Projectplan Asbestdakenverbod

Vergelijkbare documenten
9 Voorstelnummer: Houten, 18 september 2018 ş Jļlļ. Onderwerp: Subsidieverordening 'Asbest van het dak, zonnepaneel erop' Kromme Rijngebied

Themacafé Energietransitie 22 februari 2016

Plan van Aanpak Stimuleren verwijdering asbestdaken.

Op 14 november heb ik aangegeven waar wij als gemeente mee te maken krijgen op gebied van asbest. Vanavond wil ik dit voor de nieuwe raadsleden kort

Raadsvergadering. Onderwerp Subsidieverordening Asbest van het dak, zonnepaneel erop Kromme Rijngebied 2018.

Verwijdering asbestdaken Plan van aanpak juli 2017

Speerpunt asbestdaken

Voorbeeld communicatieaanpak Asbest

Ondernemers/agrariërs 8 februari 2018

Asbestdaken vervangen

FAQ Informatiebijeenkomsten - Asbestdakenverbod 2024

Particulieren 31 januari 2018

Registratienummer / 15Z Stimuleringsbijdrage saneren asbestdaken in of nabij de dorpskernen

Asbest. Agenda u Opening u Asbest u Pauze u Pacht u Vragen en discussie. 22.

1. Onderwerp Nadere contractering Jeugdhulp 2015

Programma Versnellingsaanpak asbestdaken sanering

Datum: Informerend. Datum: Adviserend. 24 april mei 2014

Oplegvel. 1. Onderwerp Werkplan 3D Rol van het samenwerkingsorgaan

VERIJSSEL SBEST- AKEN RIJ

2017). Datum: Informerend. Datum: Adviserend

HANDREIKING BEHEER EN MONITORING ASBESTVERDACHTE DAKEN

Stand van zaken V asbestdakensanering en Versnellingsaanpak 26 juni 2018

Informatiebijeenkomst koppelpilot voor bewoners t Gijmink Koppeling van bodem en daken. Informatiebijeenkomst koppelpilot 4 en 7 juli 2016

1. Onderwerp OGGZ: Uitvoeringnotitie Beschermd Wonen

1. Onderwerp Voorstel Volwasseneneducatie 2015

Oplegvel. 1. Onderwerp Verdiepingsslag Uitvoeringplan Educatie Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland

1. Onderwerp Regionale projectorganisatie voor de voorbereiding op de 3 decentralisaties in het sociale domein

Gelet op artikel 3, tweede lid en zesde lid, onderdeel 2, van de Algemene subsidieverordening Zuid- Holland 2013;

Versie: december Plan van aanpak Sanering asbestdaken in Noordoostpolder

1. Onderwerp Gezamenlijk opdrachtgeverschap jeugdhulp

Om het beleid en de sturingsvraagstukken invulling te geven, worden bepaalde opgaven van de gemeenten in regionaal verband opgepakt.

Collegevoorstel. Zaaknummer Vervanging dakbedekking sporthal Die Heygrave

Datum: Informerend 18/

Maak wérk. van een asbestveilig erf.

Intentieovereenkomst. Asbest van het bedrijfsdak

Onderstaand vindt u de antwoorden op de vragen van de leden Cegerek en Albert de Vries.

Onderwerp : Q&A, Aanvulling vragen Verordening Asbest er af zonnepanelen er op.

Notitie energiebesparing en duurzame energie

Asbestdakensanering De Vallei

Versnellingsaanpak asbestdaken sanering: Stand van zaken II

Van asbestdak naar nieuw duurzaam dak Dakvervanging bekostigen en kosten verlagen

Oplegvel. 1. Onderwerp. 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland

Nadere regels Van asbest naar duurzaam dak Provincie Flevoland

Verduurzamen van VvE-complexen

*Z075167D42B* Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus AA MIDDELHARNIS. Geachte raad,

1. Onderwerp Planlijst woningbouwprojecten 2015

Besluit tot het vaststellen van de subsidieverordening Asbest van het dak Noord-Beveland

Raadsvoorstel. Samenvatting

Asbestsanering en/of plaatsen van zonnepanelen

Oplegvel. 1. Onderwerp Beleidsplan leerplicht Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland. Efficiencytaak

Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 13 maart 2018;

Aanbiedingsformulier voor AB

Programma bijeenkomst dd tbv leden KAVB en LTO: 1 Inleiding

Kantorenmonitor Holland Rijnland

Oplegvel. 1. Onderwerp Veiligheid en Kind. 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland

Datum: Informerend. Datum: Adviserend. 6 maart 2019

Financieel. Menu-item: Fiscale regelingen

Duiding probleem en ideale eindsituatie asbestdaken

Datum: Adviserend. 24 januari Feb/mrt 30 januari

1. Onderwerp Huisvestingsverordening Holland Rijnland 2015

Besluit tot het vaststellen van de subsidieverordening Asbest van het dak Noord-Beveland

Samen op reis voor een asbestvrije regio

Stichting Duurzaam Lopikerwaard

1. Onderwerp Begroting drie decentralisaties in het sociale domein Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland

