Bijlage 6 Overzicht geraadpleegde bronnen Kamerstukken Kamerstukken (Tweede Kamer) 14 390 Structuurschema Verkeer en Vervoer 20 490 Vierde Nota over de Ruimtelijke Ordening 20 922 Tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer 21 137 Nationaal Milieubeleidsplan 21 879 Vierde Nota over de Ruimtelijke Ordening Extra 22 026 Nederlands deel van een hogesnelheidsspoorverbinding Amsterdam- Brussel-Parijs 22 512 Infrastructuur 22 589 Betuweroute 23 661 Partiële herziening Tweede Structuurschema Verkeer en Vervoer 27 195 Beleidsinformatie Betuweroute 27 658 Zuiderzeelijn 28 070 Aanleg Betuweroute: projectbeheersing en financiering 28 645 Informatievoorziening grote projecten 28 724 Risico-reservering voor de Betuweroute en de HSL-Zuid 29 283 Onderzoek naar infrastructuurprojecten Boeken en rapporten Adviescommissie stimulering internationale binnenvaart (1993) Vaart in de Keten: actieplan ter bevordering van internationaal goederenvervoer via de binnenvaart, Den Haag. Tweede Kamer, vergaderjaar 2004 2005, 29 283, nr. 7 447
Algemene Rekenkamer (2000), Beleidsinformatie Betuweroute, Den Haag (Tweede Kamer/Algemene Rekenkamer). Algemene Rekenkamer (2001), Aanleg Betuweroute Projectbeheersing en financiering, Den Haag (Tweede Kamer/Algemene Rekenkamer). Algemene Rekenkamer (2003), Risicoreservering HSL-Zuid en Betuweroute, Den Haag (Tweede Kamer/Algemene Rekenkamer). Bomhoff, E. J. (1995), Met de spade op de schouder, Breukelen (Nijenrode Forum for Economic Research). Bomhoff, E. J. (2001), Kijken over de grenzen: zesde Foeke Kuiper lezing (Railforum). Boom, H., Metze, M. (1997), Slag om de Betuweroute: Het spel langs de lijn, Amsterdam (Balans). Brummen, H. van (2004) Ervaringen van de welstandscommissie Betuweroute. Vormgevingskwaliteit op de rails. Centraal Planbureau (1995), Economische effecten van de Betuweroute op basis van recente informatie, Den Haag, Werkdocument 75, Den Haag (CPB). Centraal Planbureau (1993), De macro-economische effecten van de Betuweroute Den Haag, Werkdocument nr. 52, Den Haag (CPB). Centraal Planbureau (1995), Toelichting op de CPB berekeningen over de Betuweroute, Den Haag, Werkdocument nr. 73, Den Haag (CPB). Commissie m.e.r. (1991), Advies voor richtlijnen voor de inhoud van het milieu-effectrapport achterlandverbinding Rotterdam-Duitsland voor het goederenvervoer per spoor, Utrecht. Commissie Van der Plas (1989), Strategie voor het goederenvervoer op het spoor: Goed(eren) op het spoor, Advies in opdracht van de minister van Verkeer en Waterstaat, Den Haag. Commissie-Wijffels (1992) Sporen voor straks. Advies over de toekomstige relatie tussen overheid en Nederlandse Spoorwegen», Den Haag. DHV Milieu en Infrastructuur (1993), Rapport Toetsing Kabinetsbesluit PKB Betuweroute Deelrapport 3 Toetsing Ontwerp Betuweroute, DHV/Twijnstra Gudde. DHV Milieu en Infrastructuur (1995), Commissie Betuweroute (DHV). Doornenbal, J. W. (1999), Zuidtak Betuweroute (Railned). Faber, P. Sporen van macht (1995), Nijmegen (KUN). Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam (1989), Plaats en toekomst van het havenbedrijf in (main)port Rotterdam. Een strategische visie, Rotterdam (Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam). Tweede Kamer, vergaderjaar 2004 2005, 29 283, nr. 7 448
