Deel 3 van het Opleidingsstatuut (OS): Beschrijving van het onderwijs van de bacheloropleiding tot leraar in de tweede graad BIOLOGIE (voltijdopleiding). In dit document zijn een aantal documenten uit het opleidingsstatuut (OS) opgenomen die horen bij de Onderwijs- en examenregeling (OER). Hierin wordt het onderwijs van de opleiding tot leraar in de tweede graad biologie (voltijdopleiding) in 2015-2016 op de HAN, nader uitgewerkt. De beschrijvingen betreffen het majordeel van de opleiding (210 studiepunten). Het minordeel (30 studiepunten) het deel van de opleiding waarin je keuzes maakt om je te verbreden of verdiepen om je in jouw beroepsuitoefening te kunnen profileren is hier niet opgenomen. De belangrijkste en ook het grootste deel betreft de beschrijving van de inhoud van de onderwijseenheden (OWE s) van de bacheloropleiding tot leraar in de tweede graad biologie (voltijdopleiding) op de HAN. Dit geeft je een gedetailleerd beeld van de inrichting van de opleiding. Ze beschrijven de vier studiejaren zoals ze in het studiejaar 2015-2016 zijn ingericht. Je kunt hier ook zien welke prestaties in 2015-2016 moeten worden verricht om voldoendes te behalen voor de tentamens in deze opleiding. Enkele tentamens dragen het predicaat integrale toets. Dit zijn tentamens waarin de student aantoont dat hij de onderlinge samenhang van onderwijsinhouden begrijpt en kan hanteren in het praktische handelen. Over de gehele opleiding leg je in totaal drie keer een integrale toets af. Deze integrale toetsen zijn ook opgenomen in het overzicht van de onderwijseenheden. Inhoud Hoofdstuk 1 Curriculumoverzichten Opleiding tot leraar van de 2 de graad biologie Voltijd... 2 Hoofdstuk 2 Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen Propedeutische fase Opleiding tot leraar van de 2 de graad biologie Voltijd... 8 Hoofdstuk 3 Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen Post Propedeutische fase Opleiding tot leraar van de 2 de graad biologie Voltijd... 38
Hoofdstuk 1 Curriculumoverzichten Opleiding tot leraar van de 2 de graad biologie Voltijd
Programma en tentamenoverzicht Propedeuse Propedeutische fase Leerjaar 1 Onderwijseenheid Code Centrale beroepstaak Oriëntatie op lesgeven owk 1a (7,5 studiepunten) Cel 1 Celbiologie Bouw en functie (7,5 studiepunten) Plant 1 & Biologie als wetenschap 1 (7,5 studiepunten) Dier 1 Bouw en Functie 1 (7,5 studiepunten) Dier 2 Voortplanting 1, Balans 1 (7,5 studiepunten) Vakdidactiek 1 en Ecologie 2 (7,5 studiepunten) Ecologie 1 Inleiding in de Ecologie (7,5 studiepunten) ILS Bi630/1 ILS Bi628/1 ILS Bi629/1 ILS Bi646 ILS Bi647 ILS Bi633 ILS Bi634 BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Biologie BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie Semester en periode Semester 1, perioden 1 en 2 Semester 1. Perioden 1 en 2 Semester 1. Periode 1 Semester 1. Periode 2 Semester 2. Perioden 3 en 4 Semester 2. Perioden 3 en 4 Semester 2. Perioden 3 en 4 Tentaminering Code alluris Cijfer / V en eis Toetsperiode 1 ste kans 2 de kans Kennistoets Oriëntatie op lesgeven 1a (owk1a) KT ori les/o C: min. 5,5 P1 P2 Dossier onderwijskunde 1a DS owk1a C: min. 5,5 P2 P3 ILS taaltoets ILS taaltoets V P1 P3 Kennistoets Cel 1a Basisscheikunde KT Bsk C 5.5 P1 P2 Practicumvaardigheden Cel 1 Basisscheikunde Pv bsk C 5.5 P1 P2 Kennistoets Cel 1b Celbiologie KT CelBio C 5.5 P2 P3 Practicumdossier Cel 1 Celbiologie PD CelBio C 5.5 P2 P3 Kennistoets plantensystematiek en evolutie DS Plant 1 C 5.5 P1 P2 Dossier practicum plantensystematiek en evolutie DS Pl en Ev C 5.5 P1 P2 Kennistoets Biologie als wetenschap 1 KT BAW 1 C 5.5 P1 P2 Dossier Biologie als wetenschap 1 Ds BAW 1 C 6.0 P1 P2 Kennistoets Dier 1 KT Dier 1 C 5.5 P2 P3 Practicumdossier Dier 1 PD Dier 1 C 5.5 P2 P2 Kennistoets Dier 2 KT Dier 2 C 5.5 P4 P4 Seksuele en relationele vorming Sex&Relat vr C 5.5 P4 P4 Dossier Dier 2 DS Dier 2 C 5.5 P4 P4 Dossier Vakdidactiek 1 DS Vakdid1 C 5.5 P3 P4 Dossier Ecologie 2 Zuid Limburg DS Z Limburg C 5.5 P4 P4 Kennistoets Ecologie 2 Zuid Limburg KT Z limburg C 5.5 P3 P4 Kennistoets Ecologie 1 KT Ecologie 1 C 5.5 P3 P4 Practicumdossier Ecologie 1 PD Ecologie C 5.5 P4 P4 Kennis en vaardighedentoets Flora & fauna KT+VT FF C 5.5 P4 P4
Integraal handelen in de beroepspraktijk 1 (7,5 studiepunten) ILS Bi635/1 BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Biologie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Semester 1. Perioden 3 en 4 Integrale toets Deeltoetsen Portfoliobeoordeling integraal handelen 1 Portfbeoor C: min. 5,5 P4 P4 Eindbeoordeling wpl1 Eindbeoor C: min. 6,0 P3 P3 Kennistoets onderwijskunde 1b Dossier onderwijskunde 1b Vaardigheidstoets drama KT ok1b C: min. 5,5 P4 P4 DS ok1b C: min. 5,5 P3 P4 VT Drama 1 C: min. 5,5 P4 P4 4
Post propedeutische fase Hoofdfase, leerjaar 2 Onderwijseenheid Code Centrale beroepstaak Semester en periode Ecologie 3 Biologie als wetenschap 2 Plant 2 (7,5 studiepunt) Dier 3 Voortplanting 2 & Balans 2 (7,5 studiepunt) Cel 2 Celfysiologie (7,5 studiepunt) Cel 3 Microbiologie & Moleculaire genetica Leren lesgeven owk 2b (7,5 studiepunt) Leren begeleiden owk 2b (7,5 studiepunt) ILS Bi638 ILS Bi642/2 ILS Bi643/1 ILS Bi621/1 ILS Bi620 ILS Bi623 BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie BT 2 Begeleiden van lerende(n) Semester 1, Perioden 1 en 2 Semester 1, Periode 1 Semester 1, Periode 2 Semester 2 Periode 3 Semester 1, Perioden 1 en 2 Semester 2, Periode 3 en 4 Tentaminering Code Cijfer / V En eis Toetsperiode 1 ste kans 2 de kans Dossier Aquatische ecologie 1 DS Aqua Eco 1 C 5.5 P1 P2 Dossier BaW2 Practicum DS BAW2 Pract C 5.5 P1 P2 Kennistoets Plant 2 KT Plant 2 C 5.5 P2 P3 Dossier Plant 2 DS Plant 2 C 5.5 P2 P3 Kennistoets Voortplanting 2 KT Voortplan C 5.5 P1 P2 Dossier Voortplanting 2 DS Voortplant C 5.5 P1 P2 Kennistoets Balans 2 KT Balans 2 C 5.5 P1 P2 Dossier Balans 2 DS Balans 2 V P1 P1 Kennistoets Celfysiologie KT Cel 2 C 5.5 P2 P3 Dossier Celfysiologie DS Cel 2 C 5.5 P2 P3 Kennistoets Microbiologie & Moleculaire KT Cel 3 C 5.5 P3 P4 genetica Dossier Microbiologie DS Microbi C 5.5 P3 P4 Dossier Moleculaire genetica DS Molecgen C 5.5 P3 P4 Kennistoets leren lesgeven LT leren lesg C: min. 5,5 P2 P3 Leertaak persoonlijk beroepsbeeld LT pers berbld C: min. 5,5 P2 P3 Vaardigheidstoets Drama 2 VT drama 2 C: min. 5,5 P1 P2 Vaardigheidstoets Spreken voor de klas VT Spreken V P1 4 1 P1 4 2 Kennistoets leren begeleiden LT leren beg C: min. 5,5 P4 P4 Eindbeoordeling WPL2A Eindbeo wpl2a C: min. 6,0 P4 P4 Dossier leertaak positief leef en leerklimaat DS lt pos L&L C: min. 5,5 P4 P4 1 Afhankelijk van wanneer de lessen spreken voor de klas geroosterd worden 2 Afhankelijk van wanneer de lessen spreken voor de klas geroosterd worden 5