1. Onderwerp Leerlingbouwplaatsen/Social Return on Investment in Holland Rijnland 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland

Wettelijk register gemeenschappelijke regelingen

1. Opening en mededelingen Y. Peters-Adrian opent de vergadering en dankt de gemeente Leiderdorp voor haar gastvrijheid.

Informatiebrief aan de Raad

CONCEPT-BESLUITENLIJST

RAPPORTAGE EMISSIEBEHEER RIOLERING 2012

1. Onderwerp Rapportage Jeugd- en Gezinsteams Holland Rijnland mei t/m oktober Rol van het

Paragraaf duurzaamheid

Oplegvel. 1. Onderwerp Informatiemanagement Jeugdhulp. 2. Rol van het samenwerkingsorgaan

1. Onderwerp Inkoopstrategie Jeugdhulp vanaf Datum: Informerend

Omgevingsdienst West-Holland

Bijlage: Aantal leden algemeen bestuur

Kantorenvoorraad in Holland Rijnland

Basistaak. Datum: Informerend

Energieke Regio in Holland Rijnland? Alphen aan den Rijn 11 november 2015

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Subsidiemogelijkheden asbestsanering en/of plaatsen zonnepanelen in 2016

1. Onderwerp Regionale afspraken Anonieme hulp op afstand/ telefonische hulpdienst 2. Rol van het

1. Onderwerp Collectieve ziektekostenverzekering als maatwerkvoorziening inkomensondersteuning 2. Rol van het

Plan van aanpak aanvulling Regionale bedrijventerreinenstrategie Holland Rijnland in verband met aansluiting gemeenten in de Rijnstreek

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

1. Onderwerp Inzet en aanpak Volwasseneneducatie 2013

Kadernota 2019 Holland Rijnland op Koers?

Oplegvel. Datum: Adviserend. Datum: Besluitvormend. 4. Behandelschema: Datum: Informerend. DB Colleges PHO DB Gemeenteraad DB AB Gemeenteraad

Betreft: inzet van uw gemeente voor energiebesparing bij bedrijven, de Gelderse Aanpak

Kaag en Braassem BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN. REGISTRATIENUMMER (in te vullen door griffie) Datum (in te vullen door griffie)

PLAN VAN AANPAK ASBESTDAKEN OSS

Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Opmeer van 4 juni 2013; besluit:

Maak Opsterland asbestvrij. Als eerste gemeente in Fryslân. Koploper op het gebied van Volksgezondheid en Milieu.

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 18 januari 2019 Betreft Stand van zaken asbestdakensanering

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Stand van zaken invoering Omgevingswet Omgevingsdienst West-Holland

Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder

1. Onderwerp Voortgang nadere contractering veegronde Jeugdhulp2015 en startervaringen Tijdelijke Werk Organisatie 2. Rol van het

Kantorenmonitor Holland Rijnland Feitenblad. Kantorenvoorraad in Holland Rijnland. Inleiding

Uw kenmerk Uw brief Zaaknummer Documentnummer 19 april U Raadsbrief 2017, nr mei 2017

Transcriptie:

Projectplan Asbestdakenverbod 2018-2019

Samenvatting Op 1 januari 2024 is het verboden om nog een dak waarin asbest is verwerkt, te hebben. Voor deze datum moeten alle asbestdaken worden verwijderd. De eigenaren van de asbestdaken zijn hiervoor verantwoordelijk. Op dit moment zijn er nog veel asbestdaken. Het verwijderen van alle asbestdaken in de komende zes jaar is een grote opgave. Het is wenselijk om tijdig zicht te hebben op deze opgave. Om het proces van het verwijderen te versnellen is een goede communicatiestrategie nodig. De eigenaren moeten weten dat ze een asbestdak hebben en dat er een verbod op asbestdaken komt. En ze moeten op weg worden geholpen hoe ze de verwijdering van het dak kunnen aanpakken. De vervanging van een dak is bij uitstek een moment om duurzame maatregelen te nemen, zoals het aanbrengen van dakisolatie en plaatsen van zonnepanelen. Er moet daarom ook aandacht zijn voor verduurzaming en voor de stimuleringsregelingen die beschikbaar zijn. Het algemeen bestuur van de Omgevingsdienst heeft ingestemd met het voorstel om de Omgevingsdienst een coördinerende rol te geven met betrekking tot: de inventarisatie van asbestverdachte daken voor de gemeenten die hiermee nog niet zijn gestart. de communicatie over het asbestdakenverbod en de daarbij behorende subsidieregelingen voor particulieren en bedrijven. Besloten is dat het voorstel met de inhoudelijke aanpak van de communicatie aan het bestuur wordt voorgelegd. Het voorliggende projectplan betreft de jaren 2018 en 2019. Na deze periode wordt de aanpak geëvalueerd en zo nodig bijgestuurd. De doelstelling voor deze twee jaar is om ervoor te zorgen dat elke eigenaar van een asbestdak op de hoogte is van het aankomend verbod op asbestdaken en dat hij weet dat hij aan de slag moet. Ook weet hij welke oplossingsrichtingen en financierings- en subsidiemogelijkheden voorhanden zijn. In dit projectplan wordt de aanpak verder uitgewerkt in twee sporen: het spoor van de inventarisatie om alle asbestdaken en hun eigenaren in beeld te krijgen en het spoor van de communicatieaanpak om alle eigenaren, opgedeeld in een aantal doelgroepen, te voorzien van informatie. 2