Huigen, J., Frissen, P. H. A., Tops, P. W. (1993), Het project Betuweroute: spoorlijn of bestuurlijke co-productie?: Leerervaringen voor besluitvorming inzake grootschalige infrastructuur, Tilburg (Katholieke Universiteit Brabant). IME consult (1992) Onderzoek ramingen Prorail 96. Jong, W. M. (1998), De Internationale vergelijking besluitvorming infrastructuur: Duitsland, Frankrijk, Nederland, Engeland, Zwitserland, Verenigde Staten, Den Haag (Ministerie van Verkeer en Waterstaat). Knight Wendling (1993), Concurrerend sporen naar 95 miljoen ton in 2030 over de Betuweroute, Amsterdam (Knight Wendling). Knight Wendling (1992), Macro economische en maatschappelijke kosten-baten analyse van de Betuweroute, Amsterdam (Knight Wendling). Knight Wendling (1994), Het «Upward Potential» voor de Betuwe Noordtak bedraagt 47 miljoen ton, Amsterdam (Knight Wendling). McKinsey & Company (1995), Herijking gewenste spoorcapaciteit voor het goederenvervoer i.o.v. Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Mc Kinsey & company (1994), De gevolgen van het niet realiseren van de Betuweroute voor het Nederlandse spoorwegnet en omgeving. McKinsey & company (1992), Economische aantrekkelijkheid goederenvervoer per spoor; samenvattende rapportage. Meijerink, M.H. (2000) Milieuwinst op het spoor? Synthese van onderzoeken naar milieu-effecten van het goederenvervoer per spoor. Ministerie van Verkeer en Waterstaat (1992), Economische aantrekkelijkheid Goederenvervoer per spoor/voortgangsrapportage Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Den Haag. Ministerie van Verkeer en Waterstaat (1999), Private betrokkenheid bij railgoederenvervoer via exploitatie van de Betuweroute HVR/Bruns van der Wijk, Den Haag. Ministerie van Verkeer en Waterstaat (1995), Projectbeschrijving Betuweroute, Den Haag. Ministerie van Verkeer en Waterstaat (1998), Sporen naar een nationaal project: De Betuweroute: een procesbeschrijving over de totstandkoming van de planologische Kernbeslissing Betuweroute en het Tracébesluit Betuweroute. Ministerie van Verkeer en Waterstaat (1996) Transport in balans, Den Haag. Ministerie van Verkeer en Waterstaat/Financiën (1993), Een beleidskader voor private financiering van Infrastructuur. Ordening en Milieubeheer (1996), Beantwoording Inspraakreacties op de Tweede Kamer, vergaderjaar 2004 2005, 29 283, nr. 7 449
Tracé-uitwerking Betuweroute, NS Railinfrabeheer Projectenbureau Betuweroute/Grontmij-De Weger. Ordening en Milieubeheer (1996), Ontwerp-Tracébesluit Betuweroute, (Grontmij-De weger/holland Railconsult. Ordening en Milieubeheer (1996) Beantwoording Inspraakreacties op de Tracé-uitwerking Betuweroute: A Algemeen, NS Railinfrabeheer Projectbureau Betuweroute/Grontmij-De wegen. Ordening en Milieubeheer (1998), Tracébesluit Betuweroute 1998. Muller, F. (1994), De Betuweroute getoetst, Rotterdam (Erasmus Universiteit). De Nationale Investeringsbank N.V. (1995), Alternatieven voor financiering Betuweroute, Rapport in opdracht van de SPRI, Utrecht (NIB). NEA Transportonderzoek en -opleiding (1998), Actualisering prognoses goederenvervoer. Nederland Distributieland (1993) Nederland kan niet zonder Betuwelijn. Nederlandse Spoorwegen (1994), Aanvulling op het milieu-effectrapport Betuweroute ten behoeve van het (ontwerp-)tracébesluit Betuweroute, NS/GdW. Nederlandse Spoorwegen (1992), Container Uitwisselpunt Betuweroute, Grontmij-De weger/ministerie van Verkeer en Waterstaat Nederlandse Spoorwegen (1990), Toekomstplan voor het goederenbedrijf: Rail 21 Cargo: Kiezen voor ondernemen met perspectief, Utrecht (NS). Nederlandse Spoorwegen (1992), Projectnota deel A, De Betuweroute in internationaal perspectief, Utrecht (NS). Nederlandse Spoorwegen (1992) Tracéonderzoek en Milieu-effectrapportage Betuweroute Grondmij-De weger/ministerie