Inleiding De Academie Gezondheidszorg van Saxion biedt de leergang Operationeel Management voor de sectoren Gezondheidszorg en Welzijn aan. Bij alle contractactiviteiten van de Academie Gezondheidszorg van Saxion staat de wisselwerking tussen leren en werken, Saxion, werkveld, bedrijven en organisaties centraal. Doel De Leergang Operationeel Management bereidt u voor op het direct leiding geven aan uitvoerenden (professionals/beroepsbeoefenaren) dan wel op het leiding en begeleiding geven vanuit een coördinerende functie. Aan het eind van de opleiding beschikt u over de noodzakelijke kennis van operationeel management in de zorg- en de welzijnssector. Daarnaast heeft u de vereiste vaardigheden in het leidinggeven geoefend. Ook kent u de methodiek om opgedane kennis in de praktijk toe te passen, het transferprincipe. In deze leergang wordt gedurende de lessen en door middel van praktijkopdrachten de relatie met de praktijk gelegd. Dit betekent dat actuele ontwikkelingen aan de orde komen, maar tevens dat van u gevraagd wordt uw ervaringen in te brengen die u hebt opgedaan in het werkveld. Er is bewust voor gekozen in de leergang ook veel vaardigheidstrainingen op te nemen. In deze trainingen wordt geoefend aan de hand van de diverse managementrollen. Hierdoor verkrijgt u inzicht in uw eigen handelen. Het oefenen hiervan gebeurt in een veilige situatie. In de leergang wordt frequent gewerkt met zelfanalyses. Hierdoor wordt u zich bewust van uw uitgangspositie c.q. beginsituatie. U komt er achter wat u als manager beheerst, wat u als manager mist en wat u als manager wilt leren. Doelgroep U werkt in de gezondheidszorg of de welzijnssector in een relevante (leidinggevende) functie. Dit laatste betekent dat u in uw huidige werkomgeving de opdrachten voor de leergang kunt en mag uitvoeren. U bent in dienst van een organisatie, of werkt als zelfstandig ondernemer in de gezondheidszorg of de welzijnssector. Het is niet strikt noodzakelijk dat u al een leidinggevende functie heeft. U heeft een hbo-werk- en denkniveau. Als de gegevens in uw inschrijving aan bovenstaande vereisten voldoen, dan nodigen wij u uit voor een intakegesprek. Bij- en nascholing professionals De opbouw en invulling van de Leergang Operationeel Management is geheel afgestemd op de situatie en de behoeften van professionals. Alle opdrachten uit het onderwijs kunnen direct worden toegepast in de eigen werksetting en zijn daarmee onmiddellijk operationeel ondersteunend Vanzelfsprekend wordt rekening gehouden met individuele studentkenmerken, zoals verschillende leerstijlen en verschillende achtergronden. Waar mogelijk en met handhaving van het eindniveau kunnen u verkorte leerroutes worden aangeboden.
Inhoud Deze leergang bevat kennismodulen en vaardigheidsmodulen. In de vaardigheidsmodulen worden onder meer de 8 rollen van de manager uitgewerkt. Als basis hiervoor wordt het Handboek managementvaardigheden van R.E. Quinn en S.E. Faerman gebruikt. 0. Introductiemodule 1. Kennismodule: Externe Ontwikkeling De organisaties in de zorg- en welzijnssector hebben te maken met verschillende krachten en markten. Verschillende belangen moeten behartigd worden. Waaruit bestaat nu deze omgeving? Wie zijn uw klanten? Welke sturingsmechanismen zijn bepalend voor de organisatie? Wat is de rol van de overheid, de financiers, de klanten, wetgeving e.d.? De stof wordt behandeld vanuit kansen en bedreigingen. 2. Kennismodule: Interne ontwikkelingen in organisaties Aansluitend op de eerste module, waarin vooral de externe ontwikkelingen en sturingsmechanismen zijn beschreven, wordt in deze module bekeken wat de gevolgen hiervan zijn voor de interne organisatie. Hoe reageert/acteert men (defensief, offensief)? Op instellings- en organisatieniveau worden de volgende vragen behandeld: hoe kijkt u tegen uw organisatie aan? Welke structuur, communicatieprocessen en cultuur heersen er? Enkele begrippen die hierbij een rol spelen zijn omgeving, regiovisie, beleidsvorming, samenwerking en strategisch management. 3. Vaardigheidsmodule: Rationeel doelmodel met de rollen: bestuurdersrol producentenrol Een manager in de rol van bestuurder wordt geacht verwachtingen duidelijk te maken door onder meer planning en het stellen van doelen. De bestuurdersrol definieert in veel opzichten de stereotype sterke of grote leider. Hij is besluitvaardig, neemt initiatieven. Leiders die in deze rol excelleren, beschikken over visies die anderen kunnen volgen. Zij nemen de leiding en zorgen ervoor dat dingen gebeuren. Daarom worden zij als grote en sterke leiders beschouwd. De drie belangrijkste vaardigheden van de bestuurdersrol zijn: initiatief nemen, visie hebben, doelen stellen; ontwerpen en organiseren; effectief delegeren. De tweede rol die voortkomt uit het rationele doelmodel is de producentenrol. Deze rol is een logische aanvulling op de bestuurdersrol. De manager is zelf productief, gemotiveerd en toont inzet. Van managers in deze rol wordt ook verwacht dat ze taakgeoriënteerd zijn, zich richten op werk en grote belangstelling hebben voor de taak waar ze zelf en waar anderen mee bezig zijn.
