Toelichting zoutmodule deel 3: Veranderopties Haalbare veranderingen van voedingspatroon U hoort het de dokter of diëtist misschien nog zeggen: Het zou goed zijn als u wat minder zout zou eten? U hebt misschien gedacht: Volgens mij eet ik helemaal niet zoveel zout, Waar zit dan in? Wat zou ik dan kunnen veranderen? Als u uw huidige voedingspatroon volledig moet omgooien, dan is de kans van slagen klein. Anderen die u precies vertellen wat u wel of niet mag eten, dat gaat misschien in het begin goed, uiteindelijk houden veel mensen dat niet vol. U wilt zelf bepalen wat u wel en niet eet, u wilt eten waar u zich lekker bij voelt. U heeft een veel grotere kans van slagen als u kleine aanpassingen maakt ten opzichte wat u nu dagelijks eet: Geen streng dieet, maar slimme aanpassingen aanbrengen in wat u nu eet: zie het meer als een verbetering van uw leefstijl. Natrium versus Zout Tot nu toe hebben we het steeds over zout gehad, we bedoelen dan keukenzout. Elke 2.5 gram zout bevat 1 gram natrium. Omdat op etiketten vaak ook alleen het natrium wordt aangegeven, zullen we binnen de zoutmodule ook met natrium werken. Geheugen steuntje: elke gram Natrium komt overeen met 2.5 gram keukenzout, een factor 2.5 keer zoveel dus. 1
Mogelijkheden veranderingen Als u minder natrium wilt gaan eten op basis van wat u nu eet, dan zijn er eigenlijk 2 mogelijkheden. óf u neemt van zoute producten iets minder óf u vervangt ze door slimme alternatieven. Hiervoor is het wel belangrijk om eerst in kaart te brengen wat u nu eet en hoeveel natrium daar in zit. Op basis hiervan kunt u dan uw eigen aanpassingen maken. Deze aanpak gebruiken we binnen de zoutmodule: u vult eerst een aantal dagen een voedingsdagboek in. Op basis van dit ingevulde dagboek selecteert de zoutmodule de producten die de grootste bijdrage leveren aan uw natriuminname. Wat bedoelen we hiermee? Stel dat u wat u in een week allemaal gegeten hebt op één grote tafel zou leggen. U zet vervolgens al het brood, de melk, de cola, de pizza etc bij elkaar. Vervolgens kijkt u in welke groep producten het meeste zout zit. U kunt dan een top 10 van producten selecteren waarmee U het grootste effect kunt bereiken door 2
de hoeveelheid te verminderen of ze te vervangen door een product met minder zout. Principe van Zoutmodule (onderdeel Monitoren => Veranderopties) Dit is wat er in feite binnen de zoutmodule wordt gedaan. Het berekent via welke 10 producten u het meeste natrium hebt binnengekregen. Hoe komen we tot deze top 10? Binnen monitoring (1) vult u bij dagboeken invullen (2) gedurende tenminste 3 dagen uw voeding in, het liefst 2 doordeweekse dagen en 1 weekenddag. Bij veranderopties (3) kan dan al een top 10 gemaakt worden waarmee u aan de slag kunt (4). (1) (5) (2) (3) (4) Bij veranderopties wordt de top 10 van producten getoond, waarmee u het meeste natrium hebt binnengekregen (4). U ziet dat u in de geselecteerde periode het meeste natrium hebt binnengekregen via Fijn volkorenbrood (4). Let goed op de periode (5), want de top 10 wordt gemaakt op basis van de ingevulde dagen binnen de periode die hier te zien is. Deze kunt u aanpassen. 3
Wilt u het natrium in de voeding die u eet verminderen dan zijn er, zoals eerder aangegeven, twee mogelijkheden. 1. Of u gaat kleinere porties eten, of 2. U kiest een ander product met minder natrium Onder de grafiek kunt u deze 2 mogelijkheden uitproberen. (1) (2) Met het schuifje kunt u de hoeveelheid verminderen (1) en met de pijltjes kunt u een ander product kiezen (2). 4
Eerst gaan we naar het schuiven (1). (2) (3) (1) (4) U kunt bijvoorbeeld kijken wat er gebeurt als u de helft van de pizza had genomen (1). In de grafiek ziet u dat het blauwe balkje bij de pizza ook halveert (2): u zou dan maar de helft natrium binnengekregen hebben. Het grijze balkje blijft de oorspronkelijke hoeveelheid zout weergeven. Bij het daggemiddelde ziet u wat het effect van deze halvering gehad zou hebben (3). Per product kan u zo zien wat een vermindering voor effect gehad zou hebben op het daggemiddelde. Op eenzelfde wijze kunt u ook kijken wat er gebeurt als u het volkorenbrood vervangen zou hebben door een ander product. U klikt op de pijltjes achter fijn volkorenbrood (4). In de Helptekst behorende bij de pagina Veranderopties wordt uitgelegd hoe u gemakkelijk een geschikt alternatief kunt vinden. 5
(2) (3) In bovenstaand voorbeeld ziet u wat het effect is van het vervangen van fijn volkorenbrood door Natrium-arm brood (1) op de hoeveelheid zout in het brood (2) en op het daggemiddelde (3): Vervanging van fijn volkoren brood door natrium-arm brood zou de dagelijkse natrium inname van 4400 mg terugbrengen naar 3550 mg. (1) U kunt dus op basis van wat u eerder hebt gegeten in kaart brengen welke aanpassingen in de toekomst succesvol zouden kunnen zijn. Houdt u enorm van pizza, dan is het aan u om hier al dan niet minder van te nemen. U kunt er ook voor kiezen om het fijn volkorenbrood door natrium-arm brood te vervangen of andere aanpassingen te doen. Doelen stellen Op basis van de aanpassingen die u in bovenstaand scherm hebt gedaan, kan u op basis van het nieuwe (blauwe) daggemiddelde inschatten wat voor u een haalbaar doel met betrekking tot de dagelijkse natrium-inname is. U kunt dit vastleggen door onderaan op Doelen stellen te klikken. De door u gemaakte aanpassingen worden later in uw veranderplan getoond. 6