van Verkeer en Waterstaat. Nederlandse Spoorwegen (1991), Startnotitie voor de milieu-effectrapportage van de achterlandverbinding Rotterdam-Duitsland voor het goederenvervoer per spoor, Utrecht. Nederlandse Spoorwegen (1992) De Betuweroute in internationaal perspectief, een strategische onderbouwing Betuweroute, Grontmij-De Weger/Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Nederlandse Spoorwegen/Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Verkenning naar de samenhang tussen Rijksweg 15 (gedeelte Varsseveld Enschede) en de Doortrekking Betuweroute (richting grensovergang Oldenzaal) NS/Rijkswaterstaat directie Gelderland. Tweede Kamer, vergaderjaar 2004 2005, 29 283, nr. 7 450
NIROV/VLOB congresverslag, Betuweroute: «Zegen of bedreiging?», NIROV, 1993. Noltenius van Elsbroek, M. R. (1993), De Betuwelijn in breder perspectief, een samenhangende visie op de concurrentiepositie van de haven van Rotterdam en de rol van de achterlandverbindingen daarin, Delft (TU Delft). NS Railinfrabeheer (1996) Planbeschrijving en aanvulling op het MER Betuweroute, NS Railinfrabeheer Projectgroep Betuweroute/Grontmij-De weger. NS Railinfrabeheer/Ministerie van Verkeer en Waterstaat (1996), Trajectnota/MER Kortsluitroute, NS Railinfrabeheer Projectbureau Betuweroute/Grontmij-De wegen/articon. NS Railinfrabeheer/Ministerie van Verkeer en Waterstaat (1996), Startnotitie Noordoostelijke verbinding, NS Railinfrabeheer/Directoraatgeneraal Rijkswaterstaat Oost-Nederland. NS Railinfrabeheer/Ministerie van Verkeer en Waterstaat (1998), Trajectnota/MER Noordoostelijke verbinding, NS Railinfrabeheer/ Directoraat-Generaal Rijkswaterstaat Oost-Nederland. Pestman, P. (2001), In het spoor van de Betuweroute: mobilisatie, besluitvorming en institutionalisering rond een groot infrastructureel project, Amsterdam (Rozenberg Publishers). Poeth, G. G. J. M., Dongen, H. J. van (1983) Rotterdam of de noodzaak van een infrastruktuur voor informatie, Gemeente Rotterdam : Openbaar Lichaam Rijnmond, Rapport nr. 33 Werkgroep Scitech. Policy Research Corporation (2002), EISR, Ontwikkeling Railgoederenvervoer in een integraal perspectief Eindrapport. Pols, A. A. J. (1999) Alternatieven voor Nederland Distributieland In: Het economisch belang van het vervoer: verleden, heden en toekomst/elhorst, E. J. en Strijker, D. (red.), Groningen : Stichting Ruimtelijke Economie Groningen (REG-publicatie nr. 18). Pols, A. A. J. (1993) Betuweroute: zegen of bedreiging? NIROV/VLOBcongres Betuweroute. Pols, A. A. J. (1997) Internationale concurrentiekracht en mainportstrategie: Volatilisering in de economie: voorstudies en achtergronden/gelok, M. F., Jong, W. M. de (red.), Den Haag, (SDU uitgevers). Pols, A. A. J., Frissen, P., Heijden, R. E. C. M. van der, Ierland, E. C. van, Kleinknecht, A, Polak, J. B., Rietveld, Tromp, B. A. M. G. (1998), Oproep tot heroverweging van verdere aanleg van de Betuweroute, vanaf Kijfhoek. Railned (1994), De gevolgen van het niet realiseren van de Betuweroute voor het Nederlandse spoorwegnet en omgeving, Utrecht (Railned). Rijkswaterstaat (1994), Meezitten en tegenlopen : een onderzoek naar de kwaliteit van de plannings- en ramingscijfers in het Meerjarenprogramma Infrastructuur en transport, Den Haag. Tweede Kamer, vergaderjaar 2004 2005, 29 283, nr. 7 451
