Beleidsplan cultuureducatie Basisschool Antonius Buggenum 24042015 Onze visie op cultuureducatie Onze school is onderdeel van Stichting SPOLT. Wij hebben een stichting brede visie op cultuureducatie. Deze visie is opgenomen in bijlage 1.
DE ANTONIUSSCHOOL ; "De school waar leerlingen en leerkrachten volop kansen krijgen hun talenten te ontdekken, tot ontplooiing te brengen en te benutten! Ons streven is erop gericht dat de school een leefgemeenschap is, waar kinderen zich kunnen ontwikkelen, zowel verstandelijk, als lichamelijk, sociaal, emotioneel, cultureel en creatief, in een sfeer, waarin ieder kind zich geaccepteerd, veilig en geborgen voelt. Een school, waarin ruimte en aandacht is voor ieder kind. Het onderwijs is zodanig ingericht, dat het de leerlingen de mogelijkheid biedt, een ononderbroken ontwikkelingsproces te doorlopen, levend in een voortdurend veranderende multiculturele samenleving. De kinderen moeten straks zelfstandig, kritisch en creatief deel kunnen nemen aan het maatschappelijk leven, zodat ze hun capaciteiten kunnen ontplooien, rekening houdend met en respect tonend voor geldende normen en waarden. Onze leerlingen Wij willen de leerlingen van onze school zover brengen dat ze straks goed zijn toegerust om in het voortgezet onderwijs dat schooltype te kunnen volgen dat past bij hun aanleg/capaciteiten. Wij willen dit bereiken door hen in een veilige leeromgeving, waarin iedereen, zich voelt als thuis, met respect voor elkaar, zich te laten ontwikkelen. Ons onderwijs De Antoniusschool is een kleine school met 3 combinatiegroepen. De school gaat uit van een kindvolgend onderwijs. De sturing van de leerkracht is belangrijk. De gelijkwaardigheid tussen individuen staat voorop, waardoor verschillen tussen kinderen worden geaccepteerd.
Als volgende basisvoorwaarden om tot leren te komen, worden genoemd: veiligheid en geborgenheid bieden, betrokkenheid stimuleren, waardering tonen, kansen op succeservaring bieden, vertrouwen tonen. Vanuit deze visie wordt adaptief onderwijs geboden door middel van differentiatie. Bij de ontwikkeling van kinderen wordt gericht op: levensbeschouwelijk, pedagogisch, cognitief, cultureel en gericht op de relatie tussen maatschappij en school. Het betrekken van leerlingen wordt door de onderwijsinspectie als sterk punt aangegeven. Onze omgeving De school ligt in een kleine omgeving. In de gemeenschap Buggenum kennen de mensen elkaar goed, waardoor er een sfeer van saamhorigheid en veiligheid is. Samen met de gemeenschap worden er culturele zaken ondernomen, zoals een Open Poorten Dag, Generatiefeest of de Aldegundisfeesten. In het dorp is er een fanfare en een schutterij. De school is afhankelijk van het aantal kinderen in het dorp, hierdoor hebben krimp of groei direct gevolgen voor de omvang van de school. De vóór en naschoolse opvang wordt momenteel verzorgd door de Stichting Kinderopvang Leudal. Het schoolbestuur van SPOLT heeft een overeenkomst gesloten met deze stichting.
De plek van cultuureducatie We zien onze eigen lessen als basis voor cultuureducatie. We werken toe naar een doorgaande lijn met een duidelijke opbouw en aanhaking bij de vakgebieden Aardrijkskunde & Geschiedenis en Natuur & Techniek. We zetten hier onze betrokken omgeving bij in. We vinden het daarnaast belangrijk om kinderen met zoveel mogelijk disciplines in aanraking te laten komen. Aanpak ü We inventariseren wat collega s aan cultuureducatie doen ü We inventariseren mogelijke lessen Aardrijkskunde & Geschiedenis en Natuur & Techniek waarbij je cultuureducatie kan aanknopen ü We kijken waar nog gaten zijn ü We vullen deze gaten door hulpvragen te stellen vanuit de lessen Aardrijkskunde & Geschiedenis en Natuur & Techniek ü We wisselen goede voorbeelden waar met cultuureducatie lesstof Aardrijkskunde & Geschiedenis en Natuur & Techniek is behandeld ü We definiëren welke kunstkeuzemenu projecten we in stand willen houden ü We maken de betrokkenheid van het dorp concreet inzetbaar door een talentenbank uit te werken ü We zetten de talentenbank in bij het zoeken van activiteiten voor het uitwerken van de vakgebieden Aardrijkskunde & Geschiedenis en Natuur & Techniek ü We houden bij welke lessen we in de vakgebieden Aardrijkskunde & Geschiedenis en Natuur & Techniek met cultuureducatie uitwerken. Dit is onze doorgaande lijn Organisatie We stellen zelf onze hulpvragen. Onze ICC er helpt daar waar nodig met aanvullende suggesties en inhoud. Onze BCC er boekt de activiteiten en bewaakt ons budget. Voor het organiseren van onze cultuureducatie, het delen van onze ervaringen en het bijhouden van de culturele ontwikkeling van kinderen maken wij gebruik van de SPOLT brede online database. Voor het delen van kennis en ervaringen en het bijhouden van onze inhoudelijke expertise maken wij gebruik van het SPOLT brede netwerk cultuureducatie.
