Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober

Transcriptie

1 Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN STEVEN VANACKERE VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Vraag nr. 321 van 9 september 2008 van VERA VAN DER BORGHT Tienermoeders - Profiel In enkele kranten verschenen onlangs berichten dat het aantal tienermoeders in Vlaanderen fors is toegenomen. In 2007 bedroeg de stijging 12 % ten opzichte van In totaal gaat het om meisjes onder de 20 jaar die een baby kregen, of bijna 4 op tienermeisjes in Vlaanderen. De cijfers geven nog geen totaalbeeld, aangezien het nog wachten is op de gegevens van de abortuscentra. Terwijl het nog te vroeg is om van een trend op langere termijn te spreken, blijkt alleszins dat het aantal minderjarige tienermoeders sterker stijgt dan de voorbije jaren. Volgens het Centrum voor Relatievorming en Zwangerschapsproblemen (CRZ) zou dat onder andere ook te wijten zijn aan een betere registratie bij de groep van de asielzoekers. Over de profielen van de meisjes is tot nu toe weinig bekend. Hoewel het CRZ stelt dat de profielen van tienermoeders erg uiteenlopend zijn, ontbreken exacte cijfers en gegevens. Het CRZ stelt enkel dat er een grote vertegenwoordiging is van meisjes uit het beroepsonderwijs en de Brusselse gynaecoloog en wetenschappelijk voorzitter van het Studiecentrum voor Perinatale Epidemiologie stelt dat vele van de tienermoeders alleenstaand zijn, met alle verdere gevolgen van dien voor het leven van de moeder en het kind. Vlaanderen is bevoegd voor zowel het gezinsbeleid, als het preventief gezondheidsbeleid. Teneinde een betere preventie van tienerzwangerschappen tot stand te brengen, is het cruciaal om een goed zicht te hebben op de profielen van de tienermoeders, zodat gerichte preventieve acties kunnen ondernomen worden. Daarenboven lijkt het zeer interessant om zicht te hebben op de maatschappelijke context waarin tienermoeders leven, zowel op financieel, relationeel als op sociaal-economisch vlak, zodat ook op het vlak van nazorg inspanningen kunnen gebeuren via het gezinsbeleid. 1. Kan de minister een overzicht geven van de campagnes, projecten en beleidsmaatregelen die sinds het begin van deze legislatuur zijn genomen om het aantal ongewenste zwangerschappen terug te dringen? Wordt daarbij ook specifiek gefocust op tienermeisjes? 2. Kan de minister aangeven op welke manier gezinsondersteuning wordt geboden aan tienermoeders en of er daaromtrent nog bepaalde initiatieven worden gepland, al dan niet toegespitst op specifieke doelgroepen? 3. a) Kan de minister een overzicht geven van het aantal tienermoeders in Vlaanderen voor elk van de laatste vijf jaren, waarbij telkenmale een opdeling gemaakt wordt tussen het aantal tienermoeders die effectief bevallen zijn, en het aantal tienermoeders die een abortus hebben laten uitvoeren.

2 -622- Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober 2008 b) Kan voor elk van die jaarlijkse totalen telkens een opdeling gemaakt worden naargelang de leeftijd van de tienermoeders? c) Kan voor elk van de jaarlijkse totalen ook telkens een opdeling gemaakt worden op basis van de afkomst (allochtoon of autochtoon) en op basis van de nationaliteit (Belgisch of vreemde nationaliteit) van de tienermoeders? d) Kan voor elke van de jaarlijkse totalen ook telkens een opdeling gemaakt worden op basis van de sociaal-economische status (schoolgaand, werkend of werkloos) van de tienermoeders? e) Kan voor elke van de jaarlijkse totalen ook telkens een opdeling gemaakt worden op basis van de gezinsstatus (gehuwd, samenwonend, alleenstaand of thuiswonend) van de tienermoeders?