Rijkswaterstaat en IME consult (1991) Een Raamwerk voor Ramingen. RIVM/TNO-INRO (1994), «Effecten van de Betuweroute op NOx- en CO2-emissies, rapportnummer 251701015, Bilthoven/Delft. Rooy, H. M., Zeeman, O (1994) Betuwelijn/Een globale risico-inventarisatie m.b.t. de toekomstige exploitatiemaatschappij «Betuwelijn» Verkeer en Waterstaat. Roscam Abbing, M., Pols, A. A. J., Bierman, M. (1999) Hoe spoort het water? : ontspoorde besluitvorming Betuwelijn; een analyse van genegeerde alternatieven, Delft (TU Delft/SISWO). Salomon Brothers (1995) Betuweroute Rail Project/Initial Review, Verkeer en Waterstaat. Stichting Duurzame Mobiliteit, Commentaar op de Notitie Betuweroute, 1998. Twijnstra Gudde (1995), Achtergrondstudies werkgroep 1/2 Betuweroute. Twijnstra Gudde (1993), Rapport Toetsing Kabinetsbesluit PKB Betuweroute. Warmsteker, A. (1993), Communicatiemanagement Betuweroute. Kranten- en tijdschriftartikelen Betuweroute Aarden, M., Westerhof, J., Milieudeskundige Cramer van commissie- Hermans wil wegvervoerders geen rad voor de ogen draaien: «Je kunt niet een beetje voor de Betuweroute kiezen», De Volkskrant, 26 januari 1995. «Betuwelijn is heroverweging waard», NRC Handelsblad, 26 september 1998. Blaauw, J.D., «Betuweroute» in: Provincie & Gemeente, januari 1994. «Commissie-Hermans negeerde CPB-rapport over Betuwelijn» Trouw, 10 februari 1995. «Conclusie CPB over Betuwelijn is ten onrechte getrokken», Trouw, 14 oktober 1994. CPB en Betuwelijn: «geen sprake van blunderen», Trouw, 26 oktober 1994. Eden, H. van, Ontspoorde besluitvorming In: Intermediair, 26 mei 1995. Feenstra, J. J., Stop verzinsels over Betuweroute, NRC Handelsblad, 19 februari 2004. Haan, F., Hoove, S. ten (2003) «Nee zeggen was geen optie meer»; kamerlid Blaauw : VVD ging in 95 onder zware druk akkoord met Betuwelijn, De Volkskrant, 7 juni. Heertje, A., Kanning, W., Zalm maakt Betuwelijn tot financieel fiasco, NRC-handelsblad, 29 mei 1995. Tweede Kamer, vergaderjaar 2004 2005, 29 283, nr. 7 452
Heertje, A, Oosterhaven, J., Polak, J. B., Pols, A. A. J., Rietveld, P., Tilanus, C. B., Tromp, B. A. M. G. Oproep tot enquête en adempauze Betuweroute, Het parool, 17 juni 2003. Heuvel, M. J. J. van den, Pestman, P. K., Informatievoorziening aan de Tweede Kamer over grote projecten moet beter In: Tijdschrift voor openbare financiën 35, 2003, 6, p. 273 281. Hoogleraren bekritiseren onderbouwing Betuwelijn, NRC Handelsblad, 16 oktober 1993. Inen, J. (1999) Geen lijn in de Betuwelijn In: Intermediair 35 (1999) 42 : 33 35. Kok heeft maximaal half miljard extra over voor Betuwelijn, De Volkskrant, 18 februari 1995. Maartens, M. (1991) Deltawerken van NS aangepast aan maatschappelijke behoefte In: Openbaar Vervoer nr. 12 1991: 12 13. Meijdam, A. C. (1993) De Betuweroute op drijfzand? In: ESB jrg. 78, 1993, 3937: 1052 1055. Minister Maij-Weggen (Verkeer) wil geen illusies wekken; Betuwelijn niet ondergronds, NRC Handelsblad, 25 november 1992. Pama, G., Kamer gaat Betuwelijn mogelijk zelf onderzoeken, NRC Handelsblad, 30 maart 1993. «RIVM erkent: milieuvoordeel Betuwelijn nihil», De Volkskrant, 7 juni 1999. Siddiqui, F., Een duistere club : De lobby achter de Betuwelijn In: Intermediair jrg. 32, nr. 51, 21 december 1996. Siddiqui, F., IJzeren Rijn maakt Betuwelijn overbodig In: Intermediair 34, 1998, 30: 9. Versluis, K., De Wurggreep van Nederland Distributieland In: Delta, 24 april 1997. Wee, G.P. van, Betuweroute: geringe invloed op Nederlandse emissies, in: Verkeerskunde 45, 1994, 6: 14 15. Weg met die spoorweg : De Betuweroute is onrendabel, slecht voor het milieu en nergens voor nodig In: SP Tribune 33 (1997) 12 : 6 11. «Zo krijg je niks van de grond», Trouw, 10 februari 1995. Tweede Kamer, vergaderjaar 2004 2005, 29 283, nr. 7 453