Het culturele veld in onze omgeving De Zongofamilie (Buggenum). Disciplines muziek en theater. Scenario 2 (Op Reis!) Atelier Labyrint (Horn). Disciplines beeldende kunst en erfgoed. Scenario 3 (De Wijde Wereld in!) Reinigingsdienst Maasland (Haelen). Discipline erfgoed. Scenario 2 (Op Reis!) Bezoekerscentrum Leudal (Haelen). Disciplines erfgoed en natuur. Thema s (natuur)beleving, WO II in eigen omgeving en grafheuvels. Scenario 2 (Op Reis!) Atelier Leudal, teken en schilderschool (Heythuysen). Discipline beeldende kunst. Scenario 1 (Dicht Bij Huis!) Marmiek, educatieve projecten op maat (Grathem). Disciplines muziek, theater, beeldende kunst, erfgoed, literatuur en natuur. Scenario 4 (De Wijde Wereld In!) Zie ook de culturele kaart & het culturele veld op www.bijsien.nl! Culturele partners waar wij graag mee samenwerken Wij ontwikkelen onze cultuureducatie Van Op Reis naar Dicht Bij Huis.
Bijlage 1: Visie cultuureducatie SPOLT (herziene versie april 2015) Cultuur en onderwijs zijn allebei gericht op betekenisgeving. Cultuur toont een scala aan mogelijkheden om de wereld waarin we leven betekenis te geven. Die mogelijkheden zouden centraal moeten staan in de ontwikkeling van kinderen tot medevormgevers van de toekomst. Kinderen zijn de medevormgevers van de toekomst. Niet in de zin van de maakbare samenleving zoals die in de e 20 eeuw actueel was, maar veel meer als participant in de samenleving. Onderwijs is veel meer een oplossingsruimte dan een kennisinstituut geworden. Het is daarom van belang dat onderwijs kinderen de mogelijkheid biedt via een doorlopende leerlijn van basisonderwijs en vervolgonderwijs voldoende cultuur geletterdheid inclusief een bijpassende attitude te ontwikkelen. Educatie in cultuur functioneert als een krachtig middel om een nieuwsgierige en actieve houding te stimuleren; passend bij de talenten van de kinderen om hun competenties te ontwikkelen. Daarmee is cultuureducatie geen vak maar een onderwijspraktijk, een voortdurende actieve zoektocht. Het benoemen van het uit te werken proces in termen van een zoektocht of expeditie geeft aan dat het invoeren van gebruikelijke methodieken niet zal volstaan. Het van onderuit ontwikkelen, vanaf de werkvloer opbouwen, heeft een andere aandacht nodig. Cultuur start bij verkenningen in de wereld die kinderen dagelijks om zich heen ervaren. Hiermede formuleren we cultuureducatie als een vanzelfsprekend gereedschap dat leerkrachten tot hun beschikking moeten hebben (of hierin begeleid worden) om kinderen (vormgevers van de toekomst) toe te rusten voor hun taak. Cultuur biedt een rijke en aantrekkelijke leeromgeving waarin kinderen doelgericht en praktisch toepasbare kennis en procesvaardigheden ontwikkelen. Hiermee maken we de ideeën zichtbaar in de praktijk van alle dag op school en kunnen we de competentieontwikkeling van kinderen optimaal ondersteunen door leerprocessen te volgen en leerresultaten vast te stellen en te evalueren ten aanzien van kennis, vaardigheden en houdingen.