Vakdidactiek 2 (7,5 studiepunt) Dier 4 ILS Bi644/1 ILS Bi645 BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Biologie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Semester 2, Perioden 3 en 4 Semester 2 Periode 4 Dossier vakdidactiek 2 biologie DS Vakdid 2 V P3/4 P3/4 Leertaak Practicum (evaluatieformulier en poster) LT Practicum C 5.5 P4 P4 Leertaak Leerstofanalyse (verslag) LT Leerstof C 5.5 P3 P4 Leertaak Twee lessen om trots op te zijn (lesvoorbereiding en reflectie) LT TweeLessen C 5.5 P3 P4 Kennistoets Dier 4 KT Dier 4 C 5.5 P4 P4 Dossier Dier 4 DS Dier 4 C 5.5 P4 P4 Hoofdfase, leerjaar 3 Onderwijseenheid Code Centrale beroepstaak Semester en periode Baw3 (Evolutie) Ecologie 4 & Plant 3 (7,5 studiepunten) Integraal handelen in de beroepspraktijk 2 (22,5 studiepunten) ILS Bi648 ILS Bi637 5. Ontwikkelen van vakdeskundigheid BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak biologie BT 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie Semester 1, Periode 1 Semester 1. Perioden 1 en 2 Tentaminering Code alluris Cijfer / V En eis Toetsperiode 1 ste kans 2 de kans Dossier Aquatische ecologie 2 DS Aquatisch C 5.5 P1 P1 Dossier BaW3 Evolutie DS BAW3 C 5.5 P1 P2 Dossier Plant 3 DS Plant 3 C 5.5 P2 P3 Integrale toets Deeltoetsen Portfoliobeoordeling integraal handelen 2 PF beo WPL2B C 5.5 P2 P3/4 Eindbeoordeling wpl 2B Eind beo WPL2b C 6.0 P2 P2 Dossier leertaken onderwijskunde LT OWK C 5.5 P2 P3 Leertaak lessenserie LT Lesserie C 5.5 P2 P3 Dossier NME DS NME C 5.5 P2 P3 Eindfase, leerjaar 4 Onderwijseenheid Code Centrale beroepstaak Semester en periode Biologie als wetenschap 4 & Vakdidactiek 4 (15 studiepunten) ILS 638/1 BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Semester 1 en 2. Perioden 1 4 Tentaminering Code Alluris Cijfer / V En eis Toetsperiode 1 ste kans 2 de kans Dossier Vakdidactiek 4 DS Vakdid C 6.0 P1 2 P1 2 Dossier BaW4 DS BAW4 V P2 4 P2 4 Dossier Individuele Studieactiviteit (ISA) DS ISA V P1 4 P1 4 6
Integraal handelen in de beroepspraktijk 3 (30 studiepunten) ILSbi639 BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie BT 2 Begeleiden van lerende(n) BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak Biologie BT 4 Bijdragen aan de onderwijsorganisatie Semester 1 en 2. Perioden 1 4 Integrale toets Deeltoetsen Portfoliobeoordeling integraal handelen 3 PFbeo WPL3 C: min. 5,5 P1 4 P1 4 Eindbeoordeling WPL 3 Eindbeo WPL3 C: min 6,0 P1 4 P1 4 Landelijke Kennistoets biologie (Alleen voor studenten die in 2012 of later zijn gestart met de opleiding) LKT Bio Cijfer 6,0 Nov/dec Mei/juni Afstudeeronderzoek (15 studiepunten) ILS Bi640 BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie BT 2 Begeleiden van lerende(n) Semester 1 en 2, perioden 1, 2, 3 en 4 Onderzoeksverslag (schriftelijke verslaglegging) Oz verslag C: min 6,0 P1 4 P1 4 7
Hoofdstuk 2 Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen Propedeutische fase Opleiding tot leraar van de 2 de graad biologie Voltijd 8
Onderwijseenheid Cel 1 Celbiologie Bouw en functie Code ILS Bi628/1 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad biologie Doelgroep Studenten propedeuse voltijd van de opleiding tot leraar biologie Onderwijsperiode Leerjaar 1, Semester 1, Periode 1 en 2 Beroepstaken BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid (Beroeps)Producten Onderzoeksverslagen van diverse proeven. Studiepunten, studielast 7,5 studiepunten (stp), 210 studielasturen (slu) (les en contacturen) Periode 1 Basisscheikunde (3,75 stp) Theorie & Practicum: 36 uur contacttijd (6 lesuur hoorcolleges/werkbijeenkomsten per week) Zelfstudie: 69 uur zelfstudie (8 uur per week) Samenhang met andere onderwijseenheden Ingangseisen en aanwezigheidsverplichting Algemene omschrijving Periode 2 Celbiologie Bouw en functie (3,75 stp) Theorie & Practicum: 36 uur contacttijd (6 lesuur hoorcolleges/werkbijeenkomsten per week) Zelfstudie: 69 uur zelfstudie (8 uur per week) De leerlijn CEL bestaat uit 3 OWE s waarvan deze OWE de eerste is. In Cel 1 wordt in periode 1 gestart met basisscheikunde, waarin anorganische en organische chemie behandeld word. Deze kennis is belangrijk om in een later stadium de eigenschappen van biologisch relevante moleculen te kunnen voorspellen, en inzicht krijgt waarom bepaalde biologische processen verlopen. In periode 2 gaan we dieper in op de organische moleculen en hoe deze moleculen gekoppeld zijn aan de structuur & functie van de cel. Deze OWE sluit nauw aan bij de latere OWE s celfysiologie (Cel 2), moleculaire genetica (Cel 3) maar ook bij genetica (Dier 3). In deze OWE wordt aan onderdeel 1 (instrumentele vaardigheden) van de leerlijn leren en lesgeven met ict gewerkt. Deelname aan de (werk)colleges basisscheikunde en celbiologie is verplicht. Studenten wordt de toegang tot de les ontzegd wanneer de voorbereidende opdrachten/practica niet gemaakt zijn. Wanneer de student zich vóór de practicumles bij de docent heeft afgemeld met een geldige reden mag het practicum maximaal 2 maal ingehaald worden. Meldt de student zich niet af of doet hij dit met een ongeldige reden, mag het practicum wel ingehaald worden, maar zal het practicum(verslag) als herkansing worden beschouwd. Wanneer een student meer dan 2 practica mist, zal het practicumonderdeel van de OWE in een volgend schooljaar opnieuw gedaan moeten worden. In deze OWE komen scheikunde en inleiding op onderdelen van de cel aan bod. In de eerste periode wordt een korte herhaling gegeven van de scheikunde op HAVO niveau en vervolgens iets verder uitgediept. In de 2 e periode wordt ingegaan op de koolstofchemie waarbij de biomoleculen behandeld worden gekoppeld aan de onderdelen van de cel. Scheikundige onderwerpen die o.a. behandeld worden zijn: atoombouw, atoombinding, chemisch rekenen, elektronegativiteit, edelgasconfiguratie, sterke en zwakke zuren & basen, zouten, ph, waterevenwicht, concentratie, redoxreacties, organische chemie, bouw en (chemische) eigenschappen van koolhydraten, eiwitten, vetten, DNA en RNA, gekoppeld aan onderdelen van de cel, qua bouw en structuur. Er zal gedifferentieerd worden in studentgroepen. Studenten met weinig/ geen voorkennis scheikunde zullen meer contacturen krijgen dan studenten die wel deze voorkennis hebben. Dit wordt bij de eerste bijeenkomst toegelicht. Kennisbases Domein Concept(en) Cel 1 Vak A1 Molecuul A 1.1 DNA 9
