Kwetsbaar zwanger Kind en Gezin Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent 25 oktober 2012 1 1
Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap Besluit 2
Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap Besluit 3
Tienerzwangerschappen in Vlaanderen Percentage tienerzwangerschappen in 2011 (SPE): 1,8% Percentage tienerzwangerschappen bij primipara (SPE) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 4,1 4,3 3,8 3,9 3,6 4,0 3,7 3,7 3,5 3,4 Percentage tienerzwangerschappen bij multipara (SPE) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 0,5 0,5 0,5 0,5 0,4 0,5 0,5 0,5 0,4 0,5 4
Abortus bij tieners Aantal zwangerschapsafbrekingen bij <20jarigen België 5
Abortus bij tieners Abortuscijfer, abortusratio, zwangerschapscijfer Vlaams gewest 10-19 jarigen 6
Abortus bij tieners Abortuscijfer bij tieners in België 4,34 10-14 jarigen: 1 15-19 jarigen: 8 Brussels 15-19 jarigen: 20 = 2% van Brusselse meisjes tussen 15 en 19 jaar 7
Uitkomst zwangerschap bij tieners Shrim 2011 8
Uitkomst zwangerschap bij tieners Bij lack of paternal involvment ) slechtere uitkomst (Alio 2011) Meer risico op ongezond gedrag (roken, alcohol, SOA etc..) Meer risico op financiële onzekerheid Lagere SES Meer geweld tijdens de zwangerschap Wel minder diabetes, hypertensie, thrombose etc, zeker bij tieners zonder andere risicofactoren KCE (2004): tienerzwangerschap < 16 jaar: hoog-risico 9
Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap Besluit 10
SES en perinatale uitkomst Vlaanderen Administratie Gezondheidszorg van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (strook D van geboorteakte) SPE gegevens 1999 Studieconcept: Risicofactoren -> zwangerschapsproces -> perinatale uitkomst Sociale factor ~opleidingsgraad moeder Geen of lager onderwijs (LO) Lager Middelbaar (LM) Hoger Middelbaar (HM) Hoger Onderwijs (HO) 11
SES en perinatale uitkomst in Vlaanderen Relatie tussen Opleiding moeder en perinatale sterfte (%) Foetale Vroeg-neonatale Perinatale Kindersterfte LO 1,1 0,4 1,6 0,8 LM 0,6 0,3 0,9 0,6 HM 0,4 0,2 0,6 0,4 HO 0,2 0,2 0,4 0,4 12
SES en perinatale uitkomst in Vlaanderen 13
Ronsmans Lancet 2006 14
Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap Besluit 15
Migranten en maternale morbiditeit/mortaliteit 16
Migranten en maternale morbiditeit/mortaliteit 17
Marokkaanse vrouwen Meer HIV Hogere perinatale mortaliteit Meer macrosomie Marokkaanse en Turkse vrouwen Meer GBS Meer diabetes, minder hypertensie Meer baby s < 2500g Belgische vrouwen Meer sectio, meer inductie, meer epidurale 18
Migranten en toegang tot prenatale zorg 19
Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap Besluit 20
21
Risicofactoren van geweld 22
Patroon van geweld Toename in de tijd Progressief erger en frequenter Cyclus van geweld Toename spanning Vergeving Gewelddadige episodes 23
Zwangerschapscomplicaties na geweld Ongewenste zwangerschap en abortus provocatus SOA Stress, depressie, angst Middelenmisbruik Vroeggeboorte, p-prom, chorioamnionitis Abruptio placentae Maternale sterfte 24
Besluit Vele zwangeren zijn kwetsbaar Rol van Gezondheidswerkers Detectie (screening) Adequate opvolging Adequate doorverwijzing (Kind en Gezin).. 25