Inhoud Samenvatting... 2 1. Inleiding... 4 1.1 Aanleiding... 4 1.2 Verbod op asbestdaken... 4 1.3 Duurzaamheidsdoelstelling... 5 1.4 Projectdoelstelling... 5 1.5 Afbakening... 5 2. Projectomschrijving communicatie... 6 2.1 Analyse... 6 2.2 Doelgroepen... 6 2.3 Strategie - Bewustwording en handelingsperspectief... 7 3 Communicatiemiddelen... 9 3.1 Inventarisatie asbestverdachte daken... 9 3.2 Informatiebrief eigenaren... 10 3.3 Digitaal loket... 10 3.4 Folder/flyer... 11 3.5 Aandacht voor koplopers in o.a. nieuwsbrief Bedrijf en Milieu... 11 3.6 Gemeenteberichten en social media... 11 3.7 Duurzaamheidsmarkten... 11 3.8 Communicatiemiddelenmatrix... 11 4 Randvoorwaarden... 13 4.1 Materiële en personele kosten... 13 4.2 Organisatie... 14 4.3 Planning... 14 4.4 Evaluatie... 14 5 Bijlage... 15

1. Inleiding 1.1 Aanleiding In 2012 heeft het Rijk aangekondigd dat er vanaf 2024 een verbod op de aanwezigheid van asbestdaken geldt. In de daaropvolgende jaren is gewerkt aan een wettelijke grondslag en heeft het Rijk een stimuleringsregeling ingesteld om het proces van de vervanging van de asbestdaken te versnellen. De stimuleringsregeling is sinds begin 2016 van kracht en heeft een looptijd tot eind 2019. De Provincie Zuid-Holland stimuleert het vervangen van asbestdaken door zonnepanelen middels een subsidieregeling. Naar verwachting wordt het wettelijk kader voor het asbestdakenverbod binnenkort in de Tweede Kamer behandeld en vastgesteld. Er is nog geen datum voor behandeling bekend. De aanleiding om tot een asbestdakenverbod over te gaan ligt in het gezondheidsrisico van asbestdaken. Door verwering van oude daken kunnen asbestvezels uit het materiaal vrijkomen. Om de risico s voor de lange termijn te beperken, wordt in de wet een einddatum voor de aanwezigheid van aan weer en wind blootgestelde asbestdaken gesteld. Daarnaast vormen de hoge maatschappelijke kosten van brand en incidenten met asbestdaken een reden om tot een verbod over te gaan. Het algemeen bestuur van de Omgevingsdienst heeft op 30 oktober 2017 ingestemd met het voorstel om de Omgevingsdienst een coördinerende rol te geven met betrekking tot: de inventarisatie van asbestverdachte daken voor de gemeenten die hiermee nog niet zijn gestart. de communicatie over het asbestdakenverbod en de daarbij behorende subsidieregelingen voor particulieren en bedrijven. Als voorwaarde is hierbij gesteld dat de Omgevingsdienst een voorstel met de inhoudelijke aanpak van de communicatie over het asbestdakenverbod opstelt en dit aan het algemeen bestuur voorlegt. Dit projectplan voorziet in dit voorstel. 1.2 Verbod op asbestdaken Alle dakbedekking waarin asbest is verwerkt moet voor 1 januari 2024 zijn vervangen. Dit is een grote opgave, omdat er op dit moment nog veel asbestdaken zijn. Het verbod geldt voor asbesthoudende dakbedekking in de vorm van asbesthoudende golfplaten, dakleien en bitumen. Het verbod geldt niet voor asbesthoudend materiaal aan de binnenkant van gebouwen, zoals asbesthoudend dakbeschot of isolatiemateriaal dat onder de dakbedekking zit, en ook niet voor andere materialen aan de buitenkant, bijvoorbeeld boeidelen, dakgoten en gevelpanelen. Het percentage gebouwen met een asbestdak verschilt per regio en per gemeente. Wij gaan ervan uit dat in onze regio op één tot vijf procent van de daken asbesthoudend materiaal is toegepast. De eigenaren van de daken zijn verantwoordelijk voor de vervanging van het asbesthoudende dak. Omdat slechts een deel van alle gebouweigenaren met het asbestdakenverbod te maken krijgt, is het van groot belang om de eigenaren van deze daken in beeld te krijgen. De eerste stap is dus: inventariseren. Veel asbestdaken worden nu al verwijderd bij sloop, renovatie, of in het kader van regulier onderhoud. Het tempo waarmee de daken worden vervangen is echter nog veel te laag om de doelstelling voor 2024 te halen. We gaan ervan uit dat dit tempo voor de komende zes jaar met een 4