kennis A1 Cel A 1.2 Cel Aanpalende Scheikunde Alle genoemde concepten vakken Competenties 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De uitwerking van de competenties op de drie niveaus staat beschreven in de Ruggengraat van de lerarenopleiding. Beoordelingscriteria Deeltentamen: Kennistoets Cel 1a Basisscheikunde De student beheerst de kennis van alle concepten van het aanpalend vak scheikunde op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Practicumvaardigheden Cel 1 Basisscheikunde De student kan eenvoudige laboratorium oplossingen maken De student maakt juist gebruik van de verschillende laboratorium materialen. De student kan rekenen met chemische evenwichten in water zoals de waterconstante, ph, zwakke zuren, buffers. De student kan rekenen met concentraties en deze omrekenen naar mol en dichtheid. De student kan de concentratie van zuren of basen te bepalen d.m.v. titraties uit te voeren. De student kan reductie en oxidatiereacties uitvoeren. De student kan in Excel rekenformules toepassen en data exporteren naar een grafiek. De student kan een verslag schrijven volgend de natuurwetenschappelijke methode Deeltentamen: Kennistoets Cel 1b Celbiologie De student beheerst de kennis van alle concepten van het aanpalend vak scheikunde op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis en de praktische toepassing hiervan via de natuurwetenschappelijke methode. Deeltentamen: Practicumdossier Cel 1 Celbiologie De student moet de verschillende biomoleculen van elkaar kunnen onderscheiden in een praktische situatie d.m.v. indicatoren of andere bepalende reacties. Hierbij moet de student genoeg kennis bezitten van de bouw van de biomoleculen om dit onderscheid te kunnen maken en weten welk behandeling, welk effect heeft op welk biomolecuul. De student kan beschrijven wat de structuurkenmerken van een cel of virus zijn. De student kent de verschillende celorganellen (bouw en functie en de interactie tussen de verschillende celorganellen). De student kan aangeven wat de verschillen zijn tussen de prokaryote en verschillende typen eukaryote cellen (protist, schimmel, plant, dierlijke cellen). Tentaminering Deeltentamen: Kennistoets Cel 1a Basisscheikunde Code : KT Bsk C 5,5 2 1 en 2 3 2 55% van de te behalen punten 120 minuten (kennistoets) Deeltentamen: Practicumvaardigheden Cel 1 Code: Pv Bsk Basisscheikunde C 5,5 2 1 en 2 3 2 55% van de te behalen punten n.v.t. Deeltentamen: Kennistoets Cel 1b Celbiologie Code : KT CelBio C 5,5 2 2 en 3 3 10
Verplicht onderwijsmateriaal Aanbevolen onderwijsmateriaal Werkwijze (activiteiten en werkvormen) Maximum aantal deelnemers 2 55% van de te behalen punten 120 minuten (kennistoets) Deeltentamen: Practicumdossier Cel 1 Celbiologie Code : PD CelBio C 5,5 2 2 en 3 3 2 55% van de te behalen punten n.v.t. Vermaat, H.J. & Weierink, J.J.H (2010). Basischemie (6 e druk), Kavanah, ISBN 9789057400728. Campbell N.A. et. al. (2014). Biology A global approach (10 e druk). USA, Pearson, ISBN ISBN 13: 9781292008653. Hst 1, (Hoofdstukken: 2 t/m 7). Redacteur: Verkerk e.a. (2004). BINAS informatieboek Vwo/havo. (5 e druk). Groningen, Wolters Groep. ISBN 9789001893804. Van Meer, M.M., Bouwens, S. & S. Lucassen (2015) Reader Cel 1 celbiologie. Nijmegen HAN ILS (zie HAN scholar). HAVO en VWO onderbouw & bovenbouw scheikunde methodes Cel 1 Celbiologie Hoorcolleges en werkcolleges: Iedereen maakt vragen naar aanleiding van het (werk)college zodat naderhand interactief (in groepjes) de kennis verwerkt kan worden Practicumbijeenkomsten: theorie in de praktijk, waarbij de chemische concepten verduidelijkt worden. Voor studenten zonder scheikunde voorkennis worden extra hoorcolleges en practica verzorgd n.v.t. 11
Onderwijseenheid Plant 1 & Biologie als wetenschap 1 Code ILS Bi629/1 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad biologie Doelgroep Studenten propedeuse voltijd van de opleiding tot leraar biologie Onderwijsperiode Leerjaar 1, Semester 1, Periode 1 Beroepstaken BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid (Beroeps)Producten Plant 1: Dossier systematiek met aandacht voor ontwikkeling van microscopiegebruik en tekenvaardigheden. Paddenstoelen veldwerkopdracht Dossier Biologie als wetenschap 1 (variatie aan verslagen) Studiepunten, studielast 7,5 studiepunten (stp) 210 studiebelastingsuren (60 uur contacttijd, 150 uur (les en contacturen) zelfstudie) waaronder: Plant 1 Plantensystematiek (4,5 stp) Theoriecolleges: 12 uur (1 ½ uur per week) Practicum: 24 uur (3 uur per week) Zelfstudietijd: 90 uur (10 uur per week) Samenhang met andere onderwijseenheden Ingangseisen en aanwezigheidsverplichting Algemene omschrijving Biologie als wetenschap 1 Onderzoek en vaardigheden (3,0 stp) Practicum/theorie/werkcolleges: 24 uur (3 uur per week) Zelfstudietijd: 60 uur (7,5 uur per week) Deze OWE bevat onderdelen die behoren tot de leerlijn Plant en de leerlijn biologie als wetenschap van het biologiecurriculum. De vakinhoud van plant komt terug bij de verschillende OWE s van ecologie (1,2) in de propedeuse en de OWE s ecologie (3, 4) en plant (2, 3) van de hoofdfase. Het onderdeel Biologie als wetenschap (BaW) geeft een eerste basis in de onderzoeksvaardigheden die in allerlei vak OWE s in praktijksituatie toegepast kunnen gaan worden en waarin tijdens de vervolgcursussen van BaW op voort wordt gebreid. Plant 1 Deelname aan de werkcolleges is een verplicht onderdeel van de cursus. Wanneer de student zich vóór de