund NN Industrials Fund NN Luxury Consumer Goods Fund NN Telecom Services Fund Vastgoed NN Global Real Estate Fund Duurzaam NN Duurzaam Aandelen Fonds Morningstar sterren Aandelenfondsen NN Global Opportunities Fund Wereldwijd beleggen op basis van zeven beleggingsthema s Speelt in op zowel actuele thema s als lange termijntrends Uitgesproken keuzes en een sterk opgebouwd track-record NN Global Real Estate Fund Wereldwijd beleggen in vastgoed Brede spreiding over verschillende categorieën vastgoed, zoals kantoren en winkelcentra Aantrekkelijk jaarlijks dividend NN Hoog Dividend Strategieen (Wereldwijd/Euro/US) Beleggen met de focus op dividend Selectie van aandelen die relatief goedkoop zijn en met goede winstverwachting Obligatiefondsen NN High Yield Strategieën (Wereldwijd/Europees) Beleggen in bedrijfsobligaties met een relatief hoge rente Diversificatie binnen obligatieportefeuille Speuren naar de beste verhouding tussen risico en rendement NN Euro Obligatie Fonds Actief inspelen op renteontwikkelingen Extra spreidingsmogelijkheden ten opzichte van staatsobligaties Uitgebreide analyses NN First Class Obligatie Fonds Biedt een brede spreiding over obligatiecategorieën Speelt actief in op veranderende marktomstandigheden, bijv. via duratie Streeft naar regelmatige inkomsten per kwartaal (dividend) Dekt het valutarisico grotendeels af naar de euro Wordt beheerd door een team van zeer ervaren fondsmanagers Multi Asset Fondsen NN Dynamic Mix Fund I, II, III, IV, V Obligaties NN First Class Obligatie Fonds NN (L) EMD (HC) NN (L) European High Yield NN Euro Obligatie Fonds NN Global Obligatie Fonds De informatie in deze publicatie is ontleend aan door ons betrouwbaar geachte bronnen. Voor de juistheid en de volledigheid van genoemde feiten, meningen en verwachtingen kunnen wij echter niet instaan. Tussen het moment waarop deze publicatie is samengesteld (27/07/2015) en gepubliceerd kunnen gegevens zijn herzien. 5
Maandjournaal Beleggingsvisie Economische omgeving Opluchting na akkoord Griekenland Het akkoord tussen Griekenland en haar schuldeisers was een opluchting. Het is echter slechts een eerste stap op een lange en moeilijke weg. Het land moet opnieuw forse en ingrijpende hervormingen doorvoeren. De onrust rond Griekenland heeft nauwelijks invloed op de rest van de euroregio. Het vertrouwen van consumenten en bedrijven neemt toe. Ook de kredietverlening aan de particuliere sector komt op gang. De laatste cijfers laten zien dat de dip van de Amerikaanse economie in het eerste kwartaal tijdelijk was. Consumentenbestedingen trekken aan en de arbeidsmarkt trekt verder aan. Dit doet de speculaties over de eerste renteverhoging van de Fed weer opleven. Aandelen Vooruitzichten voor aandelen verbeterd De belangrijkste risico s voor de korte termijn, namelijk de Griekse crisis, de correctie op de Chinese aandelenmarkten en de zorgen over de wereldwijde groei, zijn afgenomen. Wij zijn daarom positiever geworden voor aandelen. Het fundamentele plaatje is nog altijd gunstig; het mondiale groeimomentum trekt aan en het monetair beleid is wereldwijd gunstig. De winstgroei van Amerikaanse bedrijven staat onder druk; winstmarges liggen rond recordniveaus terwijl de sterke dollar de buiten de VS behaalde winst uitholt. In de eurozone kan de winstgroei juist versnellen dankzij de zwakke euro terwijl de winstmarges nog relatief laag zijn. Obligaties Duitse 10-jaars rente erg beweeglijk De rente op Duitse staatsleningen is nog altijd erg beweeglijk. De grootste stijging lijkt wel achter de rug. De daling van de grondstofprijzen dempt de inflatievooruitzichten, terwijl ook het opkoopprogramma van de ECB een drukkend effect heeft op de rente. De nog altijd lage obligatierentes in de volwassen economieën zorgt ervoor dat beleggers op zoek gaan naar categorieën met hogere verwachte