factor vier omhoog moet. Er is dus een flinke versnelling nodig. Het Rijk heeft hiervoor naast de stimuleringsregeling een programmatische aanpak in het leven geroepen voor optimalisatie en innovatie van het asbestverwijderingsproces. 1.3 Duurzaamheidsdoelstelling De vervanging van asbestdaken is een goed moment voor het uitvoeren van duurzame maatregelen. In het klimaatakkoord van Parijs is afgesproken dat Nederland de CO 2-emissie drastisch zal terugdringen. Om hier een bijdrage aan te leveren heeft provincie Zuid-Holland een ambitie om in 2020 1,5 petajoule (PJ) aan zonne-energie binnen de provincie op te wekken, het liefst op daken. Voor het plaatsen van zonnepanelen op daken is de stimuleringsregeling Asbest eraf? Zon erop! vastgesteld om eigenaren van grote daken financieel te ondersteunen bij hun keuze voor het installeren van zonnepanelen op hun dak. De regeling is gekoppeld aan het verbod op asbestdaken, omdat de dakvervanging een natuurlijk moment is om over te gaan tot het plaatsen van zonnepanelen. De eigenaar moet dan eerst zijn asbestdak vervangen en vervolgens minimaal 40 kwpiek aan zonnepanelen plaatsen. Hiervoor is een dakoppervlak nodig van ongeveer 500 m 2. In het Regionaal Energieakkoord van Holland Rijnland hebben de gemeenten hun doelstellingen en ambities voor klimaat en energie uitgesproken. De ambities van het Regionale Energieakkoord zijn: In 2050 is Holland Rijnland een energie neutrale regio, d.w.z. de verbruikte energie binnen de regio is 100% opgewekt uit duurzame energiebronnen of is afkomstig van restbronnen waarvan minstens 80% uit eigen regio; de resterende 20% is onder andere restwarmte of is afkomstig van geothermie in de nabijheid van onze regio. Vanaf 2050 wordt geen aardgas meer gebruikt in de gebouwde omgeving. 30% energiebesparing (10 PJ) ten opzichte van het huidige energiegebruik van de regio, dus in 2050 stoot de regio nauwelijks meer CO 2 uit voor de energievoorziening. De tussenstap voor 2025 is: 2,5 PJ minder energieverbruik ten opzichte van 2014. 1.4 Projectdoelstelling Voor de ingangsdatum van het asbestdakenverbod, 1 januari 2024, hebben alle eigenaren van een asbestdak hun dak vervangen en bij voorkeur ook zonnepanelen op hun dak geplaatst. Om dit proces te ondersteunen is een doelgerichte communicatiestrategie noodzakelijk. De vervanging van een dak is bij uitstek het moment om duurzame maatregelen toe te passen, zoals het aanbrengen van dakisolatie en het plaatsen van zonnepanelen. In dit projectplan is het geven van informatie over duurzaamheidsmaatregelen en subsidiemogelijkheden, als tweede doel opgenomen. 1.5 Afbakening Dit plan heeft betrekking op 2018 en 2019. Na deze twee jaar wordt de communicatieaanpak geëvalueerd en kan de aanpak worden bijgestuurd voor de resterende periode. 5

2. Projectomschrijving 2.1 Analyse In de komende zes jaar moeten alle daken waarin asbest is verwerkt worden vervangen. De eigenaren van de daken zijn hiervoor verantwoordelijk. Om tot een effectieve aanpak te komen willen wij de volgende stappen doorlopen: 1. Inventariseren 2. Informeren 3. Stimuleren of faciliteren 4. Monitoren (van de voortgang) 5. Handhaven (vanaf 2024) De stappen kunnen niet chronologisch worden doorlopen. Daarvoor ontbreekt de tijd. Een aantal stappen zal gelijktijdig worden gezet. In de komende zes jaar zal het accent geleidelijk verschuiven van inventariseren en informeren naar stimuleren, faciliteren en monitoren. In 2024 moet worden overgegaan tot handhaving van het verbod. De eerste fase van deze aanpak richt zich vooral op het inventariseren van de aanwezigheid van asbestdaken en het informeren van de gebouweigenaren. Deze activiteiten worden door ons als parallelle trajecten uitgevoerd. Waar willen we over twee jaar staan? Over twee jaar weet iedere eigenaar van een asbestdak van het aankomend verbod op asbestdaken en is hij op de hoogte dat hij aan de slag moet. Ook weet hij welke oplossingsrichtingen en financierings- en subsidiemogelijkheden er zijn. De eigenaar kan zelf bepalen hoe en wanneer hij de werkzaamheden voor de dakvervanging wil (laten) uitvoeren. 2.2 Doelgroepen De communicatie voor vervanging van asbestdaken is erop gericht alle eigenaren in actie te krijgen. Deze eigenaren vormen geen homogene groep. Er zijn verschillende doelgroepen met een eigen informatiebehoefte en een eigen benadering en aanpak. We hebben de volgende doelgroepen geformuleerd: Woningeigenaren o Particulieren o Woningbouwcorporaties en verhuurders Bedrijven o Bedrijven onder provinciaal bevoegd gezag o Bedrijven onder gemeentelijke bevoegd gezag Overheden (als gebouweigenaar) De verschillende doelgroepen hebben ieder een eigen informatiebehoefte en vragen om een eigen benadering en aanpak. Er zijn landelijk al veel informatieproducten ontwikkeld. Deze zijn veelal per doelgroep ingestoken. Het is nu zaak om ervoor te zorgen dat deze producten aan de juiste doelgroepen worden aangeboden. Het kennisniveau over het asbestdakenverbod verschilt per doelgroep. Eigenaren van agrarische bedrijfsgebouwen en grotere bedrijven zijn meestal wel op de hoogte. Anders is dat bij woningeigenaren, particuliere verhuurders en kleine ondernemers. Zij zijn zich nog niet bewust van het naderend verbod. 6

