Lunchbijeenkomst DAP Horst Hoe groeit een big? Hoe groeit S.Suis? 19 & 27 januari 2016 Merijn Veldkamp
Denkavit Nederlands familiebedrijf (sinds 1929) Hoofdactiviteiten: Voeders voor jonge dieren (± 420.000 ton kalvermelk en specialiteiten) Speciale ingrediënten voor mengvoederindustrie Vleeskalveren (± 500.000 kalveren in integratie in Europa) Internationaal actief Export: > 40 landen wereldwijd Onderzoeksbedrijven in Nederland en Frankrijk Praktijkonderzoek Omzet 600 miljoen/jaar
Denkaveal Denkamilk Denkapig Blank-vlees productie Eigen integratie / vrije verkoop Voeders en ondersteuning Opfokmelken voor Fokkalveren Rosé kalveren Lammeren (schapen/geiten) Melken Prestarters Speenvoeders Opfokvoeders Denkavit Ingredients Zuivel grondstoffen, Aminozuren, Vitaminen, Enzymen Pro(e)biotica, Organische zuren
Biggenvoer(en) vs. S. Suis Hoe groeit een big? S. Suis vs. biggenvoeding
150
Voeropname is cruciaal voor gezonde darm! Ideaal 250 gr 50 gr 150 gr Praktijk spenen +3 dagen +7 dagen
Conditie darmcellen bepaalt weerstand Villus E. Coli Strepto coccus suis Crypt Gezonde darmcellen Beschadigde darmcellen
Effect van voer opname op darmvilli Hoge voer opname: Gezonde lange villi Lage voer opname: Villus atrophy
Wat gebeurt er in de big? voer mest Verteren fermenteren
Verteren Fermenteren Verteren is het kleiner maken van de ingenomen nutriënten - Mechanisch - Zuren - Enzymatisch Fermenteren is het proces waarbij micro organismen de weefselstructuur van voedingsmiddelen veranderen zodat deze door de darm opgenomen kunnen worden
Vertering: Stap voor stap
Bek Kauwen Verkleinen grove delen (indien aanwezig) Homogeniseren ingenomen voedsel Speeksel toevoegen Bevochtigen Antimicrobieel Glad maken van voedsel massa Amylase zetmeel maltose (NB: maalfijnheid is belangrijke factor!)
Vertering stap voor stap: maag ph=6,5 Bek (speeksel) ph=2,5 pancreas lever Lever Gal Galblaas Slokdarm Maag Darmwand Absorptie nutriënten dunne darm Dikke darm
Maag Opslag van voedsel Mengen van voedsel Aanzuren van voedsel Anti-bacteriëel (ph 2-3) Verbetering enzym-activiteit Denaturatie van eiwitten Enzymproductie Pepsinogeen - Pepsine Splitst grote eiwitten in kleinere eiwitten Bij jonge biggen zuurproductie nog niet optimaal: ph ~ 4
Vertering stap voor stap: 12-vingerige darm ph=6,5 Bek (speeksel) ph=2,5 lever Lever Gal Galblaas Slokdarm ph=6,5 alvleesklier Maag Darmwand Absorptie nutriënten dunne darm Dikke darm
12-vingerige darm Toevoegen van verteringssappen Lever Galzouten (geproduceerd in lever, opgeslagen in galblaas) Alvleesklier Vetdruppels verkleinen (emulgator) Natrium-bicarbonaat Neutraliseren (ph Amylase, Maltase, Sucrase, Lactase Lipase Trypsine Protease Di-saccharides en zetmeel splisten tot aan enkelvoudige suikers Glycerol en vetzuren splitsen Eiwitten knippen Eiwitten splitsen tot aan aminozuren ph > 6.5, dan pas wordt extra voeding vanuit maag doorgelaten
Vertering stap voor stap: (rest) dunne darm ph=6,5 Bek (speeksel) ph=2,5 lever Lever Gal Galblaas Slokdarm ph=6,5 alvleesklier Maag ph=7-8 Darmwand Absorptie nutriënten dunne darm Dikke darm
Dunne darm Productie en afgifte verteringsenzymen Vertering van: Disacharides Polypeptides Andere substraten Opnemen nutriënten Enkelvoudige suikers Aminozuren Vetzuren Vitaminen Mineralen Groot oppervlak door: villi (vingers) en crypten (groeven) microvilli ( haren op vingers) Enzym productie
Dunne darm Bron: The University of Waikato; www.sciencelearn.org.nz
Vertering stap voor stap: dikke darm ph=6,5 Bek (speeksel) ph=2,5 lever Lever Gal Galblaas Slokdarm ph=6,5 alvleesklier Maag ph=7-8 Darmwand Absorptie nutriënten dunne darm Dikke darm
Dikke darm Veel bacteriën aanwezig > 400 soorten Fermentatie niet verteerde voedingsstoffen (pas op voor eiwit) Productie vluchtige vetzuren Opname vluchtige vetzuren Boterzuur: Dient als energie voor de darmwand voor o.a. opname van electrolyten (Na/K-pomp) Proprionzuur Azijnzuur Re-absorptie Electrolieten (Ca2+, Mg2+, Na+, K+, Cl en HCO3 en PO43 -) Vitamine B en K (complexe vitamines) Water (±90%)
Dikke darm Buitenkant darm (bloedbaan) Binnenkant darm (voedsel)
Dikke darm Goede bacteriën Pathogene bacteriën Resultaat = diarree
Biggenvoer(en) vs. S. Suis Hoe groeit een big? S. Suis vs. biggenvoeding
Hoe problemen van s. suis voorkomen / minimaliseren? Inspelen op verteringscapaciteit van een big
Voeropname rondom spenen Hoge verteerbaarheid eiwitbronnen Kwaliteit van granen (micotoxinen, hectolitergewicht) Zachte korrel, fijne structuur Goede smaak Vet Smaakmaker of smaakbederver? Geraffineerde vetten Hoge infectiedruk niet te veel vet!
