Social media: hoe ver kun je gaan? icafe 23 januari 2014 Social media Wie niet?! Social media Commercieel kansrijk Risico s (bij sollicitatie, reputatieschade, overtreding geheimhouding) Vrijheid werknemer versus instructiebevoegdheid van de werkgever Steeds meer bedrijven hanteren protocollen met daarin sanctiebepalingen 1
Social media tijdens het dienstverband: praktijkvoorbeelden na het dienstverband: praktijkvoorbeelden algemene lijn? Facebook-zaak: Blokker (Ktr. Arnhem, 19 maart 2012, JAR 2012/97) Citaat werknemer: blokker wat een hoerebedrijf spijt dak er ben gaan werken en die mensen ook d er werken vooral me teamleider wat een gore achter de ellebogen nijmegseple nep wout je ken aan die kkstreken van hem wel merken dat hij uit nijmegen ko en wout uis geweest de hoerestumperd ooit komt mijn dag en geloof me dan st ze te janken kkhomo,s Vordering werkgever: ontbinding zonder vergoeding Verweer werknemer: vrijheid van meningsuiting of privédomein: houdbaar? Oordeel kantonrechter Ontbinding arbeidsovereenkomst zonder vergoeding Vrijheid van meningsuiting: Met vrijheid van meningsuiting heeft dit bericht niets te maken. Die vrijheid wordt overigens begrensd door de beginselen van zorgvuldigheid die [werknemer] jegens Blokker in acht dient te nemen. Als goed werknemer had [werknemer] dit bericht niet behoren te plaatsen. 2
Oordeel kantonrechter Privédomein: Ook het argument van [werknemer] dat Facebook tot het privédomein van de werknemer behoort, is naar het oordeel van de kantonrechter onjuist, daar [werknemer] aldus miskent dat het privékarakter van Facebook betrekkelijk is, zo ook het begrip vrienden. In dit geval heeft één van de collega s van [werknemer], die kennelijk tot de vriendenkring van [werknemer] behoort, Blokker van het bericht d.d. 2 februari 2012 op de hoogte gesteld. Zo hebben ook anderen van de uitlating van [werknemer] kennis kunnen nemen. [werknemer] miskent bovendien dat met het plaatsen van het bericht op Facebook er het risico van re-tweten is, welk risico met zich meebrengt dat ook anderen dan de vrienden van [werknemer] kennis kunnen nemen van het bericht in kwestie. Linkedin-zaak (Gerechtshof Den Bosch, 4 januari 2011, JAR 2011/72) Rechtenstudente werkt als juridisch medewerkster op advocatenkantoor Op haar Linkedin-account vermeldt zij ten onrechte: de (beschermde) mr-titel; dat zij als advocaat werkzaam is; dat zij begonnen is met beroepsopleiding advocatuur. Ontslag op staande voet Vordering werknemer: loondoorbetaling en wedertewerkstelling Verweer werkgever: ontslag op staande voet is geldig vanwege het vermelden van deze onjuiste informatie Oordeel Gerechtshof Den Bosch Ontslag op staande voet niet geldig: De vermelding van deze onjuiste informatie is onzorgvuldig, ook tegenover de werkgever. Het hof is voorhands echter van mening dat op het moment dat de werkgever deze informatie ontdekte, hij de werkneemster daarop had moeten aanspreken en eventueel sommeren om de informatie aan te passen. Een ontslag op staande voet was niet op zijn plaats. 3
Facebook-zaak: Vloerverwarmingsmonteur (Ktr. Wageningen, 11 april 2012, LJN BW2006) Citaat werknemer: GM!!! Word een zwaar daggie denk vandaag..pffff maarja # nog10dagen!!!! # jhk Ja hoor mag je morgen weer met die zwarte mee gvd moet lekker doorgaan zo dan ben ik er gauw klaar mee # JK Het is getint en het werkt niet hard? Pfff is deze werkdag al om? Ik wil verlost worden van deze mongool wat een gek zeg!! # wilgvdweekend Vordering werkgever: ontbinding zonder vergoeding Verweer werknemer: geen reden voor ontslag Oordeel kantonrechter Geen dringende reden (geen ontslag op staande voet mogelijk) Vast staat dat [werknemer] zich op Facebook zeer negatief en discriminerend heeft uitgelaten over zijn collega. Naar het oordeel van de kantonrechter heeft [werknemer] daarmee zeer laakbaar gehandeld. ( ) Gelet op het voorgaande is niet aannemelijk geworden dat in het verleden zodanig veel op [werknemer] is aangemerkt dat kan worden aangenomen dat de uitlatingen op Facebook de spreekwoordelijke druppel zijn geweest die de emmer hebben doen overlopen. Op zich zijn de uitlatingen op Facebook onvoldoende om een dringende reden aan te nemen, zonder dat eerst een laatste waarschuwing aan [werknemer] is gegeven. De kantonrechter is dan ook van oordeel dat geen sprake is van een dringende reden in de zin van artikel 7:678 BW om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Wel ontbinding arbeidsovereenkomst vanwege vertrouwensbreuk (vergoeding 1.239,00 (C=1)) Social media na de arbeidsrelatie Relatiebeding (voorbeeld): Werknemer zal gedurende de arbeidsovereenkomst, alsmede gedurende één jaar na beëindiging van de overeenkomst - behoudens voorafgaande schriftelijke toestemming van werkgever - niet op enigerlei wijze, direct of indirect, zakelijke contacten in de ruimste zin van het woord onderhouden met (potentiële) relaties van werkgever of aan werkgever gelieerde ondernemingen. 4