Voor particuliere eigenaren gelden andere regels voor het verwijderen van een asbestdak dan voor de andere doelgroepen. Ook zijn niet alle stimulerings- en financiële regelingen voor alle doelgroepen van toepassing. De informatie moet daarom per doelgroep op maat worden aangeboden. 2.3 Strategie - Bewustwording en handelingsperspectief De communicatiestrategie voor de periode 2018-2019 richt zich op bewustwording en het handelingsperspectief. De eigenaren moeten weten dat ze een asbestdak hebben en dat er een verbod op asbestdaken komt. Daarna worden ze op weg geholpen om de asbestverwijdering en de dakvervanging uit te laten uitvoeren. Het is aan de eigenaar om het asbestdak op tijd te laten vervangen. In de communicatie over het asbestdakenverbod kunnen de volgende argumenten worden gebruikt: De daken zijn al oud en zullen een keer moeten worden vervangen. Verweerde asbestdaken geven een gezondheidsrisico en een risico op bodemverontreiniging. Panden met een asbestdak kunnen binnenkort niet meer worden verzekerd. De dakvervanging biedt mogelijkheden voor verduurzaming en energiemaatregelen. Informatie over duurzame maatregelen mag daarom in de communicatie niet ontbreken. Stimuleringsregelingen en financiering De eigenaren krijgen te maken met de kosten voor de asbestverwijdering, maar vooral met de kosten voor het aanbrengen van een nieuw dak. De kosten van het nieuwe dak vormen de grootste kostenpost bij de vervanging. Omdat het gaat om daken die minimaal dertig jaar oud zijn, gaat het voor een belangrijk deel om werkzaamheden die in het kader van regulier onderhoud noodzakelijk zijn of binnenkort noodzakelijk worden. Niet alle dakeigenaren hebben echter voldoende financiële middelen om een dakvervanging te bekostigen. Vanuit het Rijk is voor de komende jaren een stimuleringsregeling voor asbestverwijdering ingesteld, waarmee een deel van de kosten van de asbestverwijdering worden gedekt. Naast de regeling van het Rijk is er ook een provinciale regeling. Verder kunnen ook nog regionale of gemeentelijke regelingen van toepassing zijn. Omdat de regelingen vaak gestapeld kunnen worden, is dit een extra stimulans voor alle doelgroepen om het asbest te verwijderen en gelijktijdig het dak te verduurzamen door bijvoorbeeld zonnepanelen te plaatsen. Een integrale benadering kan een positief effect hebben op zowel de verwijdering van de asbestdaken als op het halen van de duurzaamheidsdoelstellingen. Hieronder vindt u een overzicht van regelingen waar wij in de communicatie naar verwijzen: Het Rijk heeft de subsidieregeling verwijderen asbestdaken ingesteld, waaruit iedereen die een asbestdak laat verwijderen en tegemoetkoming in de kosten kan vragen. Provincie Zuid-Holland heeft de stimuleringsregeling Asbest eraf? Zon erop! ingesteld om het plaatsen van zonnepanelen in samenhang met de vervanging van daken te stimuleren. Ook kan bij de dakrenovatie gebruik gemaakt worden van andere duurzaamheidsregelingen. De VNG heeft aangegeven zich sterk te willen maken voor het instellen van financieringsarrangementen voor eigenaren die de dakvervanging niet kunnen betalen. Het gaat hierbij vooral om particulieren en eigenaren van (voormalige) agrarische bedrijven. Er is op dit moment nog geen regeling beschikbaar. In de regio Holland Rijnland is een regionaal energieakkoord gesloten en in de communicatie over (de projecten uit) dit akkoord moeten we het verbod op asbestdaken ook noemen. Bij veel gemeentelijke duurzaamheidsregelingen is er een subsidie of lening beschikbaar voor zonnepanelen. Ook deze lokale regelingen moeten bij dakeigenaren onder de aandacht gebracht worden. 7

Bij andere duurzaamheidsprojecten waar de Omgevingsdienst een coördinerende rol heeft, zoals regionale MKB-scans, neemt de Omgevingsdienst het verbod op asbestdaken mee in de communicatie. Provincie Zuid-Holland laat de daken van bedrijven onder provinciaal bevoegd gezag inventariseren. De inventarisatie wordt uitgevoerd door de vijf omgevingsdiensten in Zuid-Holland. Omgevingsdienst West-Holland is belast met de coördinatie van dit project. Provincie Zuid-Holland wil met de subsidieregeling Asbest eraf? Zon erop! stimuleren dat eigenaren van een groot asbestdak bij de dakrenovatie zonnepanelen laten aanbrengen. Provincie Zuid-Holland heeft aan Omgevingsdienst West-Holland gevraagd om de communicatie over deze regeling te verzorgen en de aanpak uit te rollen naar de andere omgevingsdiensten binnen Zuid-Holland. De communicatie-aanpak voor de provinciale subsidieregeling vormt een onderdeel van dit projectplan. 8