rendementen. Hiervan profiteren high yield bedrijfsleningen en obligaties van opkomende markten. Wij verwachten dat obligaties van opkomende markten later dit jaar onder druk komen wanneer de rente in de VS wordt verhoogd. Hierdoor zal naar verwachting meer kapitaal richting de VS terugvloeien. Rentes (10 jaars yield) Verenigde Staten 2,60% Eurozone 1,00% Japan 0,60% Visie NN Investment Partners Aandelen - regio s Verenigde Staten = Europa + Japan + Opkomende Markten - positief (+), neutraal (=), negatief (-) Aandelen - sectoren Energie = Basismaterialen = Industriegoederen = Luxe Consumentengoederen + Dagelijkse Consumentengoederen - Gezondheidszorg + Financiële Waarden + Informatie Technologie + Telecommunicatie = Nutsbedrijven - positief (+), neutraal (=), negatief (-) Obligaties Staatsobligaties = Bedrijfsobligaties + High-Yield bedrijfsobligaties + positief (+), neutraal (=), negatief (-) 6
juli/augustus 2015 Disclaimer De informatie in dit document is uitsluitend opgesteld ter informatie en is geen aanbod noch een uitnodiging om effecten of een beleggingsinstrument te kopen of verkopen of om deel te nemen in een handelsstrategie. Beleggers zouden zelf advies moeten vragen indien ze twijfelen over de geschiktheid van een belegging. Hoewel de inhoud van dit document met de meeste zorg is samengesteld en gebaseerd is op betrouwbare informatiebronnen, wordt er geen enkele uitdrukkelijke of impliciete garantie of verklaring gegeven omtrent de juistheid of volledigheid van de informatie. De informatie en mogelijke aanbevelingen in dit document kunnen zonder voorafgaande kennisgeving worden gewijzigd. NNIP Asset Management B.V., noch enig andere vennootschap of onderdeel dat behoort tot de NN Group, noch een van haar functionarissen, haar directeuren of werknemers aanvaarden enige aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid met betrekking tot de hierin opgenomen informatie of mogelijke aanbevelingen. Het is niet toegestaan dit document te vermenigvuldigen, door te sturen, te distribueren, te verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, zonder de voorafgaande uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Voor gedetailleerde informatie over de genoemde fondsen verwijzen wij u naar het prospectus en het daarbij behorende supplement. Voor deze fondsen is tevens de Essentiële Beleggersinformatie opgesteld met informatie over het product, de kosten en de risico s. Loop geen onnodig risico. Lees het prospectus en de Essentiële Beleggersinformatie voordat u belegt. Beleggen brengt risico s met zich mee. De waarde van uw beleggingen is mede afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten. Daarnaast kent ieder fonds zijn eigen specifieke risico s. Kijk voor de fondsspecifieke kosten en risico s in het prospectus. Het prospectus, het supplement en de Essentiële Beleggersinformatie zijn verkrijgbaar via www.nnip.nl. De genoemde Luxemburgse fondsen zijn een subfonds van een SICAV, gevestigd te Luxemburg. Deze SICAV beschikt over een vergunning van de Commission de Surveillance du Secteur Financier (CSSF) te Luxemburg. Zowel het subfonds als de SICAV zijn geregistreerd bij de CSSF. NN Investment Partners B.V. is de beheerder van alle in Nederland gevestigde ING beleggingsfondsen en in die hoedanigheid in het bezit van een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten op grond van de Wet op het financieel toezicht. De genoemde fondsen zijn geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam. Dit document is niet bestemd voor burgers van de Verenigde Staten en is uitsluitend bestemd voor personen die gevestigd zijn in jurisdicties waar de betreffende aandelenklassen/(sub)fondsen voor distributie zijn toegelaten of waar een dergelijke toestemming niet vereist is. Op deze disclaimer is Nederlands recht van toepassing. 7