De drie kernvaardigheden zijn hier: productief werken; een productieve werkomgeving bevorderen; tijd- en stressmanagement. 4. Kennismodule: Financiën, budgettering In deze module wordt een aantal basisbegrippen vanuit de bedrijfseconomie uitgelegd, nader gedefinieerd en met elkaar in verband gebracht. De begrippen worden gerelateerd aan actuele ontwikkelingen bij zorgaanbieders, Rijksoverheid en zorgverzekeraars. 5. Kennismodule: Kwaliteit In deze module wordt actuele wet- en regelgeving behandeld en de implicaties ervan voor het praktijkveld, leidinggevenden en organisatie. Daarnaast worden de volgende kwaliteitsmodellen behandeld: het INK-managementmodel het HKZ-model het MIK V-model en het begrip Investors in People 6. Kennismodule: Beleid; managementinformatiesystemen op operationeel niveau Beleid, beleidsuitvoering en communicatie zijn in deze module drie belangrijke begrippen. Hoe wordt beleid geformuleerd, onderbouwd en geïmplementeerd. Welke systemen komen daarbij aan de orde? Systemen in een organisatie zijn de regels en procedures waarmee het dagelijks functioneren gestuurd wordt. Een systeem kan geheel of gedeeltelijk geautomatiseerd zijn. 7. Vaardigheidsmodule: Intern procesmodel met de rollen: coördinatorrol; controleursrol. In zijn rol van coördinator heeft de manager als taak ervoor te zorgen dat de werkstroom soepel verloopt en dat activiteiten worden uitgevoerd volgens hun relatieve belangrijkheid, met een minimum aan conflicten tussen individuen, werkgroepen of werkeenheden. De coördinator moet erop toezien dat de juiste mensen op de juiste plaats en op het juiste moment de juiste taak verrichten. Bij het uitoefenen van de coördinatorrol is de manager afhankelijk van drie vaardigheden, die nauw met elkaar verbonden zijn: projectmanagement; taken ontwerpen; crossfunctioneel management. Deze drie vaardigheden zijn doorslaggevend voor voltooien van werk in een organisatie. Zij zijn fundamenteel voor het dagelijks functioneren van een organisatie en het behoud van haar stabiliteit en continuïteit. De taken van een controleur kunnen in geen enkele organisatie worden genegeerd. De rol kan getypeerd worden als: kennis hebben van de procedures van de werkeenheid en deze kunnen
toetsen. Controleurs letten op essentiële signalen van hun team, maar houden daarnaast ook hun eigen werk in de gaten. De werkzaamheden van een controleur zullen aan de hand van drie kernvaardigheden worden bestudeerd: controleren van het eigen functioneren; controleren van het collectief functioneren; controleren van het functioneren van de organisatie. 8. Kennismodule: Personeelsbeleid en Personeelsmanagement Een aantal ontwikkelingen en instrumenten van personeelsbeleid wordt uitgelegd en met elkaar in verband gebracht. Onderdelen van de module zijn: beleid ten aanzien van oudere medewerkers, arbeidsomstandigheden, functioneringsgesprek, beoordelingsgesprek, ziekteverzuim, de lerende organisatie. De arbeidsomstandigheden (arbo) komen hier natuurlijk ook aan de orde. Daarnaast wordt het begrip de lerende innovatieve organisatie behandeld. 9. Vaardigheidsmodule: Human Relations Model met de rollen: mentorrol; stimulatorrol. De rol van mentor kan ook de betrokken, menselijke rol genoemd worden. Deze benaming duidt op een zorgzame en meelevende benadering. Bij het vervullen van de rol van mentor luistert de manager. Hij ondersteunt rechtmatige verzoeken, laat zijn waardering merken, geeft complimenten en eer aan wie eer toekomt. Werknemers zijn belangrijke bedrijfsmiddelen en moeten worden begrepen, gewaardeerd en ontwikkeld. De manager helpt bij de planning van individuele ontwikkeling en zorgt voor mogelijkheden voor training en ontwikkeling van vaardigheden. De drie vaardigheden bij deze rol zijn: inzicht in uzelf en anderen; effectief communiceren; ontwikkeling van ondergeschikten. De stimulator gebruikt voor een deel dezelfde vaardigheden als de mentor, zoals luisteren, empathie en ontvankelijkheid voor de behoeften van anderen. De rol van stimulator gaat echter hoofdzakelijk over werken met groepen. De belangrijkste vaardigheden zijn: teambuilding; participerende besluitvorming; conflictmanagement. 10. Kennismodule: Marketing Marketing is de laatste jaren een steeds belangrijker begrip geworden voor managers binnen de gezondheidszorg. Krimpende budgetten, stijgende kosten en concurrentie nopen instellingen om te zoeken naar andere middelen om hun begroting en exploitatie sluitend te krijgen. De relatie tussen strategische beleidsplanning en marketing komt aan de orde en het maken van een marketingplan.