practicumles bij de docent heeft afgemeld met een geldige reden mag het practicum maximaal 2 maal ingehaald worden. Meldt de student zich niet af of doet hij dit met een ongeldige reden, mag het practicum wel ingehaald worden, maar zal het practicum(verslag) als herkansing worden beschouwd. Wanneer een student meer dan 2 practica mist, zal het practicumonderdeel van de OWE in een volgend schooljaar opnieuw gedaan moeten worden. Biologie als wetenschap 1 Deelname aan de lessen is een verplicht onderdeel van de cursus. De student mag zich maximaal twee maal indien met een geldige reden afmelden vooraf bij de docent. Wanneer het een les betreft waarbij de inbreng van de student verwacht wordt, zal de student zelf met een voorstel voor een vervangende opdracht moeten komen. Wanneer de student zich niet heeft afgemeld of wanneer dit met een ongeldige reden gebeurt, zal in overleg met de SLB besloten worden wat de consequentie van het verzuim zal zijn. De OWE is de eerste van de opleiding in het propedeuse jaar en laat de student kennismaken met het Engelstalige handboek en de natuurwetenschappelijke denk en werkwijze van het vak biologie. Het onderdeel plantensystematiek bestaat uit een theoriedeel als onderdeel van de kennisbasis en een practicumdeel, waarbij de verbinding gelegd wordt met het onderdeel Biologie als wetenschap. Plant 1 Plantsystematiek In deze owe krijgt de student inzicht in de systematische plaats en de levenscycli van schimmels, groenwieren, sporenplanten en zaadplanten en daarnaast in de aanpassingen in bouw en functie aan het landleven van planten. 12
De student kan na afloop van de owe aangeven waarop deze indeling is gebaseerd en kent de belangrijkste evolutionaire ordeningsprincipes. De student kan aan het eind van de cursus de voortplantingscycli van planten en schimmelgroepen zelf weergeven en de aanpassingen aan het land van elke planten groep benoemen. Eerste kennismaking met het biologie handboek Campbell en het werken met concepten Evolutie als basis van de biologie kennisbasis Evolutionaire principes en systematiek Ordening van planten met focus op de voortplantingscycli en aanpassingen aan het milieu en de evolutionaire ontwikkelingslijn. Microscopiegebruik en tekenvaardigheden. Analyseren van schoolboeken m.b.t. het thema ordening. Introductie op het werken met (mis)concepten wat betreft ordening. Motiveren voor en betekenis geven aan ordening in de klas. Veldwerk Heumensoord (schimmel) Biologie als wetenschap 1 Onderzoek en vaardigheden Onderzoeksmethoden: beschrijvend en empirisch Onderzoeksvaardigheden Wetenschappelijk onderzoek opzetten en uitvoeren Vragen kunnen vertalen in toetsbare hypotheses die door natuurwetenschappelijk onderzoek te beantwoorden zijn Antwoord kunnen geven hoe wetenschappelijke kennis tot stand komt (drogredenen, falsificeren en verifiëren) Kwantitatief en kwalitatief onderzoek Toegepast en fundamenteel onderzoek Verslaglegging met betrekking tot beschrijvend en empirisch onderzoek (inclusief de bijbehorende ICT vaardigheden) De basisprincipes van evolutionaire processen (ideëen van Darwin, aanpassing aan milieu, natuurlijke selectie, ondersteunende elementen evolutietheorie) Elementaire veiligheidskennis van chemicaliën, glaswerk, apparatuur en practicumruimte. Materiaal kennis en juist gebruik van laboratoriummaterialen (o.a. het gebruik van pipetten, maatkolven enz.). Apparatuurgebruik d.w.z. centrifuges, ph meters en branders. Kennisbases Domein Concept(en) Plant 1 Vakkennis A 1.5 organisme soort A 2.3 organisme levenscyclus A 4.3 organisme voortplanting Biologie als wetenschap 1 Competenties Vakkennis & Vaardigheden Beoordelingscriteria A 5.2 organisme B2 kennis over biologische kennis fossielen C2 vaardigheden binnen het vak Natuurwetenschappelijke vaardigheden Biologische vaardigheden A 5.3 populatie natuurlijke selectie A 5.1 aarde Ontstaan van leven 1. Interpersoonlijk competent 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega s 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De uitwerking van de competenties op niveau 1 (propedeuse) staat beschreven in de Ruggengraat van de lerarenopleiding. Deeltentamen: Kennistoets planten systematiek en evolutie 13
De student beheerst de kennis van de hierboven genoemde domeinen (A 1.5, 2.3, 4.3 en 5.2) op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Dossier practicum plantensystematiek en evolutie De student toont in een dossier aan dat hij/zij: De fylogenie en systematiek van planten en zijn directe voorouders kan uitleggen en in evolutionair perspectief kan plaatsen. de relaties kan benoemen tussen vorm en functies van de weefsels en organen van planten uit diverse plantengroepen vooral m.b.t. tot de voortplanting en fylogenie. schimmels kan indelen in hoofdgroepen, tevens m.b.v. een determinatiegids paddenstoelen in het veld kan ordenen en (gedeeltelijk) op naam brengen de basisvaardigheden beheerst voor het werken met binoculair en microscoop evenals de bijbehorende tekenregels. macroscopische en microscopische onderdelen uit de levenscycli van schimmels, groenwieren, mossen, varens, zaadplanten kan herkennen, tekenen en benoemen. plantenweefsels in microscopische preparaten kan herkennen en tekenen. Deeltentamen: Kennistoets biologie als wetenschap 1 De student beheerst de kennis van de hierboven genoemde domeinen op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Dossier biologie als wetenschap 1 De onderzoeker (vink) De student maakt een grondige beschrijving van het leven van een biologische onderzoeker en presenteert deze aan klasgenoten en is daarbij in staat om gebruik te maken van betrouwbare bronnen. Broodje Aap (cijfer) De student is in staat onderscheid te maken tussen betrouwbare en onbetrouwbare bronnen. De student is in staat om een klein opinieonderzoekje uit te voeren De student is in staat om conclusies te trekken op basis van het onderzoek De student kan gegevens op een duidelijke manier presenteren aan klasgenoten. Wetenschappelijk verslag Vet in Melk (cijfer) De student krijgt gedurende de bijeenkomsten feedback op de verschillende onderdelen van het uiteindelijke verslag en verwerkt deze in het uiteindelijke wetenschappelijke