Ruw eiwit = verteerbaar + fermenteerbaar eiwit 16 14 12 10 8 6 4 2 0 groei 14,4 14,4 Ileal digestible gezondheid 3,6 1,6 Fermentable 18% CP (80% dig.) 16% CP (90% dig.)
Extra additieven voor meer veiligheid Organische zuren Middellang ketenvetzuren Gist Planten extracten Ruwe celstof
(Organische)zuren 2 soorten werking: 1.) ph verlaging (fumaar-, citroen-, fosforzuur) in maag, waardoor betere eiwitvertering. (Pepsinogeen pepsine eiwit vertering) 2.) Antimicrobieel (beste zijn zuren met 1 hoge pka-waarde). Water oplosbare (kleinere zuren) gram- Vet oplosbare (grotere zuren MCFA s gram+ Bij pas-gespeende biggen liefst fumaarzuur en calcium-zouten en lage buffercapaciteit.
Antimicrobiële werking zuur - -alleen niet gedissocieerde zuren -cel maakt buffer, kost energie H + -denaturatie celwand -DNA replicatie verstoord zuur
Extra additieven voor meer veiligheid Organische zuren Middellang ketenvetzuren Gist Planten extracten Ruwe celstof
Middellangketen vetzuren MCFA, C6 - C12
Antimicrobieel effect: Hoge pk-waarde Common name nc MW pka MIC G+ MIC G- ORGANIC ACIDS Formic acid mierenzuur C1:0 46,0 3,75 acetic acid azijnzuur C2:0 60,1 4,76 propionic acid propionzuur C3:0 74,1 4,88 butyric acid boterzuur C4:0 88,1 4,82 Lactic acid melkzuur 90,1 3,83 Sorbic Acid sorbinezuur 112,1 4,76 Fumaric acid fumaarzuur 116,0 3,02 Citric acid citroenzuur 192,1 3,13 MEDIUM CHAIN FATTY ACIDS Caproic acid capronzuur C6:0 116,2 4,88 Caprylic acid caprylzuur C8:0 144,2 4,89 Capric acid caprinezuur C10:0 172,3 4,89 Lauric acid laurinezuur C12:0 200,3 4,96 LONG CHAIN FATTY ACIDS myristic acid : C14:0 228,4 palmitic acid : C16:0 256,4 palmitoleic acid : C16:1 254,4 stearic acid : C18:0 284,5 oleic acid : C18:1 282,5 linoleic acid : C18:2 280,4 HA H + + A - Dierick N., presentation Eurotier (2006)
Extra additieven voor meer veiligheid Organische zuren Middellang ketenvetzuren Gist Planten extracten Ruwe celstof
Gram-bacteriën binden aan gistcelwand (fimbriae) E. coli gistproduct Positieve bacterie darmwand
Extra additieven voor meer veiligheid Organische zuren Middellang ketenvetzuren Gist Planten extracten Ruwe celstof
Plantextracten Voorbeelden: Cinnemaldehyde (kaneel uit bast) Carvacrol / thymol (oregano van blad) Capsaicin (peper) Valeriaan (wortel) Kamille (bloem) Anijs (zaad) In voer meestal te lage dosering voor anti-microbieel effect Wel effect op voeropname, enzymvorming, verteerbaarheid voer
Extra additieven voor meer veiligheid Organische zuren Middellang ketenvetzuren Gist Planten extracten Ruwe celstof
Ruwe celstof Vertraging maaglediging Betere werking dier eigen enzymen Verandering microbiota dikke darm Relatief meer boterzuur vorming, betere darmwerking (reabsorptie van water)
Samengevat: S. Suis vs. biggenvoeding. Stem het voer af op de verteringscapaciteit van de big Geef een big smakelijke en goed verteerbare grondstoffen Ondersteun maag aanzuring van pas gespeende big Middel langketen vetzuren (MCFA s) hebben een remmend effect op de groei van gram positieve bacteriën (Denkacid XL) Zorg voor een constante voeropname Werk hygiënisch!
Bedankt voor jullie aandacht!