3 Communicatiemiddelen Wij stellen voor om de volgende stappen te nemen, nadat de inventarisatie van asbestverdachte daken is uitgevoerd, in eigen beheer of door de Omgevingsdienst. 1. Aan de hand van het verkregen overzicht sturen wij de eigenaren van een asbestverdacht dak een informatiebrief waarin zij op de hoogte worden gebracht van het asbestdakenverbod. Voor informatie en vervolgstappen wordt in de brief verwezen naar het digitale loket van de Omgevingsdienst. 2. We richten een digitaal loket in als vraag- en meldpunt. We sluiten hiervoor zoveel mogelijk aan bij bestaande initiatieven voor verduurzaming en energiemaatregelen. 3. Voor particulieren stellen we een folder of flyer op. Deze kan worden aangeboden op gemeentehuizen, tijdens duurzaamheidsmarkten en door makelaars. 4. Er is aandacht voor de koplopers. We geven ruimte aan de goede voorbeelden door interviews of rapportages in regionale bladen. We kopen hiervoor zo nodig advertentieruimte in. 5. Op natuurlijke momenten besteden we aandacht aan het asbestdakenverbod via gemeentepagina s en social media. 6. We sluiten aan bij informatiemarkten en duurzaamheidsmarkten. Bedrijven worden hierbij in de gelegenheid gesteld om hun innovatieve oplossingen te tonen en aan te bieden. Hieronder vindt u een nadere uitwerking van deze stappen en wordt ingegaan op de kosten. 3.1 Inventarisatie asbestverdachte daken Om de eigenaren van asbestdaken te kunnen informeren moet bekend zijn waar de asbestdaken zich bevinden. In de afgelopen twee jaar hebben verschillende adviesbureaus een methode ontwikkeld om met behulp van luchtfoto s en digitale informatie een overzicht van daken te maken, die mogelijk asbest bevatten (de zogenaamde asbestverdachte daken). In 2017 is in opdracht van gemeente Noordwijk een inventarisatie van de daken uitgevoerd. Dit onderzoek is door de Omgevingsdienst als pilotproject begeleid. Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van luchtfoto s en de Basisregistratie Adressen en Gebouwen. Het onderzoek geeft inzicht in de gebouwen (locaties) met een asbestverdacht dak, de opgave die er ligt voor de asbestverwijdering en de doelgroepen waarop de communicatie zich moet richten. Voor een goed zicht op de voorraad is het wenselijk dat alle inventarisaties eind 2019 zijn uitgevoerd. Hierbij heeft de gemeente de keuze om de inventarisatie door de Omgevingsdienst te laten uitvoeren of om dit zelfstandig te doen. Indien de Omgevingsdienst de opdracht krijgt verzorgt zij de aanbesteding en de coördinatie van het project. Ter illustratie: resultaten Noordwijk In Noordwijk zijn bij dit onderzoek circa 200 gebouwen met een asbestverdacht dak gevonden. Dit is 1,1 % van het totale aantal panden in de gemeente en 2,6 % van het dakoppervlak. In 44 % van de gevallen gaat het om daken van particulieren, die kleiner zijn dan 35 m 2. Dit zijn daken die onder voorwaarden door de eigenaren zelf mogen worden weggehaald. Een kwart van de gebouwen heeft een asbestverdacht dak met een oppervlak groter dan 250 m 2. Deze panden zijn verantwoordelijk voor 82 % van het totale oppervlak van asbestverdachte daken. 9

Afbeelding: presentatie asbestverdachte daken Noordwijk (rode daken zijn asbestverdacht, oranje daken zijn voor een gedeelte asbestverdacht) 3.2 Informatiebrief eigenaren Gericht aanschrijven van de doelgroep heeft wat ons betreft meer impact dan communiceren in het algemeen. Wanneer we de eigenaren van asbesthoudende daken gericht aanspreken is het geen ver van mijn bed show, maar voelen ze zich direct aangesproken en is er meer urgentie om te handelen. Uit het onderzoek naar asbestverdachte daken volgt een lijst met locaties. Deze lijst moet op basis van gegevens van de gemeente of het Kadaster worden bewerkt tot een lijst met adresgegevens van eigenaren. Op basis van deze lijst verzendt de Omgevingsdienst een mailing. De eigenaren ontvangen een brief waarmee zij op de hoogte worden gebracht van het asbestdakenverbod. Voor verdere informatie en voor de beantwoording van vragen worden zij verwezen naar het digitale loket. De mailing wordt in overleg met de gemeente verzorgd door de Omgevingsdienst. Gemeente Noordwijk heeft aan de Omgevingsdienst gevraagd om in 2018 een aanpak uit te werken voor facilitering van particulieren bij het verwijderen van hun asbestdak. In overleg met de gemeente wordt een voorstel voor de aanpak uitgewerkt. Indien gewenst kan de Omgevingsdienst ook een aanpak opstellen voor andere diensten. 3.3 Digitaal loket Om alle eigenaren van asbestdaken van informatie op maat te voorzien, voor meldingen en de beantwoording van vragen, willen wij een digitaal loket inrichten. In het loket wordt informatie over het verwijderen van een asbestdak, de wettelijke procedures en de subsidie- en financieringsregeling gegeven. Ook worden goed voorbeeld -projecten genoemd als inspiratie. Daarnaast is er via het loket ook informatie beschikbaar over een duurzaam nieuw dak en het plaatsen van zonnepanelen. De hiervoor beschikbare subsidieregelingen, onder meer Asbest eraf? Zon erop! en financieringsmogelijkheden worden onder de aandacht gebracht. Al deze informatie is al digitaal beschikbaar, maar wordt door ons via het loket gebundeld en gericht per doelgroep aangeboden. In de bijlage bij dit projectplan wordt een overzicht gegeven van relevante informatie, die via het loket kan worden aangeboden. 10