11. Vaardigheidsmodule: Open Systeem Model met de rollen innovatorrol; bemiddelaarsrol. Bij de rol van innovator hoort het gebruik van creativiteit en het begeleiden van veranderingen en overgangen in de organisatie. Op dit moment zijn veranderingen onvermijdelijk, op elk gebied. Bovendien zijn verandering en vernieuwing vaak zelfs wenselijk en noodzakelijk voor het functioneren, groeien en overleven van bedrijven. Aan de orde is tegenwoordig niet het feit dat organisaties veranderingen ondergaan, maar wel hoe men met die veranderingen omgaat. De drie vaardigheden van de innovator zijn: leven met verandering; creatief denken; management van veranderingen. Waar de innovator veranderingen en betere werkmethoden ziet, weet de bemiddelaar deze ideeën effectief te presenteren en te verkopen. In een organisatie heeft een goed idee alleen effect als duidelijk is dat uitvoering ervan voordelen heeft. De vaardigheden van de bemiddelaar zijn: een machtsbasis opbouwen en handhaven; onderhandelen over inzet en overeenstemming; ideeën presenteren. 12. Integratiemodule: De weg naar het meesterschap In deze module vindt integratie plaats van al het geleerde. U maakt een sterkte- en zwakteanalyse van de 8 managementrollen en de daarbij behorende 24 vaardigheden en stelt een ontwikkelplan voor de toekomst op. Het schrijven van een afdelingsbeleidsplan of een projectplan is de afronding van de leergang. Structuur van de opleiding Alle modules starten met een zelfevaluatie. Aan de hand van de uitkomsten hiervan stelt u uw persoonlijke leerdoelen op. Iedere kennismodule wordt in 3 lesweken gegeven en heeft 40 studiebelastingsuren (SBU). De vaardigheidsmodulen en de integratiemodule worden ieder binnen een periode van 6 weken gegeven en omvatten 80 SBU. De totale omvang van de studie bedraagt 700 SBU; dit is inclusief de introductie en het eindgesprek. De modulen worden afgesloten met een toetsende opdracht die individueel moet worden uitgevoerd en waarvoor men minimaal een voldoende dient te halen. Bij de afronding van de leergang ontvangt u een diploma. Algemene informatie Studiedag en -tijden De bijeenkomsten van de leergang vinden plaats op de donderdagmorgen (van 9.00 tot 12.30 uur) donderdagmiddag (13.00-16.30) en soms de hele donderdag (van 9.00 tot 16.30 uur).