verslag. Toepassen natuurwetenschappelijke methode in verslaglegging in andere leerlijnen (vink) De student kan de regels rondom natuurwetenschappelijke verslaglegging toepassen in een wetenschappelijk verslag (wordt getoetst tijdens OWE Dier 1). Practicumtoets (cijfer) De student toont in een practicumtoets aan dat hij/zij: op de hoogte is van de ARBO regels en veilig kan werken in een laboratorium op juiste wijze met chemicaliën omgaat, o.a. etiket kan lezen en de juiste veiligheidsregels daarbij toepast. correct gebruik maakt van glaswerk waaronder pipet, maatkolf en buret. een titratie op juiste wijze kan uitvoeren correct gebruik maakt van apparatuur waaronder balans en ph meter. op juiste wijze een microscoop kan instellen en een microscoop beeld correct interpreteert. Tentaminering Deeltentamen: Kennistoets planten systematiek en evolutie Code: DS Plant 1 C 5.5 2 1 en 2 1 2 55% van de te behalen punten 90 minuten Deeltentamen: Dossier practicum plantensystematiek en Code: DS Pl en Ev evolutie 14
Verplicht onderwijsmateriaal Aanbevolen onderwijsmateriaal Werkwijze (activiteiten en werkvormen) Maximum aantal deelnemers C 5.5 2 1 en 2 1 2 55% van de te behalen punten Nvt Deeltentamen: Kennistoets biologie als wetenschap Code : KT BAW 1 C 5.5 2 1 en 2 1 2 55% van de antwoorden goed 90 minuten Deeltentamen: Dossier biologie als wetenschap Code: Ds BAW 1 C 6.0 2 1 en 2 1 2 60 % van de punten N.v.t. Campbell N.A. et. al. (2014). Biology A global approach (10 e druk). USA, Pearson, ISBN ISBN 13: 9781292008653. (H25), Hst 1, 22, 26, 29, 30, 31 Meijden, R. van der. (2005). Heukels flora van Nederland (23 e druk), ISBN 9789001583446 Waas, B.M.(2008) Biologie voor jou,1thv Handboek 1a (6 e druk). ISBN 9789034547637 Waas, B.M.(2008) Biologie voor jou,1thv Handboek 1b (6 e druk). ISBN 9789034547620 Readers en handleidingen vanuit de opleiding (zie scholar) Gerhardt, E. (2009). De grote paddenstoelengids voor onderweg, Tirion Plantsystematiek Hoorcolleges: verhelderen van de leerstof uit Biology (Campbell) en aanbrengen van een rode draad, met ruimte voor het bespreken van studievaardigheden en (mis)concepten Werkcolleges, waarin de stof uit het handboek Campbell met elkaar doorgenomen wordt. Practica binnen Plantensystematiek en evolutie: Ondersteuning van de theorie door middel van het bestuderen van plantengroepen, met name de organen betrokken bij generatiewisseling en fylogenie. Veldwerkexcursie Heumensoord Vakdidactische plantensystematiek opdrachten Biologie als wetenschap Practicum/werk/hoorcolleges: verhelderen van de leerstof uit Biology (Reece et al., 2014) en reader waarin begrippen binnen de natuurwetenschap zijn opgenomen. Hierbij wordt aandacht besteed aan en bespreken van studievaardigheden en (mis)concepten. Ondersteuning van de theorie door middel van het bestuderen van onderzoeksvaardigheden onderdeel materiaal en methoden (veiligheid, materialen en apparatuur). Uitvoeren van simpele proeven om laboratoriumvaardigheden aan te leren. Bestuderen en uitvoeren van proeven voor aanleren van onderzoeksvaardigheden. Niet van toepassing 15
Onderwijseenheid Dier 1 Bouw & Functie 1 Code ILS Bi646 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad biologie Doelgroep Studenten propedeuse voltijd van de opleiding tot leraar biologie Onderwijsperiode Leerjaar 1, Semester 1, Periode 2 Beroepstaken BT 3 Ontwerpen van leerarrangementen in het vak biologie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid (Beroeps)Producten Practicumverslagen & vakdidactiek producten Studiepunten, studielast (les en contacturen) 7,5 studiepunten, 210 studielasturen Werkbijeenkomsten: 59 uur contacttijd (lessen, hoorcolleges, werkbijeenkomsten, excursie) Zelfstudie: 151 uur Samenhang met andere onderwijseenheden Ingangseisen en aanwezigheidsverplichting Algemene omschrijving In deze onderwijseenheid wordt met name inhoudelijk de basis gelegd voor de Dier OWE s die op deze zullen volgen. Deze OWE is de eerste in de leerstoflijn van het concept Dier. Aspecten aangeleerd tijdens de cursus Biologie als wetenschap 1 zullen ook tijdens deze OWE uitgevoerd worden. Daarnaast zullen de begrippen anatomie en fysiologie tijdens vrijwel alle volgende OWE s als bekend worden beschouwd. In deze OWE wordt aan onderdeel 1 (instrumentele vaardigheden) van de leerlijn leren en lesgeven met ict gewerkt. Deelname aan de werkcolleges is een verplicht onderdeel van de cursus. Studenten wordt de toegang tot de les ontzegd wanneer de voorbereidende opdrachten/ practica niet gemaakt zijn. Bij meer dan 2 keer afwezig/opdrachten niet in orde mag aan de kennistoets niet worden deelgenomen. Wanneer de student zich vóór de practicumles bij de docent heeft afgemeld met een geldige reden mag het practicum maximaal 2 maal ingehaald worden. Meldt de student zich niet af of doet hij dit met een ongeldige reden, mag het practicum wel ingehaald worden, maar zal het practicum(verslag) als herkansing worden beschouwd. Wanneer een student meer dan 2 practica mist, zal het practicumonderdeel van de OWE in een volgend schooljaar opnieuw gedaan moeten worden. De thema s besproken tijdens deze OWE zijn gericht op het behalen van onderstaande doelen: Theorie: De student kan het begrip systematiek beschrijven. De student kan beschrijven wat de kenmerken van een dier zijn. De student kan de kenmerken op basis waarvan stammen (of andere groepen) binnen het dierenrijk van elkaar verschillen benoemen en toelichten. De student kan van iedere stam binnen het dierenrijk karakteristieke kenmerken benoemen en herkennen bij leden van die stam. De student kan kenmerken van de bouw van organen/organismen verklaren vanuit hun functie. De student kan organen en weefsels herkennen. De student kan de bouw en werking van het spijsverteringsstelsel beschrijven. De student kan de bouw en werking van diverse circulatiesystemen beschrijven. De student kan de bestanddelen van bloed noemen met hun functies. De student kan de bouw en werking van diverse organen voor gaswisseling beschrijven. De student kan de bouw en werking van diverse uitscheidingsorganen beschrijven. De student kan uitleggen hoe CO 2 en O 2 door het bloed/hemoglobine worden getransporteerd. 16