De informatie wordt via het loket centraal actueel gehouden. De aanpak lijkt sterk op het Duurzaam Bouwloket. Wij onderzoeken daarom de mogelijkheid om het Duurzaam bouwloket uit te breiden met een loket voor asbestdaken. Deze aanpak sluit aan bij het voorstel van de VNG om voor stimulering van de verwijdering van asbestdaken de energie- of duurzaamheidsloketten te gebruiken. Als aansluiten bij het bouwloket niet mogelijk blijkt dan wordt op de website van de Omgevingsdienst het loket ingericht. Een andere mogelijkheid is om voor geheel Zuid-Holland een loket in te richten. Deze aanpak is moeilijker om te realiseren, omdat er tussen de omgevingsdiensten en de aangesloten gemeenten geen eenduidige afspraken zijn gemaakt over gezamenlijke communicatie over asbestdaken. 3.4 Folder/flyer Hoewel tegenwoordig de meeste zoekopdrachten voor informatie digitaal zijn, is er in bepaalde gevallen nog behoefte aan informatie op papier. Hierbij gaat het om gemeenteloketten, informatiestands en voor het afgeven bij controlebezoeken door de toezichthouder. We stellen een flyer op met de hoofdpunten van het asbestdakenverbod en verwijzen voor verdere informatie naar het digitale loket. 3.5 Aandacht voor koplopers in onder andere nieuwsbrief Bedrijf en Milieu De Omgevingsdienst heeft al jaren de nieuwsbrief Bedrijf en Milieu. In deze nieuwsbrief stelt de Omgevingsdienst bedrijven in het werkgebied die onder de Wet milieubeheer vallen op de hoogte van wet- en regelgeving. Regelmatig staan hier inspirerende interviews in met bedrijven die goed bezig zijn met energiebesparing. Ook willen wij advertentieruimte inkopen in lokale en regionale (vak)bladen. In 2017 hebben vier bedrijven in ons werkgebied gebruik gemaakt van de provinciale subsidieregeling Asbest eraf? Zon erop!. Wij willen deze bedrijven interviewen om meer te horen over hun overwegingen en hun aanpak en deze ervaringen op een positieve manier delen met de dakeigenaren die nog een keuze moeten maken. In 2019 willen wij nogmaals aandacht aan koplopers besteden. Hiervoor wordt geput uit bedrijven die in 2018 gebruik maken van de subsidieregeling. 3.6 Gemeenteberichten en social media Begin 2018 en begin 2019 leveren we een tekstvoorstel aan voor plaatsing op de gemeentepagina in de huis-aan-huisbladen. Op natuurlijke momenten besteden wij op social media-aandacht aan het asbestdakenverbod. 3.7 Duurzaamheidsmarkten Bij informatie- of duurzaamheidsmarkten die gemeenten organiseren en waar de Omgevingsdienst en het Duurzaam Bouwloket vaak een rol hebben, besteden wij aandacht aan het asbestdakenverbod. 3.8 Communicatiemiddelenmatrix Op de volgende pagina vindt u een communicatiemiddelenmatrix waarin per middel en regeling is aangegeven welke doelgroep dit betreft. 11

DOELGROEPEN MIDDELEN Regelingen: Subsidieregeling Rijk X X X Asbest eraf? Zonnepaneel erop! X (bij meer dan 500 m 2 ) X (bij meer dan 500 m 2 ) Regionaal Energieakkoord X X X Gemeentelijke regelingen X Duurzaamheidsprojecten ODWH Woningeigenaren Bedrijven Overheden (als gebouweigenaar) MKBenergiescans X Middelen: Informatiebrief eigenaren X X X Digitaal loket X X X Folder/flyer X X Aandacht voor koplopers X Gemeenteberichten X Social media X X X Duurzaamheidsmarkten X X 12