Linkedin-zaak (kantonrechter Arnhem, 8 maart 2011, JAR 2011/127) De oud werknemer (sales director) heeft via LinkedIn een connectie gelegd ( heeft nu een connectie met ) met een werknemer van een expliciet in het relatiebeding genoemde relatie Vordering: betaling contractuele boete van in totaal 20.000,00 Verweer: het relatiebeding zag alleen op zakelijk contact met de daarin genoemde relaties, althans zo heeft hij het beding begrepen en ook mogen begrijpen Wat denkt u? Oordeel kantonrechter Dit levert een overtreding op van het relatiebeding ( 20.000,00 boete verschuldigd, geen reden voor matiging) Twitter-zaak (kantonrechter Arnhem, 24 november 2011, JAR 2012/64) De ex-werknemer (adviseur werving en selectie bij ex-werkgever, recruiter bij nieuwe werkgever) legt via e-mail en Twitter contact met relatie exwerkgever: Ex-werknemer: te lichte functie voor jou;) ik krijg binnenkort een projectvoorbereider, ik zal kijken in welke regio Relatie: en is het wat?? Ex-werknemer: nou??? Laten we ff bellen binnenkort?? Relatie: voor wanneer wil je de cv hebben? Dank je wel komt goed!! Ex-werknemer: liefste voor het weekend;) kan ik er volgende week mee aan de slag! Betrokken professionals 5
Twitter-zaak (kantonrechter Arnhem, 24 november 2011, JAR 2012/64) Vordering ex-werkgever: betaling contractuele boete van 5.000,00 Verweer ex-werknemer: normaal contact tussen vrienden, Twitter vond plaats in alle openheid en heeft niet geleid tot een plaatsing Betrokken professionals Oordeel rechter Geen vriendschappelijk contact, schending relatiebeding en toewijzing contractuele boete. Openheid van Twitter maakt niet uit. Betrokken professionals Kantonrechter Maastricht, 8 februari 2012, LJN BV3122 Werknemer (dansleraar) zegt op bij oude werkgever en start een eigen dansschool. Deze werknemer heeft vervolgens via Facebook, Hyves en Twitter contact met relaties van oude werkgever Vordering ex-werkgever: nakoming relatiebeding (betaling boetes) en verbod verder contact Verweer ex-werknemer: te breed geformuleerd (ook geen contact met potentiële relaties die voorkomen in offerte-bestand van exwerkgever) 6
Oordeel kantonrechter Conversaties via social media in beginsel privésfeer ( ) tenzij daaruit duidelijk en ondubbelzinnig voor eenieder een zakelijk karakter blijkt. In dit geval heeft gedaagde zijn contacten op die media (friends/vrienden) niet expliciet gevraagd om over te stappen naar zijn dansschool. Het beding te breed geformuleerd. Het beding zou mede inhouden dat de dansleraar geen contact zou mogen hebben met eventuele leden/leerlingen die ooit contact hebben gehad met de eigenaar van de dansschool en naar het oordeel van de kantonrechter verzet zich dit tegen een normale gezonde concurrentie. Vordering contractuele boete afgewezen. Hof Den Haag, 21 februari 2012, JAR 2012/129 Ex-werknemer zoekt via Twitter zzp-ers op het terrein van finance Strijdig met relatiebeding? Oordeel rechter (hof) Geen overtreding relatiebeding: mogelijk begeeft [ex-werknemer] zich met die berichten met betrekking tot het nakomen van het relatiebeding op glad ijs, maar vooralsnog is het hof van oordeel dat met die berichten nog geen sprake is van het onderhouden van zakelijke contacten, zoals door het relatiebeding verboden. ( ) Ook niet als men hierbij zogenaamde volgers betrekt. Het volgen op Twitter is een eenzijdige actie vanuit de volger en niet specifiek geïnitieerd vanuit de eigenaar van het gevolgde twitteraccount. Een uitnodiging daarvoor en een acceptatie daarvan zijn (anders dan bijvoorbeeld bij de persoonlijke accounts op Facebook of LinkedIn) niet nodig. 7
Valt er een algemene lijn te ontdekken? Nee, verschillende gevallen, verschillende rechters. Wel is duidelijk: Gebruik social media is laagdrempelig Online uitingen kunnen aanleiding vormen voor ontslag Voor de strijdigheid met relatiebeding moet zakelijk karakter blijken Type medium lijkt van invloed (Twitter is eenzijdig handelen?) Voor (ex)werknemers: let op! De (ex)werkgever kijkt mee! Voor werkgevers: kijk mee, formuleer relatiebeding (niet te breed), neem een opschoonbeding op in de arbeidsovereenkomst/beëindigingsovereenkomst, hanteer een social media protocol Bedankt! @MCGvanessen Wille Donker advocaten Leidse Schouw 2 2408 AE Alphen aan den Rijn T 0172 23 65 94 F 0172 44 20 28 E essen@willedonker.nl I www.willedonker.nl 8