De student kan gezondheidsproblemen door ziekte, dopinggebruik of sport verklaren vanuit bovenstaande kennis. Practicum: De student kan een verteringspracticum uitvoeren en er een natuurwetenschappelijk verslag van maken. De student kan een big en een vis ontleden en de orgaanstelsels van deze dieren vergelijken. De student kan dieren op basis van uiterlijke kenmerken ordenen en op basis hiervan een (fylogenetische) stamboom maken. De student kan een hart ontleden en hierin de onderdelen benoemen. De student kan practica met bloed uitvoeren (bufferwerking, stolling, osmotische resistentie) en de resultaten kort en krachtig op een poster presenteren. De student kan met IP Coach een ECG maken en het verloop hiervan toelichten. De student ontwikkelt zijn snijvaardigheden door een mossel, zeepier en zeester te ontleden en kan de belangrijkste organen van deze dieren in zijn preparaten benoemen. De student werkt hier aan de leerlijn ICT: instrumentale vaardigheden Vakdidacktiek: De student kan op een voor medestudenten boeiende/inspirerende manier vertellen/tonen op basis van welke kenmerken stammen (of andere groepen) binnen het dierenrijk van elkaar verschillen. Kennisbasis Domein Concept(en) Dier 1 Vakkennis A 1.3 orgaansysteem Weefsel, orgaan, orgaanstelsel A 1.5 organisme A 1.5 organism A 2.2 orgaansysteem A 2.4 organisme Soort Levenscyclus Gaswisseling, circulatie, spijsvertering, uitscheiding, stevigheid en beweging Homeostase, voeding Vakdidactiek B 1.1 Biologie leren Biologische denk en werkwijzen: vorm en functie denken Aanpalende Gezondheidszorg en welzijn Alle concepten vakken Competenties 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega s Beoordelingscriteria Deeltentamen: Kennistoets Dier 1 De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en bijbehorende concepten op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Practicumdossier Dier 1 Practicum vertering (1x) De student kan tijdens een kookboekpracticum uitleggen waarom hij bepaalde handelingen uitvoert, incl. de inzet van bepaalde indicatoren, blanco en controleproeven. De student kan nauwkeurig pipetteren. De student kan tijdens een practicum een nette, overzichtelijke werkomgeving handhaven. De student kan een inhoudelijk krachtig practicumverslag schrijven volgens de standaard natuurwetenschappelijke opbouw. De voorwaarden om tot inhoudelijke beoordeling over te gaan zijn dat het verslag er verzorgd uitziet, de lay out overzichtelijk is en de tekst niet meer dan drie taalof spellingsfouten per bladzijde bevat. Wordt aan deze voorwaarden niet voldaan, dan krijgt de student het cijfer 1 toegekend. 17
Vergelijking orgaanstelsel vis/big (2x) - De student kan tijdens een snijpracticum een nette, overzichtelijke werkomgeving handhaven. - De student kan prepareerbestek, in het bijzonder de messen, op een veilige manier gebruiken. - De student kan een big en een vis zodanig ontleden dat hij ligging, vorm en aanhechting van de organen van het spijsverterings, circulatie, gaswisselingsen urogenitaalstelsel kan bestuderen. - De student kan schematische biologische tekeningen maken van deze organen en ze hierin benoemen. - De student kan per orgaanstelsel een verschil tussen de big en de vis beschrijven met betrekking tot de (waargenomen) morfologie (bouw/uiterlijk) van de bestudeerde organen en dit verschil koppelen aan het verschil in levenswijze tussen de dieren. - De student kan krachtig formuleren en zijn bronnen vermelden volgens de APA richtlijnen. De voorwaarden om tot inhoudelijke beoordeling over te gaan zijn dat het verslag er verzorgd uitziet, de voorgeschreven opbouw heeft, de lay out overzichtelijk is en de tekst niet meer dan drie taal of spellingsfouten per bladzijde bevat. Wordt aan deze voorwaarden niet voldaan, dan krijgt de student het cijfer 1 toegekend. Vakdidactische opdracht dierensystematiek (2x) De student kan op basis van voorbeelden uitleggen op basis van welke kenmerken stammen (of andere groepen) binnen het dierenrijk van elkaar verschillen met betrekking tot één bepaald orgaansysteem. De student kan hoofd van bijzaken onderscheiden. De student is in staat klasgenoten/leerlingen te boeien en te inspireren qua inhoud en manier van presenteren. De student houdt zich in samenwerkingsverband aan afspraken en neemt initiatief: neemt een evenredige hoeveelheid taken op zich en komt met interessante ideeën. Hij motiveert groepsgenoten ditzelfde te doen. Poster Bloed (V) - De student kan met behulp van een poster een proef op een overzichtelijke en inhoudelijk krachtige manier presenteren binnen de eigen onderzoeksgroep. Hij kan daartoe hoofd en bijzaken onderscheiden. (criterium 1) - De student kan met behulp van een poster een proef op een aantrekkelijke/verzorgde manier presenteren binnen de onderzoeksgroep. (criterium 2) En één van onderstaande criteria (criterium 3): - De student kan op basis van onderzoeksresultaten concluderen of bloed een hogere buffercapaciteit heeft dan water en benoemen welke stoffen in het bloed voor deze capaciteit zorgen. - De student kan aangeven welke rol Ca 2+ speelt in de bloedstolling en op basis van onderzoeksresultaten aangeven of deze rol ook door een ander tweewaardig positief ion gespeeld zou kunnen worden. - De student kan op basis van onderzoeksresultaten uitspraken doen over de osmotische resistentie van rode bloedcellen tegen oplossingen van NaCl, ureum en glucose en verschillen hiertussen verklaren vanuit de theorie. Aan alle drie de criteria moet zijn voldaan voor een voldoende (=V) Tentaminering Deeltentamen: Kennistoets Bouw & functie 1 Code : KT Dier 1 C 5.5 2 2, 3 1 2 60% goed is een voldoende 120 minuten Deeltentamen: Practicumvaardigheden Dier 1 Code : PD Dier 1 18