Wat betekent dit voor SPOLT Cultuureducatie is leren over, door en met kunst en cultuur. Inclusief het leren beoordelen, genieten en zelf beoefenen van kunst en cultuur binnen en buitenschools. Cultuureducatie is op de scholen van SPOLT onderdeel van het totale onderwijsprogramma voor het realiseren van de kerndoelen en om te werken aan algemene ontwikkelingsdoelen zoals sociaalemotionele ontwikkeling, zelfvertrouwen en respect. Er is aandacht voor talentontwikkeling binnen de verschillende disciplines van kunst en cultuur (muziek, theater, literatuur, dans, beeldende kunst, erfgoed en media) en we sluiten aan bij onderwijsontwikkelingen, zoals boeiend onderwijs en meervoudige intelligentie, met gerichte aandacht op de 21 st century skills. Elementen die binnen het onderwijs op de scholen van SPOLT een rol spelen bij de realisatie van de doelstelling cultuureducatie zijn: het geven van kaders om cultuur te leren (kennen), waarderen en begrijpen het aanzetten tot deelname het stimuleren van gedragsverandering het kennis laten nemen en ontdekken van cultuur de intrinsieke waarde; het belevingselement het nietvrijblijvende karakter; de bewustwording We zetten hierbij alle vormen van educatie in die beogen de leerlingen in contact te brengen met kunst, cultuur, erfgoed en media in actieve, receptieve dan wel reflectieve vorm. Activiteiten gericht op vergroting van deskundigheid van leraren of het onderwijsteam vallen ook onder het begrip cultuureducatie. Hiermede wordt cultuureducatie ingebed in het schoolprogramma van de scholen van SPOLT. Tevens stellen de scholen van SPOLT zich tot doel het aandachtsveld van de leer naar de leefomgeving te verbreden. Middels buitenschoolse cultuureducatie wordt kinderen de kans geboden zich verder te ontwikkelen of te ontdekken wat ze leuk vinden, waar ze goed in zijn en wat de culturele mogelijkheden in de omgeving zijn. Samenwerking met de amateurkunst biedt kansen voor ons onderwijs en zorgt voor inbedding in het onderwijs van erfgoededucatie en volkscultuur. Lokale inpassing is gewenst.
De hierboven beschreven visie leidt tot 6 gemeenschappelijke en overkoepelende doelstellingen voor cultuureducatie op SPOLTniveau: 1. Leerlingen hebben op het einde van groep 8 kennis (feiten en inzicht), praktische en procesvaardigheden uit cultuureducatie verworven via actief in contact te zijn gebracht met professionele kunstuitingen. 2. leerlingen zijn zich op het einde van groep 8 bewust dat Kunst mensenwerk is, door en voor mensen. 3. leerlingen zijn op het einde van groep 8 in procesmatige en productmatige zin in staat oplossingen te bedenken voor en ontwerpen te maken van kunstuitingen; daarmee hebben de leerlingen ervaren dat kunst inspiratie en arbeid is. 4. leerlingen kunnen op het einde van groep 8 via kunst in hun eigen omgeving relaties leggen tussen werking en vorm van materiaal. Bezig zijn met het vormgeven van wat iemand bezig houdt, valt al onder kunstuitingen. 5. Leerlingen hebben op het einde van groep 8 ervaren dat je over kunst een mening kunt hebben. Smaken verschillen, maar er valt over te praten. 6. leerlingen hebben op het einde van groep 8 een positieve houding ten aanzien van Kunst en Cultuur en herkennen Kunst en Cultuur als een integraal aspect van de wereld. Leerlingen hebben ervaren dat Kunst en Cultuur van jou is en over jou gaat. Deze 6 doelstellingen vormen voor alle SPOLTscholen het referentiepunt om cultuureducatie resultaatgericht in het onderwijsprogramma te implementeren. Gedurende 8 jaar basisonderwijs werken leerlingen aan de hand van een vraaggestuurd onderwijsaanbod voor cultuureducatie dat leidt tot het bereiken van deze doelstellingen. De rol van de cultuurcoördinatoren de komende planperiode: Om deze doelstellingen te realiseren en de scholen daarin te ondersteunen is er een kwaliteitskring interne cultuurcoördinatoren voor de scholen van SPOLT. De kwaliteitskring interne cultuurcoördinatoren werkt onder regie van de bovenschoolse cultuurcoördinator en voert de volgende taken uit: Het bevorderen van een breed draagvlak op de school als voorwaarde om de implementatie van cultuureducatie succesvol te laten verlopen. Het opstellen van cultuureducatiebeleid aansluitend bij de ambities van de afzonderlijke scholen van SPOLT en passend binnen de visie en doelstellingen voor cultuureducatie van SPOLT. De implementatie op de eigen school begeleiden, waarbij het bewust werken aan kerndoelen (voor kunstzinnige oriëntatie) voorop staat. Het coördineren van inhoudelijke en organisatorische zaken op het gebied van cultuureducatie in de eigen school.