3 Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober STEVEN VANACKERE VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN ANTWOORD op vraag nr. 321 van 9 september 2008 van VERA VAN DER BORGHT 1. De laatste grootschalige campagne ter preventie van tienerzwangerschappen dateert van Deze campagne was het laatste en derde deel van de Laura-informatiecampagne die gepaard ging met de experimentele maatregel van federaal minister Demotte tot verhoogde terugbetaling van anticonceptiva bij jongeren. Minister Demotte lanceerde deze maatregel in 2004 als een antwoord op de aanbevelingen van de interministeriële werkgroep anticonceptie bij jongeren, goedgekeurd door de interministeriële conferentie eind Eind 2007 werd de experimentele maatregel tijdelijk verlengd door federaal minister Onkelinx. Vanaf 2009 zijn de middelen recurrent opgenomen in het RIZIV-budget. Door Sensoa werden een aantal initiatieven genomen die specifiek gericht zijn op de preventie van de ongeplande zwangerschap. Het betreft hier onderstaande projecten: Pil vergeten: vanuit dit concept werden kaartjes ontworpen waarin de te volgen maatregelen na het vergeten van de anticonceptiepil verduidelijkt worden en ook informatie over de noodpil is opgenomen. Het kaartje heeft de grootte van een bankkaart en kan dus makkelijk opgeborgen worden in de portefeuille. Deze kaartjes worden in grote oplage verspreid (onder meer op de Vlaamse festivals). Daarenboven creëerde Sensoa een specifieke website waar jongeren zeer snel meer info vinden wanneer ze hun pil vergeten zijn( Vanzelfsprekend werd deze info eveneens geïntegreerd binnen allesoverseks.be AC-koffer: ter ondersteuning van de projecten en lessen relationele en seksuele vorming binnen de onderwijs- en jeugdcontext werd een anticonceptiekoffer ontwikkeld. Deze didactische koffer heeft tot doel jongeren kennis te laten maken met de diverse anticonceptiemiddelen. Inclusief bij de koffer zijn er een handleiding en didactische platen die meer duidelijkheid verschaffen over de vruchtbaarheids- en menstruatiecyclus. De koffer is zeer geliefd bij intermediairs. Sinds de ontwikkeling ervan werden al een 200-tal koffers verspreid. Algemene gids anticonceptie: voor het algemene publiek werd een gratis brochure over anticonceptie ontwikkeld. In de praktijk wordt deze brochure veelal binnen de context van het onderwijs gebruikt ter ondersteuning van de lessen en projecten rond anticonceptie, ongeplande zwangerschap en veilig vrijen. Daarnaast wordt de brochure veelvuldig gebruikt bij aanmeldingen van een mogelijke ongeplande zwangerschap, bijvoorbeeld in de huisartsenpraktijk en de jongerenadviescentra. Anticonceptiefiches: ter ondersteuning van het medische consult bij allochtonen werden fiches over de verschillende beschikbare anticonceptiemethodes ontwikkeld, en vertaald in 9 talen. Deze fiches kunnen als PDF-file gedownload worden vanaf de Sensoa website. 2. Tienermoeders kunnen rekenen op zeer uiteenlopende vormen van gezinsondersteuning. De Centra voor integrale Gezinszorg stellen 16 plaatsen ter beschikking voor residentiële opvang. Verder is er bij hen ook de mogelijkheid tot ambulante thuisbegeleiding. De Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning zorgen voor residentiële opvang van kinderen en ambulante ondersteuning gezinnen/ouders. Deze centra beschouwen tienermoeders als een belangrijke focusgroep. Deze Centra voor Kinderzorg en Gezinsondersteuning voorzien ook een Amberbegeleiding. Dit is een intensieve ambulante begeleiding van zwangere vrouwen tijdens de zwangerschap, ook hier vormen de tienermoeders een focusgroep.

4 -624- Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober 2008 Verder kunnen tienermoeders ook bij Kind & Gezin terecht. Kind en Gezin voorziet in zijn werking een specifieke begeleiding voor kwetsbare zwangeren. Tienermoeders worden bij deze groep gerekend. Het centrum voor Relatievorming en Zwangerschapsproblemen (crz) beschikt over weekendbegeleiding: Jong & Moeder en Jong & Ouder. Deze begeleiding is gericht op lotgenotencontact en verdieping. Het crz voert ook deze (niet intensieve) begeleiding uit tijdens de week. Verder bestaan er een aantal groepen voor tienermoeders: inloopteam Oostende, expertisecentrum, jac en inloopteam Gent. In Leuven wordt begin 2009 een inloopteam opgestart, met als belangrijke focusgroep tienermoeders. 3. Hieronder zijn de beschikbare gegevens terug te vinden over zwangerschappen, bevallingen en abortus bij tieners, per jaartal: Zwangerschappen meisjes jaar Bevallingen (Vlaanderen) Bevallingen (Wallonië) Bevallingen (Brussel) Bevallingen (België) Abortussen (België) Bevallingen en Abortussen samen (België) Het is belangrijk op te merken dat de abortuscijfers over de twee laatste jaren (2006 en 2007) nog niet bekend zijn. De Nationale Evaluatiecommissie kon wegens functioneringsbeslommeringen de recentste cijfers niet officieel vrijgeven. Ook zijn er geen cijfers beschikbaar over Vlaanderen afzonderlijk. Abortus België per leeftijd Totaal Bevallingen België per leeftijd

5 Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober Totaal Zwangerschappen België per leeftijd Met betrekking tot de vragen c), d) en e) zijn momenteel nog geen analyses beschikbaar. Het crz is momenteel bezig aan een verwerking van de beschikbare gegevens. De resultaten worden verwacht medio 2009.