4 Randvoorwaarden 4.1 Materiële en personele kosten Inventarisatie Voor de uitvoering van de inventarisatie door een extern bureau kan worden uitgegaan van de volgende kostenindicatie. De bedragen zijn exclusief btw. Deze kosten komen voor rekening van de gemeente. Hierbij heeft de gemeente de keuze de inventarisatie door de Omgevingsdienst te laten uitvoeren of dit op een andere wijze te organiseren. Voor een goed zicht op de voorraad is het wenselijk dat alle inventarisaties eind 2019 zijn uitgevoerd. Gemeente Globale kosten Hillegom 4.300 Kaag en Braassem 5.800 Leiden 9.300 Leiderdorp 4.300 Lisse 4.500 Nieuwkoop 5.800 Noordwijk Is uitgevoerd Noordwijkerhout 4.100 Oegstgeest 4.200 Teylingen Is uitgevoerd Voorschoten 4.400 Zoeterwoude 3.500 Katwijk 6.500 De Omgevingsdienst verzorgt de aanbesteding en de projectcoördinatie van de inventarisatie. Hiervoor ramen wij een inzet van in totaal 150 uur binnen de bestaande begroting. Informatiebrief eigenaren De adresgegevens van de eigenaren moeten (voor een deel) worden aangeleverd door de gemeente of ingekocht bij het Kadaster. De kosten voor een mailing zijn afhankelijk van het aantal adressen dat moet worden aangeschreven. De werkzaamheden worden in overleg met de gemeente op offertebasis uitgevoerd, als de resultaten van de inventarisatie bekend zijn. Voor het aanleveren van adresgegevens door gemeenten is personele inzet van de gemeente nodig. Digitaal loket Alle gemeenten maken gebruik van het Duurzaam Bouwloket. Gemeenten leveren hiervoor een financiële bijdrage. Bij de verbreding van het loket met het onderdeel asbestdaken, zal de bijdrage voor de gemeenten mogelijk hoger worden. Voor de inschakeling van het Duurzaam Bouwloket loopt een offertetraject. Het Duurzaam Bouwloket heeft aangegeven dat de koppeling van asbestdaken aan de huidige loketfunctie mogelijk is. Er zullen alleen technische kosten worden gemaakt voor het bouwen van deze nieuwe pagina. De kosten die hiermee gemoeid zijn, zijn naar verwachting beperkt. De Omgevingsdienst verwacht dat de eigen inzet voor het opstellen van de nieuwe pagina en het beheer van de informatie op deze pagina beperkt is. Deze werkzaamheden worden binnen de bestaande begroting uitgevoerd. 13

Folder of flyer De kosten voor het samenstellen, de vormgeving en het drukken van een folder bedragen ca. 5.000,-. Aandacht voor de koplopers De kosten voor de interviews komen uit het communicatiebudget van de Omgevingsdienst. Wij publiceren de interviews in de nieuwsbrief Bedrijf en Milieu. Gemeenteberichten en social media De kosten voor de plaatsing in gemeenteberichten komen voor rekening voor de gemeente. Het opstellen en aanleveren van de tekst wordt door de Omgevingsdienst verzorgd. Duurzaamheidsmarkten Planning, inzet en kosten in overleg met de gemeente. 4.2 Organisatie De organisatie van de communicatie ligt bij de Omgevingsdienst. Hiervoor gaat de Omgevingsdienst indien nodig in overleg met de gemeenten. De Omgevingsdienst levert zoveel mogelijk kant-en-klare teksten aan voor de gemeenten en maakt zoveel mogelijk gebruik van bestaande communicatiemiddelen. 4.3 Planning Dit projectplan richt zich op de periode 2018-2019. In deze fase heeft de inrichting van het digitale loket prioriteit. Het project staat centraal in de informatievoorziening aan eigenaren van asbestdaken. Het loket moet in het eerste kwartaal 2018 worden ingericht. Daarnaast moet op korte termijn een inventarisatie van de asbestverdachte daken worden uitgevoerd. Met behulp van de resultaten kan vanaf het tweede kwartaal van 2018 worden begonnen met het informeren van de eigenaren. 4.4 Evaluatie Na twee jaar wordt de communicatieaanpak geëvalueerd en kan de aanpak worden bijgestuurd voor de resterende periode. 14

5 Bijlage Digitaal beschikbare informatie over het asbestdakenverbod en stimuleringsregelingen. ODWH geeft op haar website algemene informatie over asbest. https://www.odwh.nl/inwoners/thema_s/asbest Het Duurzaam Bouwloket geeft onder leningen en subsidies informatie over de subsidieregelingen. https://duurzaambouwloket.nl/nieuws-agenda-0-1-17.html Op Milieu Centraal is informatie voor woningeigenaren te vinden. https://www.milieucentraal.nl/in-en-om-het-huis/klussen/asbest-verwijderen/ Op agro asbest veilig is informatie speciaal gericht op de agrarische sector te vinden. https://www.agroasbestveilig.nl/ Subsidieregeling verwijdering asbestdaken. https://www.rvo.nl/subsidies-regelingen/subsidieregeling-verwijderen-asbestdaken Subsidieregeling Asbest eraf? Zon erop! Provincie Zuid-Holland. https://www.zuid-holland.nl/@8184/asbest-eraf/ 15