Verplicht onderwijsmateriaal Aanbevolen onderwijsmateriaal Werkwijze (activiteiten en werkvormen) Maximum aantal deelnemers C 5.5 2 2 1 2 55% goed / V voor elke deelopdracht is een voldoende n.v.t. ILS handleiding: Dier 1 (zie scholar) Campbell N.A. et. al. (2014). Biology A global approach (10 e druk). USA, Pearson, ISBN 13: 9781292008653. Hst 1, (Hoofdstukken:32, 33, 34, 40, 42, 43, 44) Onderwijsmateriaal Biologie als wetenschap 1 Bionieuws,Nederlands instituut voor de biologie (NIBI), Utrecht Hoorcolleges: met als doel de ingewikkelde gedeelten van de leerstof te verhelderen. Practicumbijeenkomsten: theorie in de praktijk, waarbij diverse fysiologische biologische concepten verhelderd worden en (ICT) vaardigheden worden ontwikkeld. Excursie naar Naturalis (onderdeel vakdidactische opdracht) Werkcolleges: expertlessen: Individuele studenten bereiden een onderdeel van de lesstof voor en begeleiden andere studenten bij opgaven die over dit hoofdstuk gaan. Zelfstudie: theorie verwerken, o.a. door het werken aan opdrachten. Niet van toepassing 19
Onderwijseenheid Code Opleiding Doelgroep Oriëntatie op lesgeven owk 1a ILS Bi630/1 Opleiding tot leraar van de 2 de graad Biologie Studenten voltijd propedeuse Onderwijsperiode Semester 1, periode 1 en 2 Beroepstaken Centrale beroepstaak (Beroeps)Producten Studiepunten, studielast (les en contacturen) Samenhang met andere onderwijseenheden Ingangseisen en aanwezigheidsverplichting Algemene omschrijving Kennisbasis Generieke kennisbasis BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie BT 1 Lesgeven en trainen in het vak Biologie In periode 2 werken studenten aan het dossier leertaken onderwijskunde 1a. In dit dossier zullen de beginselen van het lesgeven centraal staan en het uitvoeren van een klein praktijkonderzoek. 7.5 studiepunten, 210 studielasturen - Werkplekleren 64 uur - Contacttijd 48 uur - Dossier leertaken onderwijskunde 45 uur - Zelfstudietijd 53 uur Deze onderwijseenheid maakt deel uit van de leerlijn onderwijskunde die gebaseerd is op de landelijk vastgestelde generieke kennisbasis. In jaar 1 maakt ook de onderwijseenheid integraal handelen in de beroepspraktijk 1 deel uit van deze leerlijn. Deze onderwijseenheid wordt in semester 2 van het eerste leerjaar aangeboden. Een leerwerkplan is voorwaarde om te kunnen starten met het werkplekleren. Voor de lessen onderwijskunde geldt dezelfde participatieregeling als die van de opleiding waarvoor je bent ingeschreven. De eerste lessen van periode 1 richten zich op een oriëntatie van het Nederlandse onderwijs systeem. Speciaal aandacht zal uitgaan naar het (v)mbo. Verschillende onderwijsvaardigheden zullen deze periode worden geoefend zoals het observeren, presenteren, reflecteren en het zicht krijgen op (eigen) leerstrategieën. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de pedagogische thema s motivatie, de psychologische basisbehoeften en hoe hij daar als leerkracht rekening mee kan houden. Tot slot leert de student in periode 1 waaraan een leerwerkplan moet voldoen ter voorbereiding op het werkplekleren 1. In periode 2 vindt het eerste deel van het werkplekleren 1 plaats. De eerste lessen krijgt de student zicht op het werken in de beroepspraktijk. Verschillende thema s worden behandeld in het licht van de beroepspraktijk; directe instructiemodel, motivatie, leerling behoeften en orde houden. Eén van de leertaken in het dossier onderwijskunde vormt een introductie op het doen van praktijkgericht onderzoek. Het onderzoek in jaar 1 is te kenschetsen als een beschrijvend onderzoek en er wordt vooral geleerd hoe op verschillende manieren data kunnen worden verzameld. De leertaak met aansluitende bijeenkomsten is van de doorlopende leerlijn onderzoek. In deze onderwijseenheid werkt de student aan de volgende kwalificaties van de leerlijn leren en lesgeven met ict: - kwalificatie 1 instrumentele vaardigheden - kwalificatie 3 mediavaardigheid - kwalificatie 4 Opleiden tot ict geletterde leerlingen - kwalificatie 6 ontwerpen van ict rijke leerarrangementen Domein Subdomein 1: Leren in diverse contexten 1.4 Leerling kenmerken 2: Didactiek en leren 2.2 Leerdoelen en instructiemodellen 6: Professionele docent 6.1 Werken aan de eigen professionele ontwikkeling 6.2 Praktijk onderzoek 7: Nederlands onderwijssysteem 7.1 Nederlands onderwijsstelsel 20
Competenties 1. Interpersoonlijk competent 2. Pedagogisch competent 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 5. Competent in het samenwerken met collega s 6. Competent in het samenwerken met de omgeving 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De uitwerking van de competenties op de drie niveaus staat beschreven in de Ruggengraat van de lerarenopleiding. Beoordelingscriteria Deeltentamen: Kennistoets Oriëntatie op lesgeven 1a (owk 1a) De student beheerst de kennis van eerder genoemde domeinen en subdomeinen uit de generieke kennisbasis op het niveau van onthouden/kennis, het begrijpen/ herkennen en het toepassen in eenvoudige situaties. Tijdens dit deeltentamen staan de onderwerpen groepsprocessen, de motivatie van individuele leerlingen, leerling behoeften en orde houden centraal. Deeltentamen: Dossier onderwijskunde 1a (owk 1a) De student laat in het dossier aan de hand van vastgestelde opdrachten zien dat hij de aangeboden leerstof (theorie) in zijn eigen onderwijspraktijk kan toepassen. Deeltentamen: ILS taaltoets De student beheerst het taalniveau B2 volgens Talige startcompetenties Hoger Onderwijs, SLO, Enschede 2009. Het gaat hierbij om de onderdelen: Formuleren; werkwoordspelling; niet werkwoordspelling; interpunctie; woordkeuze en woordenschat. De student beheerst het taalniveau 3f volgens Advies commissie Meijerink Over de drempels met taal en rekenen (2008). Tentaminering Deeltentamen: Kennistoets oriëntatie op lesgeven 1a Code: KT ori lesg Verplicht onderwijsmateriaal C 5,5 2 Periode 1 en 2 1 n.v.t. Deeltentamen: Dossier onderwijskunde 1a 65% van het totale aantal punten is voldoende 1.5 uur Code : DS owk1a C 5,5 2 Periode 2 en 3 1 1 Alle leertaken die deel uit maken van het dossier moeten voldoende worden afgesloten. Deeltentamen: ILS taaltoets n.v.t. Code : ILS taaltoets V V 2x Periode 1 en 3 N.v.t. n.v.t. 105 punten van het totale aantal punten is voldoende, afhankelijk van de moeilijkheidsgraad van de toets kan hier van afgeweken worden. 1,5 uur - Donk, C. van der, Lanen, B. van (2012). Praktijkonderzoek in de school. Bussum: Coutinho. ISBN: 9789046903001 - Ebbens, S. & Ettekoven, S. (2013). Effectief leren. Groningen: Noordhoff 21