De leergang start in januari 2015 en wordt afgerond in mei 2016. De opleiding vindt doorgang bij voldoende deelname. De uiterste aanmelddatum is 18 december 2014. Cursusplaats Saxion, locatie Enschede, gebouw Ko Wieringa Bezoekadres: M.H. Tromplaan 28, Enschede Postadres: Saxion Academie Gezondheidszorg Postbus 70.000 7500 KB Enschede Kosten: De gehele leergang (12 modulen) kunnen wij u aanbieden voor 5.100,- Voorwaarden hierbij zijn dat u een studiecontract ondertekent waarin u aangeeft de gehele leergang te zullen afnemen en dat u het bedrag in maximaal 4 termijnen betaalt. De prijs is inclusief het boek Handboek managementvaardigheden van R.E. Quinn e.a., het cursusmateriaal van alle modulen en koffie of thee. Daarnaast dient u een beperkt aantal boeken zelf aan te schaffen. Het is mogelijk sommige modulen te volgen (afhankelijk van de groepssamenstelling). U kunt een keuze maken uit de modulen 1 t/m 11. U betaalt dan per kennismodule 420,- en per vaardigheidsmodule 750,- Bij de prijs zijn de cursusmap en koffie of thee inbegrepen, maar het Handboek Managementvaardigheden (R.E. Quinn e.a.) en overige literatuur moet u zelf aanschaffen. Uitvoerenden De uitvoering geschiedt door docenten van Saxion: Hedwig Hilhorst (MSc, MHD) Aart van den Berg Hans Schreurs( MSc, MHSC) Meer informatie: Saxion, Academie Gezondheidszorg Inhoudelijk bij mw. Hedwig Hilhorst [MSc], coördinator van de Leergang Operationeel Management. Telefoon: 06-12371413 E-mail: h.j.c.m.hilhorst@saxion.nl Praktische informatie kunt u vragen bij Gea Heerink, Academie Gezondheidszorg Telefoon: 053-5376419 E-mail: g.j.m.heerink@saxion.nl Wijzigingen voorbehouden
Inschrijfprocedure en annuleringsvoorwaarden: Aanmelding leergang: Aanmelding voor de leergang vindt schriftelijk plaats. Plaatsing geschiedt in volgorde van binnenkomst van de aanmelding. Als u zich heeft aangemeld, ontvangt u van ons een schrijven waarin vermeld staat of u als deelnemer geplaatst bent. Vervolgens ontvangt u de benodigde cursusinformatie en informatie over de wijze van betaling. U ondertekent een contract waarmee u zich akkoord verklaart met het, al dan niet in termijnen, betalen van de gehele leergang. Bij het niet voldoen aan de betalingsverplichting zijn eventuele invorderingskosten voor uw rekening. Na ontvangst van de betaling ontvangt u een bevestiging van de inschrijving. Annulering kan alleen schriftelijk gebeuren. De datum waarop uw schriftelijke annulering bij de Academie Gezondheidszorg is bepalend. Annulering acht weken of meer vóór aanvang van de cursus leidt tot restitutie van het cursusbedrag minus 150,- bureaukosten. Annulering tussen acht en vier weken voor de cursusaanvang leidt tot restitutie van 50% van het cursusgeld. Indien u binnen vier weken voor aanvang annuleert, berekenen wij het volledige bedrag. In beginsel kunt u uw cursusplaats niet aan een ander overdragen, dit kan eventueel alleen in overleg met de Academie Gezondheidszorg. Mocht de leergang volgeboekt zijn, dan worden de overinschrijvingen op een wachtlijst geplaatst. In volgorde wordt de lijst geraadpleegd bij vrijkomende plaatsen, of bij een herhaling van de leergang. Wanneer de leergang onvoldoende belangstelling heeft, houdt de Academie Gezondheidszorg zich het recht voor de leergang af te gelasten. Zij die zich hebben ingeschreven ontvangen daarvan schriftelijk bericht. De eventueel betaalde cursusgelden worden per omgaande teruggestort.
Aanmelding modulen: U kunt zich voor de modulen 1 t/m 11 separaat inschrijven. Aanmelding voor de modulen vindt schriftelijk plaats. Plaatsing geschiedt in volgorde van binnenkomst van aanmelding. Als u zich heeft aangemeld, ontvangt u van ons een schrijven waarin vermeld staat of u als deelnemer geplaatst bent. Vervolgens ontvangt u de cursusinformatie en informatie over de wijze van betaling. Bij het niet voldoen aan de betalingsverplichting zijn eventuele invorderingskosten voor uw rekening. Nadat Saxion uw betaling heeft ontvangen, krijgt u een bevestiging van uw inschrijving. Annulering kan alleen schriftelijk gebeuren. De datum waarop de schriftelijke annulering bij het Kenniscentrum Gezondheid, Welzijn en Technologie binnenkomt is bepalend. Annulering acht weken of meer vóór aanvang van de module leidt tot restitutie van het cursusbedrag minus 75,- bureaukosten. Annulering tussen acht en vier weken voor de moduleaanvang leidt tot restitutie van 50% van het cursusgeld. Indien u binnen vier weken voor aanvang van de module annuleert, berekenen wij het volledige bedrag. In beginsel kunt u uw cursusplaats niet aan een ander overdragen, dit kan eventueel alleen in overleg met de Academie Gezondheidszorg. Mocht de module volgeboekt zijn, dan worden de overinschrijvingen op een wachtlijst geplaatst. Bij vrijkomende plaatsen, of bij een herhaling van de module, worden cursisten geplaatst op volgorde van hun plek op de wachtlijst. Wanneer de module onvoldoende belangstelling heeft, houdt de Academie Gezondheidszorg zich het recht voor de module af te gelasten. Zij die zich hebben ingeschreven ontvangen schriftelijk bericht van het vervallen van de module. De eventueel betaalde gelden worden per omgaande teruggestort.