Aanbevolen onderwijsmateriaal Werkwijze (activiteiten en werkvormen) Maximum aantal deelnemers Uitgevers. ISBN: 9789001815448 - Geerts, W., Kralingen, R. van (2011). Handboek voor leraren. Bussum: Coutinho. ISBN: 9789046902509 - Ros, A., Castelijns, J., Loon, A. van., Verbeeck, K. (2014) Gemotiveerd leren en lesgeven. De kracht van intrinsieke motivatie. Bussum: Uitgeverij Coutinho ISBN 9789046903995 - Reader onderwijskunde 1a (scholar) - Kas, W. (2006). Zinnen schrijven. Taalconditietraining. Den Haag: Sdu Uitgevers. ISBN 9012114829 - (Werk)colleges waarin theorie wordt afgewisseld met praktische oefeningen en verwerkingsopdrachten. - Tijdens het werkplekleren werk je d.m.v. het uitvoeren van leertaken aan je competentieontwikkeling. N.v.t. 22
Onderwijseenheid Ecologie 1 Inleiding in de Ecologie Code ILS Bi634 Opleiding Opleiding tot leraar van de 2de graad biologie Doelgroep Studenten propedeuse voltijd van de opleiding tot leraar biologie Onderwijsperiode Leerjaar 1, Semester 2, Periode 3 en 4 Beroepstaken BT 1 Lesgeven en trainen in het vak biologie BT 5 Ontwikkelen van vakdeskundigheid Centrale beroepstaak BT 1 Lesgeven en trainen in het vak biologie (Beroeps)Producten Practicum en veldwerkverslag Studiepunten, studielast (les en contacturen) 7,5 studiepunten, 210 studielasturen Theorie in P3: 18 uur (per week: 2 ¼ uur theorie / werkcolleges) Practicum in P4: 49 uur (7 uur practicumlessen per week) Zelfstudie: 140 uur (9 uur per week) Samenhang met andere onderwijseenheden Ingangseisen en aanwezigheidsverplichting Algemene omschrijving De OWE Ecologie is onderdeel van de leerlijn Ecologie van het biologiecurriculum en is het basisvak in jaar 1. De aangeleerde concepten zullen verder verdiept en toegepast worden bij Ecologie 2 (Veldwerk & geologie) in de propedeuse en bij Ecologie 3 en 4 (aquatische ecologie) in de hoofdfase. Het taxonomisch onderdeel (determineren van flora &fauna ) van ecologie 1 sluit nauw aan bij de OWE plant 1 plantensystematiek en evolutie. De theoriecolleges zijn facultatief. De theorie werkcolleges, practicum en veldwerkactiviteiten zijn echter verplicht. Wanneer de student zich vóór de practicumles bij de docent heeft afgemeld met een geldige reden mag het practicum maximaal 2 maal ingehaald worden. Meldt de student zich niet af of doet hij dit met een ongeldige reden, mag het practicum wel ingehaald worden, maar zal het practicum(verslag) als herkansing worden beschouwd. Wanneer een student meer dan 2 practica mist, zal het practicumonderdeel van de OWE in een volgend schooljaar opnieuw gedaan moeten worden. Deze OWE geeft een inleiding op de ecologie, waarin de volgende concepten aan bod komen: biotische en abiotische factoren, levensgemeenschappen, voedselnet, kringlopen, energiestromen, biodiversiteit, natuurbehoud. Naast theorie bevat deze OWE een relatief groot deel practicum waarin theorie in de praktijk toegepast wordt. In het practicumgedeelte staan de volgende onderwerpen centraal: kennis van de Nederlandse flora & fauna, determinatievaardigheden, veldwerktechnieken en studie van de landschapsgeologie in relatie tot de ecologie. Kennisbases Domein Concept(en) Ecologie 1 Vakkennis A 1.5 Populatie Soort A 1.6 Ecosysteem Ecosysteem Vakdidactiek A 1.7 Ecosysteem Biosfeer A 2.4 Aarde Energiestromen Kringloop Dynamiek Evenwicht A 2.5 Aarde Duurzame ontwikkeling A 3.5 Populatie Dynamiek A 3.6 Ecosysteem Voedselrelaties B1.1 Biologie leren Leren van biologische vaardigheden Technisch instrumentele vaardigheden Veldwerk Biologische systeem denk en werkwijzen Ecologisch denken B 1.4 De leeromgeving Veldwerk 23
Competenties Kent de benodigde veldwerkmaterialen en beheerst de veldwerktechnieken om een buitengebied te beschrijven en te onderzoeken 3. Vakinhoudelijk vakdidactisch competent 4. Organisatorisch competent 7. Competent in reflectie en ontwikkeling De uitwerking van de competenties op niveau 1 (propedeuse) staat beschreven in de Ruggengraat van de lerarenopleiding. Beoordelingscriteria Deeltentamen: Kennistoets Ecologie 1 De student beheerst de kennis van bovengenoemde domeinen en bijbehorende concepten op het eindniveau zoals beschreven in de landelijke kennisbasis. Deeltentamen: Practicumdossier Ecologie 1 Practicumvaardigheden: De student kan verschillende typen bodem fysisch en chemisch karakteriseren De student kan een kaart lezen, interpreteren (geografisch, bodemkundig) en koppelen aan een gelopen traject of onderzoeksgebied. De student kan een landschap beschrijven en de vorm koppelen aan historische, geologische en klimatologische verschijnselen. (Excursie Duivelsberg) De student kan de overlevingsstrategieën/ levensgeschiedenis kenmerken van planten in een voorjaarsbos beschrijven en verklaren De student kan onderzoeksmatig een gebied abiotisch en biotisch karakteriseren en daarin onderliggende relaties vinden. De student kan van een ecologisch onderzoek volgens de natuurwetenschappelijke methode (zie ook BaW1) verslag leggen. De student is in staat klasgenoten/leerlingen te boeien en te inspireren qua inhoud en manier van presenteren. (Spreken vanuit het hart) De student kan fenologische informatie vinden en eigen waarnemingen koppelen aan het landelijk onderzoek. Deeltentamen: Kennis en vaardighedentoets Flora & Fauna De student kan soorten van de behandelde plantenfamilies herkennen en enkele karakteristieke kenmerken benoemen. De student kan de meest voorkomende plantensoorten van NL m.b.v. de flora op naam brengen. De student kan de meest voorkomende geleedpotigen op orde en suborde brengen. De student kan een zelf gekozen plantenlijst aanleggen van 75 veel voorkomende planten in de nabijheid van de opleiding, deze in het veld herkennen en enkele typische veldkenmerken benoemen. Tentaminering / Integrale toetsing Deeltentamen: Kennistoets Ecologie 1 Code: KT Ecologie 1 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiode Weging C 5,5 2 3 en 4 1 2 55% van de punten 1 ½ uur Deeltentamen: Practicumdossier Ecologie 1 Code: DP Ecologie 1 C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiode Weging C 5,5 2 4 1 2 55% van de punten N.v.t. Deeltentamen: Kennis en vaardighedentoets Flora & Fauna Code: KT+VT FF C/V Minimale eis Aantal kansen Toetsperiode Weging C 5,5 2 4 1 2 55% van de punten N.v.t. 24